နယ်သာလန်နိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ် အန်းဒရွိုက် app တည်းဖြတ် |
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် app တည်းဖြတ် အန်းဒရွိုက် app တည်းဖြတ် |
||
| စာကြောင်း ၉၈ - | စာကြောင်း ၉၈ - | ||
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် တင်းကျပ်သည့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ ရှည်လျားသော သမိုင်းများရှိခဲ့သော်ငြား ယနေ့အခါတွင် မူယစ်ဆေးနှင့် သက်ဆိုင်သော မူဝါဒ၊ ညင်သာစွာ သေဆုံးခြင်းအား တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးမှုတို့ကြောင့် လွတ်လပ်သော လစ်ဘရယ်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဆို၍ ရနေပြီဖြစ်သည်။ ၃၀၀၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် လိင်တူခြင်း လက်ထပ်ထိန်းမြှားခြင်းအား တရားဝင်ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပြီး လိင်တူလက်ထပ်ခြင်းအား ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည့် ပထမဆုံးသောနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html|title=Same-Sex Marriage Legalized in Amsterdam|date=1 April 2001|work=[[CNN]]|accessdate=၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၀|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303221411/http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html|archivedate=3 March 2016}}</ref> |
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် တင်းကျပ်သည့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ ရှည်လျားသော သမိုင်းများရှိခဲ့သော်ငြား ယနေ့အခါတွင် မူယစ်ဆေးနှင့် သက်ဆိုင်သော မူဝါဒ၊ ညင်သာစွာ သေဆုံးခြင်းအား တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးမှုတို့ကြောင့် လွတ်လပ်သော လစ်ဘရယ်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဆို၍ ရနေပြီဖြစ်သည်။ ၃၀၀၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် လိင်တူခြင်း လက်ထပ်ထိန်းမြှားခြင်းအား တရားဝင်ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပြီး လိင်တူလက်ထပ်ခြင်းအား ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည့် ပထမဆုံးသောနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။<ref>{{cite news|url=http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html|title=Same-Sex Marriage Legalized in Amsterdam|date=1 April 2001|work=[[CNN]]|accessdate=၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၀|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303221411/http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0104/01/sm.10.html|archivedate=3 March 2016}}</ref> |
||
== ဒတ်ခ်ျလူမျိုးနှင့် ဂေဟဗေဒစနစ်== |
|||
တခြားသောနှစ်များ အနေဖြင့်လည်းကောင်း ၂၀၁၈ ခုစနှစ် အနေဖြင့်ပါ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီအလိုက်ဖြင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုသည် ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများတွင် ထုတ်လွှတ်မှု အများဆုံးသော နိုင်ငံများထဲတွင်ပါဝင်ပြီး ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ သို့မဟုတ် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံတို့ထက်ပင် မြင့်မားသည်။ <ref>{{cite web|url=https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/fossil-co2-emissions-all-world-countries-2018-report |date=2018 |title=Fossil CO2 emissions of all world countries - 2018 Report |work=EU Science Hub |accessdate=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀}}</ref> သို့ပေသော်ငြား နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် လူဦးရေ စီမံခန့်ခွဲမှု(population management)တွင် ဦးဆောင်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဂုဏ်သတင်း ကျော်ကြားဆဲပင် ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|url=http://www.iamexpat.nl/read-and-discuss/expat-page/news/amsterdam-and-rotterdam-among-worlds-most-sustainable-cities-2015|title=IAMEXPAT News|last=|first=|date=|website=Iamexpat.nl|access-date=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀}}</ref> ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် [[အမ်စတာဒမ်မြို့]]နှင့် [[ရော်တာဒမ်မြို့]]တို့သည် Arcadis Sustainable Cities Index တွင် အဆင့် ၄ နှင့် ၅ အသီးသီး ရရှိခဲ့သည်။<ref>{{Cite news|url=https://s3.amazonaws.com/arcadis-whitepaper/arcadis-sustainable-cities-index-report.pdf|title=Arcadis Sustainable Cities Index Report|last=|first=|date=2015|work=|access-date=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀|via=https://s3.amazonaws.com/arcadis-whitepaper/arcadis-sustainable-cities-index-report.pdf}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.sustainablecitiesindex.com/|title=Arcadis Sustainable Cities Index|website=Sustainablecitiesindex.com|access-date=၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀}}</ref> |
|||
Sustainability သည် ဒတ်ခ်ျလူမျိုးတို့အတွက် ပဓာနအရေးပါသော ကိစ္စရပ်ဖြစ်သည်။ ဒတ်ခ်ျအစိုးရ၏ ရည်မှန်းချက်မှာ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးရေး၊ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုနှင့် မျှတသော စွမ်းအင်စနစ်တို့ဖြစ်ပြီး ၂၀၅၀ ခုနှစ်တွင် ကာဗွန်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်လွတ်မှုကို ထက်ဝက်ထိလျော့ချရေးနှင့် ပြန်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင်မှ ၄၀ ရာနှုန်းထိ လျှပ်စစ်ဓါတ်အား ထုတ်လုပ်နိုင်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။<ref name=":0">{{cite web|url=http://english.rvo.nl/topics/sustainability|title=Sustainable enterprise {{!}} RVO.nl|website=english.rvo.nl|access-date=15 June 2016}}</ref> |
|||
အစိုးရသည် လေ့လွင့်မှုနည်းသော ထိရောက်သည့် စွမ်းအင်သုံးစွဲမှု(energy efficency)၊ ပြန်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်နှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်လျော့ချရေးတွင် ယူရိုဘီလျံနှင့်ချီ ရင်းနှီးမြုပ်နှံခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ဒတ်ခ်ျကုမ္ပဏီများအား sustainable business/projects/facilities များတည်ဆောက်ရန် တိုက်တွန်းထားပြီး နိုင်ငံတော်မှ ဘဏ္ဏာရေးအကူအညီများပေးသည့်အပြင် စိတ်ဝင်စားသူများမှလည်း တသီးပုဂ္ဂလိကအနေဖြင့်လည်း အကူအညီပေးလျက်ရှိသည်။<ref name=":0" /> |
|||
== ကိုးကား == |
== ကိုးကား == |
||
၀၄:၄၆၊ ၁၉ ဧပြီ ၂၀၂၀ ရက်နေ့က မူ
| နယ်သာလန် နိုင်ငံ နယ်သာလန်(Netherlands)
Nederland(Dutch) | |
|---|---|
 အလံတော်
 အမှတ်တံဆိပ်
| |
 | |
| မြို့တော် နှင့် အကြီးဆုံးမြို့ | အမ်စတာဒမ်မြို့ |
| ရုံးသုံး ဘာသာစကားများ | ဒတ်ခ်ျ |
| အမျိုးအစား | စည်းမျဉ်းခံ ဘုရင်စနစ်အောက်မှ ပါလီမန် စနစ် |
| အစိုးရ | |
• ဘုရင်မ | Beatrix |
• ဝန်ကြီးချုပ် | Mark Rutte |
| တည်ထောင် | |
• လွတ်လပ်ရေး ကြေငြာခြင်း | ဇူလိုင်လ ၂၆ ရက် ၊ ၁၅၈၁ |
• လွတ်လပ်သော နိုင်ငံအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်း | ဇန်နဝါရီလ ၃၀ရက် ၁၆၄၈ |
| ဧရိယာ | |
• စုစုပေါင်း | ၄၁,၈၄၈ စတုရန်း ကီလိုမီတာ (၁၆,၁၅၈ စတုရန်းမိုင်) (အဆင့်: ၁၃၅) |
• ရေထု (%) | ၁၈.၄၁ |
| လူဦးရေ | |
• ခန့်မှန်း | ၁၆,၆၂၅,၈၀၀ (အဆင့် - ၆၁) |
• သိပ်သည်းမှု | ၄၀၀.၄/km² (၁,၀၃၇/sq mi) (အဆင့် - ၂၈) |
| GDP (PPP) | ခန့်မှန်း |
• စုစုပေါင်း | ၆၅၈.၂၂၈ ဘီလီယံ |
• Per capita | US $ ၃၉,၉၃၈ |
| HDI | ၀.၈၉၀ အလွန်မြင့် · ၇ |
| ငွေကြေး | ယူရို (€) |
| အချိန်ဇုန် | +၁ |
| တယ်လီဖုန်းကုဒ် | +၃၁ , +၅၉၉ |
| Internet TLD | .nl |
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ဥရောပတိုက်ရှိ၊ စည်းမျဉ်းခံဘုရင်စံနစ်ဖြင့် အုပ်ချုပ်သော နိုင်ငံငယ်လေးတခု ဖြစ်၏။ ယင်းနယ်သာလန်နိုင်ငံကို ဟော်လန်နိုင်ငံ၊ နိုင်ငံသားတို့ကို ဒတ်ချ်လူမျိုးဟု ခေါ်သည်။ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ဂျာမနီနိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်းနှင့် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းအကြား၊ မြောက်ပင်လယ်ကမ်းခြေပေါ်တွင် တည်ရှိ၍ နိုင်ငံ၏အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၁၅၇၆၅ ရှိသည်။
မြေမျက်နှာသွင်ပြင်
ထူးဆန်းအံ့ဩဖွယ်ကောင်းလောက်အောင်ပင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ များစွာသော မြေမျက်နှာပြင် အစိတ်အပိုင်းတို့သည် ဆက်စပ်လျက် ရှိသော မြောက်ပင်လယ်ပြင်အောက် ပေ ၂၀ ခန့်နိမ့်ကျလျက်ရှိသည်။ ယင်းသို့ ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အောက် နိမ့်ကျနေသောကြောင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံသားတို့သည် အမြဲတစေ ပင်လယ်ပြင်နှင့် ခုခံစစ်ပွဲ ဆင်နွှဲနေရသော တပ်သားများ ဖြစ်လာရလေသည်။ ထာဝစဉ်တိုက်ပွဲဝင်နေရသော တပ်သားများ ဖြစ်သည့်အလျောက် နယ်သာလန်နိုင်ငံသားတို့သည် ထကြွလုံ့လဥဿဟနှင့် ပြည့်စုံကုံလုံသော အမျိုးသားများဖြစ်လေသည်။ နိုင်ငံသားတို့၏ လုံ့လစွမ်းပကားကြောင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် သေးငယ်သော နိုင်ငံဖြစ်လင့်ကစား နိုင်ငံများအလယ်တွင် ထည်ဝါစွာ ရပ်တည်နိုင်ခဲ့ပေသည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတို့သည် မိမိတို့ မှီတင်းနေထိုင်ရာ မြေနိမ့်ပိုင်းသို့ ပင်လယ်မှရေများ စီးဝင်မလာစေရန်၊ နည်းအသွယ်သွယ် ဖြင့် ကြိုးပမ်းတကုတ် အားထုတ်ကြရသည်။ ဒိုက်ခေါ် ပေ ၂၀၀၊ ၃၀၀ မျှ ထုထည်ရှိ၍ မြင့်မားလှသော ပင်လယ်ရေကာတာကြီးများကို ခိုင်မာစွာ ဆောက်လုပ်ရ၏။ မြေနိမ့်မှရေများကို လေရဟတ်များဖြင့် အဆင့်ဆင့်သယ်ဆောင်ကာ ပင်လယ်တွင်းသို့ ထုတ်ယူသွင်းပစ်ရ၏။ သို့ဖြစ်ရကား နယ်သာလန်နိုင်ငံကမ်းခြေတလျှောက်ရှိ မြို့ရွာများတွင် လေရဟတ်ကြီးငယ်များဖြင့် ပြည့်နှက်လျက် ရှိပေသည်။ ထိုလေရဟတ်များသည်ပင် နယ်သာလန်နိုင်ငံ၏ ကိုယ်ပိုင်အမှတ်အသားတခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။
လေရဟတ်ငယ်ကလေးများသည် နေ့ရောညဉ့်ပါ လည်ပတ်၍ မြေနိမ့်ပိုင်းမှ ရေကိုတူးမြောင်းငယ်များသို့ ပို့ဆောင်ပေး၏။ တူးမြောင်းငယ်များမှ ရေကို တူးမြောင်းကျယ်ကြီးများသို့ လေရဟတ်ကြီးများ၊ လျှပ်စစ်မိုတာများ၊ ဒီဇယ်အင်ဂျင်စက်များဖြင့် ပို့ဆောင်ကာ ပင်လယ်ထဲသို့ ရေကို ထုတ်ပစ်ရလေသည်။ တခါတရံ မုန်တိုင်းထန်သောအခါ လှိုင်းလုံးကြီးများသည် ကြီးမားသောအရှိန်ဖြင့် တူးမြောင်းကြီးများမှ ရေကို လာလမ်းသို့ တွန်းပစ်တတ်၏။ ယင်းသို့သောဝီရိယလုံ့လဖြင့် ပင်လယ်ရေနှင့် အစဉ်စစ်ခင်းနေသည့် အခိုက်မှာပင် ပင်လယ်ရေလွှမ်း မိုးသော အဖြစ်မျိုးကိုလည်း ကြုံတွေ့ရသေး၏။ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ရေလွှမ်းမိုး၍ အကြီးအကျယ်ပျက်စီးခဲ့ရသည်။
ယဉ်ကျေးမှု
အနုပညာ၊ ဒဿနိကဗေဒနှင့် စာပေ
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ပန်းချီဆရာကျော်များစွာ နေထိုင်ခဲ့ဖူးသော နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၁၇ ရာစုတွင် ဒတ်ခ်ျသမ္မတနိုင်ငံ ခေတ်ကောင်းရောက်ရှိစဉ်အချိန်က များစွာသော ပန်းချီဆရာများဖြစ်သည့် ရမ်းဗရန့်၊ ဂျိုဟန်နက် ဗာမီယာ၊ ဂျန် စတင်း(Jan Steen)၊ ဂျက်ကော့ ဗန် ရူအစ်ဒယ်(Jacob van Ruisdael) အစရှိသော ပန်းချီဆရာများစွာ ပေါ်ထွန်းခဲ့သည်။ ဗင်းဆင့် ဗန်ဂိုး၊ ပင်တာ မွန်ဒရီယွန်တို့သည် ၁၉ ရာစုနှင့် ၂၀ ရာစုတွင် ကျော်ကြားခဲ့သော ဒတ်ခ်ျ ပန်းချီဆရာများဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် မော်ရစ် ကော်နယ်လစ် အက်ရှာ(M. C. Escher)ကဲ့သို့ ကျော်ကြားသော ဂရပ်ဖစ် ပညာရှင်များလည်းရှိသည်။ ဝီလျံ ဒီ ကော်နင်း(Willem de Kooning)သည် ရော်တာဒမ်မြို့တွင် မွေးဖွား၍ သင်ကြားခဲ့သောလည်း အမေရိကန်အနုပညာရှင်တစ်ယောက်အဖြစ် ခံယူထားသူ ဖြစ်သည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် ရော်တာဒမ်မြို့မှ အီရက်ဇမတ်နှင့် ဆပင်နိုဇာကဲ့သို့သော ဒဿနိကပညာရှင်များ ပေါ်ထွန်းရာ မြေလည်း ဖြစ်သည်။ ဒေးကား၏ အရေးပါသော အတွေးအခေါ်များသည်လည်း နယ်သာလန်နိုင်ငံ၌ ၎င်း လေဒင့်တက္ကသိုလ်တွင် ပညာသင်စဉ်တွင် ဖော်ထုတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ရာစုနှင်များစွာအတွင်း ထိုတက္ကသိုလ်တွင် ပထဝီပညာရှင် ဂျိမ်း ဟတ်တန်(James Hutton)၊ ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချုပ် ဂျွန် စတူးအတ် (John Stuart)၊ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျွန် ကွင်စီ အဒမ်စ်၊ ရူပဗေဒဆိုင်ရာ နိုဘယ်ဆုရှင်များ ဖြစ်ကျသော ဟန်းဒရစ် လိုရန်ဇ်(Hendrik Lorentz) နှင့် အန်ရီကို ဖာမီ(Enrico Fermi) တို့ ပညာသင်ကြားခဲ့ကြသည်။ ဒတ်ခ်ျ သိပ္ပံပညာရှင် ခရစ္စတင်းယန်း ဟေဂန်(Christiaan Huygens)(၁၆၂၉–၁၆၉၅) သည် စေတန်ဂြိုဟ်၏ ဂြိုဟ်ရံလဖြစ်သော တိုင်တန်လကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး အလင်းသည် လှိုင်းသဏ္ဍန်ဖြင့် သွားသည်ဟု ယုံကြည်စွာ ငြင်းဆိုခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ချိန်သီးနာရီကို တီထွင်ခဲ့ပြီး သင်္ချာညီမျှခြင်းများကို အသုံးပြုခဲ့သော ပထမဆုံးသော ရူပဗေဒပညာရှင်လည်းဖြစ်သည်။ အန်တိုနီ ဗန် လေဗင်ဟုပ်(Antonie van Leeuwenhoek) သည် မိုက်ခရိုစကုပ်ဖြင့် ကြည့်၍မြင်နိုင်သော ဆဲလ်တစ်လူံတည်းရှိသော သက်ရှိများ အကြောင်းကို ပထမဆုံး တွေ့ရှိ ဖော်ထုတ်ခဲ့သူ ဖြစ်သည်။
ဒတ်ခ်ျရွှေခေတ်တွင် အခြားသော အနုပညာလက်ရာများနှင့်အတူ ယော့ ဗန် ဒန် ဗွန်ဒယ်(Joost van den Vondel) နှင့် ပီတာ ကော်နယ်လစ်ဇွန် ဟော့(P. C. Hooft) တို့၏ လက်ရာများဖြင့် စာပေသည်လည်း ကျော်ဇောခြင်းအတိ ရှိခဲ့လေသည်။ ၁၉ ရာစုတွင်လည်း မူတာတူလီ(Multatuli) ရေးသည့် ယခုအခါ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံဖြစ်လာသည့် ဒတ်ခ်ျကိုလိုနီနယ်များတွင် ဆိုးရွားစွာ ပြုမူဆက်ဆံခဲ့သည်တို့ကို ရေးသားခဲ့သော စာများသည်လည်း ထင်ရှားသည်။ ၂၀ ရာစုတွင် ထင်ရှားသော စာရေးဆရာများတွင် ဂေါ့ဒ်ဖရီး ဘိုးမန်း(Godfried Bomans)၊ ဟာရီ မူလစ်ခ်ျ(Harry Mulisch)၊ ယန် ဝေါကာ(Jan Wolkers)၊ ဆိုင်မွန် ဗက်ဒေ့(Simon Vestdijk)၊ ဟယ်လာ ဟာဆယ်(Hella S. Haasse)၊ ဆီး နိုတီဘွန်း(Cees Nooteboom)၊Gerard Reve နှင့် ဝီလျံ ဖရက်ဒရစ် ဟားမန်း(Willem Frederik Hermans) တို့ ပါဝင်သည်။ ဂျူးလူမျုးတို့ မျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှုဖြစ်စဉ်အတွင်းတွင် အသတ်ခံခဲ့ရသော အာနယ်ဖရန့်ခ်၏ Diary of a Young Girl သည် ထင်ရှားသော စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်ပြီး ဒတ်ခ်ျဘာသာမှ အခြားသော ထင်ရှားသော ဘာသာတို့ဖြင့် ပြန်ဆိုထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်တစ်အုပ်ဖြစ်သည်။
ဒတ်ခ်ျရိုးရာဗိသုကာလက်ရာများကို အမ်စတာဒမ်မြို၊ လေဒင့်မြို့(Leiden)၊ ဒဲ့ဖ်မြို့(Delft)တို့တွင် ကောင်းစွာ ထိန်းသိမ်းထားပြီး တူးမြောင်းများတစ်လျှောက်တွင် ၁၇ ရာစုနှင့် ၁၈ ရာစုမှအဆောက်အဦများကို တွေ့မြင်နိုင်သည်။ သစ်ဖြင့်ဆောက်လုပ်ထားသော ကျေးလက်ဗိသုကာလက်ရာများကို ဇာအမ်ဒမ်မြို့(Zaandam) နှင့် မာကန်ရွာ(Marken) တို့တွင် တွေ့နိုင်သည်။ ဒတ်ခ် အဆောက်အဦများ၏ ပုံတူလက်ရာများကို ဂျပန်နိုင်ငံ၊ နာဂါဆာကီမြို့ရှိ Huis Ten Bosch ပန်းခြံတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည်။ ဟော်လန်ရွာငယ်ပုံစံကို တရုတ်နိုင်ငံ၊ ရှန်ယန်းမြို့တွင် တည်ဆောက်ပြီးစီးလျက်ရှိသည်။ လေရဟတ်၊ ကျူးလစ်ပန်း၊ သစ်သားရှူးဖိနပ်၊ ဒဲ့ဖ် အိုးထည်များနှင့် ဆေးခြောက်ပင် (cannabis) တို့သည် နယ်သာလန်နိုင်ငံကို လာရောက်လည်ပတ်ကြသော ခရီးသွား ဧည့်သည်များအကြားတွင် ရေပန်းစားသော အကြောင်းအရာများ ဖြစ်သည်။
နယ်သာလန်နိုင်ငံတွင် တင်းကျပ်သည့် လူမှုရေးဆိုင်ရာ ရှည်လျားသော သမိုင်းများရှိခဲ့သော်ငြား ယနေ့အခါတွင် မူယစ်ဆေးနှင့် သက်ဆိုင်သော မူဝါဒ၊ ညင်သာစွာ သေဆုံးခြင်းအား တရားဝင် ခွင့်ပြုပေးမှုတို့ကြောင့် လွတ်လပ်သော လစ်ဘရယ်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဆို၍ ရနေပြီဖြစ်သည်။ ၃၀၀၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် လိင်တူခြင်း လက်ထပ်ထိန်းမြှားခြင်းအား တရားဝင်ခွင့်ပြုပေးခဲ့ပြီး လိင်တူလက်ထပ်ခြင်းအား ခွင့်ပြုပေးခဲ့သည့် ပထမဆုံးသောနိုင်ငံဖြစ်လာခဲ့သည်။[၁]
ဒတ်ခ်ျလူမျိုးနှင့် ဂေဟဗေဒစနစ်
တခြားသောနှစ်များ အနေဖြင့်လည်းကောင်း ၂၀၁၈ ခုစနှစ် အနေဖြင့်ပါ နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီအလိုက်ဖြင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ် ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုသည် ဥရောပသမဂ္ဂနိုင်ငံများတွင် ထုတ်လွှတ်မှု အများဆုံးသော နိုင်ငံများထဲတွင်ပါဝင်ပြီး ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ သို့မဟုတ် ဘယ်လ်ဂျီယမ်နိုင်ငံတို့ထက်ပင် မြင့်မားသည်။ [၂] သို့ပေသော်ငြား နယ်သာလန်နိုင်ငံသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးနှင့် လူဦးရေ စီမံခန့်ခွဲမှု(population management)တွင် ဦးဆောင်နိုင်ငံတစ်ခုအဖြစ် ဂုဏ်သတင်း ကျော်ကြားဆဲပင် ဖြစ်သည်။[၃] ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် အမ်စတာဒမ်မြို့နှင့် ရော်တာဒမ်မြို့တို့သည် Arcadis Sustainable Cities Index တွင် အဆင့် ၄ နှင့် ၅ အသီးသီး ရရှိခဲ့သည်။[၄][၅]
Sustainability သည် ဒတ်ခ်ျလူမျိုးတို့အတွက် ပဓာနအရေးပါသော ကိစ္စရပ်ဖြစ်သည်။ ဒတ်ခ်ျအစိုးရ၏ ရည်မှန်းချက်မှာ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးရေး၊ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုနှင့် မျှတသော စွမ်းအင်စနစ်တို့ဖြစ်ပြီး ၂၀၅၀ ခုနှစ်တွင် ကာဗွန်အောက်ဆိုဒ် ထုတ်လွတ်မှုကို ထက်ဝက်ထိလျော့ချရေးနှင့် ပြန်ပြည့်ဖြိုးမြဲ စွမ်းအင်မှ ၄၀ ရာနှုန်းထိ လျှပ်စစ်ဓါတ်အား ထုတ်လုပ်နိုင်ရေးတို့ ပါဝင်သည်။[၆]
အစိုးရသည် လေ့လွင့်မှုနည်းသော ထိရောက်သည့် စွမ်းအင်သုံးစွဲမှု(energy efficency)၊ ပြန်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်နှင့် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်လျော့ချရေးတွင် ယူရိုဘီလျံနှင့်ချီ ရင်းနှီးမြုပ်နှံခဲ့သည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ဒတ်ခ်ျကုမ္ပဏီများအား sustainable business/projects/facilities များတည်ဆောက်ရန် တိုက်တွန်းထားပြီး နိုင်ငံတော်မှ ဘဏ္ဏာရေးအကူအညီများပေးသည့်အပြင် စိတ်ဝင်စားသူများမှလည်း တသီးပုဂ္ဂလိကအနေဖြင့်လည်း အကူအညီပေးလျက်ရှိသည်။[၆]
ကိုးကား
- ↑ "Same-Sex Marriage Legalized in Amsterdam"၊ CNN၊ 1 April 2001။ ၂၀ ဧပြီ ၂၀၂၀ တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ Archived from the original on 3 March 2016။
- ↑ Fossil CO2 emissions of all world countries - 2018 Report။ EU Science Hub (2018)။ ၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀ တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ IAMEXPAT News။ ၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀ တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ "Arcadis Sustainable Cities Index Report"၊ 2015။
- ↑ Arcadis Sustainable Cities Index။ ၁၅ ဧပြီ ၂၀၂၀ တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ ၆.၀ ၆.၁ Sustainable enterprise | RVO.nl။ 15 June 2016 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။