အပူချိန်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
→‎အပူချိန်: စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည်
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ် အန်းဒရွိုက် app တည်းဖြတ်
→‎အပူချိန်: စာလုံးပေါင်း ပြင်ခဲ့သည်
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ် အန်းဒရွိုက် app တည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁ - စာကြောင်း ၁ -
[[File:Body Temp Variation.png|thumb|300px|ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်ပြောင်းလဲမှု]]
[[File:Body Temp Variation.png|thumb|300px|ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်ပြောင်းလဲမှု]]
[[File:Annual Average Temperature Map.jpg|thumb|300px|ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှ အပူချိန်]]
[[File:Annual Average Temperature Map.jpg|thumb|300px|ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှ အပူချိန်]]
{{short description|Physical quantity that expresses hot and cold}}
'''အပူချိန်''' သည် ပူသည် အေးသည်ဟု တိုင်းတာရာ၌ အသုံးပြုသော စံသတ်မှတ်ချက် တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယင်းကို [[သာမိုမီတာ]]ဖြင့် တိုင်းတာရသည်။ တိုင်းတာရာ၌ စံနှုန်းအများကြီးရှိရာ အသုံးအများဆုံးမှာ ဆယ်စီးယပ် ဖာရင်ဟိုက်နှင့် ကယ်လ်ဗင်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ပကတိအပူချိန်သည် အအေးဆုံး အပူချိန်ဖြစ်၍ ကယ်လ်ဗင်အားဖြင့် သုည ဖြစ်ပြီး၊ ဆယ်စီးယပ်အားဖြင့် -၂၇၃.၁၅ ဖာရင်ဟိုက်အားဖြင့် -၄၅၉.၆၇ အသီးသီးရှိကြသည်။ အပူချိန်သည် သိပ္ပံနယ်ပယ်အားလုံးဖြစ်သော [[ရူပဗေဒ]] [[ပထဝီဝင်]] [[ဆေးပညာ]] [[ဓာတုဗေဒ]] [[ဇီဝဗေဒ]] စသည်တို့၌ အရေးပါသည့်အရာတစ်ခု ဖြစ်ပေသည်။
{{About|the physical property||Temperature (disambiguation)}}
{{pp-move|small=yes}}
{{pp-move-indef}}
{{Infobox physical quantity
| name = Temperature
| image = Thermometer CF.svg
| caption = Two thermometers showing temperature in Celsius and Fahrenheit.
| unit = [[kelvin|K]]
| otherunits = [[Celsius|°C]], [[Fahrenheit|°F]], [[Rankine scale|°R]]
| symbols = ''T''
| dimension = '''[[Theta#Upper case|Θ]]'''
| intensive = Yes
| derivations = <math>\frac{pV}{nR}</math>, <math>\frac{dq_\text{rev}}{dS}</math>
}}

'''အပူချိန်''' သည် ပူသည် အေးသည်ဟု တိုင်းတာရာ၌ အသုံးပြုသော စံသတ်မှတ်ချက် တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယင်းကို [[သာမိုမီတာ]]ဖြင့် တိုင်းတာရသည်။ တိုင်းတာရာ၌ စံနှုန်းအများကြီးရှိရာ အသုံးအများဆုံးမှာ ဆယ်စီးယပ်စကေး (°C)၊ ဖာရင်ဟိုက်စကေး (°F) နှင့် ကယ်လ်ဗင်စကေး (K) တို့ ဖြစ်ကာ၊ ကယ်လ်ဗင်စကေးကို သိပ္ပံပညာရပ်များတွင် SI ယူနစ် ပြောင်းလဲခြင်းဖြင့် အသုံးချသည်။ ပကတိအပူချိန်သည် အအေးဆုံး အပူချိန်ဖြစ်၍ ကယ်လ်ဗင်အားဖြင့် သုည ဖြစ်ပြီး၊ ဆယ်စီးယပ်အားဖြင့် -၂၇၃.၁၅ °C၊ ဖာရင်ဟိုက်အားဖြင့် -၄၅၉.၆၇°F အသီးသီးရှိကြသည်။ အပူချိန်သည် သိပ္ပံနယ်ပယ်အားလုံးဖြစ်သော [[ရူပဗေဒ]] [[ပထဝီဝင်]] [[ဆေးပညာ]] [[ဓာတုဗေဒ]] [[ဇီဝဗေဒ]] စသည်တို့၌ သာမက နေ့စဉ်ဘဝ၌ပါ အလွန် အရေးပါသည့်အရာ ဖြစ်ပေသည်။

[[File:Thermally Agitated Molecule.gif|upright=1.25|thumb|right|Thermal vibration of a segment of [[protein]] [[alpha helix]]: The [[amplitude]] of the vibrations increases with temperature.]]
{{Thermodynamics|cTopic=[[List of thermodynamic properties|System properties]]}}


သီအိုရီအရ အနိမ့်ဆုံး အပူချိန်သည် ပကတိသုည၊ ဆိုလိုသည်မှာ ၎င်းအရာဝတ္ထုမှ မည်သည့် အပူမျှ မစီးထွက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ စမ်းသပ်တွေ့ရှိချက်အရ၊ ပကတိသုည အဖြစ်သို့ လုံးလုံး မရောက်နိုင်၊ အလွန် နီးကပ်စွာသာ ရောက်နိုင်သည်၊ သို့ဖြစ်ရာ ၎င်းကို အပူစီးကူးမှု၏ တတိယ နိယာမ (third law of thermodynamics) ဟု သတ်မှတ်သည်။


==ကိုးကား==
==ကိုးကား==

၁၅:၄၅၊ ၂၂ ဩဂုတ် ၂၀၂၀ ရက်နေ့က မူ

ခန္ဓာကိုယ် အပူချိန်ပြောင်းလဲမှု
ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှ အပူချိန်
ဤဆောင်းပါးသည် the physical property အကြောင်း ဖြစ်သည်။ အခြား အသုံးအနှုန်းများ အတွက် Temperature (disambiguation) ကို ကြည့်ပါ။
Temperature
Two thermometers showing temperature in Celsius and Fahrenheit.
ယေဘုယျ သင်္ကေတ
T
SI ယူနစ်K
အခြားယူနစ်များ
°C, °F, °R
SI ဒိုင်မင်းရှင်းΘ
Intensive?Yes
Derivations from
other quantities
,

အပူချိန် သည် ပူသည် အေးသည်ဟု တိုင်းတာရာ၌ အသုံးပြုသော စံသတ်မှတ်ချက် တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယင်းကို သာမိုမီတာဖြင့် တိုင်းတာရသည်။ တိုင်းတာရာ၌ စံနှုန်းအများကြီးရှိရာ အသုံးအများဆုံးမှာ ဆယ်စီးယပ်စကေး (°C)၊ ဖာရင်ဟိုက်စကေး (°F) နှင့် ကယ်လ်ဗင်စကေး (K) တို့ ဖြစ်ကာ၊ ကယ်လ်ဗင်စကေးကို သိပ္ပံပညာရပ်များတွင် SI ယူနစ် ပြောင်းလဲခြင်းဖြင့် အသုံးချသည်။ ပကတိအပူချိန်သည် အအေးဆုံး အပူချိန်ဖြစ်၍ ကယ်လ်ဗင်အားဖြင့် သုည ဖြစ်ပြီး၊ ဆယ်စီးယပ်အားဖြင့် -၂၇၃.၁၅ °C၊ ဖာရင်ဟိုက်အားဖြင့် -၄၅၉.၆၇°F အသီးသီးရှိကြသည်။ အပူချိန်သည် သိပ္ပံနယ်ပယ်အားလုံးဖြစ်သော ရူပဗေဒ ပထဝီဝင် ဆေးပညာ ဓာတုဗေဒ ဇီဝဗေဒ စသည်တို့၌ သာမက နေ့စဉ်ဘဝ၌ပါ အလွန် အရေးပါသည့်အရာ ဖြစ်ပေသည်။

Thermal vibration of a segment of protein alpha helix: The amplitude of the vibrations increases with temperature.

တမ်းပလိတ်:Thermodynamics


သီအိုရီအရ အနိမ့်ဆုံး အပူချိန်သည် ပကတိသုည၊ ဆိုလိုသည်မှာ ၎င်းအရာဝတ္ထုမှ မည်သည့် အပူမျှ မစီးထွက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။ စမ်းသပ်တွေ့ရှိချက်အရ၊ ပကတိသုည အဖြစ်သို့ လုံးလုံး မရောက်နိုင်၊ အလွန် နီးကပ်စွာသာ ရောက်နိုင်သည်၊ သို့ဖြစ်ရာ ၎င်းကို အပူစီးကူးမှု၏ တတိယ နိယာမ (third law of thermodynamics) ဟု သတ်မှတ်သည်။

ကိုးကား