တာရာ

မြန်မာ့အစဉ်အလာ နက္ခတ်ပညာတွင် ကြယ်ပုံများကို ရာသီ၊ နက္ခတ်၊ တာရာများ ဟူ၍ ခွဲခြားထားသည်။ ရာသီရုပ် ၁၂ ရုပ်၊ နက္ခတ်၂၇ မှ တပါးသောကြယ်များကို တာရာများအဖြစ် ရုပ်ပုံဖော်ခဲ့ကြသည်။ ကောင်းကင်အီကွေတာဝန်းကျင်ကို မဇ္ဈေဟုခေါ်သည်။ ရာသီနှင့် နက္ခတ်များသည် မဇ္ဈေအတွင်းတွင် ရှိကြသည်။ မဇ္ဈေနှင့် မြောက်ဘက်ကောင်းကင်ဝန်ရိုးစွန်းအကြားကို အန္တောဟုခေါ်သည်။ မဇ္ဈေမှတောင်ဘက်ပိုင်းကို ဗာဟိဟုခေါ်သည်။ (မဇ္ဈေ= အလယ်၊ အန္တော= အတွင်း၊ ဗာဟီ= ပြင်ပ) မဇ္ဈေ၏ မြောက်ဘက်ကောင်းကင်ရှိ တာရာများကို အတွင်းတာရာများဟုခေါ်ပြီး တောင်ဘက်ပိုင်းရှိ တာရာများကို အပြင်တာရာများဟုခေါ်သည်။

အတွင်းတာရာကြီး ၉ လုံး

1. ကျီးတာရာ
2. ဟင်္သာတာရာ
3. ပုဇွန်တာရာ
4. ချိန်ခွင်တာရာ
5. ဆံကျင်တာရာ
6. တံငါတာရာ
7. ဆင်တာရာ
8. မြင်းတာရာ
9. ဗျိုင်းတာရာ

အပြင်တာရာ ၂၈ လုံး

အပြင်တာရာ ၂၈ လုံးကို အရပ်မျက်နှာ ၄ ပါးနှင့် ခွဲခြားပြဆိုထားသည်။

တောင်မျက်နှာ တာရာ ၉ လုံး

1. အာဏီတာရာ
2. ဖုသျှ
3. သင်္ခ
4. စတုက
5. ယောတ္တ
6. တရောတ္တ
7. ပေါစိကိ (ပေါစောကိ)
8. ဘဂတ္တ
9. ဘဒ္ဒက

အရှေ့မျက်နှာ တာရာ ၆ လုံး

1. ဇဋကတာရာ
2. ပဉ္စ (ပဉ္စက)
3. နေရမ္မ
4. ပါသာဒ
5. သျှူန
6. ပကာသ

မြောက်မျက်နှ တာရာ ၆ လုံး

1. ဒါရုတာရာ
2. တာလိ
3. ဖုသတ္တ
4. ဧကသိတ္ထက
5. တြိဂုဏ
6. ရူပ

အနောက်မျက်နှာ တာရာ ၇ လုံး

1. ပဉ္စက (ပညာသ)
2. ဥတ္တရ
3. ဇာရက
4. ကောဗျာဂတိ
5. သရိဒ္ဒက (ဒရိဒ္ဒ)
6. သရိဒ္ဒဇ
7. ဝါနရိ

အလွတ်တာရာ ၉၄ လုံး

"အလွတ်တရာတို့သည် အရေအတွက် အပြီးမထား၊ များသောအပြား ရှိကုန်၏။" ဟု မင်းတိုင်ပင်အမတ်ကြီး မဟာဓမ္မသင်္ကြံရေးသားစီရင်သော "နေမိတ္တဝိဇ္ဇာကျမ်း"တွင် မိန့်ဆိုထားသည်။

1. ပဒုမ
2. ပဉ္စရူ
3. ပဉ္စရူပ
4. ပဉ္စလိ
5. ဟတ္ထ
6. ဝတီ
7. ယဟု
8. စုတိ
9. ကုက္ကုဋ
10. စုတ္တ
11. သိက္က
12. ယတ္ထ
13. သရုန်
14. အာကိန်
15. သူရ
16. မာန
17. မာနနိ
18. အာဏိက
19. ရောဟိတ
20. လာဘညနိ
21. သံယုတတာရာ
22. မဏိက
23. စိတ္တ
24. သူလက
25. သောဘ
26. ကေဝဋ္ဋ
27. ဘေရီ
28. ပါတိ (ဗလာ)
29. သန္တ
30. အာချိန်
31. မိဂသိင်္ဂ
32. သုဘ
33. ကုက္ကုဋကဏ္ဌ
34. သံဝတိ
35. ဘာရဝိ
36. သံကိယ
37. အလုတ္တ
38. မာသု
39. လောရ
40. ဗျာရု
41. သံကာယ
42. အဘိန္တိက
43. စိတ္တဂူ
44. လောဟိ (ကောလိ)
45. စာရိ (ခရိ)
46. ပါသရိ
47. အတ္တပိ
48. နိဗ္ဗာန
49. အစော
50. သုဒ္ဓက
51. ဖုသန္တ
52. ရေတေဂလ
53. အာယုတလိန
54. ပါသလိ
55. ဒုမလိ
56. သာတုလ
57. ဘဝတုသံ
58. သာတုလ (သတလ)
59. ပုဏ္ဏိက
60. ကသာလိ
61. ပသုယုသ
62. မာနိက
63. မတ
64. ပုပ္ပဇလ
65. ဝလ္လိက
66. သမ္ပတ္တိ
67. ထမ္ဘ
68. ဝိစိရိစ္စ (ဝိရိစ္စ)
69. မူလ
70. အာယ
71. သံလိန္ဒ (သံလိန္တ)
72. ဂဏ္ဍုပ္ပါဒ
73. သံချူ
74. အတိပါဂုဏ
75. သုကရ
76. အတိစ္စ
77. သရ
78. ဥဒ္ဓိဘင်္ဂ
79. ကာတ
80. အသုတ
81. ဃရ
82. သာလပန္တိ
83. ပုပ္ဖတ္တိ
84. ကူလ (တူလ)
85. ပါရိ
86. ဂဝိသ
87. သာလမ္မပ္ပံ
88. မာလိက
89. သာလိန္ဒ (သာလိန္တ)
90. ဗာလ (ဗလ)
91. သင်္ခပိ (သခါပိ)
92. ပါလိက (ဖာလိက)
93. ဗာလိန (ပါလိန်)
94. သုက

အကိုးအကား

ဆယ့်နှစ်လရာသီပြ ကြယ်တာရာပုံများ။ အရှင်သဒ္ဓိယ နှင့် ကိုလူသောင်(ရေတပ်)။ ဒုကြိမ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၀။ သာသနာရေးဦးစီးဌာန၊ ကမ္ဘာအေးပုံနှိပ်တိုက်။ ရန်ကုန်။