ဧဖက်သြဝါဒစာ နိဒါန်း
၁။ စံတော်မီဝိသေသလက္ခဏာ
ပေါလု၏လက်ရာတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ နှုတ်ဆက်ခြင်း၊ ကျေးဇူးတော်ချီးမွမ်းပုံ၊ ယုံကြည်ပုံ၊ ကျေးဇူးတင်ပုံများသည် နမူနာယူစရာဖြစ်သည်။ ဧဖက်သားများသို့ လိပ်မူရေးသားသောစာဖြစ်သော်လည်း တရားဒေသနာ ဆုတောင်းမေတ္တာပို့သ ခြင်း၊ ဘိသိက်ပေးခြင်းများဖြင့် မွှမ်းထုံနေပါသည်။ ဤဩဝါဒစာနှင့် ပတ်သက်၍ Moorehead က ”ကျွန်ုပ်တို့ကို အစင်ကြယ်ဆုံးနေရာ၊ တိတ်ဆိတ်သောနေရာသို့ ပို့ဆောင်သည်။ အာရုံပြုဆုတောင်းခြင်း၊ တိတ်ဆိတ်စွာ ပဋ္ဌနာပြုခြင်း လုပ်ခိုင်းသည်၁”ဟုဆိုသည်။
Robinson အပါအဝင် ကျမ်းစာသုတေသီများက အထက်ပါစကားကို ထောက်ခံကြသည်။ (၁၈)ရာစုနှစ်၊ (၁၉) ရာစုနှစ် ကျမ်းစာသင်တန်းသားအချို့ထံမှ ပေါလု၏လက်ရာ မဖြစ်နိုင်ဟု ပြောသံထွက်လာသော်လည်း အကျိုးအကြောင်း၊ အချက်အလက် ခိုင်မာစွာမတင်ပြနိုင်ကြ။
၂။ ကျမ်းရေးသူ
ပြင်ပလက္ခဏာ အချက်အလက်အားဖြင့် ဧဖက်သားများသို့ရေးသော ပေါလုလက်ရာဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားသည်။ ထိုကာလတွင် ပေါလုလက်ရာကဲ့သို့သော အရေးအသားမျိုးထင်မှားစရာမရှိဟု ဆိုကြသည်။ Clement of Rome, Ignatius, Polycrap, Hermas မှစ၍ Clement of Alexandria, Irenaeus နှင့် Hippolytus, Macion တို့၏ ”canon”, ”Laodiceans” များ၌လည်း ထည့်သွင်းထားသည်။ Muratorian Canon ကလည်း ပေါလု၏လက်ရာအဖြစ် စာရင်းသွင်း ထားသည်။
အတွင်းသရုပ်တွင်လည်း ၁:၁ နှင့် ၃:၁ တွင် ပေါလုနာမည် ထည့်သွင်းရေးသားထားသည်။ ကောလောသဲဩဝါဒစာ နှင့် စာသွားစာလာလေသံ ဆင်တူရိုးမားဖြစ်၍ တချိန်တည်းနီးပါးတွင် ရေးသားခြင်းဖြစ်မည်။ စာသွားပေဟန်ရေးဖွဲ့ပုံသည် ပေါလု၏လေသံဖြစ်သည်။ ဤကျမ်းတွင် ပေါလု၏ အကြံသစ်အတွေးသစ်များကို တွေ့ရသည်။ အကယ်၍ ထိုအချက်ကို ထောက်ပြီး ပေါလုလက်ရာမဟုတ်ဘဲ သံသယဖြစ်လျှင်လည်း အထောက်အထားအကျိုးအကြောင်း ခိုင်လုံမှဖြစ်ပေမည်။
ပထမဦးဆုံးဝေဖန်သူမှာ ဂျာမန်အမျိုးသား Schleiermacher ဖြစ်သည်။ သူ့နောက်မှ Moffatt, Goodspeed တို့ပေါ်လာသည်။ ဝေါဟာရအသုံးနှုန်းဟန်ပန်၊ အယူဝါဒနှင့် တိုက်တွန်းချက်ပုံစံများကို ထောက်ပြကြသည်။ မည်သို့ပင် ဖြစ်စေ ထိုဝေဖန်ချက်များ အဖြေရှိသည်။ ကျမ်းစာသုတေသီများက ပေါလု၏လက်ရာဖြစ်ကြောင်း သံသယရှိကြစေကာမူ Coleridge ၏ ”ဝိညာဉ်တော်ဖြင့် ရေးသားသည့်စာ ဖြစ်သည်” ဆိုစကားဖြင့် အဖြေလုံလောက်ပါသည်။
၃။ အချိန်ကာလ
ကောလောသဲ၊ ဖိလိပ္ပိ၊ ဖိလေမုန်၊ ဧဖက်ဩဝါဒစာများသည် ထောင်ထဲမှပေးစာများဖြစ်ကြောင်း (၃:၁၊၄:၁)တွင် ပါရှိသောကျမ်းပိုဒ်အားဖြင့် ခိုင်လုံသည်။ အချို့က ကဲသရိတွင် (၂)နှစ်နေထိုင်သည့်ကာလဟုလည်းကောင်း၊ အချို့က ဧဖက်တွင် မထင်မရှား ထောင်ကျသည့်ကာလဟုလည်းကောင်း၊ အချို့က ရောမတွင် ပထမထောင်ကျသည့်ကာလ (အေဒီ ၆ဝ နောက်ပိုင်း)ဟုလည်းကောင်း အမျိုးမျိုးဆိုကြသည်။ ကော ၄:၇-၉ အရ ဤစာသည် တုခိတ်က အာရှဒေသသို့ ယူဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤအချက်အားဖြင့် အတွေးသစ်အမြင်သစ်ရရှိခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယူဆနိုင်သည်။
၄။ နောက်ခံသမိုင်းနှင့် ရည်ရွယ်ချက်
ဤဩဝါဒစာ၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ ပေါလုစကားအရဆိုလျှင် ”နက်နဲသောအရာ” ဖြစ်သည်။ သို့သော် မရှင်းပြနိုင်သောအရာ မဟုတ်။ အံ့ဖွယ်သမ္မာတရားဖြစ်သည်။ သို့သော် ယခုထုတ်ဖော်ရှင်းပြနေလေပြီ။
ယုံကြည်သူ ယုဒများနှင့် ယုံကြည်သူတပါးအမျိုးသားတို့သည် ယေရှုခရစ်တော်၌ တလုံးတဝတည်း ဖြစ်ကြောင်း ကိုလည်း ရှင်းပြသည်။ ယေရှုခရစ်တော်၏ ခန္ဓာကိုယ်တည်းဟူသော အသင်းတော်၌ အတူတကွပါဝင်ကြသည်။ ခရစ်တော်၏ ကောင်းကင်နိုင်ငံဆိုင်ရာအရပ်ဒေသ၌ ရှိနေကြသူများဖြစ်သည်။ နောင်သောအခါ ခရစ်တော်၏ဘုန်းတန်ခိုး မျှဝေခံစား ကြရမည်။
ထိုလျှို့ဝှက်နက်နဲချက်များကို ဤဩဝါဒစာစောင်တွင် အခန်း(၆)ခန်းဖြင့် ခွဲခန့်ဖော်ပြထားသည်။
အခန်း(၁)သည် အလိုတော်၏လျှို့ဝှက်နက်နဲမှု၊ ကောင်းကင်နှင့်မြေကြီးအရာအားလုံး ခရစ်တော်သို့ ဦးတည်ကြရမည့် အချိန်အခါ (ငယ် ၉:၁ဝ)၊ ယုံကြည်သူယုဒများ (ငယ် ၁၃)၊ အသီးသီး ဘုန်းတန်ခိုးရရှိကြမည့်အကြောင်း ရေးပြထားသည်။ ခရစ်တော်နှင့်အတူ စကြဝဋာတစ်ခုလုံး အုပ်စိုးကြရမည် (ငယ် ၂၂:၂၃)
အခန်း(၂)တွင် ယုဒလူမျိုးနှင့် တပါးအမျိုးသားအားလုံးကို ဘုရားသခင်၏ကျေးဇူးတော်ဖြင့် ကယ်တင်ထားကြောင်း ရေးပြထားသည်။ ထိုလူမျိုးများ ဘုရားသခင်နှင့်သော်လည်းကောင်း၊ အချင်းချင်းသော်လည်းကောင်း ပြန်လည်သင့်မြတ်ကြပုံ၊ လူသစ်ဖြစ်လာကြပုံ၊ ဘုရားသခင်၏ ဝိညာဉ်တော် ကိန်းဝပ်ရာ သန့်ရှင်းသော ဗိမာန်တော် ဖြစ်ကြပုံတို့ကို ရှင်းပြထားသည်။
အခန်း(၃)တွင် လျှို့ဝှက်နက်နဲမှုကို အပြည့်အစုံဖော်ပြထားသည်။ ”ခရစ်တော်၏ လျှို့ဝှက်နက်နဲမှု”ဟုလည်း ခေါ်သည် (ငယ် ၄ JND )။ ခရစ်တော်၊ ဦးခေါင်း၊ ယုံကြည်သူများ၊ ခန္ဓာကိုယ် အစရှိသဖြင့် ရှင်းပြထားသည်။ ခန္ဓာကိုယ်တွင် ယုံကြည်သူ တပါးအမျိုးသားများသည်လည်း အမွေတော်ခံ ဖြစ်ကြသည်။ ကတိတော်နှင့် သက်ဆိုင်သူများဖြစ်သည် (ငယ် ၆) ဟုရှင်းပြ ထားသည်။
အခန်း(၄)တွင် ခန္ဓာကိုယ်နှင့် ဘုရားသခင်၏ အစီအမံတော် ဆက်စပ်ပုံ၊ ရင့်ကျက်ခြင်း အသက်တာကြီးပြင်းကြဖို့ လိုအပ်ပုံ ရှင်းပြထားသည်။
အခန်း(၅)တွင် ခရစ်တော်နှင့် အသင်းတော်၏ လျှို့ဝှက်နက်နဲမှုကို ရှင်းပြထားသည် (ငယ် ၃၂)။ ခရစ်တော်နှင့် အသင်းတော်၏ ဆက်ဆံမှုကို အကြင်လင်မယားဆက်ဆံခြင်းနှင့် ပုံဥပမာပေးထားသည်။
နောက်ဆုံးအခန်း(၆)တွင် ဧဝံဂေလိတရား၏ နက်နဲမှုကို ရှင်းပြထားသည်။ သူသည် ဘုရားသခင်သံတမန်၊ ကွင်းဆက်ဖြစ်ကြောင်း (ငယ် ၁၉၊ ၂ဝ)တွင် ရှင်းပြထားသည်။
ပေါလုသည် တပါးအမျိုးသားများထံသို့ ဧဝံဂေလိသတင်းကောင်း ဆောင်ယူသူဖြစ်သည်။ ကယ်တင်ခြင်း ရရှိရုံသာ မဟုတ်ပါ။ ယုဒလူမျိုးများနှင့်လည်း တန်းတူရည်တူဘဝတူဖြစ်စေသည်။ တပါးအမျိုးသားများသည် ဘုရားသခင်၏ရှေ့တော် မှောက်တွင် သိမ်ငယ်စရာမရှိ။ ယုဒများနှင့် အခွင့်အရေးတန်းတူရှိကြသည်။ ခရစ်တော်၏ကိုယ်ခန္ဓာ၊ သတို့သမီးဖြစ်သည်။ ခရစ်တော်ဘုရားထံမှ ဘုန်းတန်ခိုးမျှဝေရရှိကြ၍ ခရစ်တော်နှင့်အတူ စကြာဝဋာကြီးအား အုပ်စိုးကြမည့်သူများဖြစ်သည်။
ဧဖက်ဩဝါဒစာ၏ အရေးကြီးသောသင်ခန်းစာမှာ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ (ဂရိ၊ အကာပေမေတ္တာ) ဖြစ်သည်။ ကျမ်းစာအဖွင့် နှင့် အပိတ်နှစ်ခုစလုံးတွင် ချစ်ခြင်းမေတ္တာကိုဖော်ပြထားသည် (၁:၄၊ ၆:၂၄)။ ချစ်ကြပါဟူ၍လည်းကောင်း၊ ချစ်ခြင်းမေတ္တာဟူ၍လည်းကောင်း ထည်လဲသုံးနှုန်းထားသည်။ အဘယ်ကြောင့် ထိုသို့ထပ်ခါတလဲလဲပြောသနည်းဆိုသော် ဧဖက်သားများ၏ အနာဂတ်ကို ကြိုသိသည်။ မှားယွင်းသောဆရာများအား မဝင်ရောက်နိုင်အောင် ခုခံတွန်းလှန်ရန် ချစ်ခြင်းမေတ္တာဖြင့် စည်းလုံးခြင်းခွန်အား ရရှိဖို့ သတိပေးသည်။ (ဗျာ ၂:၄)တွင် ကနဦးမေတ္တာကို မလျှော့ကျစေဖို့ သတိပေးထားသည်။
ပါဝင်သည့်အချက်များ
၁။ ခရစ်တော်၌ ယုံကြည်သူများ၏ အခန်းကဏ္ဍ (အခန်း ၁–၃)
(က) နှုတ်ခွန်းဆက်သခြင်း (၁:၁-၂)
(ခ) ကျေးဇူးတော်မင်္ဂလာအား ချီးမွမ်းခြင်း (၁:၃-၁၄)
(ဂ) သန့်ရှင်းသူများအတွက် ဆုတောင်းခြင်းနှင့် ကျေးဇူးတော်ချီးမွမ်းခြင်း (တရား ၁:၁၅-၂၃)
(ဃ) တပါးအမျိုးသားများနှင့် ယုဒများအတွက် ကယ်တင်ခြင်း (၂:၁-၁ဝ)
(င) ယုံကြည်သူယုဒများနှင့် တပါးအမျိုးသားများ ခရစ်တော်၌ စည်းလုံးရေး (၂:၁၁-၂၂)
(စ) လျှို့ဝှက်နက်နဲချက်အတွက် စကားချပ် (၃:၁-၁၃)
(ဆ) သန့်ရှင်းသူများအတွက် ပေါလု၏ ဆုတောင်း (၃:၁၄-၁၉)
(ဇ) ကောင်းကြီးပေးခြင်း (၃:၂ဝ-၂၁)
၂။ ဘုရားသခင်၌ ယုံကြည်သူများ၏ ဘဝအသက်တာ (အခန်း ၄–၆)
(က) ခရစ်ယာန်မိဿဟာယ၌ တလုံးတဝတည်းဖြစ်ခြင်း (၄:၁-၆)
(ခ) ခန္ဓာကိုယ်၌ အစိတ်အပိုင်းဝင်များဖြစ်ခြင်း (၄:၇-၁၆)
(ဂ) အကျင့်လက္ခဏာသစ် (၄:၁၇-၅:၂၁)
(ဃ) ခရစ်ယာန်အိမ်ထောင်စု၌ ဘုရားတရားကိုင်းရှိုင်းခြင်း (၅:၂၂-၆:၉)
(င) ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ခြင်းအား စစ်မက်ရေးရာပုံစံကဲ့သို့ ပြင်ဆင်ခြင်း (၆:၁ဝ-၂ဝ)
(စ) ပေါလု၏ နှုတ်ဆက်စကား (၆:၂၁-၂၄)
TAGS: ဧဖက်ဩဝါဒစာ