ဟောရေ့

ဟောရေ့ (ဘီစီ ၆၅-ဘီစီ၈)

ဟောရေ့သည် ရှေးနှစ်ပေါင်း ၂ဝဝဝကျော်က ထင်ရှားပေါ်ထွန်းခဲ့သော ရောမကဗျာစာဆိုဖြစ်သည်။ နာမည်အပြည့်အစုံမှာ ကွင်းတပ်ဟိုရေးရှပ်ဖလက် ကပ်ဟောရေ့ဖြစ်၍ ဘီစီ ၆၅ ခုနှစ် ဒီဇင်္ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင် ဣတလီနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ဗင်နူးရှားမြို့၌ ဖွားမြင်သည်။ သူ၏ဖခင်မှ ာသာမန်လူတန်းစားထဲမှ ဖြစ်သော်လည်း မိမိ၏သားကိုခေတ်ပညာတတ်တစ်ယောက် ဖြစ်မြောက်လာစေချင်သည်။ ထိုကြောင့်ဟောရေ့ကို ရောမမြို့တော်ကြီး၌ ခြောက်နှစ်မျှ ပညာဆည်းပူးစေပြီးနောက် အသက် ၁၈ နှစ်အရွယ်တွင် အက်သင်းမြို့သို့ပညာဆက်လက် သင်ရန်စေလွှတ်ခဲ့လေသည်။ မိမိ၏သားသည်အခြားသော လူကုံထံသားတို့နှင့် တန်းတူနေနိုင်ရန်အတွက်ကိုယ်တိုင် ခြိုးခြံ၍နေထိုင်သည်။ သားဖြစ်သူသည် ပညာတတ်ရုံမျှသာမဟုတ် အကျင့်စာရိတ္တ ကောင်းမွန်ရန်အတွက်ကိုလည်း ပြုပြင်ပေးလေသည်။ ဟောရေ့သည်ဖခင်၏ မွန်မြတ်သောစေတနာကို မိမိရေးသောစာပေတို့တွင်ဖော်ပြခြင်းဖြင့် ကျေးဇူးဆပ်ခဲ့ပေသည်။ ဘီစီ ၄၄ ခုနှစ်တွင် ရောမစစ်သူကြီးဂျူးလယပ်ဆီဇာ လုပ်ကြံခြင်းကိုခံရပြီးနောက် ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်ပွားလာရာ ဟောရေ့သည် ဗရူးတပ်ဘက်မှဝင်ရောက်၍စစ်မှုထမ်းခဲ့သည်။ ဗရူးတပ်တို့အရေးနိမ့်သောအခါ ဟောရေ့သည်ရောမမြို့သို့ ပြန်ခဲ့ပြီးလျှင် စာရေးအလုပ်ကိုလုပ်ကိုင်နေစဉ် ကဗျာများကို စပ်ဆိုလေသည်။ စာပေလောကတွင် ဟောရေ့၏နာမည်သည် ထွက်လာရာ ကဗျာစာဆိုတော်ဗာဂျီ၏ အကူအညီဖြင့် သဌေးကြီးမီစီးနပ်ဆိုသူနှင့်ဆက်သွယ်မိသည်။ မီစီးနပ်သည် ရောမအနုပညာနှင့်စာပေတို့ကို အားပေးခြီးမြှောက်သူ ပုဂ္ဂိုလ် ကြီးဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ ဟောရေ့ကိုလည်း ခြီးမြှင့်မြှောက် စားခဲ့လေသည်။ ( ဗာဂျီ•။) ဟောရေ့သည် ကဗျာများကို စပ်ဆိုရာ၌ထိမိသော စကားလုံးများကို ချက်ကျနိုင်နင်းစွာသုံးစွဲနိုင်သည့်အပြင် လူတို့၏အပြစ်အနာတို့ကို ယထာဘူတကျကျ ဝေဖန်နိုင်စွမ်းလည်းရှိပေသည်။ ထိုကြောင့်သူ၏ လစ်ရစ်ကဗျာများသည် ခန့်ညား၍ ယခုထက်တိုင် ဂန္ထဝင်စာပေအဖြစ်လေ့လာလျက်ရှိကြရသည်။ ဟောရေ့၏ကဗျာများကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပြန်ဆို ခဲ့ကြသည်။ မူလစာဆို၏ အာဘော်ကိုမိအောင်ဘာသာပြန်နိုင်ရန် ခဲယဉ်းသော်လည် းပါမောက္ခဂျွန်ကိုနင်တန်(ခရစ်၁၈၂၅•၆၉) နှင့် ဆာသီအိုဒိုးမာတင်(ခရစ်၁၈၁၆•၁၉ဝ၉)တို့၏ ဘာသာပြန်ချက်များသည် အကောင်းဆုံးဟုဆိုရပေမည်။ ဟောရေ့သည် ဘီစီ ၈ ခုနှစ် နိုဝင်္ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ရောမမြို့၌ ကွယ်လွန်လေသည်။