ဆုံဆို့ရောဂါကာကွယ်ဆေး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ရာဇဝင်ကို အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဝင်ကြည့်ရန်
← တည်းဖြတ်မူ အဟောင်းပိုသစ်သော တည်းဖြတ်မှု
Content deleted Content added
မြင်ကွင်းဝီကီစာသား
အရေးမကြီး →‎References
No edit summary
စာကြောင်း ၁ - စာကြောင်း ၁ -
'''ဆုံဆို့ကာကွယ်ဆေး''' ({{lang-en|Diphtheria vaccine}}) သည် [[ဆုံဆို့ရောဂါ]]ဖြစ်ပွားစေသော ကော်လီနီဘက်တီးရီးယမ်း ဒစ်ဖ်သီးရီးရေး ''[[:en:Corynebacterium diphtheriae| Corynebacterium diphtheriae (English)]]'' ဟုခေါ်သော ဘက်တီးရီးယားကို ကာကွယ်ရန်အသုံးပြုသည်။<ref name="urlMedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)">{{Template:Cite web|url = http://www.nlm.nih.gov/MEDLINEPLUS/ency/article/002018.htm|title = MedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)|work = |accessdate = 2009-03-07|deadurl = yes|archiveurl = https://web.archive.org/20090302121738/http://www.nlm.nih.gov:80/MEDLINEPLUS/ency/article/002018.htm|archivedate = March 2, 2009}}</ref> (၁၉၈၀)မှ (၂၀ဝ၀)ခုနှစ်အတွင်း ဤကာကွယ်ဆေးကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာတလွှမ်းတွင် ဆုံဆို့ရောဂါဖြစ်ပွားသူများ (၉၀)ရာခိုင်နှုန်းအထက် ကျဆင်းခဲ့သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ဤကာကွယ်ဆေးကို ကနဦးအနေဖြင့် (၃)ကြိမ်ထိုးရန် အကြံပြုထားပြီး (၃)ကြိမ်ထိုးပြီးလျှင် (၉၅)ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို (၁၀)နှစ်ကြာ ကာကွယ်နိုင်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ထို့ကြောင့် နောက်(၁၀)နှစ်ခန့်ကြာလျှင် အပိုဆောင်းတစ်ကြိမ်ထပ်ထိုးရန် လိုအပ်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ကလေးအသက်(၆)ပတ်ခန့်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ကာကွယ်ဆေးထိုးရန်လိုအပ်ပြီး ဒုတိယနှင့် တတိယအကြိမ်ကို နောက်ထပ်(၄)ပတ်စီခြား၍ ထိုးရသည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref>
'''ဆုံဆို့[[ကာကွယ်ဆေး]]''' ({{lang-en|Diphtheria vaccine}}) သည် [[ဆုံဆို့ရောဂါ]]ဖြစ်ပွားစေသော ကော်လီနီဘက်တီးရီးယမ်း ဒစ်ဖ်သီးရီးရေး ''[[:en:Corynebacterium diphtheriae| Corynebacterium diphtheriae (English)]]'' ဟုခေါ်သော ဘက်တီးရီးယားကို ကာကွယ်ရန်အသုံးပြုသည်။<ref name="urlMedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)">{{Template:Cite web|url = http://www.nlm.nih.gov/MEDLINEPLUS/ency/article/002018.htm|title = MedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)|work = |accessdate = 2009-03-07|deadurl = yes|archiveurl = https://web.archive.org/20090302121738/http://www.nlm.nih.gov:80/MEDLINEPLUS/ency/article/002018.htm|archivedate = March 2, 2009}}</ref> (၁၉၈၀)မှ (၂၀ဝ၀)ခုနှစ်အတွင်း ဤကာကွယ်ဆေးကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာတလွှမ်းတွင် ဆုံဆို့ရောဂါဖြစ်ပွားသူများ (၉၀)ရာခိုင်နှုန်းအထက် ကျဆင်းခဲ့သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ဤကာကွယ်ဆေးကို ကနဦးအနေဖြင့် (၃)ကြိမ်ထိုးရန် အကြံပြုထားပြီး (၃)ကြိမ်ထိုးပြီးလျှင် (၉၅)ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို (၁၀)နှစ်ကြာ ကာကွယ်နိုင်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ထို့ကြောင့် နောက်(၁၀)နှစ်ခန့်ကြာလျှင် အပိုဆောင်းတစ်ကြိမ်ထပ်ထိုးရန် လိုအပ်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ကလေးအသက်(၆)ပတ်ခန့်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ကာကွယ်ဆေးထိုးရန်လိုအပ်ပြီး ဒုတိယနှင့် တတိယအကြိမ်ကို နောက်ထပ်(၄)ပတ်စီခြား၍ ထိုးရသည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref>


ဆုံဆို့ကာကွယ်ဆေးသည် အလွန်စိတ်ချရသော ကာကွယ်ဆေးဖြစ်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> သိသာထင်ရှားစွာဖြစ်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများဖြစ်လေ့မရှိပါ။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ဆေးထိုးသောနေရာတွင် နာကျဉ်ခြင်းဖြစ်တတ်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ဆေးထိုးသည့်နေရာတွင် အဖုလေးဖြစ်တတ်သော်လည်း ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အကြာတွင် ပျောက်သွားတတ်သည်။ <ref name="CDC2012Pink">{{Template:Cite book|last1 = Atkinson|first1 = William|title = Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases|date = May 2012|publisher = Public Health Foundation|isbn = 9780983263135|pages = 215–230|edition = 12|url = http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/dip.html}}</ref> ဤကာကွယ်ဆေးကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေသူများနှင့် [[ကိုယ်ခံအားကျဆင်းနေသူများ]]တွင်ပါ စိတ်ချစွာ အသုံးပြုနိုင်သည်။<ref name="CDC2012Pink">{{Template:Cite book|last1 = Atkinson|first1 = William|title = Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases|date = May 2012|publisher = Public Health Foundation|isbn = 9780983263135|pages = 215–230|edition = 12|url = http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/dip.html}}</ref>
ဆုံဆို့ကာကွယ်ဆေးသည် အလွန်စိတ်ချရသော ကာကွယ်ဆေးဖြစ်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> သိသာထင်ရှားစွာဖြစ်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများဖြစ်လေ့မရှိပါ။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ဆေးထိုးသောနေရာတွင် နာကျဉ်ခြင်းဖြစ်တတ်သည်။<ref name="WHO2006">{{Template:Cite journal|title = Diphtheria vaccine|journal = Wkly Epidemiol Rec|date = Jan 20, 2006|volume = 81|issue = 3|pages = 24–32|pmid = 16671240|url = http://www.who.int/wer/2006/wer8103.pdf}}</ref> ဆေးထိုးသည့်နေရာတွင် အဖုလေးဖြစ်တတ်သော်လည်း ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အကြာတွင် ပျောက်သွားတတ်သည်။ <ref name="CDC2012Pink">{{Template:Cite book|last1 = Atkinson|first1 = William|title = Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases|date = May 2012|publisher = Public Health Foundation|isbn = 9780983263135|pages = 215–230|edition = 12|url = http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/dip.html}}</ref> ဤကာကွယ်ဆေးကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေသူများနှင့် [[ကိုယ်ခံအားကျဆင်းနေသူများ]]တွင်ပါ စိတ်ချစွာ အသုံးပြုနိုင်သည်။<ref name="CDC2012Pink">{{Template:Cite book|last1 = Atkinson|first1 = William|title = Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases|date = May 2012|publisher = Public Health Foundation|isbn = 9780983263135|pages = 215–230|edition = 12|url = http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/pinkbook/dip.html}}</ref>

၀၈:၀၈၊ ၂၉ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆ ရက်နေ့က မူ

ဆုံဆို့ကာကွယ်ဆေး (အင်္ဂလိပ်: Diphtheria vaccine) သည် ဆုံဆို့ရောဂါဖြစ်ပွားစေသော ကော်လီနီဘက်တီးရီးယမ်း ဒစ်ဖ်သီးရီးရေး Corynebacterium diphtheriae (English) ဟုခေါ်သော ဘက်တီးရီးယားကို ကာကွယ်ရန်အသုံးပြုသည်။[၁] (၁၉၈၀)မှ (၂၀ဝ၀)ခုနှစ်အတွင်း ဤကာကွယ်ဆေးကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်းဖြင့် ကမ္ဘာတလွှမ်းတွင် ဆုံဆို့ရောဂါဖြစ်ပွားသူများ (၉၀)ရာခိုင်နှုန်းအထက် ကျဆင်းခဲ့သည်။[၂] ဤကာကွယ်ဆေးကို ကနဦးအနေဖြင့် (၃)ကြိမ်ထိုးရန် အကြံပြုထားပြီး (၃)ကြိမ်ထိုးပြီးလျှင် (၉၅)ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို (၁၀)နှစ်ကြာ ကာကွယ်နိုင်သည်။[၂] ထို့ကြောင့် နောက်(၁၀)နှစ်ခန့်ကြာလျှင် အပိုဆောင်းတစ်ကြိမ်ထပ်ထိုးရန် လိုအပ်သည်။[၂] ကလေးအသက်(၆)ပတ်ခန့်တွင် ပထမဆုံးအကြိမ် ကာကွယ်ဆေးထိုးရန်လိုအပ်ပြီး ဒုတိယနှင့် တတိယအကြိမ်ကို နောက်ထပ်(၄)ပတ်စီခြား၍ ထိုးရသည်။[၂]

ဆုံဆို့ကာကွယ်ဆေးသည် အလွန်စိတ်ချရသော ကာကွယ်ဆေးဖြစ်သည်။[၂] သိသာထင်ရှားစွာဖြစ်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများဖြစ်လေ့မရှိပါ။[၂] ဆေးထိုးသောနေရာတွင် နာကျဉ်ခြင်းဖြစ်တတ်သည်။[၂] ဆေးထိုးသည့်နေရာတွင် အဖုလေးဖြစ်တတ်သော်လည်း ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အကြာတွင် ပျောက်သွားတတ်သည်။ [၃] ဤကာကွယ်ဆေးကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေသူများနှင့် ကိုယ်ခံအားကျဆင်းနေသူများတွင်ပါ စိတ်ချစွာ အသုံးပြုနိုင်သည်။[၃]

ဆုံဆို့ရောဂါကာကွယ်ရန်အတွက် ရောစပ်ထားသောကာကွယ်ဆေးမျိုးစုံရှိသည်။[၄] ၎င်းတို့မှာ မေးခိုင်ကာကွယ်ဆေးနှင့် ရောစပ်ထားသော နှစ်မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (dT or DT)နှင့် မေးခိုင်၊ကြက်ညှာကာကွယ်ဆေးနှင့် ရောစပ်ထားသော သုံးမျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး (DPT) တို့ဖြစ်သည်။[၂] ဤကာကွယ်ဆေးကိုအသုံးပြုရန် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့မှ (၁၉၇၄)ခုနှစ်တွင် အကြံပြုခဲ့သည်။[၂] ကမ္ဘာတဝှမ်းတွင်ရှိ လူပေါင်း(၈၄)ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ဤကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးဖြစ်သည်။[၅] ဤကာကွယ်ဆေးကို ကြွက်သားအတွင်းသို့ ထိုးသွင်းရသည်။[၂] ဤကာကွယ်ဆေးကို အအေးခံ၍ သိမ်းဆည်းထားရသော်လည်း အရည်ခဲအောင် သိမ်းဆည်းရန်မလိုပါ။[၃]

ဆုံဆို့ကာကွယ်ဆေးကို (၁၉၂၃)ခုနှစ်တွင် စတင်ပြုလုပ်ခဲ့သည်။[၆] ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့မှ သတ်မှတ်ထားသည့် အခြေခံကျန်းမာရေးစနစ်အတွက် အဓိကလိုအပ်သောဆေးများထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။[၇] (၂၀၁၄)ခုနှစ်အရ နှစ်မျိုးစပ်ကာကွယ်ဆေး၏ လက်ကားဈေးနှုန်းမှာ (ဝ.၁၂-ဝ.၉၉) ဒေါ်လာဖြစ်သည်။[၈] အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် (၂၅)ဒေါ်လာအောက်ခန့် ပေးရသည်။[၉]

ကိုးကား

  1. ↑ MedlinePlus Medical Encyclopedia: Diphtheria immunization (vaccine)။ March 2, 2009 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 2009-03-07 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. ↑ ၂.၀၀ ၂.၀၁ ၂.၀၂ ၂.၀၃ ၂.၀၄ ၂.၀၅ ၂.၀၆ ၂.၀၇ ၂.၀၈ ၂.၀၉ "Diphtheria vaccine" (Jan 20, 2006). Wkly Epidemiol Rec 81 (3): 24–32. PMID 16671240. 
  3. ↑ ၃.၀ ၃.၁ ၃.၂ Atkinson၊ William (May 2012)။ Diphtheria Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases (12 ed.)။ Public Health Foundation။ pp. 215–230။ ISBN 9780983263135။
  4. ↑ Diphtheria Vaccination။ Department of Health and Human Services။ 8 November 2011 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  5. ↑ Diphtheria (3 September 2014)။ 27 March 2015 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  6. ↑ Macera၊ Caroline (2012)။ Introduction to Epidemiology: Distribution and Determinants of Disease။ Nelson Education။ p. 251။ ISBN 9781285687148။
  7. ↑ WHO Model List of EssentialMedicines။ World Health Organization (October 2013)။ 22 April 2014 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  8. ↑ Vaccine, Diphtheria-Tetanus။ 6 December 2015 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  9. ↑ Hamilton၊ Richart (2015)။ Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition။ Jones & Bartlett Learning။ p. 313။ ISBN 9781284057560။
"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=ဆုံဆို့ရောဂါကာကွယ်ဆေး&oldid=287755" မှ ရယူရန်