အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
စာကြောင်း ၇၃ - စာကြောင်း ၇၃ -
အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်ကို လီဝပ်ဒ်ကျွန်းများ(နောက်ပိုင်းတွင် ဗြိတိသျှ အနောက်အင်ဒီးတွင် ပါဝင်ခဲ့)တွင်ပါဝင်သော နီဗစ်ကျွန်း၏ မြို့တော် ချားလ်စ်တောင်းမြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး သူ၏ ကလေးဘဝမှာ ထိုမြို့၌ပင် ကုန်လွန်ခဲ့သည်။ ဟာမီတန်နှင့် သူ၏ အကို ဂျိမ်းစ် ဂျူနီယာ(၁၇၅၃–၁၇၈၆)<ref name=ramsing>{{cite journal |first=Holger Utke |last=Ramsing |title=Alexander Hamilton |journal=Personalhistorisk Tidsskrift |language=da |year=1939 |pages=225–70 }}</ref> တို့ကို ဗြိတိသျှတစ်ဝက်၊ ဟူဂွီနော့(Huguenot)ပြင်သစ်တစ်ဝက်<ref>[[#chernow|Chernow, 2005]], p. 8.</ref> လက်ထပ်ခဲ့သော အမျိုးသမီးဖြစ်သူ ရေချယ် ဖူးဆက်{{refn |Sources disagree on the spelling of Hamilton's mother's birth name, which varies widely in primary sources (''e.g.'', Faucett, Fawcett, Facet, Fatzieth).<ref name=Newton2019-115>{{cite book |last=Newton |first=Michael E. |title=Discovering Hamilton: New Discoveries in the Lives of Alexander Hamilton, His Family, Friends, and Colleagues, from Various Archives Around the World |url={{GBurl|5oOiDwAAQBAJ|p=115}} |year=2019 |publisher=Eleftheria Publishing |isbn=978-0-9826040-4-5 |page=115}}</ref> Hamilton's grandfather signed his name "John Faucett" on a legal document dated May 31, 1720, which some historians consider authoritative as a primary source.<ref name=Newton2019-28>Newton (2019), [{{GBurl|5oOiDwAAQBAJ|p=28}} p. 28].</ref> Hamilton himself spelled the name as Faucette in a letter dated August 26, 1800, which was corrected to Faucett in a footnote by the editor of Hamilton's papers.<ref name=HamPapers1800>{{cite web |last=Hamilton |first=Alexander |title=From Alexander Hamilton to William Jackson |type=Letter |date=August 26, 1800 |url=https://founders.archives.gov/documents/Hamilton/01-25-02-0068#ARHN-01-25-02-0068-fn-0004 |website=Founders Online |publisher=National Archives }} Archived from {{cite book |title=The Papers of Alexander Hamilton |volume=25 |orig-year=July 1800 – April 1802 |editor-first=Harold C. |editor-last=Syrett |location=New York |publisher=Columbia University Press |year=1977 |pages=88–91 & n.4 |url={{GBurl|rbL7xJhUIVoC|pg=PA91|dq=faucett|q=faucett}} }}</ref> Hamilton's son and biographer, John Church Hamilton, wrote Faucette.<ref name="Hamilton1879">{{cite book |first=John Church |last=Hamilton |title=Life of Alexander Hamilton: A History of the Republic of the United States of America, as Traced in His Writings and in Those of His Contemporaries |url={{GBurl|1FQSAAAAYAAJ|p=41}} |year=1879 |publisher=Houghton, Osgood and Company |page=41}}</ref> Chernow and many early historians followed Hamilton by writing Faucette,<ref name=chernow8-9>Chernow, pp. [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/8/mode/2up 8–9]</ref> while another group of historians adopted the anglicized name Fawcett, reflecting an absence of consensus.<ref name=Newton2015-10>{{cite book |last=Newton |first=Michael E. |title=Alexander Hamilton: The Formative Years |url={{GBurl|9GvpCQAAQBAJ|p=10}} |year=2015 |publisher=Eleftheria Publishing |isbn=978-0-9826040-3-8 |page=10}}</ref> |group="note"}}နှင့် အဲယာရှိုင်းယား(Ayrshire)မှ ရဲတိုက်ပါသော ခြံကျယ်ကြီးအား ပိုင်ဆိုင်သူ မြေရှင် အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်၏ စတုတ္ထမြောက်သားဖြစ်သူ စကော့တလန်သား ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်တို့မှ လက်မထပ်ပဲ မွေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="Randall1">{{cite book |title=Practical Proceedings in the Supreme Court of the State of New York |first=Alexander |last=Hamilton |contribution=Foreword |contributor-first=Willard Sterne |contributor-last=Randall |page=ix |year=2004 |location=New York |publisher=New York Law Journal }}</ref> ဟာမီတန်၏ မိခင်သည် သွေးနှောလူမျိုးဖြစ်သည်ဟု ထင်မြင်ချက်ရှိနေသော်လည်း ခိုင်မာသော သက်သေပြနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ရေချက်ဖူးဆက်ကို အခွန်စာရင်းတွင် လူဖြူဟု စာရင်းသွင်းထားသည်။<ref name=chernow9-734>Chernow, pp. [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/9 9], [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/734 734–35].</ref><ref name=Owens2004>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2004/01/08/garden/surprises-in-the-family-tree.html |first=Mitchell |last=Owens |title=Surprises in the Family Tree |journal=New York Times |date=January 8, 2004 |access-date=November 15, 2016 |no-pp=y |pages=Appended correction dated January 15, 2004 |quote=While there have been suggestions that the mother, Rachel Faucett or Fawcett—and therefore Hamilton himself—was of mixed ancestry, it is not an established fact. }}</ref>
အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်ကို လီဝပ်ဒ်ကျွန်းများ(နောက်ပိုင်းတွင် ဗြိတိသျှ အနောက်အင်ဒီးတွင် ပါဝင်ခဲ့)တွင်ပါဝင်သော နီဗစ်ကျွန်း၏ မြို့တော် ချားလ်စ်တောင်းမြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး သူ၏ ကလေးဘဝမှာ ထိုမြို့၌ပင် ကုန်လွန်ခဲ့သည်။ ဟာမီတန်နှင့် သူ၏ အကို ဂျိမ်းစ် ဂျူနီယာ(၁၇၅၃–၁၇၈၆)<ref name=ramsing>{{cite journal |first=Holger Utke |last=Ramsing |title=Alexander Hamilton |journal=Personalhistorisk Tidsskrift |language=da |year=1939 |pages=225–70 }}</ref> တို့ကို ဗြိတိသျှတစ်ဝက်၊ ဟူဂွီနော့(Huguenot)ပြင်သစ်တစ်ဝက်<ref>[[#chernow|Chernow, 2005]], p. 8.</ref> လက်ထပ်ခဲ့သော အမျိုးသမီးဖြစ်သူ ရေချယ် ဖူးဆက်{{refn |Sources disagree on the spelling of Hamilton's mother's birth name, which varies widely in primary sources (''e.g.'', Faucett, Fawcett, Facet, Fatzieth).<ref name=Newton2019-115>{{cite book |last=Newton |first=Michael E. |title=Discovering Hamilton: New Discoveries in the Lives of Alexander Hamilton, His Family, Friends, and Colleagues, from Various Archives Around the World |url={{GBurl|5oOiDwAAQBAJ|p=115}} |year=2019 |publisher=Eleftheria Publishing |isbn=978-0-9826040-4-5 |page=115}}</ref> Hamilton's grandfather signed his name "John Faucett" on a legal document dated May 31, 1720, which some historians consider authoritative as a primary source.<ref name=Newton2019-28>Newton (2019), [{{GBurl|5oOiDwAAQBAJ|p=28}} p. 28].</ref> Hamilton himself spelled the name as Faucette in a letter dated August 26, 1800, which was corrected to Faucett in a footnote by the editor of Hamilton's papers.<ref name=HamPapers1800>{{cite web |last=Hamilton |first=Alexander |title=From Alexander Hamilton to William Jackson |type=Letter |date=August 26, 1800 |url=https://founders.archives.gov/documents/Hamilton/01-25-02-0068#ARHN-01-25-02-0068-fn-0004 |website=Founders Online |publisher=National Archives }} Archived from {{cite book |title=The Papers of Alexander Hamilton |volume=25 |orig-year=July 1800 – April 1802 |editor-first=Harold C. |editor-last=Syrett |location=New York |publisher=Columbia University Press |year=1977 |pages=88–91 & n.4 |url={{GBurl|rbL7xJhUIVoC|pg=PA91|dq=faucett|q=faucett}} }}</ref> Hamilton's son and biographer, John Church Hamilton, wrote Faucette.<ref name="Hamilton1879">{{cite book |first=John Church |last=Hamilton |title=Life of Alexander Hamilton: A History of the Republic of the United States of America, as Traced in His Writings and in Those of His Contemporaries |url={{GBurl|1FQSAAAAYAAJ|p=41}} |year=1879 |publisher=Houghton, Osgood and Company |page=41}}</ref> Chernow and many early historians followed Hamilton by writing Faucette,<ref name=chernow8-9>Chernow, pp. [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/8/mode/2up 8–9]</ref> while another group of historians adopted the anglicized name Fawcett, reflecting an absence of consensus.<ref name=Newton2015-10>{{cite book |last=Newton |first=Michael E. |title=Alexander Hamilton: The Formative Years |url={{GBurl|9GvpCQAAQBAJ|p=10}} |year=2015 |publisher=Eleftheria Publishing |isbn=978-0-9826040-3-8 |page=10}}</ref> |group="note"}}နှင့် အဲယာရှိုင်းယား(Ayrshire)မှ ရဲတိုက်ပါသော ခြံကျယ်ကြီးအား ပိုင်ဆိုင်သူ မြေရှင် အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်၏ စတုတ္ထမြောက်သားဖြစ်သူ စကော့တလန်သား ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်တို့မှ လက်မထပ်ပဲ မွေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name="Randall1">{{cite book |title=Practical Proceedings in the Supreme Court of the State of New York |first=Alexander |last=Hamilton |contribution=Foreword |contributor-first=Willard Sterne |contributor-last=Randall |page=ix |year=2004 |location=New York |publisher=New York Law Journal }}</ref> ဟာမီတန်၏ မိခင်သည် သွေးနှောလူမျိုးဖြစ်သည်ဟု ထင်မြင်ချက်ရှိနေသော်လည်း ခိုင်မာသော သက်သေပြနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ရေချက်ဖူးဆက်ကို အခွန်စာရင်းတွင် လူဖြူဟု စာရင်းသွင်းထားသည်။<ref name=chernow9-734>Chernow, pp. [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/9 9], [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/734 734–35].</ref><ref name=Owens2004>{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2004/01/08/garden/surprises-in-the-family-tree.html |first=Mitchell |last=Owens |title=Surprises in the Family Tree |journal=New York Times |date=January 8, 2004 |access-date=November 15, 2016 |no-pp=y |pages=Appended correction dated January 15, 2004 |quote=While there have been suggestions that the mother, Rachel Faucett or Fawcett—and therefore Hamilton himself—was of mixed ancestry, it is not an established fact. }}</ref>


ဟာမီတန်ကိုလည်း ၁၇၅၅ ခုနှစ်နှင့် ၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် မည်သည့်နှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့ခြင်းကို ခိုင်မာစွာ ပြောနိုင်ခြင်းမရှိပေ။<ref name=Logan2018>{{Cite news |last=Logan |first=Erin B. |title=Alexander Hamilton, immigrant and statesman, dies at 47 — or 49 |date=July 12, 2018 |newspaper=[[ဝါရှင်တန်ပို့စ်]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/retropolis/wp/2018/07/12/alexander-hamilton-immigrant-and-statesman-dies-at-47-or-49/ }}</ref> ဟာမီတန်၏ ရေးသားချက်များအပါအဝင် ဟာမီတန်အနောက်အမေရိကကို ရောက်ရှိပြီးနောက် သမိုင်းအထောက်အထားအများစုသည် ၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်ဟုသော အဆိုနှင့်ကိုက်ညီကြသည်။<ref name=Brookhiser16>{{cite book |last=Brookhiser |first=Richard |title=Alexander Hamilton, American |page=16 |publisher=Simon and Schuster |year=2000 |isbn=978-1-43913-545-7 |url=https://books.google.com/books?vid=KNqw3yCfG5YC&pg=PA16 }}</ref><ref name=Newton19>Newton (2015), [https://books.google.com/books?id=9GvpCQAAQBAJ&pg=PA19 pp. 19–30].</ref> ဟာမီတန်သည် ကိုလိုနီ ၁၃ နယ်(the Thirteen Colonies)ကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ရှိစဉ်က သူ၏မွေးနှစ်ကို ၁၇၅၇ ခုနှစ်ဟု စာရင်းသွင်းခဲ့ပြီး သူ့မွေးနေကို ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် သူသည် သူ၏အသက်ကို ခန့်မှန်းအနေနှင့်သာ ပေးခဲ့သည်။ သမိုင်းပညာရှင်များသည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်ထိ သူ၏မွေးနေ့ကို ၁၇၅၇ ခုနှစ်ဟု လက်ခံခဲ့သည်မှာ ကာရစ်ဘီယံတွင် နေထိုင်ခဲ့သော အစောပိုင်းဘဝ၏ ကနဦးတွင် ဒိန်းမတ်ဘာသာစကားဖြင့် ရေးသားထားသော အထောက်အထားတစ်ချို့ ကို တွေ့ရှိရသည့်အချိန်ထိဖြစ်သည်။ ၁၇၆၈ ခုနှစ် စိန်ခရိုအစ် (St. Croix)ရှိ ဟာမီတန်မိခင်သေဆုံးပြီး ရေးသားထားသော ကွယ်လွန်စာရင်း၌ သူ၏အသက်ကို ၁၃ နှစ်ဟု စာရင်းသွင်းထားသည့်အတွက်ကြောင့် ၁၉၃၀ ခုနှစ်များဆီမှစ၍ သမိုင်းပညာရှင်များအား ၁၇၅၅ ခုနှစ်သည် မွေးနှစ်ဖြစ်သည်ဟု လက်ခံရန် အခွင့်အရေးရရှိခဲ့သည်။<ref name=chernow17>Chernow, [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/17 p. 17].</ref>
ဟာမီတန်ကိုလည်း ၁၇၅၅ ခုနှစ်နှင့် ၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် မည်သည့်နှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့ခြင်းကို ခိုင်မာစွာ ပြောနိုင်ခြင်းမရှိပေ။<ref name=Logan2018>{{Cite news |last=Logan |first=Erin B. |title=Alexander Hamilton, immigrant and statesman, dies at 47 — or 49 |date=July 12, 2018 |newspaper=[[ဝါရှင်တန်ပို့စ်]] |url=https://www.washingtonpost.com/news/retropolis/wp/2018/07/12/alexander-hamilton-immigrant-and-statesman-dies-at-47-or-49/ }}</ref> ဟာမီတန်၏ ရေးသားချက်များအပါအဝင် ဟာမီတန်အနောက်အမေရိကကို ရောက်ရှိပြီးနောက် သမိုင်းအထောက်အထားအများစုသည် ၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်ဟုသော အဆိုနှင့်ကိုက်ညီကြသည်။<ref name=Brookhiser16>{{cite book |last=Brookhiser |first=Richard |title=Alexander Hamilton, American |page=16 |publisher=Simon and Schuster |year=2000 |isbn=978-1-43913-545-7 |url=https://books.google.com/books?vid=KNqw3yCfG5YC&pg=PA16 }}</ref><ref name=Newton19>Newton (2015), [https://books.google.com/books?id=9GvpCQAAQBAJ&pg=PA19 pp. 19–30].</ref> ဟာမီတန်သည် ကိုလိုနီ ၁၃ နယ်(the Thirteen Colonies)ကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ရှိစဉ်က သူ၏မွေးနှစ်ကို ၁၇၅၇ ခုနှစ်ဟု စာရင်းသွင်းခဲ့ပြီး သူ့မွေးနေကို ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် သူသည် သူ၏အသက်ကို ခန့်မှန်းအနေနှင့်သာ ပေးခဲ့သည်။ သမိုင်းပညာရှင်များသည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်ထိ သူ၏မွေးနေ့ကို ၁၇၅၇ ခုနှစ်ဟု လက်ခံခဲ့သည်မှာ ကာရစ်ဘီယံတွင် နေထိုင်ခဲ့သော အစောပိုင်းဘဝ၏ ကနဦးတွင် ဒိန်းမတ်ဘာသာစကားဖြင့် ရေးသားထားသော အထောက်အထားတစ်ချို့ ကို တွေ့ရှိရသည့်အချိန်ထိဖြစ်သည်။ ၁၇၆၈ ခုနှစ် စိန်ခရိုအစ်ကျွန်း (St. Croix)ရှိ ဟာမီတန်မိခင်သေဆုံးပြီး ရေးသားထားသော ကွယ်လွန်စာရင်း၌ သူ၏အသက်ကို ၁၃ နှစ်ဟု စာရင်းသွင်းထားသည့်အတွက်ကြောင့် ၁၉၃၀ ခုနှစ်များဆီမှစ၍ သမိုင်းပညာရှင်များအား ၁၇၅၅ ခုနှစ်သည် မွေးနှစ်ဖြစ်သည်ဟု လက်ခံရန် အခွင့်အရေးရရှိခဲ့သည်။<ref name=chernow17>Chernow, [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/17 p. 17].</ref>


[[File:The Museum of Nevis History - Alexander Hamilton birthplace.jpg |thumb |left |alt=The Museum of Nevis History, Charlestown |နီဗစ်ကျွန်း၊ ချားလ်စ်တောင်းမြို့ရှိ အလက်ဇန္ဒားဟာမီတန်နေအိမ်ပြတိုက်။ အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန် မွေးဖွားပြီး ကလေးဘဝက နေထိုင်ခဲ့သည်ဟု မှတ်ယူသော အိမ်ကို အပျက်အစီးများမှ လက်ရှိအနေအထားအတိုင်း ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။]]
[[File:The Museum of Nevis History - Alexander Hamilton birthplace.jpg |thumb |left |alt=The Museum of Nevis History, Charlestown |နီဗစ်ကျွန်း၊ ချားလ်စ်တောင်းမြို့ရှိ အလက်ဇန္ဒားဟာမီတန်နေအိမ်ပြတိုက်။ အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန် မွေးဖွားပြီး ကလေးဘဝက နေထိုင်ခဲ့သည်ဟု မှတ်ယူသော အိမ်ကို အပျက်အစီးများမှ လက်ရှိအနေအထားအတိုင်း ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။]]
စာကြောင်း ၈၀ - စာကြောင်း ၈၀ -
သမိုင်းပညာရှင်များသည် သမိုင်းအထောက်အထားများထဲမှ ကွဲလွဲနေသည့် မွေးနှစ် နှစ်ခုဟု ကွဲပြားမှုအပေါ် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အကြောင်းပြချက်များကို စူးစမ်းဖော်ထုတ်ခဲ့ကြသည်။ အကယ်၍ ၁၇၅၅ ခုနှစ်သာ အမှန်ဆိုပါက ဟာမီတန်သည် သူ၏ ကောလိပ်အတန်းဖော်များထက် အသက်ငယ်ပုံပေါက်ရန် ကြိုးစားခဲ့ခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ကြီးနေခြင်းအား ရှောင်းရှားလို၍ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။<ref name=chernow17/> အကယ်၍ ၁၇၅၇ ခုနှစ်သာ အမှန်ဆိုပါက ၁၇၅၅ ခုနှစ်ကို ညွှန်းဆိုနေသော သေတမ်းစာ အထောက်အထားတစ်ခုတည်းကသာ မှားယွင်းမှုဖြစ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် ဟာမီတန်သည် သူ၏မိခင်သေဆုံးချိန်ပြီးနောက် သူ၏အသက်ကို ၁၃ နှစ်ဟု ထားရှိခြင်းဖြင့် အသက်ကြီးပြီး အလုပ်ပိုမိုရရှိနိုင်ရန် လွယ်ကူစေရန် ကြိုးပမ်းပုံပေါက်သည်။{{refn |See, ''e.g.'', Chernow, Flexner, and Mitchell's ''Concise Life''. Compare Brookhiser, at 16, and McDonald, at p. 366, n. 8. McDonald favors 1757 but acknowledges its minority status, saying that the probate clerk's alternate spelling of "Lavien" suggests unreliability.}} သမိုင်းပညာရှင်များသည် ကွယ်လွန်စာရင်းအထောက်အထား၌ အခြားခိုင်လုံမှုမရှိသော အထောက်အထားများ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့် လုံးလုံးလျားလျား ယုံကြည်ဖို့ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။ ရစ်ချက် ဘရွတ်ခိုင်ဇာ( Richard Brookhiser)သည် "လူတစ်ယောက်သည် သူ့မွေးနေကို ခုံတရားရုံးထက် ပိုသိနိုင်ချေရှိသည်"ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။"<ref name=Brookhiser16/>
သမိုင်းပညာရှင်များသည် သမိုင်းအထောက်အထားများထဲမှ ကွဲလွဲနေသည့် မွေးနှစ် နှစ်ခုဟု ကွဲပြားမှုအပေါ် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အကြောင်းပြချက်များကို စူးစမ်းဖော်ထုတ်ခဲ့ကြသည်။ အကယ်၍ ၁၇၅၅ ခုနှစ်သာ အမှန်ဆိုပါက ဟာမီတန်သည် သူ၏ ကောလိပ်အတန်းဖော်များထက် အသက်ငယ်ပုံပေါက်ရန် ကြိုးစားခဲ့ခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ကြီးနေခြင်းအား ရှောင်းရှားလို၍ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။<ref name=chernow17/> အကယ်၍ ၁၇၅၇ ခုနှစ်သာ အမှန်ဆိုပါက ၁၇၅၅ ခုနှစ်ကို ညွှန်းဆိုနေသော သေတမ်းစာ အထောက်အထားတစ်ခုတည်းကသာ မှားယွင်းမှုဖြစ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် ဟာမီတန်သည် သူ၏မိခင်သေဆုံးချိန်ပြီးနောက် သူ၏အသက်ကို ၁၃ နှစ်ဟု ထားရှိခြင်းဖြင့် အသက်ကြီးပြီး အလုပ်ပိုမိုရရှိနိုင်ရန် လွယ်ကူစေရန် ကြိုးပမ်းပုံပေါက်သည်။{{refn |See, ''e.g.'', Chernow, Flexner, and Mitchell's ''Concise Life''. Compare Brookhiser, at 16, and McDonald, at p. 366, n. 8. McDonald favors 1757 but acknowledges its minority status, saying that the probate clerk's alternate spelling of "Lavien" suggests unreliability.}} သမိုင်းပညာရှင်များသည် ကွယ်လွန်စာရင်းအထောက်အထား၌ အခြားခိုင်လုံမှုမရှိသော အထောက်အထားများ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့် လုံးလုံးလျားလျား ယုံကြည်ဖို့ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။ ရစ်ချက် ဘရွတ်ခိုင်ဇာ( Richard Brookhiser)သည် "လူတစ်ယောက်သည် သူ့မွေးနေကို ခုံတရားရုံးထက် ပိုသိနိုင်ချေရှိသည်"ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။"<ref name=Brookhiser16/>


ဗားဂျင်းကျွန်းများကို ဒိန်းမတ်တို့ အုပ်စိုးစဉ်ကာလတွင် ဟာမီတန်မိခင်သည် ဒိန်းမတ်<ref name=HamPapers1800/> သို့မဟုတ် ဂျာမန်ကုန်သည်<ref name=Brookhiser15>{{cite book |last=Brookhiser |first=Richard |title=Alexander Hamilton, American |page=15 |publisher=Simon and Schuster |year=2000 |isbn=978-1-43913-545-7 |url=https://books.google.com/books?vid=KNqw3yCfG5YC&pg=PA15 }}</ref><ref name=Newton14>Newton (2015), [https://books.google.com/books?id=9GvpCQAAQBAJ&pg=PA14 p. 14].</ref>တစ်ဦးဖြစ်သူ ယိုဟန် မစ်ချယ် လာဗီယန်(Johann Michael Lavien)နှင့် စိန့်ခရိုအစ်ဘုရားကျောင်း<ref name=chernow10-12>Chernow, [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/10 pp. 10–12].</ref>တွင်ပင် လက်ထပ်ခဲ့ဖူးသည်။ သူတို့တွင် ပီတာ လာဗီယန်ဆိုသော သားတစ်ဦးရှိသည်။<ref name=chernow10-12/> ၁၇၅၀ ခုနှစ်တွင် ဖူးဆက်သည် သူမ၏ ခင်ပွန်းနှင့် ပထမသားတို့ကို ထားခဲ့ပြီးနောက် စိန့်ကစ်ကျွန်းဘက်ကို သွားခဲ့ရာမှ ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်နှင့် ဆုံတွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name=chernow10-12/> ဟာမီတန်နှင့် ဖူးဆက်တို့သည် သူမ၏ ဖခင်ထံမှ အမွေဆက်ခံခဲ့သော ပင်လယ်ကမ်းခြေမြေကွက်ရှိရာ သူမ၏ မွေးရာဇာတိဖြစ်သည့် နီးဗစ်ကျွန်းကို ပြောင်းခဲ့ကြသည်။<ref name=chernow17/>
ဗားဂျင်းကျွန်းများကို ဒိန်းမတ်တို့ အုပ်စိုးစဉ်ကာလတွင် ဟာမီတန်မိခင်သည် ဒိန်းမတ်<ref name=HamPapers1800/> သို့မဟုတ် ဂျာမန်ကုန်သည်<ref name=Brookhiser15>{{cite book |last=Brookhiser |first=Richard |title=Alexander Hamilton, American |page=15 |publisher=Simon and Schuster |year=2000 |isbn=978-1-43913-545-7 |url=https://books.google.com/books?vid=KNqw3yCfG5YC&pg=PA15 }}</ref><ref name=Newton14>Newton (2015), [https://books.google.com/books?id=9GvpCQAAQBAJ&pg=PA14 p. 14].</ref>တစ်ဦးဖြစ်သူ ယိုဟန် မစ်ချယ် လာဗီယန်(Johann Michael Lavien)နှင့် စိန့်ခရိုအစ်ကျွန်း<ref name=chernow10-12>Chernow, [https://archive.org/details/alexanderhamilto00cher/page/10 pp. 10–12].</ref>တွင်ပင် လက်ထပ်ခဲ့ဖူးသည်။ သူတို့တွင် ပီတာ လာဗီယန်ဆိုသော သားတစ်ဦးရှိသည်။<ref name=chernow10-12/> ၁၇၅၀ ခုနှစ်တွင် ဖူးဆက်သည် သူမ၏ ခင်ပွန်းနှင့် ပထမသားတို့ကို ထားခဲ့ပြီးနောက် စိန့်ကစ်ကျွန်းဘက်ကို သွားခဲ့ရာမှ ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်နှင့် ဆုံတွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name=chernow10-12/> ဟာမီတန်နှင့် ဖူးဆက်တို့သည် သူမ၏ ဖခင်ထံမှ အမွေဆက်ခံခဲ့သော ပင်လယ်ကမ်းခြေမြေကွက်ရှိရာ သူမ၏ မွေးရာဇာတိဖြစ်သည့် နီးဗစ်ကျွန်းကို ပြောင်းခဲ့ကြသည်။<ref name=chernow17/>

နောက်တွင် ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်သည် ရေချယ်ဖူးဆက်အား "ဒိန်းမတ်ဥပဒေအောက်တွင် အိမ်ထောင်ဖောက်ပြားမှုနှင့် စွန့်ပစ်မှုတို့အတွက် သူမအား ကွာရှင်းရန် သူမ၏ ပထမခင်ပွန်းမှ ကြိုးစားထားသည်ကို တွေ့ရှိပြီးနောက်" ရေချယ်နှင့် သူ့သားနှစ်ယောက်ဖြစ်သော ဂျိမ်းစ် ဂျူနီယာနှင့် အလက်ဇန္ဒားတို့ကို ထားပစ်ခဲ့သည်။<ref name="Randall1"/> အဲဒီနောက် ရေချယ်သည် သူမသားနှစ်ယောက်နှင့်အတူ စိန့်ခရိုအစ်ကျွန်းသို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့ပြီး ခရစ်ယာန်စတက်မြို့တွင် ကုန်စုံဆိုင်အသေးလေးဖွင့်ခဲ့သည်။ သူမသည် အဝါရောင်အဖျား(Yellow fever)နှင့် ထိတွေ့ခဲ့ပြီး ၁၇၆၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက် မနက်ခင်း ၁ နာရီ ၂ မိနစ်တွင် သေဆုံးခဲ့ပြီး ဟာမီတန်တို့မှာ မိဘမဲ့ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။<ref>{{Cite book |last=Brockenbrough |first=Martha |date=2017 |page=19 |title=Alexander Hamilton, Revolutionary |url=https://books.google.com/books?id=FKAvDwAAQBAJ |isbn=978-1-250-12319-0 }}</ref>


== မှတ်ချက်များ ==
== မှတ်ချက်များ ==

၀၁:၃၃၊ ၁၃ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၂၁ ရက်နေ့က မူ

အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်
ဂျွန် ထရမ်ဘူးလ်ရေးဆွဲသော ပုံတူ (၁၈၀၆ ခုနှစ်)
ပထမမြောက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး
တာဝန်သက်တမ်း
၁၇၈၉ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၁ ရက် – ၁၇၉၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်
သမ္မတဂျော့ချ် ဝါရှင်တန်
ယခင်လူဌာနစတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့
ဆက်ခံသူအော်လီဗာ ဝါလ်ကတ် ဂျူနီယာ
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ဦးစီးချုပ်
တာဝန်သက်တမ်း
၁၇၉၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက် – ၁၈၀၀ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁၅ ရက်
သမ္မတဂျွန် အာဒမ်းဇ်
ယခင်လူဂျော့ချ် ဝါရှင်တန်
ဆက်ခံသူဂျိမ်းစ် ဝီလ်ကင်ဆန်
နယူးယောက်မှ
ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းကွန်ဂရက်သို့
ကိုယ်စားလှယ်
တာဝန်သက်တမ်း
၁၇၈၈ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၃ ရက် – ၁၇၈၉ ခုနှစ် မတ်လ ၂ ရက်
ယခင်လူအက်ဂ်ဘတ် ဘင်ဆန်
ဆက်ခံသူဖျက်သိမ်းခဲ့
တာဝန်သက်တမ်း
၁၇၈၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက် – ၁၇၈၃ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၁ ရက်
ယခင်လူတည်ထောင်ခဲ့
ဆက်ခံသူဖျက်သိမ်းခဲ့
ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ
မွေးဖွား(1755-01-11)ဇန်နဝါရီ ၁၁၊ ၁၇၅၅ သို့မဟုတ် ၁၇၅၇ ခုနှစ်[၁]
ချားလ်စ်တောင်းမြို့၊ နီးဗစ်ကျွန်း၊ ဗြိတိသျှလီဝပ်ဒ်ကျွန်းများ
(ယခုအခါ စိန့်ကစ်နှင့် နီးဗစ်နိုင်ငံ)
ကွယ်လွန်ဇူလိုင် ၁၂၊ ၁၈၀၄(1804-07-12) (aged 47 or 49)
နယူးယောက်မြို့နယူးယောက်ပြည်နယ်၊ အမေရိကန်
ကွယ်လွန်ရသည့် အကြောင်းရင်းသေနတ်ဒဏ်ရာ
သင်္ဂြိုဟ်ရာနေရာထရီတနီဘုရားကျောင်းသင်္ချိုင်း
နိုင်ငံရေးပါတီဖက်ဒရယ်ပါတီ
ကြင်ဖော်(များ)အဲလီဇဘတ် စကိုင်းလာ (လက်ထပ် ၁၇၈၀)
သားသမီး
  • ဖီလစ် ဟာမီတန်
  • အန်ဂျလီကာ ဟာမီတန်
  • အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန် ဂျူနီယာ
  • ဂျိမ်းစ် အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်
  • ဂျွန် ချာ့ချ် ဟာမီတန်
  • ဝီလီယံ ဟာမီတန်
  • အဲလီဇာ ဟာမီတန် ဟိုလီ
  • ဖီလစ် ဟာမီတန် (ဒုတိယ)
မိဘဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်
ရေချယ် ဖူးဆတ်
ဆွေမျိုးသားချင်းဟာမီတန် မိသားစု
ပညာရေးဘုရင့်ကောလိပ် (ယခုအခါ ကိုလံဘီယာ တက္ကသိုလ်)
လက်မှတ်
စစ်မှုထမ်းခြင်း
သစ္စာခံနိုင်ငံ New York (၁၇၇၅-၁၇၇၇)
 အမေရိကန် (၁၇၇၇–၁၈၀၀)
တပ်/တပ်ဖွဲ့ခွဲ နယူးယောက်ပြည်နယ် အမြောက်တပ်ခွဲ
ကွန်တီနန်တယ်တပ်မတော်
ပြည်ထောင်စုတပ်မတော်
အမှုထမ်းကာလ၁၇၇၅–၁၇၇၆ (ပြည်သူ့စစ်)
၁၇၇၆–၁၇၈၂
၁၇၉၈–၁၈၀၀
ရာထူး ဗိုလ်မှူးချုပ်
Commandsအမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တပ်မတော်ဦးစီးချုပ်
တိုက်ပွဲ/စစ်ပွဲများ
  • အမေရိကန် တော်လှန်ရေးစစ်ပွဲ
    • ဟာလမ်တောင်ကုန်းတိုက်ပွဲ
    • ဝှိုက်ပလိန်းစ်တိုက်ပွဲ
    • ထရန်တန်တိုက်ပွဲ
    • ပရင်စတန်တိုက်ပွဲ
    • ဘရန်ဒီဝိုင်တိုက်ပွဲ
    • ဂျာမန်တောင်းတိုက်ပွဲ
    • မန်မတ်သ်တိုက်ပွဲ
    • ယော့ခ်တောင်းမြို့အား သိမ်းပိုက်ခြင်း
  • ကွာဇိုင်စစ်ပွဲ

အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်(၁၇၅၅ (သို့) ၁၇၅၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက် – ၁၈၀၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၂ ရက်)သည် အမေရိကန် အထင်ကရ နိုင်ငံရေးသမားဖြစ်သည့်အပြင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ တည်ထောင်သူဖခင်များထဲတွင် ပါဝင်သူတစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော် ဘဏ္ဍာရေးစနစ်၊ ဖက်ဒရယ်ပါတီ၊ အမေရိကန်ကမ်းခြေစောင့်တပ်ဖွဲ့နှင့် နယူးယောက်ပို့စ်သတင်းစာတို့ကို တည်ထောင်သူလည်းဖြစ်သည်။ ပထမဆုံးသော ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ဟာမီတန်သည် သမ္မတ ဂျော့ရှ် ဝါရှင်တန်၏ အုပ်ချုပ်မှုရေးအတွက် စီပွားရေးဆိုင်ရာမူဝါဒများကို အဓိကရေးဆွဲပေးသူတစ်ယောက်လည်း ဖြစ်သည်။ သူသည် အမေရိကန်တော်လှန်ရေးစစ်ပွဲကြွေးမြီများအတွက် ဖက်ဒရယ်အစိုးရ၏ ရန်ပုံငွေကို ဦးစီးဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးသော ဒီဖက်တို ဗဟိုဘဏ်နှစ်ခု (မြောက်အမေရိကဘဏ်နှင့် ပထမအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဘဏ်)၊ သွင်းကုန်အခွန်စနစ်၊ ဗြိတိန်နှင့် ရင်နှီးသော ကုန်သွယ်မှုဆက်ဆံရေးတို့ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ သူ့အမြင်တွင် တက်ကြွသော အုပ်ချုပ်မှုမှဦးဆောင်သော အားကောင်းသည့် ဗဟိုအစိုးရ၊ ခိုင်မာသော ကုန်သွယ်မှုစီးပွားရေး၊ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအတွက် အထောက်အပံ့နှင့် တောင့်တင်းသော အမျိုးသားကာကွယ်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။

ဟာမီတန်ကို နီဗစ်ကျွန်းရှိ ချားလ်စ်တောင်းမြို့တွင် လက်မထပ်ရသေးသော မိဘများမှမွေးဖွားခဲ့ပြီး ငယ်စဉ်ကပင် မိဘမဲ့တစ်ဦးဖြစ်ခဲ့ကာ ချမ်းသာသော ကုန်သည်မိသားစုမှ မွေးစားခဲ့သည်။ အရွယ်ရောက်လာသောအခါတွင် နယူးယောက်မြို့သို့ ပညာသင်ကြားရန် စေလွှတ်ခဲ့သည်။ ကျောင်းသားဘဝတွင် ကွန်တီနန်တယ်ကွန်ဂရက်(Continental Congress)အား ထောက်ခံသောအမြင်များကို ကလောင်အမည်ဖြင့် ရေးသားခဲ့ပြီး လူထုဟောပြောပွဲများလည်း ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ အမေရိကန်တော်လှန်ရေးစစ်ပွဲ စတင်သောအခါတွင် ပြည်သူ့စစ်တစ်ဦးအနေဖြင့် စတင်တာဝန်ထမ်းခဲ့သည်။ ကွန်တီနန်တယ်တပ်တွင် အမြောက်အရာရှိတစ်ဦးအဖြစ် နယူးယောက်နှင့် နယူးဂျာစီကန်ပိန်းတို့ကို ကြုံတွေခဲ့ရသည်။ ၁၇၇၇ ခုနှစ်တွင် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဂျော့ရှ်ဝါရှင်တန်၏ အကြီးတန်းကိုယ်ရေးအရာရှိတစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့သော်လည်း ယော့ခ်တောင်းမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအောင်ပွဲတွင် စစ်မြေပြင်တပ်မှူးအဖြစ် အချိန်မီပြန်လာခဲ့ပြီး စစ်မက်ဖြစ်ပွားလိုမှုကို အဆုံးသတ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။

စစ်ကြီးပြီးဆုံးပြီးနောက် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းကွန်ဂရက်အတွက် နယူးယောက်ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် အရွေးခံခဲ့ရသည်။ သူသည် ဥပဒေလေ့လာခြင်းကို စွန့်လွတ်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးလောကထဲသို့ မဝင်ရောက်မီတွင် နယူးယောက်ဘဏ်ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဟာမီတန်သည် ကွန်ဖက်ဒရေးရှင်းဥပဒေ (Articles of Confederation)အောက်ရှိ ကွန်ဖက်ဒရယ်အစိုးရ၏ အားနည်းချက်များကို အစားထိုးရန် ရှာဖွေသောအဖွဲ့ခေါင်းဆောင်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ၁၇၈၆ ခုနှစ်တွင် အန်နာပိုလစ်ညီလာခဲ့ကို ဦးဆောင်ကျင်းပခဲ့ကာ ၎င်းသည် ဖီလာဒဲလ်ဖီးယားမြို့၌ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေဆိုင်ရာ ညီလာခံအား ခေါ်ယူစေရန် ကွန်ဂရက်အား စေ့ဆော်မှုတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ သူသည် ဖက်ဒရယ်စာတမ်းများ၏ ၈၁ ခုအနက် ၅၁ ခုအား ရေးသားခြင်းဖြင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအား အတည်ပြုနိုင်ရန်အတွက် ကူညီပေးခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်အတွက် အရေးကြီးဆုံးသော ကိုးကားမှုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

ဟာမီတန်သည် သမ္မတဝါရှင်တန်၏ ပထမဆုံးသော အစိုးရအဖွဲ့တွင် ယုံကြည်ရ‌သော အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနကို ဦးဆောင်ခဲ့သည်။ ဟာမီတန်သည် ဖွဲ့စည်းပုံ၏ သွယ်ဝိုက်သောအခွင့်အာဏာများသည် နိုင်ငံတော်ကြွေးမြီးများကို ပြည်နယ်များ၏ ကြွေးမြီအဖြစ် ရန်ပုံငွေထားရှိရန် တရားဝင်အာဏာရှိကြောင်း စောဒကတက်နိုင်ခဲ့ပြီး အစိုးရကျောထောက်နောက်ခံပြု အမေရိကန်ပြည်‌ထောင်စုဘဏ်(ပထမအမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဘဏ်)ကို တည်ထောင်ရန် ဆောင်ရွက်နိုင်ခဲ့သည်။ ဤအစီအစဉ်တွင် သွင်းကုန်များပေါ်မှ အခွန်ကောက်ခံခြင်းတို့ အဓိကပါဝင်ပြီး နောက်တွင် အငြင်းပွားဖွယ် ဝီစကီအခွန်ဥပဒေများ ပါဝင်ခဲ့သည်။ သူသည် မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေသော ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးအစိုးရ၏ အုပ်ချုပ်မှုယန္တရားအရှုပ်ထဲတွင် ပတ်သက်ခြင်းအား ဆန့်ကျင်ခဲ့သည်။ ဟာမီတန်၏ အမြင်များသည် သောမတ်စ် ဂျက်ဖာဆင်နှင့် ဂျိမ်းစ် မဒီဆင်တို့ ဦးဆောင်သော ဒီမိုကရက်တစ်-ရီပါပလီကန်ပါတီ၏ အတိုက်အခံဖြစ်လာမည့် ဖက်ဒရယ်ပါတီ၏ အုတ်မြစ်များ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ယနေ့ခတ်တိုင်အောင် နိုင်ငံထူထောင်ပြီးသည်မှစ၍ သူသည် ဝန်ကြီးဌာနတစ်ခုကို ဦးဆောင်ခဲ့သော အသက်အငယ်ဆုံးသော အမေရိကန်အစိုးအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်နေဆဲပင် ဖြစ်သည်။

၁၇၉၅ ခုနှစ်သူ နယူယောက်မြို့သို့ ဥပဒေပညာလေ့လာရန် ပြန်သွားခဲ့သည်။ ၁၇၉၈-၉၉ တွင် ပထမပြင်သစ်သမ္မတနိုင်ငံ၏ စစ်မက်ဖြစ်ပွားလိုမှုကို ဆန့်ကျင်ရန် သမ္မတ ဂျွန် အာဒမ်းဇ်မှ တောင်းဆိုမှုကြောင့် အမေရိကန်တပ်မတော်၏ စစ်ဦးစီးချုပ်ဖြစ်လာပြီး စစ်ပွဲအတွက် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခြင်း၊ ခေတ်မီအောင် ပြုပြင်ခြင်းဖြင့် စစ်အတွက် အသင့်ဖြစ်စေရန် ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ကွာဇိုင်စစ်ပွဲတွင် မည်သည့်တိုက်ပွဲမှ တိုက်ခိုက်ရခြင်းမရှိသေးဘဲနှင့် ပြင်သစ်နှင့်အကြပ်အတည်းကို အဒမ်၏ သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ချဉ်းကပ်ခဲ့ခြင်းကို ဟာမီတန်မှ ဒေါသထွက်ခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် သူနှင့်ဆန်ကျင့်ဘက်အနေအထားဖြင့် အဒမ်၏နောက်တစ်ကြိမ်ပြန်လည်ရွေးကောက်ခံရန် ယှဉ်ပြိုင်မှုမှာ ရှုံးနိမ့်စေခဲ့ပြီး ၁၈၀၀ ခုနှစ်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲ၌ ဖက်ဒရယ်ပါတီ ရှုံးနိမ့်ခဲ့သည်။ ဂျက်ဖာဆင်နှင့် အာရွန်ဘားတို့မှလည်း သမ္မတရွေးကောက်ပွဲကို ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ဘား၏ သိက္ခာမဲ့မှုကို တွေ့ရသဖြင့် ဘားအား ရှုံးနိမ့်စေ၍ အမြင်မတူညီသော်လည်း ဂျက်ဖာဆင်ကို အနိုင်ရစေခဲ့သည်။

ဟာမီတန်သည် နယူးယောက်မြို့တွင် ဥပဒေနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံတကာကျွန်ကုန်ကူးမှုကို တရားဝင်အဆုံးသတ်စေရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ ဒုသမ္မတ ဘားသည်း နယူးယောက်ပြည်နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးနေရာအတွက် ၁၈၀၄ ခုနှစ်တွင် ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ဟာမီတန်သည် သူအား မထိုက်တန်သောသူအဖြစ် မဲဆွယ်ခဲ့သည်။ ရန်လိုမှုများနှင့် ဘားသည် ဟာမီတန်အား ၁၈၀၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ဒျူယယ် (တစ်ယောက်ချင်းသေနတ်ပစ်)ပြိုင်ရန် စိန်ခေါ်ခဲ့ပြီး ဘား၏ ပစ်ချက်သည် ဟာမီတန်အား သေစေနိုင်လောက်သော ဒဏ်ရာရစေပြီး နောက်တနေ့တွင် သေဆုံးခဲ့ရသည်။

ဟာမီတန်သည် စိတ်အားတန်သန်ပါက လိမ္မာပါးနပ်ပြီး ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးထက်မြတ်သော အုပ်ချုပ်သူ၊ နိုင်ငံရေးသမားနှင့် ငွေကြေးစီမံခန့်ခွဲသူအဖြစ် ယေဘုယျအားဖြင့် မှတ်ယူကြသည်။ သူ၏ အတွေးအမြင်များသည် အမေရိကန်အစိုးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးကဏ္ဍအတွက် အုတ်မြစ်ချနိုင်ခဲ့သည်ဟု ရည်ညွှန်းဖော်ပြကြသည်။

ကာရစ်ဘီယံ‌ဒေသမှ ကလေးဘဝ

စကော့တလန်၊ အဲယာရှိုင်းယားရှိ မြေရှင်ဟာမီတန်မိသားစု၏ လက်ရုံးတံဆိပ်[၂]

အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်ကို လီဝပ်ဒ်ကျွန်းများ(နောက်ပိုင်းတွင် ဗြိတိသျှ အနောက်အင်ဒီးတွင် ပါဝင်ခဲ့)တွင်ပါဝင်သော နီဗစ်ကျွန်း၏ မြို့တော် ချားလ်စ်တောင်းမြို့တွင် မွေးဖွားခဲ့ပြီး သူ၏ ကလေးဘဝမှာ ထိုမြို့၌ပင် ကုန်လွန်ခဲ့သည်။ ဟာမီတန်နှင့် သူ၏ အကို ဂျိမ်းစ် ဂျူနီယာ(၁၇၅၃–၁၇၈၆)[၃] တို့ကို ဗြိတိသျှတစ်ဝက်၊ ဟူဂွီနော့(Huguenot)ပြင်သစ်တစ်ဝက်[၄] လက်ထပ်ခဲ့သော အမျိုးသမီးဖြစ်သူ ရေချယ် ဖူးဆက်[note ၁]နှင့် အဲယာရှိုင်းယား(Ayrshire)မှ ရဲတိုက်ပါသော ခြံကျယ်ကြီးအား ပိုင်ဆိုင်သူ မြေရှင် အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန်၏ စတုတ္ထမြောက်သားဖြစ်သူ စကော့တလန်သား ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်တို့မှ လက်မထပ်ပဲ မွေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။[၁၁] ဟာမီတန်၏ မိခင်သည် သွေးနှောလူမျိုးဖြစ်သည်ဟု ထင်မြင်ချက်ရှိနေသော်လည်း ခိုင်မာသော သက်သေပြနိုင်ခြင်းမရှိပေ။ ရေချက်ဖူးဆက်ကို အခွန်စာရင်းတွင် လူဖြူဟု စာရင်းသွင်းထားသည်။[၁၂][၁၃]

ဟာမီတန်ကိုလည်း ၁၇၅၅ ခုနှစ်နှင့် ၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် မည်သည့်နှစ်၌ မွေးဖွားခဲ့ခြင်းကို ခိုင်မာစွာ ပြောနိုင်ခြင်းမရှိပေ။[၁၄] ဟာမီတန်၏ ရေးသားချက်များအပါအဝင် ဟာမီတန်အနောက်အမေရိကကို ရောက်ရှိပြီးနောက် သမိုင်းအထောက်အထားအများစုသည် ၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်ဟုသော အဆိုနှင့်ကိုက်ညီကြသည်။[၁၅][၁၆] ဟာမီတန်သည် ကိုလိုနီ ၁၃ နယ်(the Thirteen Colonies)ကို ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ရှိစဉ်က သူ၏မွေးနှစ်ကို ၁၇၅၇ ခုနှစ်ဟု စာရင်းသွင်းခဲ့ပြီး သူ့မွေးနေကို ဇန်နဝါရီလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ကျင်းပခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် သူသည် သူ၏အသက်ကို ခန့်မှန်းအနေနှင့်သာ ပေးခဲ့သည်။ သမိုင်းပညာရှင်များသည် ၁၉၃၀ ခုနှစ်ထိ သူ၏မွေးနေ့ကို ၁၇၅၇ ခုနှစ်ဟု လက်ခံခဲ့သည်မှာ ကာရစ်ဘီယံတွင် နေထိုင်ခဲ့သော အစောပိုင်းဘဝ၏ ကနဦးတွင် ဒိန်းမတ်ဘာသာစကားဖြင့် ရေးသားထားသော အထောက်အထားတစ်ချို့ ကို တွေ့ရှိရသည့်အချိန်ထိဖြစ်သည်။ ၁၇၆၈ ခုနှစ် စိန်ခရိုအစ်ကျွန်း (St. Croix)ရှိ ဟာမီတန်မိခင်သေဆုံးပြီး ရေးသားထားသော ကွယ်လွန်စာရင်း၌ သူ၏အသက်ကို ၁၃ နှစ်ဟု စာရင်းသွင်းထားသည့်အတွက်ကြောင့် ၁၉၃၀ ခုနှစ်များဆီမှစ၍ သမိုင်းပညာရှင်များအား ၁၇၅၅ ခုနှစ်သည် မွေးနှစ်ဖြစ်သည်ဟု လက်ခံရန် အခွင့်အရေးရရှိခဲ့သည်။[၁]

The Museum of Nevis History, Charlestown
နီဗစ်ကျွန်း၊ ချားလ်စ်တောင်းမြို့ရှိ အလက်ဇန္ဒားဟာမီတန်နေအိမ်ပြတိုက်။ အလက်ဇန္ဒား ဟာမီတန် မွေးဖွားပြီး ကလေးဘဝက နေထိုင်ခဲ့သည်ဟု မှတ်ယူသော အိမ်ကို အပျက်အစီးများမှ လက်ရှိအနေအထားအတိုင်း ပြန်လည်တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။


သမိုင်းပညာရှင်များသည် သမိုင်းအထောက်အထားများထဲမှ ကွဲလွဲနေသည့် မွေးနှစ် နှစ်ခုဟု ကွဲပြားမှုအပေါ် ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော အကြောင်းပြချက်များကို စူးစမ်းဖော်ထုတ်ခဲ့ကြသည်။ အကယ်၍ ၁၇၅၅ ခုနှစ်သာ အမှန်ဆိုပါက ဟာမီတန်သည် သူ၏ ကောလိပ်အတန်းဖော်များထက် အသက်ငယ်ပုံပေါက်ရန် ကြိုးစားခဲ့ခြင်း သို့မဟုတ် အသက်ကြီးနေခြင်းအား ရှောင်းရှားလို၍ ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။[၁] အကယ်၍ ၁၇၅၇ ခုနှစ်သာ အမှန်ဆိုပါက ၁၇၅၅ ခုနှစ်ကို ညွှန်းဆိုနေသော သေတမ်းစာ အထောက်အထားတစ်ခုတည်းကသာ မှားယွင်းမှုဖြစ်နိုင်သည် သို့မဟုတ် ဟာမီတန်သည် သူ၏မိခင်သေဆုံးချိန်ပြီးနောက် သူ၏အသက်ကို ၁၃ နှစ်ဟု ထားရှိခြင်းဖြင့် အသက်ကြီးပြီး အလုပ်ပိုမိုရရှိနိုင်ရန် လွယ်ကူစေရန် ကြိုးပမ်းပုံပေါက်သည်။[၁၇] သမိုင်းပညာရှင်များသည် ကွယ်လွန်စာရင်းအထောက်အထား၌ အခြားခိုင်လုံမှုမရှိသော အထောက်အထားများ ပါဝင်နေခြင်းကြောင့် လုံးလုံးလျားလျား ယုံကြည်ဖို့ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ထောက်ပြကြသည်။ ရစ်ချက် ဘရွတ်ခိုင်ဇာ( Richard Brookhiser)သည် "လူတစ်ယောက်သည် သူ့မွေးနေကို ခုံတရားရုံးထက် ပိုသိနိုင်ချေရှိသည်"ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။"[၁၅]

ဗားဂျင်းကျွန်းများကို ဒိန်းမတ်တို့ အုပ်စိုးစဉ်ကာလတွင် ဟာမီတန်မိခင်သည် ဒိန်းမတ်[၇] သို့မဟုတ် ဂျာမန်ကုန်သည်[၁၈][၁၉]တစ်ဦးဖြစ်သူ ယိုဟန် မစ်ချယ် လာဗီယန်(Johann Michael Lavien)နှင့် စိန့်ခရိုအစ်ကျွန်း[၂၀]တွင်ပင် လက်ထပ်ခဲ့ဖူးသည်။ သူတို့တွင် ပီတာ လာဗီယန်ဆိုသော သားတစ်ဦးရှိသည်။[၂၀] ၁၇၅၀ ခုနှစ်တွင် ဖူးဆက်သည် သူမ၏ ခင်ပွန်းနှင့် ပထမသားတို့ကို ထားခဲ့ပြီးနောက် စိန့်ကစ်ကျွန်းဘက်ကို သွားခဲ့ရာမှ ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်နှင့် ဆုံတွေ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။[၂၀] ဟာမီတန်နှင့် ဖူးဆက်တို့သည် သူမ၏ ဖခင်ထံမှ အမွေဆက်ခံခဲ့သော ပင်လယ်ကမ်းခြေမြေကွက်ရှိရာ သူမ၏ မွေးရာဇာတိဖြစ်သည့် နီးဗစ်ကျွန်းကို ပြောင်းခဲ့ကြသည်။[၁]

နောက်တွင် ဂျိမ်းစ် ဟာမီတန်သည် ရေချယ်ဖူးဆက်အား "ဒိန်းမတ်ဥပဒေအောက်တွင် အိမ်ထောင်ဖောက်ပြားမှုနှင့် စွန့်ပစ်မှုတို့အတွက် သူမအား ကွာရှင်းရန် သူမ၏ ပထမခင်ပွန်းမှ ကြိုးစားထားသည်ကို တွေ့ရှိပြီးနောက်" ရေချယ်နှင့် သူ့သားနှစ်ယောက်ဖြစ်သော ဂျိမ်းစ် ဂျူနီယာနှင့် အလက်ဇန္ဒားတို့ကို ထားပစ်ခဲ့သည်။[၁၁] အဲဒီနောက် ရေချယ်သည် သူမသားနှစ်ယောက်နှင့်အတူ စိန့်ခရိုအစ်ကျွန်းသို့ ပြောင်းရွေ့ခဲ့ပြီး ခရစ်ယာန်စတက်မြို့တွင် ကုန်စုံဆိုင်အသေးလေးဖွင့်ခဲ့သည်။ သူမသည် အဝါရောင်အဖျား(Yellow fever)နှင့် ထိတွေ့ခဲ့ပြီး ၁၇၆၈ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက် မနက်ခင်း ၁ နာရီ ၂ မိနစ်တွင် သေဆုံးခဲ့ပြီး ဟာမီတန်တို့မှာ မိဘမဲ့ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။[၂၁]

မှတ်ချက်များ

  1. Sources disagree on the spelling of Hamilton's mother's birth name, which varies widely in primary sources (e.g., Faucett, Fawcett, Facet, Fatzieth).[၅] Hamilton's grandfather signed his name "John Faucett" on a legal document dated May 31, 1720, which some historians consider authoritative as a primary source.[၆] Hamilton himself spelled the name as Faucette in a letter dated August 26, 1800, which was corrected to Faucett in a footnote by the editor of Hamilton's papers.[၇] Hamilton's son and biographer, John Church Hamilton, wrote Faucette.[၈] Chernow and many early historians followed Hamilton by writing Faucette,[၉] while another group of historians adopted the anglicized name Fawcett, reflecting an absence of consensus.[၁၀]

ကိုးကား

  1. ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ ၁.၃ Chernow, p. 17.
  2. Robertson၊ William (1889)။ Historical Tales and Legends of Ayrshire, Vol. II။ London: Hamilton, Adams & Co.။ p. Plate 6။ OCLC 1741572
  3. Ramsing, Holger Utke (1939). "Alexander Hamilton" (in da). Personalhistorisk Tidsskrift: 225–70. 
  4. Chernow, 2005, p. 8.
  5. Newton၊ Michael E. (2019)။ [[[:တမ်းပလိတ်:GBurl]] Discovering Hamilton: New Discoveries in the Lives of Alexander Hamilton, His Family, Friends, and Colleagues, from Various Archives Around the World] တန်ဖိုး |url= စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)။ Eleftheria Publishing။ p. 115။ ISBN 978-0-9826040-4-5
  6. Newton (2019), [[[:တမ်းပလိတ်:GBurl]] p. 28].
  7. ၇.၀ ၇.၁ Hamilton၊ Alexander (August 26, 1800)။ From Alexander Hamilton to William Jackson။ National Archives။ Archived from Syrett၊ Harold C., ed. (1977) [July 1800 – April 1802]။ [[[:တမ်းပလိတ်:GBurl]] The Papers of Alexander Hamilton] တန်ဖိုး |url= စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)25။ New York: Columbia University Press။ pp. 88–91 & n.4။
  8. Hamilton၊ John Church (1879)။ [[[:တမ်းပလိတ်:GBurl]] Life of Alexander Hamilton: A History of the Republic of the United States of America, as Traced in His Writings and in Those of His Contemporaries] တန်ဖိုး |url= စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)။ Houghton, Osgood and Company။ p. 41။
  9. Chernow, pp. 8–9
  10. Newton၊ Michael E. (2015)။ [[[:တမ်းပလိတ်:GBurl]] Alexander Hamilton: The Formative Years] တန်ဖိုး |url= စစ်ဆေးရန် (အကူအညီ)။ Eleftheria Publishing။ p. 10။ ISBN 978-0-9826040-3-8
  11. ၁၁.၀ ၁၁.၁ Randall၊ Willard Sterne (2004)။ Foreword။ Practical Proceedings in the Supreme Court of the State of New York။ by Hamilton၊ Alexander။ New York: New York Law Journal။ p. ix။
  12. Chernow, pp. 9, 734–35.
  13. Owens၊ Mitchell။ "Surprises in the Family Tree"၊ January 8, 2004၊ pp. Appended correction dated January 15, 2004။ "While there have been suggestions that the mother, Rachel Faucett or Fawcett—and therefore Hamilton himself—was of mixed ancestry, it is not an established fact." 
  14. Logan၊ Erin B.။ "Alexander Hamilton, immigrant and statesman, dies at 47 — or 49"၊ July 12, 2018။ 
  15. ၁၅.၀ ၁၅.၁ Brookhiser၊ Richard (2000)။ Alexander Hamilton, American။ Simon and Schuster။ p. 16။ ISBN 978-1-43913-545-7
  16. Newton (2015), pp. 19–30.
  17. See, e.g., Chernow, Flexner, and Mitchell's Concise Life. Compare Brookhiser, at 16, and McDonald, at p. 366, n. 8. McDonald favors 1757 but acknowledges its minority status, saying that the probate clerk's alternate spelling of "Lavien" suggests unreliability.
  18. Brookhiser၊ Richard (2000)။ Alexander Hamilton, American။ Simon and Schuster။ p. 15။ ISBN 978-1-43913-545-7
  19. Newton (2015), p. 14.
  20. ၂၀.၀ ၂၀.၁ ၂၀.၂ Chernow, pp. 10–12.
  21. Brockenbrough၊ Martha (2017)။ Alexander Hamilton, Revolutionary။ p. 19။ ISBN 978-1-250-12319-0