ရင်ခတ်ပင်

ရင်ခတ်ပင်
	Gardenia jasminoides
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
လောက:	Plantae
Clade:	Angiosperms
Clade:	Eudicots
Clade:	Asterids
မျိုးစဉ်:	Gentianales
မျိုးရင်း:	Rubiaceae
မျိုးရင်းသေး:	Ixoroideae
မျိုးဇာတ်:	Gardenieae
မျိုးစု:	Gardenia; J.Ellis
မျိုးစိတ်
	See text

ရင်ခတ်ပင်ကား အမြင့်ပေ လေးငါးဆယ်၊ လုံးပတ် လေးပေရှိသစ်ပင်မျိုးဖြစ်၍ သွေ့ခြောက်သောလွင်ပြင်သစ်တောများတွင် ပေါက်ရောက်သည်။ ရင်ခတ်ကြီး၊ ရင်ခတ်လေးဟု နှစ်မျိုးရှိသည်။

ရင်ခတ်ပင်သည် ရူဗီအေစီအီးမျိုးရင်း(Rubiaceae)တွင် ပါဝင်သော သစ်ပင်အလတ်မျိုး ဖြစ်၍ ရင်ခတ်ကြီးနှင့် ရင်ခတ်ကလေးဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိသည်။ ရင်ခတ်ကြီးကို ရုက္ခဗေဒအလိုအရ ဂါဒီနီယာ ကိုရိုနေရီယာ(Gardenia coronaria)ဟု ခေါ်သည်။ အပင်မှာ အရွက်အလတ်စား ဖြစ်ပြီးလျှင် မြန်မာနိုင်ငံ သွေ့ခြောက်သည့်လွင်ပြင် သစ်တော များတွင် အတော်များများ ပေါက်ရောက်သည်ကို တွေ့နိုင်သည်။ အမြင့်ပေ ၄ဝ မှ ၅ဝ အထိ ရှိနိုင်ကြ၍ လုံးပတ် လေးပေအထိ ရှိနိုင်သည်။ များသောအားဖြင့် အကိုင်းအခက်များသောအပင်မျိုး ဖြစ်၏။ ရင်ခတ်ပင်၏အသားမှာ ကျစ်လျစ်မာကျော၍ အရောင် မှာ အညိုဖျော့ ဖြစ်သည်။ အသားသေအောင် ပြုလုပ်ရာတွင် ဂရုစိုက်ရသည်။

ရင်ခတ်သားကို ဘီးနှင့်အရုပ်တုလုပ်ရန် အသုံးပြုကြသည်။ ရင်ခတ်ကလေး၏ ရုက္ခဗေဒအမည်မှာ ဂါဒီနီယာအော့ဗတူဆီဖိုလီယာ(Gardenia obtusifolia) ဖြစ်သည်။ ရင်ခတ်ကြီးနှင့် အလားတူ အပင်မျိုး ဖြစ်၍ ရင်ခတ်ကြီးပေါက်ရောက်သည့် သစ်တောများတွင်ပင် ပေါက်ရောက်လေသည်။ ရင်ခတ်ကလေးသည် အမြင့်ပေ ၂ဝ ကျော်ခဲ့လေသည်။^[၁]

မျိုးစိတ်

Gardenia actinocarpa Puttock
Gardenia anapetes A.C.Sm.
Gardenia angkorensis Pit.
Gardenia annamensis Pit.
Gardenia aqualla Stapf & Hutch.
Gardenia archboldiana Merr. & L.M.Perry
Gardenia artensis Montrouz.
Gardenia aubryi Vieill.
Gardenia barnesii Merr.
Gardenia beamanii Y.W.Low
Gardenia boninensis (Nakai) Tuyama ex T.Yamaz.
Gardenia brachythamnus (K.Schum.) Launert
Gardenia brighamii H.Mann - Nānū (Hawaiʻi)
Gardenia buffalina (Lour.) Poir. in J.B.A.M.de Lamarck (= Genipa buffalina)
Gardenia cambodiana Pit.
Gardenia candida A.C.Sm.
Gardenia carinata Wall. ex Roxb. India, Malaya.
Gardenia carstensensis Wernham
Gardenia chanii Y.W.Low
Gardenia chevalieri Pit.
Gardenia clemensiae Merr. & L.M.Perry
Gardenia collinsae Craib
Gardenia colnettiana Guillaumin
Gardenia conferta Guillaumin
Gardenia cornuta Hemsl. (Natal gardenia). South Africa.
Gardenia coronaria Buch.-Ham.
Gardenia costulata Ridl.
Gardenia crameri Tirveng.
Gardenia cuneata Kurz
Gardenia dacryoides A.Cunn. ex Puttock
Gardenia deplanchei Vieill. ex Guillaumin
Gardenia dolichantha Merr.
Gardenia elata Ridl.
Gardenia epiphytica Jongkind
Gardenia erubescens Stapf & Hutch.
Gardenia esculenta Stokes
Gardenia ewartii Puttock
Gardenia faucicola Puttock
Gardenia fiorii Chiov.
Gardenia flava (Lour.) Poir. in J.B.A.M.de Lamarck (= Genipa flava)
Gardenia forsteniana Miq.
Gardenia fosbergii Tirveng.
Gardenia fucata R.Br. ex Benth.
Gardenia fusca Geddes
Gardenia gardneri Puttock
Gardenia gjellerupii Valeton
Gardenia gordonii Baker
Gardenia grandis Korth. - synonym of Ridsdalea grandis
Gardenia grievei Horne ex Baker
Gardenia griffithii Hook.f.
Gardenia gummifera L.f. India. Small tree, to 3 m high.
Gardenia hageniana Gilli
Gardenia hainanensis Merr.
Gardenia hansemannii K.Schum.
Gardenia hillii Horne ex Baker
Gardenia hutchinsoniana Turrill – Fiji
Gardenia imperialis K.Schum. Tropical Africa. Small tree to 12 m.
- subsp. physophylla (K.Schum.) L.Pauwels
Gardenia invaginata Merr. & L.M.Perry
Gardenia ixorifolia R.Br. ex Hook.f.
Gardenia jabiluka Puttock
Gardenia jasminoides J.Ellis (Common gardenia, Cape jasmine or Cape jessamine). Southern China and Japan.
Gardenia kakaduensis Puttock
Gardenia kamialiensis Takeuchi
Gardenia lacciflua K.Krause
Gardenia lamingtonii F.M.Bailey
Gardenia lanutoo Reinecke
Gardenia latifolia Aiton India. Shrub or tree, 5–10 m high.
Gardenia leopoldiana De Wild. & T.Durand
Gardenia leschenaultii D.Dietr.
Gardenia magnifica Geddes
Gardenia mannii H.St.John & Kuykendall (Hawaiʻi)
Gardenia maugaloae Lauterb.
Gardenia megasperma F.Muell.
Gardenia mollis Schltr.
Gardenia moszkowskii Valeton
Gardenia mutabilis Reinw. ex Blume
Gardenia ngoyensis Schltr.
Gardenia nitida Hook.
Gardenia obtusifolia Roxb. ex Hook.f.
Gardenia ornata K.M.Wong
Gardenia oudiepe Vieill.
Gardenia ovularis F.M.Bailey
Gardenia pallens Merr. & L.M.Perry
Gardenia panduriformis Pierre ex Pit.
Gardenia papuana F.M.Bailey
Gardenia philastrei Pierre ex Pit.
Gardenia posoquerioides S.Moore
Gardenia propinqua Lindl.
Gardenia pseudoternifolia Valeton
Gardenia psidioides Puttock
Gardenia pterocalyx Valeton
Gardenia pyriformis A.Cunn. ex Benth.
- subsp. keartlandii (Tate) Puttock
Gardenia racemulosa Korth.
Gardenia reinwardtiana Blume
Gardenia remyi H.Mann (Hawaiʻi)
Gardenia resinifera Roth (Brilliant gardenia, Cambi resin tree, or dikamali) India. Shrub or small tree, to 3 m high. (= G. lucida, Genipa resinifera)
Gardenia resiniflua Hiern (gummy gardenia). South Africa.
Gardenia resinosa F.Muell.
Gardenia rupicola Puttock
Gardenia rutenbergiana (Baill. ex Vatke) J.-F.Leroy (= Genipa rutenbergiana)
Gardenia saxatilis Geddes
Gardenia scabrella Puttock far north Queensland- used in amenities plantings in Cairns
Gardenia schlechteri Bonati & Petitm.
Gardenia schwarzii Puttock
Gardenia sericea Puttock
Gardenia similis (Craib) Craib
Gardenia siphonocalyx Valeton
Gardenia sokotensis Hutch.
Gardenia sootepensis Hutch.
Gardenia stenophylla Merr.
Gardenia stipulosa Zoll. & Moritzi
Gardenia storckii Oliv.
Gardenia subacaulis Stapf & Hutch.
Gardenia subcarinata (Corner) Y.W.Low
Gardenia succosa Baker
Gardenia taitensis DC. (Tahitian gardenia, Tiare māori in Tahitian, tiale in Samoan). Polynesia.
Gardenia tannaensis Guillaumin
Gardenia ternifolia Schumach. & Thonn. (Large-leaved Transvaal gardenia). Sudano-Zambezian savannas and woodlands.
- var. goetzei (Stapf & Hutch.) Verdc.
- subsp. jovis-tonantis (Welw.) Verdc. (= G. jovis-tonantis, Genipa jovis-tonantis)
Gardenia tessellaris Puttock
Gardenia thailandica Tirveng.
Gardenia thunbergia Thunb. (white gardenia, forest gardenia, or witkatjiepiering) South Africa. Shrub or small tree, 2–5 m high.
Gardenia tinneae Kotschy & Heuglin
Gardenia transvenulosa Verdc.
Gardenia trochainii Sillans
Gardenia tropidocarpa Wernham
Gardenia truncata Craib
Gardenia tubifera Wall. ex Roxb. (golden gardenia). Southeastern Asia. Small tree to 15 m high.
Gardenia urvillei Montrouz.
Gardenia vernicosa Merr. & L.M.Perry
Gardenia vilhelmii Domin
Gardenia vitiensis Seem. (Fijian gardenia) Fiji.
Gardenia vogelii Hook.f.
Gardenia volkensii K.Schum. (Transvaal gardenia or savanna gardenia). Tropical Africa.
- var. saundersiae (N.E.Br.) Verdc.
- subsp. spathulifolia (Stapf & Hutch.) Verdc.
Gardenia vulcanica K.M.Wong

ကိုးကား

↑ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)

[1] မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၁)

[၁]