ဒုတိယ အယ်လီဇဘက်

ဒုတိယ အယ်လီဇဘက်
အယ်လီဇဘက် (၂၀၁၇)
ယူကေ နှင့်ဓနသဟာယနိုင်ငံများ၏ ဘုရင်မ ကနေဒါနိုင်ငံ 1952–present ဩစတေးလျနိုင်ငံ 1952–present နယူးဇီလန်နိုင်ငံ 1952–present ဂျမေကာနိုင်ငံ 1962–present ဘာဘားဒေါ့စ်နိုင်ငံ 1966–present ဘဟားမားနိုင်ငံ 1973–present ဂရီနေဒါနိုင်ငံ 1974–present ပါပူအာနယူးဂီနီနိုင်ငံ 1975–present ဆော်လမွန်အိုင်းလန်းနိုင်ငံ 1978–present တူဗားလူနိုင်ငံ 1978–present စိန့်လူစီယာနိုင်ငံ 1979–present စိန့်ဗင်းဆင့်နှင့် ဂရိနေဒိုင်နိုင်ငံ 1979–present ဘလိဇ်နိုင်ငံ 1981–present အင်တီဂွါနှင့် ဘာဘူဒါနိုင်ငံ 1981–present စိန့်ကစ်နှင့် နက်ဗစ်နိုင်ငံ 1983–present ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ 1952–1956 တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ 1952–1961 သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ 1952–1972 ဂါနာနိုင်ငံ 1957–1960 နိုင်ဂျီးရီးယားနိုင်ငံ 1960–1963 ဆီရာလီယွန်နိုင်ငံ 1961–1971 တန်ဂန်ယီကာနိုင်ငံ 1961–1962 ထရီနီဒတ်နှင့် တိုဘက်ဂိုနိုင်ငံ 1962–1976 ယူဂန်းဒါးနိုင်ငံ 1962–1963 ကင်ညာနိုင်ငံ 1963–1964 မာလဝီနိုင်ငံ 1964–1966 မော်လတာနိုင်ငံ 1964–1974 ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ 1965–1970 ဂိုင်ယာနာနိုင်ငံ 1966–1970 မော်ရီတီးယပ်(စ်)နိုင်ငံ 1968–1992 ဖီဂျီနိုင်ငံ 1970–1987
နန်းသက်	6 February 1952 – present
Coronation	2 June 1953
Predecessor	ဆဋ္ဌမမြောက် ဂျော့ဘုရင်
Heir apparent	ချားလ်စ် ဝေလမင်းသား
မွေးဖွား	(1926-04-21) ၂၁ ဧပြီ၊ ၁၉၂၆ မေဖဲယား, လန်ဒန်, ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်း
အိမ်ထောင်ဖက်	ဖိလစ် မင်းသား (အက်ဒန်ဘာရာမြို့စားကြီး) (လက်ထပ် ၁၉၄၇)
သားသမီးများ အသေးစိတ်	ချားလ်စ် ဝေလမင်းသား Anne, Princess Royal Prince Andrew, Duke of York Prince Edward, Earl of Wessex
အမည် အပြည့်အစုံ အယ်လိဇဘတ် အလက်ဇန်းဒြား မယ်ရီ ဝင်ဆာ (Elizabeth Alexandra Mary Windsor)
စံအိမ်	ဝင်ဆာ
ခမည်းတော်	ဂျော့(၆)
မယ်တော်	အယ်လိဇဘတ် ဘိုးဝက်စ် လီယန်

ဒုတိယ အယ်လစ်ဇဗက်ဘုရင်မသည် ဆဋ္ဌမမြောက် ဂျော့ဘုရင် ကွယ်လွန်ပြီးနောက်၊ ယူနိုက်တက်ကင်းဒမ်းနိုင်ငံ ထီးနန်းကို ဆက်ခံစိုးစံသော ဘုရင်မ ဖြစ်သည်။ ဆဋ္ဌမ ဂျော့ဘုရင်နှင့် အယ်လစ်ဇဗက်မိဖုရားတို့၏ သမီးတော်အကြီးဆုံးဖြစ်၍၊ ၁၉၂၆ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် လန်ဒန်မြို့၌ဖွားမြင်သည်။ အဋ္ဌမအက်ဒွပ်ဘုရင် ထီးနန်းကိုစွန့်သဖြင့် ခမည်းတော် ယော့မြို့စားသည် ၁၉၃၆ ခုနှစ်တွင် ဆဋ္ဌမ ဂျော့ဘုရင်အဖြစ် နန်းတက်သောအခါ ၁ဝ နှစ်သမီး အရွယ်ရှိသော အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးသည် နန်းလျာဖြစ်လာလေသည်။

မယ်တော်ကိုယ်တိုင် အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီး ပညာသင်ကြားရေးကို ကြီးကြပ်၍ သင်ရိုးဘာသာရပ်များအပြင် စီးပွားရေး၊ နိုင်ငံအုပ်ချုပ်မှု ဥပဒေသမိုင်း၊ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာပညာတို့ကို နန်းတွင်းဆရာများနှင့် သင်ကြားစေသည်။ မင်းသမီးသည် မြင်းစီးအတတ်၊ ရေကူးအတတ်တို့၌ ကျွမ်းကျင်၍၊ စန္ဒရားကိုလည်း ကောင်းစွာတီးနိုင်သည်။ ပြဇာတ်၌လည်း စိတ်ဝင်စားသည်။

၁၉၃၇ ခုနှစ်တွင် အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးသည် အမျိုးသမီးကင်းထောက်အဖွဲ့သို့ လည်းကောင်း၊ ၁၉၄၂ ခုနှစ်တွင် ပင်လယ်ကင်းထောက်အဖွဲ့သို့ လည်းကောင်း ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်အတွင်း ဂျော့ဘုရင်က သမီးတော်အား ဂရင်နေးဒီးယားအစောင့်တပ်ဖွဲ့တွင် ဂုဏ်ထူးဆောင် ဗိုလ်မှူးကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက အေ၊ တီ၊ အက်စ်အရံတပ်တွင် ဝင်ရောက်စစ်မှုထမ်းခဲ့ရာ၊ ၁၉၄၅ ခုနှစ်၌ ပြန်တမ်းဝင်အရာရှိအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည်။

၁၉၄၇ ခု နှစ်ဦးတွင် အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးသည် ခမည်းတော်၊ မယ်တော်တို့နှင့်အတူ တောင်အာဖရိကတိုက်သို့ခရီးထွက်စဉ်က အသက် ၂၁ နှစ်ပြည့်သော မွေးနေ့အခမ်းအနားကို ကျင်းပခဲ့သည်။ ထိုမွေးနေ့တွင် မင်းသမီးက မိမိသည်ဗြိတိသျှ ဓနသဟာယနိုင်ငံများ အကျိုးကို တစ်သက်လုံးသည်ပိုးရွက်ဆောင်ပါမည်ဟူ၍ အသံလွှင့်ကျေညာခဲ့လေသည်။

၁၉၄၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁ဝ ရက်နေ့တွင် ယခင်က ဂရိမင်းသားဖိလစ်ဖြစ်သူ ဘုရင့်ရေတပ်မတော်မှ ဗိုလ်ဖိလစ် မောင့်ဗက်တင်နှင့် စေ့စပ်ပြီးကြောင်း ကျေညာခဲ့သည်။ ထိုနှစ်နိုဝင်ဘာလ ၂ဝ ရက် နေ့တွင် အယ်လစ်ဇဗက် မင်းသမီးနှင့် ဖိလစ်မင်းသားတို့သည် လန်ဒန်မြို့ရှိ ဝက်စမင်စတာအက်ဗေးဘုရားရှိခိုးကျောင်း၌ ထိမ်းမြားလက်ထပ်ကြသည်။ လက်မထပ်မီနေ့တွင် ဂျော့ဘုရင်က ဖိလစ်မင်းသားအား အက်ဒင်ဗာရာမြို့စားဘွဲ့ချီးမြှင့်ခဲ့လေသည်။

၁၉၄၈ ခုနှစ် မေလတွင် အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးသည် ကြင်ဖက်တော် အက်ဒင်ဗာရာမြို့စားနှင့်အတူ ပြင်သစ်နိုင်ငံသို့ ဧည့်သည်တော်အဖြစ် သွားရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ်နိုဝင် ဘာလ ၁၄ ရက်နေ့တွင် သားဦးဖြစ်သော ချားဖိလစ်အာသာဂျော့မင်းသားကိုဖွားမြင်သည်။ တစ်ဖန် ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ် ဩဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့တွင် အန်အယ်လစ်ဇဗက် အဲလစ်လူဝီမင်းသမီးကိုဖွားမြင်သည်။ ၁၉၅၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလနှင့် နိုဝင်ဘာလအတွင်းက အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးနှင့် ကြင်ဖက်တော် အက်ဒင်ဗာရာမြို့စားတို့သည် ကနေဒါနိုင်ငံရှိ ပြည်နယ်များသို့လည်းကောင်း၊ အမေရိကန်သမ္မတ၏ ဧည့်သည်တော် အဖြစ်ဖြင့် ဝါရှင်တန်မြို့တော်သို့လည်းကောင်း ခရီးထွက် လည်ပတ်ခဲ့ကြလေသည်။

ထို့နောက် တစ်ဖန် ၁၉၅၂ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီလ ၃၁ရက်နေ့တွင် အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးနှင့် ကြင်ဖက်တော်တို့သည် ဒိုမီနီယန်နိုင်ငံများဖြစ်သော သီဟိုဠ်၊ ဩစတြေးလီးယား၊ နယူးဇီလန်နိုင်ငံများ အပါအဝင် ဗြိတိသျှပိုင်နက်နယ်ပယ်အသီးသီးသို့ ငါးလကြာမျှ ခရီးရှည်ထွက်ရန်အတွက် အာဖရိကတိုက်ရှိကင်ညာနယ်သို့ လေကြောင်းဖြင့် ထွက်ခွာခဲ့လေသည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်မှစ၍ ဆဋ္ဌမဂျော့ဘုရင်၏ ကျန်းမာရေး ချို့ယွင်းလာခဲ့ရာ ၁၉၅၂ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့တွင် ဘုရင်ကြီးကွယ်လွန်လေသည်။ ထို့ကြောင့် ကင်ညာနယ်သို့ရောက်ရှိနေသော နန်းလျာ အယ်လစ်ဇဗက်မင်းသမီးသည် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ချက်ခြင်းပြန်ခဲ့ရလေသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၈ ရက်နေ့တွင် အယ်လစ်ဇဗက်သည် ခမည်းတော်၏ အရိုက်အရာဖြစ်သော ဗြိတိသျှထီးနန်းကို ဆက်ခံစိုးစံသည်။ သားဦးဖြစ် သော ချားမင်းသားသည်လည်း ကွန်ဝေါနယ်စားဘွဲ့ကိုခံယူ၍ နန်းလျာဖြစ်လာလေသည်။ ၁၉၅၃ ခု၊ ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့တွင် လန်ဒန်မြို့ ဝက်စမင်စတာအက်ဗေး ဘုရားရှိခိုးကျောင်း၌ ဒုတိယ အယ်လစ်ဇဗက်ဘုရင်မအဖြစ် ဘိသိက်ခံပွဲကို ကျင်းပခဲ့ကြသည်။ ထိုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် အယ်လစ်ဇဗက်သည် အက်ဒင် ဗာရာမြို့စားနှင့်အတူ ဗြိတိသျှ ဓနသဟာယနိုင်ငံများသို့ တိုင်းခန်းလှည့်ခဲ့ရာ၊ ၁၉၅၄ ခုနှစ် မေလတွင် လန်ဒန်မြို့သို့ ပြန်ရောက်လေသည်။

ဒုတိယ အယ်လစ်ဇဗက်ဘုရင်မသည် ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ဒုတိယ သားတော် အင်ဒြူးအဲလဗတ် ခရစ္စတီယန် အပ်ဒွပ်ကို ဖွားမြင်သည်။ အင်ဒြူးမင်းသားသည် ချားမင်းသားနောက် ဗြိတိသျှထီးနန်းကို ဆက်ခံနိုင်ခွင့်ရှိသော နန်းလျာဖြစ်လေသည်။

ဘုရင်မကြီး အယ်လီဇဘက် ဒုတိယသည် လက်ရှိ ယူနိုက်တက် ကင်းဒမ်း (ဗြိတိန်၊ ယူကေ)၊ ဓနသဟာယနိုင်ငံများနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံ၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၊ နယူးဇီလန်နိုင်ငံအပါအဝင် အခြား နိုင်ငံပေါင်း ၁၅ နိုင်ငံ၏ ဘုရင်မ ဖြစ်သည်။ သူမသည် ဖခမည်းတော် ဂျော့ဂျ်ဆဋ္ဌမ နတ်ရွာစံပြီးနောက် ၁၉၅၂ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂ ရက်နေ့တွင် နန်းတက်ခဲ့ပြီး သက်ရှိထင်ရှားရှိသူ ရှင်ဘုရင်များအနက် နန်းသက် အရှည်ကြာဆုံး ဘုရင်မဖြစ်သည်။ ဗြိတိသျှသမိုင်းတွင် တတိယမြောက် နန်းသက် အရှည်ဆုံးဖြစ်သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ကြင်ရာတော် ဖိလစ်မင်းသားနှင့် စုလျားရစ်ပတ်ကာ သားတော်၊ သမီးတော် ၄ ဦး ထွန်းကားပြီး မြေးတော် ၈ ဦးရှိသည်။