ဒင်္ဂါး

ဝီကီပီးဒီးယား မှ

မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်မှစ၍ ဒင်္ဂါးများကိုအသုံးပြုကြသည် ဆိုသည်။ မြန်မာတို့သည် ဒင်္ဂါးဟူသောဝေါဟာရကို ပါဠိစကားလုံး ဋင်္က မှ ထုတ်ယူသုံးစွဲဟု အဆိုရှိသည်။ ဘုရင့်တံဆိပ်လက်ရာရှိသောငွေကြေး ဟုအဓိပ္ပာယ်ရသည်။ အချို့ကလည်း မြန်မာအခေါ် ဒင်္ဂါးသည် သက္ကတဘာသာ တင်္က ဟူသောစာလုံးမှ ရွေ့လျားလာသည်ဟုဆိုသည်။ ဒင်္ဂါးဟူသောဝေါဟာရသည် မြန်မာစကား အသုံးအနှုန်းထဲ၌သာမက စာပေ၊ ကဗျာ ၊ လင်္ကာတို့၌ပင် ပါဝင်နေသဖြင့် မြန်မာတို့နားရည်ဝနေသည်မှာ ကြာပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာလင်္ကာဆရာကြီး ဖိုးသူတော်ဦးနု၏ အင်္လကာတစ်ခုတွင် ဒင်္ဂါး - ဒင်္ဂါး အရင်းစကားမှာ ဘင်္ဂလားအခေါ် မျက်နှာပွင့်ဆေး သူပါလျှင် ရင်အေးစေတတ်တာမို့ အနုဆေးလို့လဲခေါ်လောက်ပါရဲ့ ဟူ၍တွေ့ရလေသည်။ ထို့ထက်ရှေးကျသော ကဗျာတစ်ပုဒ်မှာ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၉၁၂ ခုနှစ်တွင်နန်းတက်သော ဟံသာဝတီ ဆင်ဖြူရှင်မင်းလက်ထက် ရှင်ကုမာရ ရေးသားသော ဓမ္မရာသီပျို့တွင် ဆန်းကြယ်တင့်တယ် တံဆိပ်ခတ်သား ကျပ် - မတ် - မူး - ပဲ သုံးစွဲဖွယ်မူ ဒင်္ဂါးပြ၍ အကုဋေမျှ ရာမကသား ဟုစပ်ဆိုထားသည်ကိုတွေ့ရသည်။ ဒင်္ဂါးနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာအဘိဓာန်အကျဉ်းချုပ် အတွဲ ၂ (ဆ - န)၌ တံဆိပ်ခတ်နှိပ်၍ အလေးချိန်နှင့်တန်ဖိုးသတ်မှတ်ကာ သွန်းလုပ်ထားသော ရွှေငွေ စသည့် သတ္တုပြား ဟုအဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားသည်။