ဆွေးနွေးချက်:နေပြည်တော်မြို့

“နေ၏နန်းမြို့”လို့ ဘာသာပြန်ထားတာ တမျိုးဖြစ်နေသလားလို့ အင်္ဂလိပ်ဝီကီမှာ the royal city of the sun လို့ ရေးထားတာတွေ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒါမှားနေသလားလို့ ထင်တယ်။ နေပြည်တော်ရဲ့ ‘နေ’က အပူနဲ့အလင်းပေးတဲ့ နေမင်းလို့ အဓိပ္ပာယ် ကောက်ယူလို့ မရဘူးထင်တယ်။ ကျနောနားလည်တာက နေထိုင်တဲ့ နေ။ ဘုရင်းမင်းမြတ် နေထိုင်ရာ မြို့တော်၊ ပြည်တော် ဆိုတာကမှ အမှန်လို့ ထင်တယ်။ တခြား ယူဆာတွေကရော ဘယ်လို ယူဆသလဲ။ -- ဇာမဏီ

ဘာသာစကား အနေနဲ့ ဘယ်လို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမလဲ တော့ မပြောတတ်ဘူး။ ရိုးရိုးရှင်းရှင်း ဆိုရင်တော့ နေပြည်တော် ဆိုတာ ဘုရင် နန်းစိုက်တဲ့မြို့လို့ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ရမယ် ထင်တယ်။ Zawthet ၀၁:၁၉၊ ၂၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁ (UTC)

ဟုတ်ကဲ့။ ကျွန်တော်လည်း အဲလိုပဲ ယူဆပါတယ်။ မင်းနေထိုင်ရာမြို့တော်မို့လို့ ခေါ်တယ်လို့ထင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ သမိုင်းရာဇဝင်တွေထဲမှာဆိုရင် အင်းဝနေပြည်တော်၊ ဟံသာဝတီနေပြည်တော်၊ ရတနာပုံနေပြည်တော် စသည်ဖြင့် သုံးနှုန်းကြတာ တွေ့ရလို့ပါ။ အထက်ပါ သုံးနှုန်းပုံအရဆိုရင် နေပြည်တော်သည် တစ်မြို့တစ်နေရာကိုပဲ ရည်ညွှန်းတဲ့ တစ်ဦးဆိုင်နာမ် (နေမင်း၏မြို့တော်) လို့ ပြောဖို့ ခက်မယ်ထင်ပါတယ်။ အများဆိုင်နာမ် ဖြစ်တဲ့ (မင်းနေထိုင်ရာမြို့တော်) လို့ သုံးနှုန်းတာသာ ဖြစ်ဖို့များတယ်ထင်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရတနာပုံမြို့ တစ်ခုတည်းသာ နေပြည်တော်လို့ ခေါ်တာ မဟုတ်ပဲ၊ အထက်မှာ ကျွန်တော်ပြောခဲ့သလို အင်းဝမြို့ကိုလည်း နောက်က နေပြည်တော် တပ်ခေါ်တာပဲ၊ ဟံသာဝတီမြို့ကိုလည်း နေပြည်တော်တပ်ခေါ်တာပဲ။ ဆိုတော့ကာ နေပြည်တော်သည် တစ်ဦးဆိုင်နာမ် မဟုတ်ပဲ၊ အများဆိုင်နာမ်သာ ဖြစ်မယ်လို့ ယူဆရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ --သို့သော်လည်း -- ကျွန်တော်တို့ ငယ်ငယ်က မြန်မာဖတ်စာထဲမှာ သင်ခဲ့ရဖူးတဲ့ ကဗျာလေးတစ်ပုဒ်ကိုလည်း တင်ပြချင်ပါသေးတယ်။ ကဗျာခေါင်းစဉ်၊ ကဗျာရေးသူနဲ့ ကဗျာရဲ့ အစပိုင်းတွေတော့ မမှတ်မိတော့ပါဘူး။ အခု နေပြည်တော်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အပိုင်းကိုတော့ မှတ်မိပါတယ်။ ဒီလိုပါ။

...............
နေမင့်နွယ် ဆွေဘုရားရယ်က၊
ဝေတင့်တယ်အသရေများသည်ဟု၊
ငွေများမှာတဲ့တံဆိပ်တင်၊
နိမိတ်မြင်ကမင်္ဂလာရှိ၊
မြန်မာနွယ်၊
ကမ္ဘာဝယ်ထင်အလင်းသာပ၊
ဆင်မြင်းဗိုလ်ပါရံလို့၊
မြကဒဏ်သီဟာစိုးစဉ်က၊
ဒေါင်းအလံစိုက်ကာထိုးကြတယ်၊
ဖိုးထိုက်ပါဘိ။

တဲ့ဗျား။ အဲဒီကဗျာစာအဆိုအရ ရှင်းရရင်တော့ ကျွန်တော်တို့ ရှေးမြန်မာမင်းတွေက နေမင့်နွယ် (သူရိန်နေမင်း၏အနွယ်တော်) ဖြစ်တယ်လို့ ခံယူထားကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် နေရဲ့အမှတ်သင်္ကေတဖြစ်တဲ့ ကဒေါင်းရုပ် ကို နိုင်ငံတော်အလံအဖြစ်ရော ဘုရင်းမင်းမြတ်ရဲ့ ရုံးတံဆိပ်အဖြစ်ရော ခတ်နှိပ် အသုံးပြုကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ မြန်မာ့ရိုးရာ လောကီဗေဒင်ပညာ အယူအဆအရ နေရဲ့သင်္ကေတသည် ဒေါင်းရုပ်ဖြစ်ပြီး၊ လရဲ့သင်္ကေတသည် ယုန်ရုပ် ဖြစ်ပါတယ်။ (စကားချပ်။ မလွန်ဈေးဆန်လှူအသင်းရဲ့တံဆိပ်သည် ယုန်ရုပ်ကို အသုံးပြုထားရခြင်းမှာ ဘုရားလောင်းယုန်မင်းဖြစ်စဉ်က ဆာလောင်မွတ်သိပ်နေသူပုဏ္ဏားတစ်ယောက်အား အစာဝစေခြင်းငှာ ပါရမီဖြည့်သည့်အနေအားဖြင့် မိမိကိုယ်ကို မီးပုံထဲသို့ ခုန်းဆင်းကာ မိမိ၏ အသားကို စားစေရန် လှူဒါန်းတဲ့အထိ ဒါနပရမတ္ထပါရမီ ပြုခဲ့ဖူးတာကို နိမိတ်ယူပြီးတော့ သံဃာတော်များကို ဘုရားလောင်းယုန်မင်းကဲ့သို့ အထိ ဆွမ်းဆန်အလှူနဲ့ ပတ်သက်လာရင် ရဲရဲရင့်ရင့် လှူမယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ဓာတ်ကို ဖော်ပြတဲ့အနေနဲ့ အသင်းအဖြစ်ဖွဲ့ထားကို ကြည့်ရင် သိနိုင်ပါလိမ့်မယ်။) သို့ဖြစ်၍ ရှေးမြန်မာတို့အနေဖြင့် လကို ယုန်ရုပ်၊ နေကို ဒေါင်းရုပ်အဖြစ် ယူဆထားကြတယ်ဆိုတာ အငြင်းပွားစရာလိုမယ်မထင်ပါ။ ဆိုတော့ကာ -- အထက်ပါကဗျာမှာပါတဲ့ နေမင့်နွယ်ဆွေဘုရားရယ်က ဆိုတဲ့ ကဗျာအရ မြန်မာမင်းတို့သည် နေမင်း၏ အနွယ်တော်များ ဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့ အယူအဆကြောင့်လည်း မင်းတုန်းမင်းလက်ထက်က ထုတ်ဝေတဲ့ ငွေဒင်္ဂါးများမှာ ဒေါင်းတံဆိပ်ကို ရိုက်နှိပ်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ပြင် ရှေးခေတ်က သားချစ်တော့ သတိုး၊ ကျွန်ချစ်တော့ နေမျိုး ဆိုတဲ့ ဆိုရိုးစကားလည်းရှိတဲ့အပြင်၊ နေမျိုးဆိုတဲ့ဘွဲ့ကို ဘုရင်မင်းမြတ်က အင်မတန် ချစ်မြတ်နိုးမှသာ ချီးမြှင့်ပေးတော်မူတဲ့ ဘွဲ့တံဆိပ် ဖြစ်တာတွေရယ်ကြောင့် မြန်မာဘုရင်တွေဟာ သူတို့ကိုယ်သူတို့ နေမင်း၏ ဆွေတော်မျိုးတော်များ ဖြစ်တယ်လို့ ခံယူထားတာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်ဟာလည်း ငြင်းချက် ထုတ်နိုင်မယ်မထင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့်လည်း ဘုရင်များ ထီးနန်းစိုက်ရာမြို့၏နာမည်တိုင်းကို နောက်မှနေ၍ အထူးပြုဝိသေသန သဘောသက်ရောက်သော နေပြည်တော်ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို ကပ်ပေးထားတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ (စကားချပ်။ ဂျပန်တွေကလည်း သူတို့ကိုသူတို့ နေမျိုးလို့ ခံယူထားတယ်ထင်ပါ့။ သူတို့အလံမှာ အခုထိ နေလုံးတံဆိပ်ကြီးသုံးတုန်းပဲ။) ဒါကြောင့် နေပြည်တော်ဆိုတာသည် တစ်မြို့တစ်ရွာတစ်နေရာတစ်ဒေသတည်းနဲ့သာ သက်ဆိုင်သော တစ်ဦးဆိုင်နာမ် (Singular noun) အမျိုးအစား မဟုတ်ပဲ၊ ဘုရင်မင်းများ ထီးနန်းစိုက်ရာမြို့တိုင်းကို ဂုဏ်ထူးတပ်ခေါ်ဝေါ်တဲ့ နာမဝိသေနသဘောသက်ရောက်သော အများဆိုင်နာမ် (Plural noun) ဖြစ်တယ်လို့ ရာဇဝင်သမိုင်းအထောက်အထားများအရ သက်သေခံနေပါတယ်။ အဲ -- အင်း -- အခုနေပြည်တော်မြို့တော် အကြောင်း ပြန်ဆက်ရရင်တော့ ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ်နဲ့ မှည့်တယ်ဆိုတာကို ကျွန်တော်လည်း သေချာ မသိပါဘူး။ ဒါ့ကြောင့် နေမင်း၏မြို့တော် (ၽRoyal city of the sun) ဆိုတာကိုလည်း ငြင်းချက်ထုတ်ဖို့တော့ ခက်နေသလိုလိုပါပဲ။ နိဂုံးချုပ်ရရင် ကျွန်တော်တွေးလို့ရတဲ့ အယူအဆ နှစ်ရပ်မှာ ပထမအယူအဆဖြစ်တဲ့ ဘုရင်မင်းမြတ်နေထိုင်ရာမြို့တော် ဆိုတဲ့ သဘောမှာတော့ နေပြည်တော်ဆိုတဲ့ စကားလုံးသည် အများဆိုင်ဖြစ်နေသော်ငြားလည်း တစ်ခေတ်တစ်ခါ တစ်ချိန်တည်းမှာတော့ တစ်မြို့တည်းသာ တည်ရှိနေရမှာမို့ နောက်ထပ်အပိုစကားလုံးမလိုတော့ပဲ သီးခြားရပ်တည်နိုင်စွမ်းရှိပြီး၊ ဒုတိယအယူအဆဖြစ်တဲ့ နေမင်း၏အနွယ်တော်များ နေထိုင်ရာမြို့ ဆိုတဲ့ စကားလုံးကျတော့ အများဆိုင်နာမ်လည်း သက်ရောက်တဲ့အပြင် အဓိပ္ပါယ်မှာလည်း နေပြည်တော်သည် ဝိသေသနပုဒ် သဘော သက်ရောက်နေလို့မို့ကြောင့် ဝိသေသျ အထူးပြုခံပုဒ် လိုအပ်နေပါတယ်။ ဥပမာ (---)နေပြည်တော် ဆိုသလိုပေါ့။ အဲ -- ကျွန်တော်လျှာရှည်တာလည်း အတော်များသွားပြီ။ အမှန်ပြောရရင် ကျွန်တော်လည်း အထက်ပါ အချက်အလက်များကိုသာ တင်ပြနိုင်ပြီး ကောက်ချက်မဆွဲတတ်ဘူး ဖြစ်နေပါတယ်။ အဲတော့ကာ -- စာဖတ်သူများထဲမှ တတ်သိကျွမ်းကျင်သူများက ကျွန်တော့အား ရှင်းလင်း သင်ပြပေးစေလိုပါတယ်ခင်ဗျား။ ကျွန်တော်ကတော့ ပထမအယူအဆဖြစ်တဲ့ ဘုရင်းမင်းမြတ်နေထိုင်ရာမြို့တော် ဆိုတဲ့ အယူအဆဘက်ကို ပိုအားသန်ပါတယ်ခင်ဗျား။ ကျွန်တော်ပြောတာမှာ အမှားတွေပါရင်လည်း ဝိုင်းဝန်းထောက်ပြကြပါနော်။ ဝိုင်းဝန်း အပြစ်တင်ပေးကြပါခင်ဗျာ။ အားလုံးကို ခင်မင်လေးစားလျက်။ -- သုတေသီ ၀၁:၂၇၊ ၂၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁ (UTC)

သုတေသီ ပြောတာကတော့ တစ်မျိုးပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ ကိုဇော်သက် ပြောသလို နေပြည်တော် ဆိုတာ ဘုရင် နန်းစိုက်တဲ့မြို့ လို့ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ရပါမယ်။ ရှေးအရင်ထဲက နေပြည်တော် ဆိုတာ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ပြီးသားပဲလေ..။--Mayor mt ၀၅:၂၁၊ ၂၁ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၁ (UTC)

၂၀၁၁ ကတည်းက ရေးထားတဲ့ ဆောင်းပါး အပ်ဒိတ်လုပ်သင့်နေပြီ ထင်ပါ့ဗျ။ တချို့စာသားတွေမှာ အနာဂတ်ဖြစ်နေဆဲပဲ။ Bhone.bm (ဆွေးနွေး) ၁၀:၄၇၊ ၄ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၇ (UTC)[အကြောင်းပြန်ရန်]

ဘောလုံးအသင်း

နေပြည်တော် ဘောလုံး အသင်းက ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီဆိုတော့ ပြင်ရမယ်ဗျ။ Aung kaung (ဆွေးနွေး) ၀၇:၃၆၊ ၃၁ အောက်တိုဘာ ၂၀၁၉ (UTC)[အကြောင်းပြန်ရန်]