အက်စ်ဝမ်ဆည်

Aswan High Dam
The Aswan High Dam as seen from space
Location of the Aswan Dam in Egypt
တည်နေရာ	Aswan, Egypt
ကိုဩဒိနိတ်	23°58′14″N 32°52′40″E
စတင် ဆောက်လုပ်ခြင်း	1960
ဖွင့်လှစ်သည့်နေ့	1970
ပိုင်ဆိုင်သူများ	အီဂျစ်
တမံနှင့်ရေပိုလွှဲများ
အမြင့်	၁၁၁ m (၃၆၄ ft)
ရေပိုလွှဲသိုလှောင်နိုင်မှု	၁၁,၀၀၀ m3/s (၃၉၀,၀၀၀ cu ft/s)
မြစ်/ချောင်း	River Nile
ဓာတ်အားပေးစက်ရုံ
ကော်မရှင် နေ့ရက်	1967–1971
တာဘိုင်များ	12×၁၇၅ MW (၂၃၅,၀၀၀ hp) Francis-type
တပ်ဆင်အင်အား	၂,၁၀၀ MW (၂,၈၀၀,၀၀၀ hp)
နှစ်စဉ် ထုတ်လုပ်နိုင်မှု	10,042 GWh (2004)

အက်စ်ဝမ်ဆည်သည် နိုင်းမြစ်နှင့် အက်စ်ဝမ်မြို့တလျှောက်တွင် ၁၉၆၀ နှင့် ၁၉၇၀ ကြား ဆောက်လုပ်ပြီးစီးခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး တာတမံအမျိုးအစားဆည် (embankment dam) ဖြစ်သည်။ ရေကြီးမှုကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးအတွက် ရေသိုလှောင်နိုင်ခြင်းနှင့် ရေအားလျှပ်စစ်အတွက် အကျိုးပြုသောကြောင့် ယင်းဆည်သည် အီဂျစ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုကို သိသာစွာ တိုးတက်စေခဲ့သော အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိခဲ့သည်။ ဆည် မတည်ဆောက်ခင်က သဘာဝအလျောက် ရေကြီးသောနှစ်များတွင် စိုက်ခင်းများကို ပျက်စီးစေခြင်းနှင့် ရေနည်းသောနှစ်များတွင် ရေခမ်းခြောက်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးမှုတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ အီဂျစ်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေနှင့် နည်းပညာတိုးတက်လာမှုကြောင့် ရေကြီးမှုကို အလုံးစုံထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး လယ်ယာစိုက်ခင်းများကို ကာကွယ်နိုင်ခဲ့သည်။ ရေသိုလှောင်ပမာဏ များစွာသိုလှောင်နိုင်သောကြောင့် ရေကြီးမှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ပြီး နှစ်ပေါင်းများစွာ အသုံးချနိုင်ခဲ့သည်။ အက်စ်ဝမ်ဆည်အား မော်စကိုအခြေစိုက် Hydroproject Institute မှ ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ကာ တည်ဆောက်ပေးခဲ့သည်။