ဘောဂဗေဒ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
No edit summary
No edit summary
စာကြောင်း ၈ - စာကြောင်း ၈ -
== အကြီးစား ဘောဂဗေဒ (Macro economics) ==
== အကြီးစား ဘောဂဗေဒ (Macro economics) ==
လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်လုံး၊ စီးပွါးရေး အဆောက်အဦ တစ်ခုလုံး၏ စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ အပြုအမူများကို လေ့လာသည့် ဘာသာရပ်ခွဲ​ တစ်ခုဖြစ်သည်။
လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်လုံး၊ စီးပွါးရေး အဆောက်အဦ တစ်ခုလုံး၏ စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ အပြုအမူများကို လေ့လာသည့် ဘာသာရပ်ခွဲ​ တစ်ခုဖြစ်သည်။
== အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဘောဂဗေဒ (International Economics) ==

တိုင်းပြည် တစ်ပြည်နှင့်တစ်ပြည်၊ နိုင်ငံတစ်ခုနှင့် တစ်ခု စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ ဆက်သွယ်မှုများအား လေ့လာသည့် ဘာသာရပ်ခွဲ​ တစ်ခုဖြစ်သည်။
== စီးပွါးရေး စနစ်များ ==
စီးပွါးရေး စနစ်များကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ရာတွင် ကြည့်ရှုပုံ ရှုထောင့်များမှ အမျိုးမျိုး ခွဲခြားကြသည်။ အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့်
၁။ ဈေးကွက် စီးပွါးရေးစနစ် (Market Economy)
၂။ ဗဟိုစီမံကိန်းချ စီးပွါးရေးစနစ် (Centrally Planned Economy)
၃။ ရောပြွမ်း စီးပွါးရေးစနစ် (Mixed Economy)
ဟူ၍ ခွဲခြမ်း လေ့လာနိုင်သည်။


==ကျမ်းကိုးစာရင်း==
==ကျမ်းကိုးစာရင်း==

၀၆:၅၈၊ ၂၁ ဩဂုတ် ၂၀၀၉ ရက်နေ့က မူ

ဘောဂဗေဒ သည်လူမှုရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ ထုတ်လုပ်မှု၊ သုံးစွဲမှု နှင့် ဖြန့်ဖြူးမှု တို့ကို လေ့လာသော ပညာရပ်ဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်စကားလုံး economics သည် ဂရိဘာသာ oikos (အိမ်) နှင့် nomos (ထုံးစံ သို့ ဥပဒေသ) မှလာသဖြင့် အိမ်ထောင်စု၏ ဥပဒေသ ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။[၁]

ယခုလက်ရှိ ဘောဂဗေဒ မော်ဒယ်လ်များသည် ကျယ်ပြန့်သော နိုင်ငံရေးဘောဂဗေဒ နယ်ပယ်မှ ၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် ဆွဲယူထုတ်ဖော်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး လက်တွေ့သိပ္ပံနည်းပညာကို မသုံးပဲ သက်သေသက္ကာယနှင့် ကျိုးကြောင်းဆက်စပ်တွေးခေါ်မှုရှုထောင့်မှ ချဥ်းကပ်ရန်အတွက် ဖြစ်သည်။ [၂] ခေတ်ပေါ်ဘောဂဗေဒပညာရပ်ကို အနီးစပ်ဆုံး အဓိပ္ပါယ်ဖော်နိုင်သော ဖော်ပြချက်မှာ လိုင်နယ်ရော်ဘင် (Lionel Robbins) ၏ ၁၉၃၂ ခုနှစ်တွင် ရေးသားခဲ့သော စာတမ်းမှဖြစ်ပြီး "အခြားအသုံးချရန်ရှိပြီး လက်ရှိဖြစ်သော်လည်း အကန့်အသတ်ရှိသော ဝင်ငွေပေါ်မူတည်၍ လူတို့၏ နေထိုင်ကျင့်ကြံပုံတို့ကို လေ့လာသော ပညာရပ်" (the science which studies human behaviour as a relationship between ends and scarce means which have alternative uses.")[၃] ဟုဖော်ပြထားသည်။ အကန့်အသတ်ရှိခြင်း (Scarcity) ဆိုသည်မှာ ရရှိနိုင်သော ရင်းမြစ်များသည် အားလုံး၏ လိုအပ်ချက်နှင့် လိုလားချက်ကို ဖြည့်ဆည်းရန် လုံလောက်မှုမရှိခြင်းကို ဆိုသည်။ အကယ်၍ အကန့်အသတ်ရှိမှုနှင့် ရရှိနိုင်သော ရင်းမြစ်များကို နည်းလမ်းတစ်မျိုးဖြင့် အသုံးချနိုင်ပါက စီးပွားရေးပြသနာများ ရှိမည် မဟုတ်ပေ။ ထို့ကြောင့် ရင်းမြစ်များ နှင့် ​စေ့ဆော်မှုများပေါ် ကြောင့်ဖြစ်လာသည် ရွေးချယ်မှု တို့ကို လေ့လာခြင်းလည်း ဤဘာသာရပ်တွင် ပါဝင်သည်။

အနုစိတ် ဘောဂဗေဒ (Micro economics)

လူတစ်ဦးချင်း၊ လုပ်ငန်းတစ်ခုချင်း ဈေးကွက် တစ်ခုချင်း၏ စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ အပြုအမူများကို လေ့လာသည့် ဘာသာရပ်ခွဲ တစ်ခုဖြစ်သည်။

အကြီးစား ဘောဂဗေဒ (Macro economics)

လူ့အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်လုံး၊ စီးပွါးရေး အဆောက်အဦ တစ်ခုလုံး၏ စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ အပြုအမူများကို လေ့လာသည့် ဘာသာရပ်ခွဲ​ တစ်ခုဖြစ်သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဘောဂဗေဒ (International Economics)

တိုင်းပြည် တစ်ပြည်နှင့်တစ်ပြည်၊ နိုင်ငံတစ်ခုနှင့် တစ်ခု စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ ဆက်သွယ်မှုများအား လေ့လာသည့် ဘာသာရပ်ခွဲ​ တစ်ခုဖြစ်သည်။

စီးပွါးရေး စနစ်များ

စီးပွါးရေး စနစ်များကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ရာတွင် ကြည့်ရှုပုံ ရှုထောင့်များမှ အမျိုးမျိုး ခွဲခြားကြသည်။ အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် ၁။ ဈေးကွက် စီးပွါးရေးစနစ် (Market Economy) ၂။ ဗဟိုစီမံကိန်းချ စီးပွါးရေးစနစ် (Centrally Planned Economy) ၃။ ရောပြွမ်း စီးပွါးရေးစနစ် (Mixed Economy) ဟူ၍ ခွဲခြမ်း လေ့လာနိုင်သည်။

ကျမ်းကိုးစာရင်း

  1. Harper၊ Douglas (November 2001)။ Online Etymology Dictionary - Economy (HTML)။ October 27၊ 2007 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. Clark, B. (1998). Political-economy: A comparative approach. Westport, CT: Preager.
  3. Robbins၊ Lionel (1945)။ An Essay on the Nature and Significance of Economic Science (PDF)။ London: Macmillan and Co., Limited။, p. 16