ခြေဆယ်ချောင်းသတ္တဝါ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
အရေးမကြီးNo edit summary |
အရေးမကြီး correct speaking english |
||
စာကြောင်း ၁ - | စာကြောင်း ၁ - | ||
[[File:Haeckel Decapoda.jpg|thumb|200px|ဂဏာန်း၊ ပုစွန်လုံး၊ ပုစွန်မျိုးစိတ်များ]] |
[[File:Haeckel Decapoda.jpg|thumb|200px|ဂဏာန်း၊ ပုစွန်လုံး၊ ပုစွန်မျိုးစိတ်များ]] |
||
[[File:Liocarcinus vernalis.jpg|thumb|200px|Liocarcinus vernalis ဟုခေါ်သည့် ဂဏာန်း]] |
[[File:Liocarcinus vernalis.jpg|thumb|200px|Liocarcinus vernalis ဟုခေါ်သည့် ဂဏာန်း]] |
||
ကျွန်ုပ်တို့ သိသလောက် ရေသတ္တဝါများ၌ ခြေထောက်ပါသည်ကို အလွန်တွေ့ရခဲသည်။ များသောအားဖြင့် ခြေထောက် အတုအယောင်များသာ ပါရှိကြသည်။ |
ကျွန်ုပ်တို့ သိသလောက် ရေသတ္တဝါများ၌ ခြေထောက်ပါသည်ကို အလွန်တွေ့ရခဲသည်။ များသောအားဖြင့် ခြေထောက် အတုအယောင်များသာ ပါရှိကြသည်။ ကဏန်း |
||
(ပုဇွန်လုံး)တွင်ကား ထူးခြားစွာ ခြေထောက် ၁ဝ ချောင်း ပါရှိသည်ကို တွေ့ရ၏။ ယင်းတို့အနက် ၈ ချောင်းကိုသာ လမ်းလျှောက် သွားလာရန် အသုံးချ၍ |
(ပုဇွန်လုံး)တွင်ကား ထူးခြားစွာ ခြေထောက် ၁ဝ ချောင်း ပါရှိသည်ကို တွေ့ရ၏။ ယင်းတို့အနက် ၈ ချောင်းကိုသာ လမ်းလျှောက် သွားလာရန် အသုံးချ၍ ကဏန်းလက်မခေါ် ကြီးမား သန်စွမ်းသည့် ပထမအစုံကိုမူ လက်သဖွယ် အသုံးချသည်။ ထိုလက်မကြီးများသည် ကဏန်းအတွက် အကာအကွယ် လက်နက်လည်း ဖြစ်၏။ ကဏန်း၏ ကျောကုန်းမှာ အံ့ဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် မာကျောသော အခွံထူဖြစ်၍ ဤအခွံကြီးက သူ၏ ကိုယ်ခန္ဓာကို ကာကွယ် ထားသည်။ ကိုယ်အရှေ့ |
||
ပိုင်းတွင် ရင်အုပ်ကာသံချပ်သဖွယ် အကာအကွယ်ပါရှိ၍ ခြေထောက် ၁ဝ ချောင်း စလုံးမှာလည်း မာကျောသော အခွံများဖြင့် အသီးသီး ဖုံးအုပ်လျက်ရှိပေသည်။ |
ပိုင်းတွင် ရင်အုပ်ကာသံချပ်သဖွယ် အကာအကွယ်ပါရှိ၍ ခြေထောက် ၁ဝ ချောင်း စလုံးမှာလည်း မာကျောသော အခွံများဖြင့် အသီးသီး ဖုံးအုပ်လျက်ရှိပေသည်။ ကဏန်းသည် ရန်သူကို လက်မဖြင့် မြဲမြံစွာ ညှပ်တတ်သောကြောင့် ယင်းတို့ကို သတိနှင့် ကိုင်တွယ်ရာသည်၊ ကဏန်း၏ မျက်လုံးများတွင် အညှာတံပါရှိ၍ ယင်းတို့သည် ဝင်လိုက်ထွက်လိုက် လုပ်တတ်သောကြောင့် တစ်နည်းအားဖြင့် ရယ်ဖွယ်ကောင်းသည်။ သူ၏ ပါးစပ်မှာလည်း အလွန်အံ့ဩဖွယ်ကောင်းသည်ဟု |
||
ဆိုရပေမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ယင်းတွင် စမ်းသပ်ရန်၊ ကိုက်ဖဲ့ရန်နှင့် အစာကို ဝါးချေရန် အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများ ပေါင်းစု ပါဝင်သောကြောင့် ဖြစ်၏။ |
ဆိုရပေမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ယင်းတွင် စမ်းသပ်ရန်၊ ကိုက်ဖဲ့ရန်နှင့် အစာကို ဝါးချေရန် အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများ ပေါင်းစု ပါဝင်သောကြောင့် ဖြစ်၏။ |
||
[[File:Carpilius convexus is consuming Heterocentrotus trigonarius in Hawaii.jpg|thumb|200px|သံပခြုပ်မျိုးနွယ်ဝင် ခဲတံနီသံပခြုပ်ကောင်အား စားနေသည့် ပင်လယ်ဂဏာန်းနီတစ်ကောင်၊ ဟာဝိုင်ယီကျွန်းစု။]] |
[[File:Carpilius convexus is consuming Heterocentrotus trigonarius in Hawaii.jpg|thumb|200px|သံပခြုပ်မျိုးနွယ်ဝင် ခဲတံနီသံပခြုပ်ကောင်အား စားနေသည့် ပင်လယ်ဂဏာန်းနီတစ်ကောင်၊ ဟာဝိုင်ယီကျွန်းစု။]] |
||
ကဏန်းသည် မိမိနှင့် အမျိုးတော်စပ်သော [[ကျောက်ပုဇွန်]]၊ ပုဇွန်ထုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူသည်။ ဆင်တူပုံမှာ အဆိုပါ ရေသတ္တဝါများကဲ့သို့ပင် ကဏန်း၌ အာရုံမှင်၊ မျက်စိနှာတံ၊ မေးရိုး၊ ထူးဆန်းသော ပါးစပ်၊ ကိုယ်ဖုံး အခွံမာနှင့် ခြေထောက် ၅ စုံစီ ပါရှိကြသည်။ သို့သော် ပုဇွန်တို့ကဲ့သို့ ဝမ်းပိုက်မကြီးချေ။ |
|||
ကဏန်းသည် ရေသတ္တဝါပင် ဖြစ်သော်လည်း ကုန်းပေါ်၌ |
|||
ဟိုမှသည်မှ လျှောက်သွားရန် နှစ်သက်သည်။ အခြားရေသတ္တဝါ |
ဟိုမှသည်မှ လျှောက်သွားရန် နှစ်သက်သည်။ အခြားရေသတ္တဝါ |
||
များနည်းတူ ပါးဟက်ဖြင့် ရေထဲ၌ အသက်ရှူသော်လည်း ကုန်း |
များနည်းတူ ပါးဟက်ဖြင့် ရေထဲ၌ အသက်ရှူသော်လည်း ကုန်း |
||
စာကြောင်း ၁၈ - | စာကြောင်း ၁၈ - | ||
ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရေကျသွားသည့်အချိန်တွင် ကမ်းပါးသဲ |
ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရေကျသွားသည့်အချိန်တွင် ကမ်းပါးသဲ |
||
သောင်ပြင်ပေါ်တွင် လျှောက်သွားကာ အစာရှာဖွေနေသော |
သောင်ပြင်ပေါ်တွင် လျှောက်သွားကာ အစာရှာဖွေနေသော |
||
ကဏန်းအုပ်ကို မြင်ရသည်မှာ အလွန် ရယ်စရာကောင်းသည်။ |
|||
သောင်ပြင်ပေါ်တွင် ငါးသေတစ်ကောင်ရှိလျှင် |
သောင်ပြင်ပေါ်တွင် ငါးသေတစ်ကောင်ရှိလျှင် ကဏန်းသည် အလွန် အနံ့ခံကောင်းသည့်အတိုင်း ထိုနေရာသို့ ချက်ခြင်း |
||
ရောက်သွားသည်။ ပြိုင်ဖက်နှင့် တွေ့ပါက အလုအယက် ဝေစု |
ရောက်သွားသည်။ ပြိုင်ဖက်နှင့် တွေ့ပါက အလုအယက် ဝေစု |
||
ခွဲကြရာ တစ်ခါတစ်ရံ |
ခွဲကြရာ တစ်ခါတစ်ရံ ကဏန်းငယ်များမှာ အားကြီးသောကဏန်း |
||
တို့၏ ကိုက်သတ် စားသောက်ခြင်းကိုပင် ခံကြရရှာသည်။ |
တို့၏ ကိုက်သတ် စားသောက်ခြင်းကိုပင် ခံကြရရှာသည်။ |
||
ကဏန်းတွင် အမျိုးပေါင်းများစွာရှိ၍ အသေးငယ်ဆုံးသော |
|||
ကဏန်းကလေးမျိုးမှာ ခရုခွံ၊ ကမာခွံထဲတွင် ဝင်နေနိုင်လောက် |
|||
အောင် သေးငယ်သည်။ ဂျပန်ပင်လယ်၌ တွေ့ရသော ပင့်ကူ |
အောင် သေးငယ်သည်။ ဂျပန်ပင်လယ်၌ တွေ့ရသော ပင့်ကူ |
||
ကဏန်းကြီးများမှာမူ ကိုယ်အရှည် ၁၈ လက်မ၊ ပြက်အကျယ် |
|||
၁၂ လက်မခန့်အထိပင် ရှိတတ်သည်။ အမျိုးအစားအလိုက် |
၁၂ လက်မခန့်အထိပင် ရှိတတ်သည်။ အမျိုးအစားအလိုက် |
||
ပြုမူ ကျင့်ကြံကြပုံ ချင်းလည်း မတူကြပေ။ အချို့က နန်းမျိုး |
ပြုမူ ကျင့်ကြံကြပုံ ချင်းလည်း မတူကြပေ။ အချို့က နန်းမျိုး |
||
စာကြောင်း ၃၆ - | စာကြောင်း ၃၆ - | ||
အထန် ခုခံတတ်သည်။ |
အထန် ခုခံတတ်သည်။ |
||
ကဏန်းတို့သည် များသောအားဖြင့် ရေထဲတွင်သာ နေလေ့ရှိ |
|||
ကြသည်။ ကုန်းပေါ်၌ နေထိုင်ကျက်စားသော |
ကြသည်။ ကုန်းပေါ်၌ နေထိုင်ကျက်စားသော ကုန်းကဏန်းများ |
||
ပင်လှျင် ဥအုချိန်တွင် ပင်လယ်သို့ထွက်ကြသည်၊ |
ပင်လှျင် ဥအုချိန်တွင် ပင်လယ်သို့ထွက်ကြသည်၊ ရေနေကဏန်း |
||
မျိုးသည် ပါးဟက်ဖြင့် အသက်ရှူကြ၍ |
မျိုးသည် ပါးဟက်ဖြင့် အသက်ရှူကြ၍ ကုန်းကဏန်းမျိုးတွင် |
||
ပါးဟက်အစား အသက်ရှူရန် အဆုတ်နှင့်တူညီသော အင်္ဂါ |
ပါးဟက်အစား အသက်ရှူရန် အဆုတ်နှင့်တူညီသော အင်္ဂါ |
||
တစ်မျိုး ပါရှိသည်။ |
တစ်မျိုး ပါရှိသည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးမှာမူ ကုန်းရေနှစ်ဌာန |
||
စလုံးမှာပင် လွယ်ကူစွာ နေနိုင်ကြသည်။ |
စလုံးမှာပင် လွယ်ကူစွာ နေနိုင်ကြသည်။ |
||
ကဏန်းပေါက်စကလေးများမှာ အမိအဖဖြစ်သော ကဏန်းကြီး |
|||
များနှင့် ပုံပန်းလုံးဝ မတူကြချေ။ |
များနှင့် ပုံပန်းလုံးဝ မတူကြချေ။ မိခင်ကဏန်းမကြီးသည် မိမိ |
||
ကိုယ်အောက်တွင် ဥများကိုကပ်၍ လုံခြုံစွာ သယ်ယူသွားလေ့ |
ကိုယ်အောက်တွင် ဥများကိုကပ်၍ လုံခြုံစွာ သယ်ယူသွားလေ့ |
||
ရှိ၏။ သို့သော် ဥမှပေါက်ဖွား လာသော သားငယ်အပေါ်၌ |
ရှိ၏။ သို့သော် ဥမှပေါက်ဖွား လာသော သားငယ်အပေါ်၌ |
||
တစ်စုံတစ်ရာ စိတ်ဝင်စားခြင်း မရှိတော့ဘဲ ပင်လယ်အောက် |
တစ်စုံတစ်ရာ စိတ်ဝင်စားခြင်း မရှိတော့ဘဲ ပင်လယ်အောက် |
||
ခင်းပေါ်တွင် ထိုအတိုင်းပင် ပစ်ထားလေ့ရှိသည်။ |
ခင်းပေါ်တွင် ထိုအတိုင်းပင် ပစ်ထားလေ့ရှိသည်။ ကဏန်း |
||
ပေါက်စတို့၏ အရွယ်မှာ မီးခြစ်ဆံခေါင်းမျှ လောက်မျှသာရှိ၍ |
ပေါက်စတို့၏ အရွယ်မှာ မီးခြစ်ဆံခေါင်းမျှ လောက်မျှသာရှိ၍ |
||
ယင်းတစ်ကောင်စီကို အလင်းပေါက် အရေခွံတစ်မျိုးဖြင့် |
ယင်းတစ်ကောင်စီကို အလင်းပေါက် အရေခွံတစ်မျိုးဖြင့် |
||
ရစ်ပတ်ဖုံး အုပ်လျက်ရှိသည်။ ထိုအရေခွံကို |
ရစ်ပတ်ဖုံး အုပ်လျက်ရှိသည်။ ထိုအရေခွံကို ကဏန်း ပေါက်စ |
||
လေးများသည် ချက်ခြင်းလိုလိုပင် ဆောင့်ကန် ရုန်းထွက် |
လေးများသည် ချက်ခြင်းလိုလိုပင် ဆောင့်ကန် ရုန်းထွက် |
||
ပြီးနောက် ရေအောက်မြေပြင်မှ ရေပေါ်သို့ တက်လာကြသည်။ |
ပြီးနောက် ရေအောက်မြေပြင်မှ ရေပေါ်သို့ တက်လာကြသည်။ |
||
ကဏန်းပေါက်စကလေးတို့သည် ကျယ်ဝန်းလှသော ရေ |
|||
လောကတွင် ပျော်မဆုံးအောင် ကူးခတ်သွားလာ လျက်ရှိစဉ် |
လောကတွင် ပျော်မဆုံးအောင် ကူးခတ်သွားလာ လျက်ရှိစဉ် |
||
များသောအားဖြင့် ငါးတို့၏ ပါးစပ်တွင်းသို့ သက်ဆင်းသွားကြ |
များသောအားဖြင့် ငါးတို့၏ ပါးစပ်တွင်းသို့ သက်ဆင်းသွားကြ |
||
သည်။ ငါးမစားဘဲ အသက် ရှင်သန်နေသော |
သည်။ ငါးမစားဘဲ အသက် ရှင်သန်နေသော ကဏန်းကလေး |
||
များမှာ အကြိမ်ကြိမ် အရေလဲခြင်းဖြင့် တဖြည်းဖြည်း ကြီးမား |
များမှာ အကြိမ်ကြိမ် အရေလဲခြင်းဖြင့် တဖြည်းဖြည်း ကြီးမား |
||
လာကြသည်။ အတန်ငယ် ကြီးလာသောအခါ |
လာကြသည်။ အတန်ငယ် ကြီးလာသောအခါ ကဏန်းကြီး |
||
များနှင့် သဏ္ဍာန်တူလာ၍ ထိုအချိန်တွင် ရေမကူးတော့ဘဲ |
များနှင့် သဏ္ဍာန်တူလာ၍ ထိုအချိန်တွင် ရေမကူးတော့ဘဲ |
||
ရေတိမ်ရာအရပ်နှင့် ရေစပ်ကမ်းပါးသို့ ချဉ်းကပ်လာကြသည်။ |
ရေတိမ်ရာအရပ်နှင့် ရေစပ်ကမ်းပါးသို့ ချဉ်းကပ်လာကြသည်။ |
||
စာကြောင်း ၇၀ - | စာကြောင်း ၇၀ - | ||
ငါးနှင့်တကွ အခြားရေသတ္တဝါ အမျိုးမျိုးတို့၏ အစားကို ခံကြ |
ငါးနှင့်တကွ အခြားရေသတ္တဝါ အမျိုးမျိုးတို့၏ အစားကို ခံကြ |
||
ရ၏။ ယင်းတို့ အနက် ဇာတ်တူသားချင်း မရှောင်သော |
ရ၏။ ယင်းတို့ အနက် ဇာတ်တူသားချင်း မရှောင်သော |
||
ကဏန်းကြီးတို့၏ စားသောက်ခြင်းကို ခံရသည်မှာလည်း |
|||
မနည်းပေ။ |
မနည်းပေ။ |
||
ကဏန်းတို့သည် ငယ်ငယ်ကတည်းက အတိုက်အခိုက် |
|||
ဝါသနာပါလာသည့်အတိုင်း မကြာခဏပင် ဒဏ်ရာ များရ |
ဝါသနာပါလာသည့်အတိုင်း မကြာခဏပင် ဒဏ်ရာ များရ |
||
တတ်သည်။ သို့သော် ခြေလက်တို့တွင် ဒဏ်ရာရပါက ထို |
တတ်သည်။ သို့သော် ခြေလက်တို့တွင် ဒဏ်ရာရပါက ထို |
||
ခြေလက်တစ်ခုလုံးကို ဖြုတ်ပစ်လိုက်၍ ထိုနေရာတွင် မကြာ |
ခြေလက်တစ်ခုလုံးကို ဖြုတ်ပစ်လိုက်၍ ထိုနေရာတွင် မကြာ |
||
မီပင် ခြေလက်အသစ် ပေါက်လာပြန်သည်။ |
မီပင် ခြေလက်အသစ် ပေါက်လာပြန်သည်။ ကဏန်း၏ သွားပုံ |
||
လာပုံမှာလည်း အတော် ထူးဆန်း၏။ တွားသွားခြင်းလည်း |
လာပုံမှာလည်း အတော် ထူးဆန်း၏။ တွားသွားခြင်းလည်း |
||
မဟုတ်၊ ပြေးသွားခြင်းလည်း မဟုတ်ဘဲ ဘေးတိုက် ဂွကျကျ |
မဟုတ်၊ ပြေးသွားခြင်းလည်း မဟုတ်ဘဲ ဘေးတိုက် ဂွကျကျ |
||
သွားတတ်သည်။ |
သွားတတ်သည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးတွင် လှေတက်နှင့်တူသော |
||
ခြေထောက်ပြားများပါရှိ၍ ယင်းတို့ဖြင့် ရေကောင်းစွာ ကူးနိုင် |
ခြေထောက်ပြားများပါရှိ၍ ယင်းတို့ဖြင့် ရေကောင်းစွာ ကူးနိုင် |
||
သည်။ |
သည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကို စားသောက် |
||
ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးသည်။ အချို့က အခြားသတ္တဝါငယ် |
ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးသည်။ အချို့က အခြားသတ္တဝါငယ် |
||
ကလေးများကို စားသောက်ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးမြူကြသည်။ |
ကလေးများကို စားသောက်ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးမြူကြသည်။ |
||
စာကြောင်း ၈၉ - | စာကြောင်း ၈၉ - | ||
သန့်ရှင်းစေသည်။ |
သန့်ရှင်းစေသည်။ |
||
အချို့သော |
အချို့သော ကဏန်းမျိုးတို့သည် မျိုးခြား သတ္တဝါတစ်ဦးနှင့် |
||
အတူတကွ နေထိုင်လေ့ရှိသည်။ လူသိ အများဆုံး အမျိုးမှာ |
အတူတကွ နေထိုင်လေ့ရှိသည်။ လူသိ အများဆုံး အမျိုးမှာ |
||
ယောက်သွားခုံး၏ အခွံကြားထဲ၌ ဝင်ရောက်နေထိုင်ခြင်းဖြင့် |
ယောက်သွားခုံး၏ အခွံကြားထဲ၌ ဝင်ရောက်နေထိုင်ခြင်းဖြင့် |
||
ရန်သူ့ဘေးမှ အကာ အကွယ်ရယူသည်၊ ခုံးကောင်ကို |
ရန်သူ့ဘေးမှ အကာ အကွယ်ရယူသည်၊ ခုံးကောင်ကို |
||
အန္တရာယ်ဖြစ်စေမည့် သတ္တဝါများကိုတဖန် အဆိုပါ |
အန္တရာယ်ဖြစ်စေမည့် သတ္တဝါများကိုတဖန် အဆိုပါ ကဏန်းက |
||
ကာကွယ် ပေးသည်။ |
ကာကွယ် ပေးသည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးမှာ သန္တာကောင်အုပ်စု |
||
တွင် ဝင်ရောက်နေထိုင်၏။ |
တွင် ဝင်ရောက်နေထိုင်၏။ ပင့်ကူကဏန်းကြီးမျိုးကမူ မိမိတို့၏ |
||
ကိုယ်ပေါ်တွင် ရေညှိ ရေမြှုပ် စသည်တို့ပေါက်ရောက်နေရန် |
ကိုယ်ပေါ်တွင် ရေညှိ ရေမြှုပ် စသည်တို့ပေါက်ရောက်နေရန် |
||
တမင်ကြံဆောင် ပြုလုပ်ပြီးလျှင် မိမိနဂိုရုပ် မပေါ်အောင် |
တမင်ကြံဆောင် ပြုလုပ်ပြီးလျှင် မိမိနဂိုရုပ် မပေါ်အောင် |
||
ရုပ်ဖျက်ထားတတ်ကြသည်။ ဝင်ကစွပ်ကောင် (ဖင်နီဖင်စွပ်) |
ရုပ်ဖျက်ထားတတ်ကြသည်။ ဝင်ကစွပ်ကောင် (ဖင်နီဖင်စွပ်) |
||
ခေါ် |
ခေါ် ကဏန်းမျိုးတမျိုးမှာ ငယ်ရွယ်စဉ်က အခြားကဏန်းများ |
||
နည်းတူ ကြီးပြင်းလာသော်လည်း နောင်သော် ခရုခွံလွတ်များကို |
နည်းတူ ကြီးပြင်းလာသော်လည်း နောင်သော် ခရုခွံလွတ်များကို |
||
တစ်ခုပြီးတစ်ခု စမ်းသပ်ပြီးနောက် မိမိကိုယ်နှင့် အံကိုက်သည့် |
တစ်ခုပြီးတစ်ခု စမ်းသပ်ပြီးနောက် မိမိကိုယ်နှင့် အံကိုက်သည့် |
||
အခွံကို တွေ့သောအခါ ကိုယ်နောက်ပိုင်းကို ထိုးသွင်း၍နေထိုင် |
အခွံကို တွေ့သောအခါ ကိုယ်နောက်ပိုင်းကို ထိုးသွင်း၍နေထိုင် |
||
လေ့ရှိသည်။ ထိုသို့ ကိုယ်တစ်ပိုင်းကို အခွံထဲသို့ ထိုးသွင်း |
လေ့ရှိသည်။ ထိုသို့ ကိုယ်တစ်ပိုင်းကို အခွံထဲသို့ ထိုးသွင်း |
||
နေထိုင်သည့်အလျောက် ကြာသော် |
နေထိုင်သည့်အလျောက် ကြာသော် ကဏန်း၏ ဝမ်းပိုက်မှာ |
||
ပျော့ပျောင်းနူးညံ့လာကာ အခွံနှင့် အလိုက်သင့် ဝက်အူရစ်ပုံ |
ပျော့ပျောင်းနူးညံ့လာကာ အခွံနှင့် အလိုက်သင့် ဝက်အူရစ်ပုံ |
||
ဖြစ်သွားလေသည်။ |
ဖြစ်သွားလေသည်။ |
||
ကုန်းပေါ်တွင် လှည့်လည်ကျက်စားလေ့ရှိသော |
ကုန်းပေါ်တွင် လှည့်လည်ကျက်စားလေ့ရှိသော ကုန်းကဏန်းမျိုးကို ပူအိုက်သော ဒေသတွင် တွေ့ရတတ်သည်။ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ တောင်ပိုင်းကျွန်းများတွင် ထူးဆန်းသော ကဏန်း တစ်မျိုးရှိသည်။ ယင်းမှာ ဓါးပြ ကဏန်း သို့မဟုတ် အုန်းကဏန်းဟု ခေါ်သော ကဏန်းမျိုးဖြစ်၏။ အုန်းကဏန်း တို့သည် အုန်းသီးကို စားသောက် ၍ အုန်းပင်အတက်လည်း အလွန် ကျမ်းကျင်သည်။ အနောက်အိန္ဒိယကျွန်းစုတွင် ပင်လယ်မှ ၃ မိုင်ခန့် ဝေးသောအရပ်၌ နေထိုင်သည့် ကဏန်းတစ်မျိုးမှာ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း နွေကူးဥတု ရောက်လာသောအခါ ဥအုရန်အတွက် အုပ်စုဖွဲ့၍ ပင်လယ်သို့ ထွက်လေ့ရှိကြသည်။ ထိုအချိန်တွင် အထီးများက ရှေ့ဆောင်လာသော ကဏန်းအုပ်ကြီးမှာ တစ်ခါတစ်ရံ ပေ ၁၂ဝ မျှ ကျယ်၍ အလျားတမိုင်ခန့် ရှည်လျားသည်ဆို၏။ ယင်းတို့ ချီတက်ရာလမ်းတွင် လျိုမြောင်ချောက် ကမ်းပါး အိမ်ယာစသော အဆီးအတားများ ရှိစေကာမူ ဂရုမစိုက်ဘဲ လိုရာခရီး အရောက် ဖြစ်မြောက်အောင် သွားတတ်သည်ဟု သိရ၏။ |
||
ပုဇွန်၊ |
ပုဇွန်၊ ကဏန်းစသည်တို့မှာ 'ကရပ်စတေးစီး'ခေါ် မျိုးပေါင်းတွင် ပါဝင်သည်။ မျိုးခွဲပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ခန့်ရှိသည်။ ထိုမျိုးပေါင်းတွင် အခွံမာ ဖုံးကာ အဆစ် |
||
ပါသော ခြေလက်များပါရှိသည့် ကျောရိုးမဲ့သတ္တဝါများ ပါဝင်ပြီးလျှင် ယင်းတို့သည် များသော အားဖြင့် ရေသတ္တဝါများဖြစ်၍ ပါးဟက်များဖြင့် အသက်ရှူကြသည်။ |
ပါသော ခြေလက်များပါရှိသည့် ကျောရိုးမဲ့သတ္တဝါများ ပါဝင်ပြီးလျှင် ယင်းတို့သည် များသော အားဖြင့် ရေသတ္တဝါများဖြစ်၍ ပါးဟက်များဖြင့် အသက်ရှူကြသည်။ |
||
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁)</ref> |
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁)</ref> |
၀၅:၅၇၊ ၂၁ မေ ၂၀၁၆ ရက်နေ့က မူ
ကျွန်ုပ်တို့ သိသလောက် ရေသတ္တဝါများ၌ ခြေထောက်ပါသည်ကို အလွန်တွေ့ရခဲသည်။ များသောအားဖြင့် ခြေထောက် အတုအယောင်များသာ ပါရှိကြသည်။ ကဏန်း (ပုဇွန်လုံး)တွင်ကား ထူးခြားစွာ ခြေထောက် ၁ဝ ချောင်း ပါရှိသည်ကို တွေ့ရ၏။ ယင်းတို့အနက် ၈ ချောင်းကိုသာ လမ်းလျှောက် သွားလာရန် အသုံးချ၍ ကဏန်းလက်မခေါ် ကြီးမား သန်စွမ်းသည့် ပထမအစုံကိုမူ လက်သဖွယ် အသုံးချသည်။ ထိုလက်မကြီးများသည် ကဏန်းအတွက် အကာအကွယ် လက်နက်လည်း ဖြစ်၏။ ကဏန်း၏ ကျောကုန်းမှာ အံ့ဖွယ်ကောင်းလောက်အောင် မာကျောသော အခွံထူဖြစ်၍ ဤအခွံကြီးက သူ၏ ကိုယ်ခန္ဓာကို ကာကွယ် ထားသည်။ ကိုယ်အရှေ့ ပိုင်းတွင် ရင်အုပ်ကာသံချပ်သဖွယ် အကာအကွယ်ပါရှိ၍ ခြေထောက် ၁ဝ ချောင်း စလုံးမှာလည်း မာကျောသော အခွံများဖြင့် အသီးသီး ဖုံးအုပ်လျက်ရှိပေသည်။ ကဏန်းသည် ရန်သူကို လက်မဖြင့် မြဲမြံစွာ ညှပ်တတ်သောကြောင့် ယင်းတို့ကို သတိနှင့် ကိုင်တွယ်ရာသည်၊ ကဏန်း၏ မျက်လုံးများတွင် အညှာတံပါရှိ၍ ယင်းတို့သည် ဝင်လိုက်ထွက်လိုက် လုပ်တတ်သောကြောင့် တစ်နည်းအားဖြင့် ရယ်ဖွယ်ကောင်းသည်။ သူ၏ ပါးစပ်မှာလည်း အလွန်အံ့ဩဖွယ်ကောင်းသည်ဟု ဆိုရပေမည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ယင်းတွင် စမ်းသပ်ရန်၊ ကိုက်ဖဲ့ရန်နှင့် အစာကို ဝါးချေရန် အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများ ပေါင်းစု ပါဝင်သောကြောင့် ဖြစ်၏။
ကဏန်းသည် မိမိနှင့် အမျိုးတော်စပ်သော ကျောက်ပုဇွန်၊ ပုဇွန်ထုပ်ကြီးများနှင့် ဆင်တူသည်။ ဆင်တူပုံမှာ အဆိုပါ ရေသတ္တဝါများကဲ့သို့ပင် ကဏန်း၌ အာရုံမှင်၊ မျက်စိနှာတံ၊ မေးရိုး၊ ထူးဆန်းသော ပါးစပ်၊ ကိုယ်ဖုံး အခွံမာနှင့် ခြေထောက် ၅ စုံစီ ပါရှိကြသည်။ သို့သော် ပုဇွန်တို့ကဲ့သို့ ဝမ်းပိုက်မကြီးချေ။
ကဏန်းသည် ရေသတ္တဝါပင် ဖြစ်သော်လည်း ကုန်းပေါ်၌
ဟိုမှသည်မှ လျှောက်သွားရန် နှစ်သက်သည်။ အခြားရေသတ္တဝါ
များနည်းတူ ပါးဟက်ဖြင့် ရေထဲ၌ အသက်ရှူသော်လည်း ကုန်း
ပေါ်တွင် အတန်ကြာကြာ နေနိုင်သည်။ နေနိုင်ခြင်းမှာ ယင်းတို့
၏ ပါးဟက်များကို စွတ်စိုမြဲစွတ်စိုအောင် ပြုလုပ်ထားနိုင်သော
ကြောင့် ဖြစ်၏။ ရေကျသွားသည့်အချိန်တွင် ကမ်းပါးသဲ
သောင်ပြင်ပေါ်တွင် လျှောက်သွားကာ အစာရှာဖွေနေသော
ကဏန်းအုပ်ကို မြင်ရသည်မှာ အလွန် ရယ်စရာကောင်းသည်။
သောင်ပြင်ပေါ်တွင် ငါးသေတစ်ကောင်ရှိလျှင် ကဏန်းသည် အလွန် အနံ့ခံကောင်းသည့်အတိုင်း ထိုနေရာသို့ ချက်ခြင်း
ရောက်သွားသည်။ ပြိုင်ဖက်နှင့် တွေ့ပါက အလုအယက် ဝေစု
ခွဲကြရာ တစ်ခါတစ်ရံ ကဏန်းငယ်များမှာ အားကြီးသောကဏန်း
တို့၏ ကိုက်သတ် စားသောက်ခြင်းကိုပင် ခံကြရရှာသည်။
ကဏန်းတွင် အမျိုးပေါင်းများစွာရှိ၍ အသေးငယ်ဆုံးသော ကဏန်းကလေးမျိုးမှာ ခရုခွံ၊ ကမာခွံထဲတွင် ဝင်နေနိုင်လောက် အောင် သေးငယ်သည်။ ဂျပန်ပင်လယ်၌ တွေ့ရသော ပင့်ကူ ကဏန်းကြီးများမှာမူ ကိုယ်အရှည် ၁၈ လက်မ၊ ပြက်အကျယ် ၁၂ လက်မခန့်အထိပင် ရှိတတ်သည်။ အမျိုးအစားအလိုက် ပြုမူ ကျင့်ကြံကြပုံ ချင်းလည်း မတူကြပေ။ အချို့က နန်းမျိုး သည် လူရိပ်လူယောင် တွေ့ရသည်နှင့် တပြိုင်နက် ကပျာကသီ တွင်းထဲသို့ ဝင်ရောက်ပုန်းအောင်း၍ နေတတ်သည်။ အချို့ကား နောက်ခြေထောက်များပေါ်တွင် မာန်ပါပါ ရပ်ပြီးသော် ယင်း တို့၏ သန်မာလှသော လက်မကြီးများဖြင့် ရန်သူကို အပြင်း အထန် ခုခံတတ်သည်။
ကဏန်းတို့သည် များသောအားဖြင့် ရေထဲတွင်သာ နေလေ့ရှိ ကြသည်။ ကုန်းပေါ်၌ နေထိုင်ကျက်စားသော ကုန်းကဏန်းများ ပင်လှျင် ဥအုချိန်တွင် ပင်လယ်သို့ထွက်ကြသည်၊ ရေနေကဏန်း မျိုးသည် ပါးဟက်ဖြင့် အသက်ရှူကြ၍ ကုန်းကဏန်းမျိုးတွင် ပါးဟက်အစား အသက်ရှူရန် အဆုတ်နှင့်တူညီသော အင်္ဂါ တစ်မျိုး ပါရှိသည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးမှာမူ ကုန်းရေနှစ်ဌာန စလုံးမှာပင် လွယ်ကူစွာ နေနိုင်ကြသည်။
ကဏန်းပေါက်စကလေးများမှာ အမိအဖဖြစ်သော ကဏန်းကြီး များနှင့် ပုံပန်းလုံးဝ မတူကြချေ။ မိခင်ကဏန်းမကြီးသည် မိမိ ကိုယ်အောက်တွင် ဥများကိုကပ်၍ လုံခြုံစွာ သယ်ယူသွားလေ့ ရှိ၏။ သို့သော် ဥမှပေါက်ဖွား လာသော သားငယ်အပေါ်၌ တစ်စုံတစ်ရာ စိတ်ဝင်စားခြင်း မရှိတော့ဘဲ ပင်လယ်အောက် ခင်းပေါ်တွင် ထိုအတိုင်းပင် ပစ်ထားလေ့ရှိသည်။ ကဏန်း ပေါက်စတို့၏ အရွယ်မှာ မီးခြစ်ဆံခေါင်းမျှ လောက်မျှသာရှိ၍ ယင်းတစ်ကောင်စီကို အလင်းပေါက် အရေခွံတစ်မျိုးဖြင့် ရစ်ပတ်ဖုံး အုပ်လျက်ရှိသည်။ ထိုအရေခွံကို ကဏန်း ပေါက်စ လေးများသည် ချက်ခြင်းလိုလိုပင် ဆောင့်ကန် ရုန်းထွက် ပြီးနောက် ရေအောက်မြေပြင်မှ ရေပေါ်သို့ တက်လာကြသည်။
ကဏန်းပေါက်စကလေးတို့သည် ကျယ်ဝန်းလှသော ရေ လောကတွင် ပျော်မဆုံးအောင် ကူးခတ်သွားလာ လျက်ရှိစဉ် များသောအားဖြင့် ငါးတို့၏ ပါးစပ်တွင်းသို့ သက်ဆင်းသွားကြ သည်။ ငါးမစားဘဲ အသက် ရှင်သန်နေသော ကဏန်းကလေး များမှာ အကြိမ်ကြိမ် အရေလဲခြင်းဖြင့် တဖြည်းဖြည်း ကြီးမား လာကြသည်။ အတန်ငယ် ကြီးလာသောအခါ ကဏန်းကြီး များနှင့် သဏ္ဍာန်တူလာ၍ ထိုအချိန်တွင် ရေမကူးတော့ဘဲ ရေတိမ်ရာအရပ်နှင့် ရေစပ်ကမ်းပါးသို့ ချဉ်းကပ်လာကြသည်။
ထိုအချိန်ကား ယင်းတို့အတွက် ဘေးအန္တရာယ် အများဆုံး အချိန် ဖြစ်တော့၏။ အချို့မှာ ဇင်ယော်၊ ဗျိုင်း၊ လင်းဝက် စသော ငှက်အမျိုးမျိုးတို့၏ ထိုးသတ်ခြင်းကို ခံရ၏။ အချို့မှာ ငါးနှင့်တကွ အခြားရေသတ္တဝါ အမျိုးမျိုးတို့၏ အစားကို ခံကြ ရ၏။ ယင်းတို့ အနက် ဇာတ်တူသားချင်း မရှောင်သော ကဏန်းကြီးတို့၏ စားသောက်ခြင်းကို ခံရသည်မှာလည်း မနည်းပေ။
ကဏန်းတို့သည် ငယ်ငယ်ကတည်းက အတိုက်အခိုက် ဝါသနာပါလာသည့်အတိုင်း မကြာခဏပင် ဒဏ်ရာ များရ တတ်သည်။ သို့သော် ခြေလက်တို့တွင် ဒဏ်ရာရပါက ထို ခြေလက်တစ်ခုလုံးကို ဖြုတ်ပစ်လိုက်၍ ထိုနေရာတွင် မကြာ မီပင် ခြေလက်အသစ် ပေါက်လာပြန်သည်။ ကဏန်း၏ သွားပုံ လာပုံမှာလည်း အတော် ထူးဆန်း၏။ တွားသွားခြင်းလည်း မဟုတ်၊ ပြေးသွားခြင်းလည်း မဟုတ်ဘဲ ဘေးတိုက် ဂွကျကျ သွားတတ်သည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးတွင် လှေတက်နှင့်တူသော ခြေထောက်ပြားများပါရှိ၍ ယင်းတို့ဖြင့် ရေကောင်းစွာ ကူးနိုင် သည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကို စားသောက် ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးသည်။ အချို့က အခြားသတ္တဝါငယ် ကလေးများကို စားသောက်ခြင်းဖြင့် အသက်မွေးမြူကြသည်။ များသောအားဖြင့်ကား ဆွေးမြည့်နေသော အရာဝတ္ထုများကို စားသောက်ခြင်းဖြင့် အညစ်အကြေး အမှိုက်သရိုက်များကု သန့်ရှင်းစေသည်။
အချို့သော ကဏန်းမျိုးတို့သည် မျိုးခြား သတ္တဝါတစ်ဦးနှင့် အတူတကွ နေထိုင်လေ့ရှိသည်။ လူသိ အများဆုံး အမျိုးမှာ ယောက်သွားခုံး၏ အခွံကြားထဲ၌ ဝင်ရောက်နေထိုင်ခြင်းဖြင့် ရန်သူ့ဘေးမှ အကာ အကွယ်ရယူသည်၊ ခုံးကောင်ကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေမည့် သတ္တဝါများကိုတဖန် အဆိုပါ ကဏန်းက ကာကွယ် ပေးသည်။ အချို့ကဏန်းမျိုးမှာ သန္တာကောင်အုပ်စု တွင် ဝင်ရောက်နေထိုင်၏။ ပင့်ကူကဏန်းကြီးမျိုးကမူ မိမိတို့၏ ကိုယ်ပေါ်တွင် ရေညှိ ရေမြှုပ် စသည်တို့ပေါက်ရောက်နေရန် တမင်ကြံဆောင် ပြုလုပ်ပြီးလျှင် မိမိနဂိုရုပ် မပေါ်အောင် ရုပ်ဖျက်ထားတတ်ကြသည်။ ဝင်ကစွပ်ကောင် (ဖင်နီဖင်စွပ်) ခေါ် ကဏန်းမျိုးတမျိုးမှာ ငယ်ရွယ်စဉ်က အခြားကဏန်းများ နည်းတူ ကြီးပြင်းလာသော်လည်း နောင်သော် ခရုခွံလွတ်များကို တစ်ခုပြီးတစ်ခု စမ်းသပ်ပြီးနောက် မိမိကိုယ်နှင့် အံကိုက်သည့် အခွံကို တွေ့သောအခါ ကိုယ်နောက်ပိုင်းကို ထိုးသွင်း၍နေထိုင် လေ့ရှိသည်။ ထိုသို့ ကိုယ်တစ်ပိုင်းကို အခွံထဲသို့ ထိုးသွင်း နေထိုင်သည့်အလျောက် ကြာသော် ကဏန်း၏ ဝမ်းပိုက်မှာ ပျော့ပျောင်းနူးညံ့လာကာ အခွံနှင့် အလိုက်သင့် ဝက်အူရစ်ပုံ ဖြစ်သွားလေသည်။
ကုန်းပေါ်တွင် လှည့်လည်ကျက်စားလေ့ရှိသော ကုန်းကဏန်းမျိုးကို ပူအိုက်သော ဒေသတွင် တွေ့ရတတ်သည်။ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာ တောင်ပိုင်းကျွန်းများတွင် ထူးဆန်းသော ကဏန်း တစ်မျိုးရှိသည်။ ယင်းမှာ ဓါးပြ ကဏန်း သို့မဟုတ် အုန်းကဏန်းဟု ခေါ်သော ကဏန်းမျိုးဖြစ်၏။ အုန်းကဏန်း တို့သည် အုန်းသီးကို စားသောက် ၍ အုန်းပင်အတက်လည်း အလွန် ကျမ်းကျင်သည်။ အနောက်အိန္ဒိယကျွန်းစုတွင် ပင်လယ်မှ ၃ မိုင်ခန့် ဝေးသောအရပ်၌ နေထိုင်သည့် ကဏန်းတစ်မျိုးမှာ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း နွေကူးဥတု ရောက်လာသောအခါ ဥအုရန်အတွက် အုပ်စုဖွဲ့၍ ပင်လယ်သို့ ထွက်လေ့ရှိကြသည်။ ထိုအချိန်တွင် အထီးများက ရှေ့ဆောင်လာသော ကဏန်းအုပ်ကြီးမှာ တစ်ခါတစ်ရံ ပေ ၁၂ဝ မျှ ကျယ်၍ အလျားတမိုင်ခန့် ရှည်လျားသည်ဆို၏။ ယင်းတို့ ချီတက်ရာလမ်းတွင် လျိုမြောင်ချောက် ကမ်းပါး အိမ်ယာစသော အဆီးအတားများ ရှိစေကာမူ ဂရုမစိုက်ဘဲ လိုရာခရီး အရောက် ဖြစ်မြောက်အောင် သွားတတ်သည်ဟု သိရ၏။
ပုဇွန်၊ ကဏန်းစသည်တို့မှာ 'ကရပ်စတေးစီး'ခေါ် မျိုးပေါင်းတွင် ပါဝင်သည်။ မျိုးခွဲပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ခန့်ရှိသည်။ ထိုမျိုးပေါင်းတွင် အခွံမာ ဖုံးကာ အဆစ် ပါသော ခြေလက်များပါရှိသည့် ကျောရိုးမဲ့သတ္တဝါများ ပါဝင်ပြီးလျှင် ယင်းတို့သည် များသော အားဖြင့် ရေသတ္တဝါများဖြစ်၍ ပါးဟက်များဖြင့် အသက်ရှူကြသည်။ [၁]
ကိုးကား
- ↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁)