ထရီတွန် (ဂြိုဟ်ရံလ): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

Triton
	Voyager 2 photomosaic of Triton
ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်း
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သူ	William Lassell
ရှာဖွေတွေ့ရှိသည့် ရက်စွဲ	October 10, 1846
အသံထွက်	/ˈtraɪtən/
အခြားအမည်များ	Neptune I
ပါဝင်အရာဝတ္ထုများ	Tritonian
ပတ်လမ်း ဂုဏ်အင်များ
ဆီမီး မေဂျာ ဝင်ရိုး	354759 km
ပတ်လမ်း ဗဟိုကျမှု	0.000016
ပတ်လမ်း ကာလ	5.876854 d ; (retrograde)
ပျမ်းမျှ ပတ်နှုန်း	4.39 km/s
ပတ်လမ်း တိမ်းစောင်းမှု	129.812° (to the ecliptic) ; 156.885° (to Neptune's equator) ; 129.608° (to Neptune's orbit)
ဂြိုဟ်ရံလများ	နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်
ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဂုဏ်အင်များ
ပျမ်းမျှ အချင်းဝက်	1353.4±0.9 km (0.2122 Earths)
မျက်နှာပြင် ဧရိယာ	23018000 km2
ထုထည်	10384000000 km3
ဒြပ်ထု	2.14×1022 kg (0.00359 Earths)
ပျမ်းမျှ သိပ်သည်းဆ	2.061 g/cm3
မျက်နှာပြင် ဒြပ်ဆွဲအား	0.779 m/s2 (0.0794 g) (0.48 Moons)
လွတ်မြောက်အလျင်	1.455 km/s
လှည့်ပတ်ကာလ	synchronous
ဘေးဘက် လှည့်ပတ်ကာလ	5 d, 21 h, 2 min, 53 s
ဝင်ရိုးတိမ်းစောင်းမှု	0
Albedo	0.76
အပူချိန်	၃၈ ကယ်လ်ဗင် (−၂၃၅.၂ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ်)
မြင်သာသော ပမာဏ	13.47
ပကတိ ပမာဏ (H)	−1.2
လေထု
မျက်နှာပြင် လေထုဖိအား	1.4–1.9 Pa ; (1/70000 the surface pressure on Earth)
လေထု၌ ဓာတုပါဝင်နှုန်း	နိုက်ထရိုဂျင်၊ မီသိန်း traces.

ရာဇဝင်ကို အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဝင်ကြည့်ရန်

← တည်းဖြတ်မူ အဟောင်း ပိုသစ်သော တည်းဖြတ်မှု

Content deleted Content added

မြင်ကွင်းဝီကီစာသား

Inline

၁၈:၁၅၊ ၁၉ ဇွန် ၂၀၁၈ ရက်နေ့က မူ

နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်၏ အကြီးဆုံးသော လအမည်မှာ ထရီတွန် (Triton) ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နေအဖွဲ့အစည်း၏ ခုနှစ်ခုမြောက် အကြီးဆုံးလတစ်စင်းဖြစ်သည်။ ထရီတွန်သည် အာကာသဆိုင်ရာ မှတ်တမ်း၊ ရာဇဝင်များဖြင့် ရှုပ်ထွေးနေပြီး ၎င်း၏ သစ်လွင်သော မျက်နှာပြင်နှိုင်းယှဉ်ချက်တစ်ခုကို နေအဖွဲ့အစည်း၏ သက်တမ်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရန်တွေးခဲ့ကြသည်။^[၁၁]^[၁၂] ဂျာမန်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင်များဖြစ်ကြသည် ဂျိုဟန် ဂေါ့ဖရန့် ဂယ်လီနှင့် ဟိန်းရစ်ချ် လူးဝစ်တအာရက်တို့ နှစ်ဦးသည် နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်အား ရှာဖွေတွေ့ရှိပြီး^[၁၁] ၁၇ ရက်အကြာတွင် ၎င်းနက်ပကျွန်းဂြိုဟ်၏ ဂြိုဟ်ရံ လကြီးကို ဗြိတိန်နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် ဝီလျံ လောစီ က ၁၈၄၉ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။^[၁၁]^[၁၁]ထရီတွန်သည် Kuiper belt ဟုခေါ်သည့် နတ်ပကျွန်းဂြိုဟ်မှ ထွက်လာသည့် လမ်းကြောင်းအတွင်း ဖမ်းယူခြင်းခံရသည့် ဂြိုဟ်တစ်လုံးဖြစ်သည့်အပြင် နေအဖွဲ့အစည်းတွင် အအေးဆုံးသော ဂြိုဟ်တစ်ခုဖြစ်ရမည်ဟု အချို့ကတွေးတောကြသည်။ ထရီတွန်၏ မျက်နှာပြင်အပူချိန်အား ဗွိုင်ယေဂျာ ၂ ဖြင့် မှတ်တမ်းတင်ထားရာတွင် -၂၃၅ ဒီဂရီ ဆယ်လ်ဆီးယပ် အထိ အေးသည်ဟု သိရသည်။

ယခုချိန်တွင်ထရီတွန်သည် အနိမ့်ပိုင်းပတ်လမ်းသို့ ကျရောက်နေသည်ဟုလည်း ဆိုကြသည့်အပြင် နှစ်သန်း ၁ထောင် ခန့်တွင် ထရီတွန်သည် တစ်ခုခုနှင့် ထိခိုက်မိ၍ နက်ပကျွန်းဂြိဟ်၏ လေထုလွှာတွင်းသို့ သက်ဆင်းရမည်သို့မဟုတ် စေတန်ဂြိုဟ်၏ ဂြိုဟ်ပတ်ကွင်းစနစ် (Ring System)နှင့် ဆင်တူသည့် စနစ်အတွင်းတွင် ပျက်သုဉ်းလိမ့်မည်ဟု သိပ္ပံပညာရှင်များက သုံးသပ်ကြလေသည်။

မှတ်စု

↑ Surface area derived from the radius r: $4\pi r^{2}$ .
↑ Volume v derived from the radius r: ${\frac {4}{3}}\pi r^{3}$ .
↑ Mass m derived from the density d and the volume v: $m=d\times v$ .
↑ Surface gravity derived from the mass m, the gravitational constant g and the radius r: ${\frac {gm}{r^{2}}}$ .
↑ Escape velocity derived from the mass m, the gravitational constant g and the radius r: ${\sqrt {2gm/r}}$ .

ကိုးကား

↑ ^၁.၀ ^၁.၁ Williams, David R. (November 23, 2006)။ Neptunian Satellite Fact Sheet။ NASA။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ January 18, 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Overbye၊ Dennis။ "Bound for Pluto, Carrying Memories of Triton"၊ New York Times၊ November 5, 2014။ November 5, 2014 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Jacobson, R. A. — AJ (April 3, 2009)။ Planetary Satellite Mean Orbital Parameters။ JPL satellite ephemeris။ JPL (Solar System Dynamics)။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ October 26, 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Jacobson, R. A. (3 April 2009). "The Orbits of the Neptunian Satellites and the Orientation of the Pole of Neptune". The Astronomical Journal 137 (5): 4322–4329. doi:10.1088/0004-6256/137/5/4322. Bibcode: 2009AJ....137.4322J.
↑ ^၅.၀ ^၅.၁ ^၅.၂ Planetary Satellite Physical Parameters။ JPL (Solar System Dynamics)။ January 18, 2010 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ October 26, 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ ^၆.၀ ^၆.၁ ^၆.၂ McKinnon၊ William B.; Kirk၊ Randolph L. (2014)။ "Triton"။ in Tilman Spohn; Doris Breuer; Torrence Johnson (eds.)။ Encyclopedia of the Solar System (3rd ed.)။ Amsterdam; Boston: Elsevier။ pp. 861–882။ ISBN 978-0-12-416034-7။
↑ Classic Satellites of the Solar System။ Observatorio ARVAL။ August 25, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ September 28, 2007 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ Fischer၊ Daniel (February 12, 2006)။ Kuiperoids & Scattered Objects။ Argelander-Institut für Astronomie။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ July 1, 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ "Ultraviolet Spectrometer Observations of Neptune and Triton" (1989). Science 246 (4936): 1459–66. doi:10.1126/science.246.4936.1459. PMID 17756000. Bibcode: 1989Sci...246.1459B.
↑ Neptune: Moons: Triton။ NASA။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ September 21, 2007 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ ^၁၁.၀ ^၁၁.၁ ^၁၁.၂ ^၁၁.၃ NASA: Solar System Exploration: Planets: Neptune: Moons: Triton။ NASA။ 2011-03-29 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
↑ BBC Home: Science: Space: Solar System: Moons: Triton။ BBC။ 2011-03-29 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

ကိုးကား အမှား - <ref> tags exist for a group named "caption", but no corresponding <references group="caption"/> tag was found
ကိုးကား အမှား - <ref> tags exist for a group named "မှတ်စု", but no corresponding <references group="မှတ်စု"/> tag was found

[nSurfaceArea-8] Surface area derived from the radius r: $4\pi r^{2}$ .

[nVolume-9] Volume v derived from the radius r: ${\frac {4}{3}}\pi r^{3}$ .

[nMass-10] Mass m derived from the density d and the volume v: $m=d\times v$ .

[nSurfaceGravity-11] Surface gravity derived from the mass m, the gravitational constant g and the radius r: ${\frac {gm}{r^{2}}}$ .

[nEscapeVelocity-12] Escape velocity derived from the mass m, the gravitational constant g and the radius r: ${\sqrt {2gm/r}}$ .

[neptuniansatfact-2] ၁.၀ ^၁.၁ Williams, David R. (November 23, 2006)။ Neptunian Satellite Fact Sheet။ NASA။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ January 18, 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[NYT-20141105-DO-3] Overbye၊ Dennis။ "Bound for Pluto, Carrying Memories of Triton"၊ New York Times၊ November 5, 2014။ November 5, 2014 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[JPL-SSD-Neptune-5] Jacobson, R. A. — AJ (April 3, 2009)။ Planetary Satellite Mean Orbital Parameters။ JPL satellite ephemeris။ JPL (Solar System Dynamics)။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ October 26, 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[Jacobson2009-AJ-6] Jacobson, R. A. (3 April 2009). "The Orbits of the Neptunian Satellites and the Orientation of the Pole of Neptune". The Astronomical Journal 137 (5): 4322–4329. doi:10.1088/0004-6256/137/5/4322. Bibcode: 2009AJ....137.4322J.

[JPL-SSD-sat_phys-7] ၅.၀ ^၅.၁ ^၅.၂ Planetary Satellite Physical Parameters။ JPL (Solar System Dynamics)။ January 18, 2010 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ October 26, 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[EncycSolSys-Triton-13] ၆.၀ ^၆.၁ ^၆.၂ McKinnon၊ William B.; Kirk၊ Randolph L. (2014)။ "Triton"။ in Tilman Spohn; Doris Breuer; Torrence Johnson (eds.)။ Encyclopedia of the Solar System (3rd ed.)။ Amsterdam; Boston: Elsevier။ pp. 861–882။ ISBN 978-0-12-416034-7။

[magnitude-14] Classic Satellites of the Solar System။ Observatorio ARVAL။ August 25, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ September 28, 2007 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[Fischer2006-15] Fischer၊ Daniel (February 12, 2006)။ Kuiperoids & Scattered Objects။ Argelander-Institut für Astronomie။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ July 1, 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[nature2-16] "Ultraviolet Spectrometer Observations of Neptune and Triton" (1989). Science 246 (4936): 1459–66. doi:10.1126/science.246.4936.1459. PMID 17756000. Bibcode: 1989Sci...246.1459B.

[solarsystemexploration-17] Neptune: Moons: Triton။ NASA။ October 5, 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ September 21, 2007 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[sse-18] ၁၁.၀ ^၁၁.၁ ^၁၁.၂ ^၁၁.၃ NASA: Solar System Exploration: Planets: Neptune: Moons: Triton။ NASA။ 2011-03-29 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[bbc-19] BBC Home: Science: Space: Solar System: Moons: Triton။ BBC။ 2011-03-29 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။

[caption ၁]

[၁]

[၂]

[မှတ်စု ၁]

[၃]

[၄]

[၅]

[lower-alpha ၁]

[lower-alpha ၂]

[lower-alpha ၃]

[lower-alpha ၄]

[lower-alpha ၅]

[၆]

[၇]

[၈]

[၁၀]

[၉]

[၁၁]

[၁၂]

@@ စာကြောင်း ၄၄ - / စာကြောင်း ၄၄ - @@
 == မှတ်စု ==
-{{reflist| group = caption}}
 {{reflist
 | group = lower-alpha
@@ စာကြောင်း ၆၃ - / စာကြောင်း ၆၁ - @@
 <ref name="nSurfaceGravity">
-Surface gravity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''g'' and the radius ''r'':  <math>\frac{gm}{r^2}</math>.
+Surface gravity derived from the mass ''m'', the [[ဒြပ်ဆွဲအား ကိန်းသေ|gravitational constant]] ''g'' and the radius ''r'':  <math>\frac{gm}{r^2}</math>.
 </ref>
 <ref name="nEscapeVelocity">
-Escape velocity derived from the mass ''m'', the [[gravitational constant]] ''g'' and the radius ''r'': <math>\sqrt{2gm/r}</math>.
+Escape velocity derived from the mass ''m'', the [[ဒြပ်ဆွဲအား ကိန်းသေ|gravitational constant]] ''g'' and the radius ''r'': <math>\sqrt{2gm/r}</math>.
 </ref>