စူဠလိပ် ရေထဲလွှတ်

စူဠလိပ် ရေထဲလွှတ် ဟူသည်မှာ မြန်မာစကားပုံတစ်ခု ဖြစ်သည်။

ရှင်းလင်းချက်

စူဠလိပ်ကို သေစေလို၍ ရေထဲသို့ ပစ်ချလိုက်ရာတွင် မသေရုံသာမက အကြိုက်ပင်တွေ့သွားသေးသကဲ့သို့ သူတစ်ယောက်ကို ဒုက္ခရောက်စေလိုသည့် စေတနာဖြင့် ပြုမူလိုက်ရာတွင် ဒုက္ခမရောက်ရုံသာမက သူ့အလိုကျပင် ဖြစ်သွားသည်။ အခြားဆိုလိုရင်တစ်ခုမှာ စူဠလိပ်ကို ရေထဲလွှတ်လိုက်သည့်အခါ ပြန်လည်၍ မပေါ်လာတော့သကဲ့သို့ ကိစ္စဖြင့် စေလွှတ်လိုက်ရာတွင် ပြန်ပေါ်မလာတော့ချေ။

ဗာရာဏသီပြည် ဗြဟ္မဒတ်မင်း၏ သားတော် အိမ်ရှေ့မင်းသားသည် မြို့မှ ထွက်ခွာ၍ ယမုန်နာမြစ်အနီး တောင်ကြားတစ်ခုတွင် ရသေ့ရဟန်းပြုကာ နေထိုင်သည်။ ထိုသို့နေစဉ် နဂါးမတစ်ဦးနှင့် အကြောင်းပါ၍ သားတော်တစ်ပါး သမီးတော်တစ်ပါး ဖွားမြင်သည်။ ခမည်းတော်ဗြဟ္မဒတ်မင်းနတ်ရွာစံသော် ဗာရာဏသီပြည်သို့ ပြန်၍ မင်းပြုလေသည်။ သားတော်သမီးတော်တို့အတွက် ပေါက္ခရဏီ ကန်ကြီးကို တူးစေ၍ ရေသွင်းစေရာ လိပ်ငယ်တစ်ကောင်သည် ရေစီးနှင့် ပါလာလေသည်။ သားတော် သမီးတော်တို့သည် ရေကစားသွားရင်း လိပ်ငယ်ကို မြင်သော် ကြောက်လန့်ကြသဖြင့် ခမည်းတော်က ထိုလိပ်ငယ်အား ဒဏ်ပေးစေရာ အမတ်အချို့က ဆုံထဲထည့်၍ ကျည်ပွေ့ဖြင့် ထောင်းရန်၊ အချို့က အသားကို ချက်စားရန်၊ အချို့က ရှားမီးခဲတွင်ကင်ရန်၊ အချို့ကမီးပြင်းတိုက်၍ ရှို့ရန် အကြံပေးကြ၏။ ရေကို ကြောက်သော အမတ်တစ်ဦးကမူ ယမုန်မာမြစ်ထဲသို့ ပစ်ချရန် အကြံပြုလေသည်။ ထိုအခါ လိပ်ငယ်က ရေထဲသို့ ပစ်မချရန် ဟန်လုပ်၍ ငိုယို တောင်းပန်သည်ကို အကယ်ပင်ထင်မှတ်ကြ၍ ယမုန်နာမြစ်ထဲသို့ ပစ်ချလိုက်ရာ လိပ်ငယ်လည်း မဆိုင်းမတွပင် ရေထဲသို့ ငုပ်လျှိုး ကွယ်ပျောက် သွားတော့သည်။

မူလရင်းမြစ်

• "တကယ်ခေါ်မှာ ဆိုရင်တော့ စူဠကို ရေထဲလွှတ်သလို နေမှာပေါ့။" [၁၂၉၈] စာအု။ ၂၄၇။