ဆင်တုံးမနွယ်ပင်

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ဆင်တုံးမနွယ်ပင်
Fruit and seed of en:Menispermum canadense
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း ပြင်ဆင်
လောက: Plantae
Clade: Angiosperms
Clade: Eudicots
မျိုးစဉ်: Ranunculales
မျိုးရင်း: Menispermaceae
မျိုးစု: Menispermum
L.
Species

See text

ဆင်တုံးမနွယ်ပင်ကို ရုက္ခဗေဒ အလိုအားဖြင့် 'တီနိုစပိုးရား ကော့ဒီဖိုးလီးယား' ဟု ခေါ်သည်။ မျိုးရင်းမှာ 'မင်နီစပါယ်မေးစီအီး' ဖြစ်သည်။ ရခိုင်လို လက်ခါးနွယ်ပင်ဟု ခေါ်သည်။ [၁]

ပုံသဏ္ဌာန်[ပြင်ဆင်ရန်]

ဆင်တုံးမနွယ်ပင်သည် အခြားအပင်များ ပေါ်သို့ နွယ်တက်တတ်သော ချုံပင်မျိုးဖြစ်သည်။ ပင်စည်သည် အရည်ရွှမ်း၏။ အခေါက်ထူ၏။ အပွင့်ဝါ၍ အသီးနီ၏။ ဖေဖော်ဝါရီလနှင့် မေလတို့အတွင်းပွင့်သည်။[၂]

အပင်[ပြင်ဆင်ရန်]

အဖြူမျိုး ၊ အဝါမျိုး ၊ အနက်မျိုး ၃ မျိုးရှိ၏ ။ နွယ်ပင်မျိုးဖြစ်သည်။ အရည်ရွှမ်းသည်။ အခေါက် မီးခိုးနုရောင်ရှိပြီး ဖော့သားကဲ့သို့ ဖြစ်သည်။ အကိုင်းအခက်များ လေးထောင့် ပုံစံရှိ၍ မြောင်းပါသည် ။

အရွက်[ပြင်ဆင်ရန်]

အရွက်များ ပင်စည်မှ တစ်ရွက်ချင်း ခပ်ကျဲကျဲ ရွက် လွှဲထွက်၏ ။ နှလုံးပုံ အရွက်ဖြစ်၍ ရွက်ညှာထိပ်မှ ဖြာ၍ ထွက်သည်။ နုစဉ်တွင် စိမ်းဝါရောင်ရှိ၍ ရင့်သောအခါ အစိမ်းရင့်ပေါ်တွင် အဝါပြောက်များ ဖြစ်ပေါ်နေသည်။ ရွက်ပြားထူသည်။ အပေါ်မျက်နှာပြင် ချော၍ အဖောင်း အကြွကလေးများ ရှိပြီး အောက်မျက်နှာပြင် ကြမ်း၏ ။

အပွင့်[ပြင်ဆင်ရန်]

နှစ်ပင်ပေါင်း လိင်စုံဖြစ်ပြီး အဝါရောင်ရှိ၍ အလွန်သေးငယ်သည်။ အဆစ်များမှ ပန်းခိုင်ထွက်သည်။ တပေါင်း မှ နယုန်လအတွင်း ပွင့်သည်။

အသီး[ပြင်ဆင်ရန်]

အဝါရောင်ဖြစ်သည်။ အညှာမဲ့သည်။ ဆီးသီးခန့် ရှိသည်။ အသီးများ အပြွတ်လိုက်သီးသည်။ တပေါင်းတန်ခူးလအတွင်း သီးမှည့်သည်။

တွေ့နိုင်သောနေရာများ[ပြင်ဆင်ရန်]

ဆင်တုံမနွယ်ပင်များကို မြန်မာနိုင်ငံ အရပ်ရပ်တွင် တွေ့ရသည်။ နိုင်ငံအနှံ့ စိမ့်စမ်းပေါသော တောတောင်ကြီး များတွင် ပေါက်ရောက်သည်။ သဘာဝအလျောက် ပေါက်ရောက်သည်။

ဆင်တုံးမနွယ်ပင်၊ အသီး

အသုံးဝင်ပုံ[ပြင်ဆင်ရန်]

ဆင်တုံးမနွယ်အရွက်နှင့် အခေါက်ကို အရေပြားရောဂါ၊ အဖျားရောဂါ၊ ဆစ်ဖလစ်ရောဂါတို့ကို ကုသရာ တွင် အသုံးပြုကြသည်။

အာနိသင်[ပြင်ဆင်ရန်]

မြန်မာဆေးကျမ်းများ အလိုအရ ဆင်တုံမနွယ်သည် ပူ ၊ စပ် ၊ ခါး ၊ ဖန်သောအရသာရှိ၏ ။ ခွန်အားကို ပြုတတ်၏ ။ အသက်ကို ရှည်စေ၏ ။ သွေးကို ငြိမ်းစေ၏ ။ ဝမ်းမီးကို တောက်စေ၏ ။ အစာကြေခြင်းကို ဖြစ်စေ၏ ။ အဖျား ၊ အနာ ၊ ဆီးရောဂါအမျိုးမျိုးကိုနိုင်သည်။


ပဉ္စငါးပါး[ပြင်ဆင်ရန်]

  • ဆင်တုံးမနွယ်ကို သုံးခွက်တစ်ခွက်တင် ပြုတ်၍ သောက်ပါက အဆိပ်များ ပြေပျောက်၏ ။
  • ဆင်တုံးမနွယ်ကို မြင်းခွာရွက်နှင့်ရော၍ ပြုတ်ပြီး သောက်သော် နှလုံးတုန်ခြင်း ၊ စိတ်ချောက်ချား ခြင်းပျောက်၏ ။
  • ဆင်တုံးမနွယ် လက်လေးသစ်ကို ပါးပါးလှီး၍ မကြာခဏ စားသုံးပါက သွေးအန်ရောဂါ ပျောက်၏ ။
  • ဆင်တုံးမနွယ်ရွက်ကို လောက်သေရွက် ၊ အုန်းနှဲရွက် ၊ သင်္ဘော မဲဇလီရွက် ၊ ကုန်းထိကရုံးရွက်တို့နှင့် အမျှစပ်၍ လက်ဖက်ရည် အဖန်ကဲ့သို့ သောက်က အသက်ရှည်၍ အနာရောဂါ ကင်းစေနိုင်သည်။
  • ဆင်တုံးမနွယ် လေးခွက်တစ်ခွက်တင် ပြုတ်ရည်ကို သောက်ခြင်းဖြင့် နာတာရှည် အဆစ်ရောင်ရောဂါတို့အတွက်လည်း ဆေးအဖြစ်ဖော်စပ်သုံး၏ ။
  • ဆင်တုံးမနွယ်ကို လေရောဂါ ၊ သည်းခြေရောဂါ ၊ ဆီးရောဂါ ၊ မီးယပ်ရောဂါ ၊ နားကိုက်၊သလိပ်နာ၊ နာတာရှည် အဆစ်ရောင် ရောဂါတို့ အတွက်လည်း ဆေးအဖြစ် ဖော်စပ် သုံး၏။
  • ဆင်တုံးမနွယ်ကို အရည်ညှစ်၍ ကြက်သီးနွေးမျှ ပြုတ်ပြီး နား ၌ ဆေးကြောပေးပါက နားကိုက်နာဟူသမျှ ပျောက်၏ ။
  • ကျွဲ ၊နွား ၊ဆင်၊ မြင်းတို့တွင် ရောဂါဘယကင်းဝေးစေရန် အတွက် ဆင်တုံးမနွယ်ကို စင်း၍ အစာတွင် ထည့်ကျွေးပါက ဝမ်း လေကောင်း၍ ရောဂါကင်းဝေးပြီး ဝဖြိုးစေသည်။
  • ရေကီဖာနှင့်စိမ်၍သောက်ပါ

[၃]

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. မောင်သိန်းဇံ (ဇူလိုင် ၂၀၀၀)။ ရခိုင်မြန်မာဆေးအခေါ်ကွဲလွဲမှုများ။ နက္ခတ္တရောင်ခြည်။ p. ၂၈၁။
  2. မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)
  3. http://arogyamonline.com/commodity/materials/?raw=111[လင့်ခ်သေ]