|
ဤသို့လျှင် ကျမ်းဂန်အမျိုးမျိုးတို့ကို ရေးသားထားတော်မူခြင်း၊ ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာ၌ တစ်ရာကျော်ကျော်သော ပါဠိတော်၊ အဋ္ဌကထာ၊ ဋီကာကျမ်းစာတို့ကို အဆုံးသတ်သုတ်သင် ပြင်ဆင်တော်မူခြင်း ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာ၌ ပုစ္ဆက(အမေး)ဆရာတော်၊ အဋ္ဌကထာစိစစ်ခဏ်း ဆရာတော်အဖြစ် ဆောင်ရွက်တော်မူခြင်း သာသနာတော် သန့်ရှင်းပြန့်ပွားရေးအတွက် နိုင်ငံတော်ဩဝါဒါစရိယအဖြစ် ဆောင်ရွက်တော်မူခြင်းတို့ဖြင့် သာသနာ့တာဝန်ကို ကျေပွန်စွာ ထမ်းဆောင်တော်မူခဲ့သော ကမ္ဘာအနှံ့ သတိပဋ္ဌာန်ဝိပဿနာ ပဋိပတ္တိ သာသနာပြု မထေရ်မြတ်ဖြစ်တော်မူသည့် ကျေးဇူးတော်ရှင် အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ မဟာစည်ဆရာတော် အရှင် သောဘနမထေရ်မြတ်သည် သက်တော်(၇၈)နှစ်၊ သိက္ခာတော် (၅၈)ဝါအရ (၁၃-၈-၁၉၈၂)ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၊ မဟာစည်သာသနာ့ရိပ်သာ၌ စံလွန်တော်မူခဲ့ပါသည်။
== မဟာစည်ဆရာတော် (ဦးသောဘန) ==
[၁၉၀၄-၁၉၈၂]
ကျေးဇူးရှင်မဟာစည်ဆရာတော် ဦးသောဘနကို ရွှေဘိုမြို့၊ ဆိပ်ခွန်ရွာနေ ဦးကံတော်၊ ဒေါ်အုပ်တို့မှ မြန်မာသက္ကရာဇ်၁၂၆၆-ခုနှစ်၊ ဒုတိယဝါဆိုလပြည့်ကျော် ၃-ရက်၊ သောကြာနေ့ နံနက်သုံးနာရီ အချိန်တွင် ဖွားမြင်တော်မူသည်။ ငယ်နာမည်မှာ မောင်သွင်ဖြစ်သည်။
အသက်ခြောက်နှစ်သား အရွယ်တွင် ဆိပ်ခွန်ရွာရှိ ပျဉ်းမနားကျောင်း ဘုန်းတော်ကြီး ဦးပရမ ထံ၌ ပညာသင်ကြားခဲ့သည်။ အသက်(၁၂)နှစ်သားအရွယ်တွင် ၎င်းကျောင်း ဘုန်းတော်ကြီးထံ၌ပင် ရှင်သာမဏေပြု၍ ပိဋကတ်အခြေခံပညာရပ်တို့ကို သင်ကြားသည်။ သာမဏေဘွဲ့မှာ အရှင်သောဘန ဖြစ်သည်။အသက် ၂၀အရွယ်တွင် အင်ကြင်းတောကျောင်းတိုက်ရှိ ဗုဒ္ဓသိမ်တော်၌ အရှင်နိမ္မလမထေရ်ကို ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ မြင့်မြတ်သော ရဟန်းအဖြစ်သို့ ရောက်တော်မူသည်။ အစိုးရ
ပါဠိပညာရေးဌာနမှ ကျင်းပသော အငယ်တန်း၊ အလတ်တန်း၊ အကြီးတန်းတို့ကို အကျအရှုံးမရှိဘဲ အောင်မြင်တော်မူသည်။ ၁၃၀၃ ခုနှစ်က ကျင်းပသော ဓမ္မာစရိယစာချတန်း၌ ၈ ကျမ်းစွဲခဲ့သည်။
ရဟန်း ၄ ဝါအရ၌ [[မန္တလေးမြို့]]အနောက်ပြင် ခင်မကန်တိုက်၊ ဘွားတော်ကျောင်းတွင် သီတင်းသုံးပြီးလျှင် ထင်ရှားသော စာချဆရာတော်ကြီးများထံ ထိုထိုပိဋကတ်ကျမ်းစာတို့ကို သင်ယူခဲ့သည်။ ရဟန်း၅ ဝါအရတွင် [[မော်လမြိုင်မြို့]]၊ တောင်ဝိုင်းကလေးကျောင်းတိုက်သို့ကြွရောက်ပြီးလျှင် ပိဋကတ်စာပေများကို တစ်ဆင့်ပို့ချပေးတော်မူသည်။
ရဟန်း ၇ ဝါအရ၌ ပဋိပတ္တိသာသနာပြု၍ ထက်သန်သော စိတ်ထားဖြင့် [[သထုံမြို့]] မင်းကွန်းဇေတဝန် ဆရာတော်ဘုရားကြီးထံ [[ဝိပဿနာ]][[သတိပဋ္ဌာန်]]တရားတော်ကို လက်တွေ့ကျင့်ကြံ အားထုတ်တော် မူခဲ့သည်။ ပဋိပတ္တိ အကျင့်တရားတော်ကို စွဲစွဲမြဲမြဲ အားထုတ်ရန် ရည်ရွယ်ထားသော်လည်း တောင်ဝိုင်းကလေး တိုက်ကျောင်းဆရာတော်ကြီး ပျံလွန်တော်မူသဖြင့် မော်လမြိုင်သို့ ပြန်ကြွ၍ ပရိယတ္တိသာသနာ ပြုခဲ့ရပြန်သည်။
ရဟန်း ၁၄ ဝါအရ၌ မူလဇာတိမြေဖြစ်သော ဆိပ်ခွန်ရွာ
သို့ပြန်ကြွ၍ ပဋိပတ္တိသာသနာ ပြုတော်မူသည်။ လက်တွေ့ကျင့်စဉ် သတိပဋ္ဌာန်တရားတော်ကို စတင်ပြသတော်မူသည်။ ဆရာတော်ကြီး၏ ပဋိပတ္တိ
သာသနာပြုလုပ်ငန်းသည် တစ်စတစ်စ တိုးတက်ဝေစည်လာရာ ရန်ကုန်
သာသနာ့ရိပ်သာသို့ မကြွမှီမှာပင် ရိပ်သာခွဲပေါင်း ၃၀ ကျော်အထိရှိ
နေပေပြီ။ ဆရာတော်သည် ပဋိပတ္တိသာသနာတော် ပြန့်ပွားရေးကို ရှေးရှု
တော်မူ၍ ဝိပဿနာရှုနည်းကျမ်း ပ-ဒု၊ မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ် အနက်
အဓိပ္ပါယ် ကျမ်းတို့ကိုလည်း ရေးသားပြုစုတော်မူခဲ့သည်။ ရဟန်း ၂၄ ဝါ
အရတွင် ရန်ကုန်မြို့ ဗုဒ္ဓသာသနာ့နုဂ္ဂဟ အဖွဲ့ချုပ်ကြီးက ပင့်လျှောက်
၍ ရန်ကုန်သာသနာ့ရိပ်သာသို့ကြွတော်မူကာ ပဋိပတ္တိသာသနာတော်
ပြုစုခဲ့ရာ ယခုတိုင်ဖြစ်သည်။ [[ဝိပဿနာ]]တရားတော်ကို အခါမလပ်
မပြတ်ဟောပြ၍ လမ်းညွှန်တော်မူလျက် ရှိပေသည်။
မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရားကြီးအား နိုင်ငံတော်အစိုးရက
၁၃၁၃ ခုနှစ်တွင် '''အဂ္ဂမဟာပဏ္ဍိတ''' ဘွဲ့တံဆိပ်တော်မြတ်ကို ဆက်ကပ်
လှူဒါန်း၍ ပူဇော်ခဲ့လေသည်။ ဆရာတော်သည် ဆဋ္ဌ[[သင်္ဂါယနာ]]မဟာ
ဓမ္မသဘင်တွင် ဆဋ္ဌသင်္ဂိတိဓမ္မပုစ္ဆကအဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဩသာန
သောဓကအဖြစ်ဖြင့်လည်းကောင်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်တော်မူသည်။ ဆရာ
တော်သည် ဗုဒ္ဓသာသနာ့နုဂ္ဂဟ အဖွဲ့ချုပ်ကြီး၏ ဩဝါဒါစရိယလည်း
ဖြစ်တော်မူသည်။ ဆရာတော်သည် ဝေးမြေရပ်ခြား တိုင်းတစ်ပါးသို့တိုင်
ဝိပဿနာ တရားပန်းခိုင် ပျံ့ကြိုင်မွှေးကြူရေးအတွက် အထူးအားပေး
ဆောင်ရွက်တော်မူလျက်ရှိရာ များစွာအောင်မြင်တော်မူပေသည်။<ref>စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်(၁၉၈၃)</ref>
== ကိုးကား ==
| 