ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

လင့်ခ်များကို တည်းဖြတ်ရန်
ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ရာဇဝင်ကို အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဝင်ကြည့်ရန်
← တည်းဖြတ်မူ အဟောင်းပိုသစ်သော တည်းဖြတ်မှု
Content deleted Content added
မြင်ကွင်းဝီကီစာသား
အရေးမကြီးNo edit summary
upd
စာကြောင်း ၅ - စာကြောင်း ၅ -
လူသားများ၏ ယေဘုယျအမွေအနှစ်အတွက် အရေးပါအရာရောက်သည့် ယဉ်ကျေးမှုအရ သို့မဟုတ် သဘာဝအရ ထင်ရှားပေါ်လွင်သည့် နေရာဒေသများကို အမည်စာရင်းပြုစုခြင်း နှင့် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် အစီအစဉ်မှ ဆောင်ရွက်သည်။ သတ်မှတ်ထားသည့် အခြေအနေများအရ စာရင်းဝင်နေရာဒေသများအတွက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ရန်ပုံငွေမှ ရန်ပုံငွေရရှိသည်။ အစီအစဉ်ကို ၁၉၇၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ယူနက်စကို အထွေထွေတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲမှ ''ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သဘာဝအမွေအနှစ်များ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ညီလာခံ''ဖြင့် စတင်ခဲ့သည်။<ref>[http://whc.unesco.org/archive/convention-en.pdf Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage]</ref>
လူသားများ၏ ယေဘုယျအမွေအနှစ်အတွက် အရေးပါအရာရောက်သည့် ယဉ်ကျေးမှုအရ သို့မဟုတ် သဘာဝအရ ထင်ရှားပေါ်လွင်သည့် နေရာဒေသများကို အမည်စာရင်းပြုစုခြင်း နှင့် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် အစီအစဉ်မှ ဆောင်ရွက်သည်။ သတ်မှတ်ထားသည့် အခြေအနေများအရ စာရင်းဝင်နေရာဒေသများအတွက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ရန်ပုံငွေမှ ရန်ပုံငွေရရှိသည်။ အစီအစဉ်ကို ၁၉၇၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ယူနက်စကို အထွေထွေတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲမှ ''ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သဘာဝအမွေအနှစ်များ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ညီလာခံ''ဖြင့် စတင်ခဲ့သည်။<ref>[http://whc.unesco.org/archive/convention-en.pdf Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage]</ref>


၂၀၁၅ ခုနှစ် မေလအထိ [[နိုင်ငံအလိုက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ ဇယား|၁၀၀၇ နေရာ]]ကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီးဖြစ်ကာ ၁၆၁ နိုင်ငံရှိ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ၇၇၉ နေရာ၊ သဘာဝနေရာ ၁၉၇ ခုနှင့် အစုအပေါင်းနေရာ ၃၁ ခု ပါဝင်သည်။<ref name="list">[http://whc.unesco.org/en/list//en/news/1049/en/list World Heritage List], UNESCO World Heritage Sites official sites.</ref><ref name="New sites">[http://whc.unesco.org/en/news/1049 Sites in Germany and Italy bring to 19 the number of sites inscribed on the World Heritage List this year], UNESCO World Heritage Sites official sites.</ref> နိုင်ငံအလိုက် နေရာများအရ အီတလီနိုင်ငံသည် [[အီတလီနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာပေါင်း ၅၀]] ဖြင့် ထိပ်ဆုံးတွင်ရှိကာ၊ ယင်းနောက်တွင် [[တရုတ်နိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|တရုတ်နိုင်ငံ]] (၄၇)၊ [[စပိန်နိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|စပိန်နိုင်ငံ]] (၄၄)၊ [[ပြင်သစ်နိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ပြင်သစ်နိုင်ငံ]] (၃၉)၊ [[ဂျာမနီနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ဂျာမနီနိုင်ငံ]] (၃၉)၊ [[မက္ကဆီကိုနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ]] (၃၂) နှင့် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] (၃၂) ခု အသီးသီးဖြစ်သည်။
၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ [[နိုင်ငံအလိုက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ ဇယား|၁၀၇၃ နေရာ]]ကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီးဖြစ်ကာ ၁၆၇ နိုင်ငံရှိ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ၈၃၂ နေရာ၊ သဘာဝနေရာ ၂၀၆ ခုနှင့် အရောအနှောနေရာ ၃၅ ခု ပါဝင်သည်။<ref name="list">[http://whc.unesco.org/en/list//en/news/1049/en/list World Heritage List], UNESCO World Heritage Sites official sites.</ref><ref name="New sites">[http://whc.unesco.org/en/news/1049 Sites in Germany and Italy bring to 19 the number of sites inscribed on the World Heritage List this year], UNESCO World Heritage Sites official sites.</ref> နိုင်ငံအလိုက် နေရာများအရ အီတလီနိုင်ငံသည် [[အီတလီနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာပေါင်း ၅၃]] ဖြင့် ထိပ်ဆုံးတွင်ရှိကာ၊ ယင်းနောက်တွင် [[တရုတ်နိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|တရုတ်နိုင်ငံ]] (၅၂)၊ [[စပိန်နိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|စပိန်နိုင်ငံ]] (၄၆)၊ [[ပြင်သစ်နိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ပြင်သစ်နိုင်ငံ]] (၄၃)၊ [[ဂျာမနီနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ဂျာမနီနိုင်ငံ]] (၄၂)၊ [[အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] (၃၆)၊ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ]] (၃၄) နှင့် [[ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း]]နှင့် [[ဗြိတိသျှ ပင်လယ်ရပ်ခြား နယ်မြေများ]]မှ (၃၁)ခု အသီးသီးဖြစ်သည်။


== အချက်အလက်များ ==
နိုင်ငံပေါင်း ၁၆၇ ခုတွင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာပေါင်း ၁၀၇၃ နေရာကို သတ်မှတ်ထားပြီးဖြစ်ကာ ယင်းတို့တွင် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ၈၃၂ နေရာ၊ သဘာဝနေရာ ၂၀၆ ခုနှင့် အရောအနှောနေရာ ၃၅ ခု ပါဝင်သည်။ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ကော်မတီသည် ကမ္ဘာအား အာဖရိက၊ အာရပ်ပြည်ထောင်စုများ၊ အာရှနှင့် ပစိဖတ်၊ ဥရောပနှင့် မြောက်အမေရိက၊ နှင့် လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသအဖြစ် ပထဝီဝင်ဇုန်ကြီး ငါးဇုန် ခွဲခြားထားသည်။


ရုရှားနှင့် ကော့ကေးဆပ်ဒေသတို့ကို ဥရောပအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး၊ မက္ကဆီကိုနှင့် ကာရစ်ဘီယံတို့သည် မြောက်အမေရိကတွင် တည်ရှိသော်လည်း လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသတွင်း ထည့်သွင်းထားသည်။

အောက်ပါဇယားသည် ယင်းဇုန်များနှင့် တည်ရှိသော နေရာဒေသများ စာရင်း ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://whc.unesco.org/en/list/stat|title=World Heritage List Statistics|author=UNESCO World Heritage Centre|work=unesco.org}}</ref><ref>{{cite web|url=http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&l=en&&&&mode=table&order=region|title=UNESCO World Heritage Centre - World Heritage List|author=UNESCO World Heritage Centre|work=unesco.org}}</ref>
{| class="wikitable sortable" style="width: 40%"
{| class="wikitable sortable" style="width: 40%"
! style="width: 42%;" | ဇုန်/ဒေသ !! သဘာဝ !! ယဉ်ကျေးမှု !! အရော !! စုစုပေါင်း
! style="width: 42%;" | ဇုန်/ဒေသ !! ယဉ်ကျေးမှု !! သဘာဝ !! အရော !! စုစုပေါင်း !! % !! States Parties with inscribed properties
|- align=center
|- align=center
| align=left | '''[[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း#ဥရောပတိုက်|ဥရောပ]] နှင့် [[အမေရိကရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|မြောက်အမေရိက]]''' || ၆၈ || ၄၁၇ || ၁၁ || ၄၉၆<ref name=basin/>
| align=left | '''[[အာဖရိကတိုက်ရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အာဖရိက]]''' || ၅၁ || ၃၇ || ၅ || ၉၃ || ၉% || ၃၅
|- align=center
|- align=center
| align=left | '''[[အာရပ်ပြည်ထောင်စုများရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အာရပ်ပြည်ထောင်စုများ]]''' || ၇၄ || ၅ || ၃ || ၈၂ || ၈% || ၁၈
| align=left | '''[[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း#အာရှတိုက်|အာရှ]] နှင့် [[အိုရှန်းနီးယားရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ပစိဖိတ်ဒေသ]]''' || ၅၅ || ၁၄၈ || ၁၀ || ၂၁၃<ref name=basin>မွန်ဂိုလီးယားနှင့် ရုရှားရှိ [[ယူဗွီစ်နော့ ချိုင့်ကြီး]] မှာ အာရှ-ပစိဖိတ်ဇုန် အတွင်းတွင် ပါဝင်သည်။</ref>
|- align=center
|- align=center
| align=left | '''[[အမေရိကရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသ]]''' || ၃၆ || ၉၁ || ၃ || ၁၃၀
| align=left | '''[[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း#အာရှတိုက်|အာရှ]] နှင့် [[အိုရှန်းနီးယားရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ပစိဖိတ်ဒေသ]]''' || ၁၇၇ || ၆၄ || ၁၂ || ၂၅၃* || ၂၄% || ၃၆
|- align=center
|- align=center
| align=left | '''[[အာဖရိကတိုက်ရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အာဖရိက]]''' || ၃၉ || ၄၈ || ၄ || ၉၁
| align=left | '''[[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း#ဥရောပတိုက်|ဥရောပ]] နှင့် [[အမေရိကရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|မြောက်အမေရိက]]''' || ၄၃၄ || ၆၂ || ၁၀ || ၅၀၆* || ၄၇% || ၅၀
|- align=center
|- align=center
| align=left | '''[[အာရပ်ပြည်ထောင်စုများရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အာရပ်ပြည်ထောင်စုများ]]''' || ၅ || ၆၇ || ၂ || ၇၄
| align=left | '''[[အမေရိကရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|လက်တင်အမေရိက]] နှင့် [[ကာရစ်ဘီယံဒေသရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|ကာရစ်ဘီယံဒေသ]]''' || ၉၆ || ၃၈ || ၅ || ၁၃၉* || ၁၃% || ၂၈
|- align=center
|- align=center
⚫
! စုစုပေါင်း || ၈၃၂ || ၂၀၆ || ၃၅ || ၁၀၇၃ || ၁၀၀% || ၁၆၇
! Sub-total || ၂၀၃ || ၇၇၁ || ၃၀ || ၁၀၀၄
|-
|- align=center
| less duplicates* || ၁၅ || ၂၆ || ၁ || ၄၂
|-
⚫
! စုစုပေါင်း || ၁၈၈ || ၇၄၅ || ၂၉ || ၁၀၀၇
|}
|}
<nowiki>*</nowiki>မွန်ဂိုလီးယားနှင့် ရုရှားရှိ [[ယူဗွီစ်နော့ ချိုင့်ကြီး]] မှာ ဥရောပ၊ အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်းတွင် တည်ရှိသည်။ ယင်းကို အာရှ-ပစိဖိတ်ဇုန် အတွင်းတွင် ထည့်သွင်းထားသည်။

<nowiki>*</nowiki> နေရာများအချို့မှာ တစ်နိုင်ငံထဲတွင်မက ရှိနေခြင်းကြောင့် နေရာဒေသအရနှင့် နိုင်ငံအလိုက်စာရင်းများထဲတွင် ထပ်ခါပါဝင်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံအလိုက် စာရင်းဇယားများအတွက် [[နိုင်ငံအလိုက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ ဇယား]]ကို ကြည့်ပါ။
<nowiki>*</nowiki> နေရာများအချို့မှာ တစ်နိုင်ငံထဲတွင်မက ရှိနေခြင်းကြောင့် နေရာဒေသအရနှင့် နိုင်ငံအလိုက်စာရင်းများထဲတွင် ထပ်ခါပါဝင်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံအလိုက် စာရင်းဇယားများအတွက် [[နိုင်ငံအလိုက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ ဇယား]]ကို ကြည့်ပါ။


==ပိုင်နက်အလိုက် ခွဲခြားထားမှုများ==
==ပိုင်နက်အလိုက် ခွဲခြားထားမှုများ==
မှတ်ချက်။ ။အောက်ပါစာရင်းများမှာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ ဆယ်ခုနှင့်အထက်ရှိသည့် နိုင်ငံများကိုသာ ခြုံငုံသုံးသပ်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။
မှတ်ချက်။ ။အောက်ပါစာရင်းများမှာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ ဆယ်ခုနှင့်အထက်ရှိသည့် နိုင်ငံများဖြစ်ပြီး ၂၀၁၇ ဇူလိုင်လအထိ စာရင်းဖြစ်သည်။
* <span style="color:black;">အမည်း</span>: အမွေအနှစ်နေရာ ၅၀ နှင့် အထက်ရှိသော နိုင်ငံများ
* <span style="color:rgb(128,54,0);">အညို</span>: အမွေအနှစ်နေရာ ၄၀ နှင့် အထက်ရှိသော နိုင်ငံများ
* <span style="color:rgb(128,54,0);">အညို</span>: အမွေအနှစ်နေရာ ၄၀ နှင့် အထက်ရှိသော နိုင်ငံများ
* <span style="color:rgb(215,105,0);">အညိုဖျော့</span>: အမွေအနှစ်နေရာ ၃၀ မှ ၃၉ ခုရှိသော နိုင်ငံများ
* <span style="color:rgb(215,105,0);">အညိုဖျော့</span>: အမွေအနှစ်နေရာ ၃၀ မှ ၃၉ ခုရှိသော နိုင်ငံများ
စာကြောင်း ၄၆ - စာကြောင်း ၄၇ -


DateFormat = yyyy
DateFormat = yyyy
Period = from:0 till:50
Period = from:0 till:60
TimeAxis = orientation:horizontal
TimeAxis = orientation:horizontal
ScaleMajor = unit:year increment:20 start:0
ScaleMajor = unit:year increment:10 start:0


Colors =
Colors =
id:canvas value:rgb(1,1,1)
id:canvas value:rgb(1,1,1)
id:red value:rgb(0.54,0.21,0)
id:black value:black
id:red value:rgb(0.54,0.21,0)
id:redl value:rgb(0.84,0.41,0)
id:redl value:rgb(0.84,0.41,0)
id:orange value:orange
id:orange value:orange
id:blue value:blue
id:green value:green
id:green value:green
id:blue value:blue


Backgroundcolors = canvas:canvas
Backgroundcolors = canvas:canvas
စာကြောင်း ၆၆ - စာကြောင်း ၆၈ -
width:5 align:left fontsize:S shift:(5,-4) anchor:till
width:5 align:left fontsize:S shift:(5,-4) anchor:till
barset:Studentenbuden
barset:Studentenbuden
from: 0 till: 50 color:red text:"Italy" (50)
from: 0 till: 53 color:black text:"Italy" (53)
from: 0 till: 47 color:red text:"China" (47)
from: 0 till: 52 color:black text:"China" (52)
from: 0 till: 44 color:red text:"Spain" (44)
from: 0 till: 46 color:red text:"Spain" (46)
from: 0 till: 39 color:redl text:"France" (39)
from: 0 till: 43 color:red text:"France" (43)
from: 0 till: 39 color:redl text:"Germany" (39)
from: 0 till: 42 color:red text:"Germany" (42)
from: 0 till: 32 color:redl text:"Mexico" (32)
from: 0 till: 36 color:redl text:"India" (36)
from: 0 till: 32 color:redl text:"India" (32)
from: 0 till: 34 color:redl text:"Mexico" (34)
from: 0 till: 28 color:orange text:"UK" (28)
from: 0 till: 31 color:redl text:"United Kingdom" (31)
from: 0 till: 26 color:orange text:"Russia" (26)
from: 0 till: 28 color:orange text:"Russia" (28)
from: 0 till: 22 color:orange text:"US" (22)
from: 0 till: 23 color:orange text:"United States" (23)
from: 0 till: 19 color:blue text:"Australia" (19)
from: 0 till: 22 color:orange text:"Iran" (22)
from: 0 till: 19 color:blue text:"Brazil" (19)
from: 0 till: 21 color:orange text:"Brazil" (21)
from: 0 till: 18 color:blue text:"Japan" (18)
from: 0 till: 21 color:orange text:"Japan" (21)
from: 0 till: 17 color:blue text:"Greece" (17)
from: 0 till: 19 color:green text:"Australia" (19)
from: 0 till: 17 color:blue text:"Canada" (17)
from: 0 till: 18 color:green text:"Canada" (18)
from: 0 till: 17 color:blue text:"Iran" (17)
from: 0 till: 18 color:green text:"Greece" (18)
from: 0 till: 15 color:blue text:"Portugal" (15)
from: 0 till: 17 color:green text:"Turkey" (17)
from: 0 till: 15 color:blue text:"Sweden" (15)
from: 0 till: 16 color:green text:"Poland" (16)
from: 0 till: 14 color:green text:"Poland" (14)
from: 0 till: 15 color:green text:"Portugal" (15)
from: 0 till: 13 color:green text:"Turkey" (13)
from: 0 till: 15 color:green text:"Sweden" (15)
from: 0 till: 12 color:green text:"Czech Republic" (12)
from: 0 till: 13 color:blue text:"Belgium" (13)
from: 0 till: 12 color:green text:"Peru" (12)
from: 0 till: 12 color:blue text:"Czechia" (12)
from: 0 till: 11 color:green text:"Belgium" (11)
from: 0 till: 12 color:blue text:"Peru" (12)
from: 0 till: 11 color:green text:"Switzerland" (11)
from: 0 till: 12 color:blue text:"South Korea" (12)
from: 0 till: 11 color:green text:"South Korea" (11)
from: 0 till: 12 color:blue text:"Switzerland" (12)
from: 0 till: 10 color:green text:"Netherlands" (10)
from: 0 till: 11 color:blue text:"Argentina" (11)
from: 0 till: 10 color:blue text:"Austria" (10)
⚫
barset:skip
from: 0 till: 10 color:blue text:"Bulgaria" (10)

from: 0 till: 10 color:blue text:"Croatia" (10)

from: 0 till: 10 color:blue text:"Netherlands" (10)



⚫
barset:skip
</timeline>
</timeline>
</div>
</div>

၀၄:၀၂၊ ၁၄ ဇူလိုင် ၂၀၁၇ ရက်နေ့က မူ

ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ (ယူနက်စကို) ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် ကော်မတီ၏ တံဆိပ်

ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ (UNESCO World Heritage Site) ဆိုသည်မှာ နေရာတစ်ခု (သစ်တော၊ တောင်၊ ကန်၊ ကျွန်း၊ ကန္တာရ၊ အထိမ်းအမှတ်နေရာ၊ အဆောက်အအုံ၊ စုပေါင်းထားသည့်နေရာ သို့မဟုတ် မြို့ စသည်) ဖြစ်ပြီး ကုလသမဂ္ဂ ပညာရေး၊ သိပ္ပံနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ (ယူနက်စကို) မှ အထူးယဉ်ကျေးမှု သို့မဟုတ် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထင်ရှားအရေးပါမှုအရ (ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း ကို ကြည့်ရန်) စာရင်းသွင်းသတ်မှတ်ထားသည့် နေရာဖြစ်သည်။[၁] ထိုစာရင်းကို အထွေထွေညီလာခံမှ ရွေးချယ်သည့် ယူနက်စကို အဖွဲ့ဝင် ၂၁ ခုဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသော ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် ကော်မတီ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုဖြင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် အစီအစဉ် မှ ထိန်းသိမ်းထားသည်။[၂]

လူသားများ၏ ယေဘုယျအမွေအနှစ်အတွက် အရေးပါအရာရောက်သည့် ယဉ်ကျေးမှုအရ သို့မဟုတ် သဘာဝအရ ထင်ရှားပေါ်လွင်သည့် နေရာဒေသများကို အမည်စာရင်းပြုစုခြင်း နှင့် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခြင်းများကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ် အစီအစဉ်မှ ဆောင်ရွက်သည်။ သတ်မှတ်ထားသည့် အခြေအနေများအရ စာရင်းဝင်နေရာဒေသများအတွက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ရန်ပုံငွေမှ ရန်ပုံငွေရရှိသည်။ အစီအစဉ်ကို ၁၉၇၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ယူနက်စကို အထွေထွေတွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲမှ ကမ္ဘာ့ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သဘာဝအမွေအနှစ်များ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ညီလာခံဖြင့် စတင်ခဲ့သည်။[၃]

၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လအထိ ၁၀၇၃ နေရာကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီးဖြစ်ကာ ၁၆၇ နိုင်ငံရှိ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ၈၃၂ နေရာ၊ သဘာဝနေရာ ၂၀၆ ခုနှင့် အရောအနှောနေရာ ၃၅ ခု ပါဝင်သည်။[၄][၅] နိုင်ငံအလိုက် နေရာများအရ အီတလီနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာပေါင်း ၅၃ ဖြင့် ထိပ်ဆုံးတွင်ရှိကာ၊ ယင်းနောက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ (၅၂)၊ စပိန်နိုင်ငံ (၄၆)၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ (၄၃)၊ ဂျာမနီနိုင်ငံ (၄၂)၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ (၃၆)၊ မက္ကဆီကိုနိုင်ငံရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|မက္ကဆီကိုနိုင်ငံ]] (၃၄) နှင့် ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနှင့် ဗြိတိသျှ ပင်လယ်ရပ်ခြား နယ်မြေများမှ (၃၁)ခု အသီးသီးဖြစ်သည်။

အချက်အလက်များ

နိုင်ငံပေါင်း ၁၆၇ ခုတွင် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာပေါင်း ၁၀၇၃ နေရာကို သတ်မှတ်ထားပြီးဖြစ်ကာ ယင်းတို့တွင် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ၈၃၂ နေရာ၊ သဘာဝနေရာ ၂၀၆ ခုနှင့် အရောအနှောနေရာ ၃၅ ခု ပါဝင်သည်။ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ကော်မတီသည် ကမ္ဘာအား အာဖရိက၊ အာရပ်ပြည်ထောင်စုများ၊ အာရှနှင့် ပစိဖတ်၊ ဥရောပနှင့် မြောက်အမေရိက၊ နှင့် လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသအဖြစ် ပထဝီဝင်ဇုန်ကြီး ငါးဇုန် ခွဲခြားထားသည်။

ရုရှားနှင့် ကော့ကေးဆပ်ဒေသတို့ကို ဥရောပအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပြီး၊ မက္ကဆီကိုနှင့် ကာရစ်ဘီယံတို့သည် မြောက်အမေရိကတွင် တည်ရှိသော်လည်း လက်တင်အမေရိကနှင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသတွင်း ထည့်သွင်းထားသည်။

အောက်ပါဇယားသည် ယင်းဇုန်များနှင့် တည်ရှိသော နေရာဒေသများ စာရင်း ဖြစ်သည်။[၆][၇]

ဇုန်/ဒေသ ယဉ်ကျေးမှု သဘာဝ အရော စုစုပေါင်း % States Parties with inscribed properties
အာဖရိက ၅၁ ၃၇ ၅ ၉၃ ၉% ၃၅
အာရပ်ပြည်ထောင်စုများ ၇၄ ၅ ၃ ၈၂ ၈% ၁၈
အာရှ နှင့် ပစိဖိတ်ဒေသ ၁၇၇ ၆၄ ၁၂ ၂၅၃* ၂၄% ၃၆
ဥရောပ နှင့် မြောက်အမေရိက ၄၃၄ ၆၂ ၁၀ ၅၀၆* ၄၇% ၅၀
လက်တင်အမေရိက နှင့် ကာရစ်ဘီယံဒေသ ၉၆ ၃၈ ၅ ၁၃၉* ၁၃% ၂၈
စုစုပေါင်း ၈၃၂ ၂၀၆ ၃၅ ၁၀၇၃ ၁၀၀% ၁၆၇

*မွန်ဂိုလီးယားနှင့် ရုရှားရှိ ယူဗွီစ်နော့ ချိုင့်ကြီး မှာ ဥရောပ၊ အာရှနှင့် ပစိဖိတ်ဒေသအတွင်းတွင် တည်ရှိသည်။ ယင်းကို အာရှ-ပစိဖိတ်ဇုန် အတွင်းတွင် ထည့်သွင်းထားသည်။ * နေရာများအချို့မှာ တစ်နိုင်ငံထဲတွင်မက ရှိနေခြင်းကြောင့် နေရာဒေသအရနှင့် နိုင်ငံအလိုက်စာရင်းများထဲတွင် ထပ်ခါပါဝင်လျက်ရှိသည်။ နိုင်ငံအလိုက် စာရင်းဇယားများအတွက် နိုင်ငံအလိုက် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ ဇယားကို ကြည့်ပါ။

ပိုင်နက်အလိုက် ခွဲခြားထားမှုများ

မှတ်ချက်။ ။အောက်ပါစာရင်းများမှာ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ ဆယ်ခုနှင့်အထက်ရှိသည့် နိုင်ငံများဖြစ်ပြီး ၂၀၁၇ ဇူလိုင်လအထိ စာရင်းဖြစ်သည်။

  • အမည်း: အမွေအနှစ်နေရာ ၅၀ နှင့် အထက်ရှိသော နိုင်ငံများ
  • အညို: အမွေအနှစ်နေရာ ၄၀ နှင့် အထက်ရှိသော နိုင်ငံများ
  • အညိုဖျော့: အမွေအနှစ်နေရာ ၃၀ မှ ၃၉ ခုရှိသော နိုင်ငံများ
  • လိမ္မော်: အမွေအနှစ်နေရာ ၂၀ မှ ၂၉ ခုရှိသော နိုင်ငံများ
  • အပြာ: အမွေအနှစ်နေရာ ၁၅ မှ ၁၉ ခုရှိသော နိုင်ငံများ
  • အစိမ်း: အမွေအနှစ်နေရာ ၁၀ မှ ၁၄ ခုရှိသော နိုင်ငံများ

ကိုးကား

  1. ↑ World Heritage။
  2. ↑ The World Heritage Committee။ UNESCO World Heritage Site။ 14 October 2006 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  3. ↑ Convention Concerning the Protection of World Cultural and Natural Heritage
  4. ↑ World Heritage List, UNESCO World Heritage Sites official sites.
  5. ↑ Sites in Germany and Italy bring to 19 the number of sites inscribed on the World Heritage List this year, UNESCO World Heritage Sites official sites.
  6. ↑ UNESCO World Heritage Centre။ World Heritage List Statistics။ unesco.org။
  7. ↑ UNESCO World Heritage Centre။ UNESCO World Heritage Centre - World Heritage List။ unesco.org။

ပြင်ပလင့်ခ်များ

  • Wikimedia Commons ရှိ World Heritage Sites နှင့်ပတ်သက်သော မီဒီယာများ
  • Wikivoyage ရှိ UNESCO World Heritage List သို့ ခရီးသွားလမ်းညွှန်များ
"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ&oldid=375094" မှ ရယူရန်