ဆမ်မာရာမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
"{{Infobox ဒေသ |အမည် = ဆမ..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည်
 
No edit summary
စာကြောင်း ၃၄ - စာကြောင်း ၃၄ -
ဆမ်မာရာမြို့သည် [[အီရတ်နိုင်ငံ]]ရှိ မြို့တော်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဆလာဒင် အုပ်ချုပ်ရေးဒေသအတွင်း တိုင်းဂရစ်မြစ်၏ အရှေ့ဘက်ကမ်းတွင် တည်ရှိကာ ဘဂ္ဂဒက်မြို့၏ မြောက်ဘက် ၇၈မိုင် (၁၂၅ ကီလိုမီတာ) အကွာတွင် တည်ရှိသည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ် မြို့တော်၏ ခန့်မှန်းခြေ လူဦးရေမှာ ၃၄၈,၇၀၀ ဦး ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ ခုနှစ် အီရတ်နိုင်ငံ လူမျိုးရေး အကြမ်းဖက်မှုများအတွင်း ဆမ်မာရာမြို့သည် ဆွန်နီတြိဂံ အကြမ်းဖက်ဒေသ အတွင်း ရှိခဲ့သည်။
ဆမ်မာရာမြို့သည် [[အီရတ်နိုင်ငံ]]ရှိ မြို့တော်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဆလာဒင် အုပ်ချုပ်ရေးဒေသအတွင်း တိုင်းဂရစ်မြစ်၏ အရှေ့ဘက်ကမ်းတွင် တည်ရှိကာ ဘဂ္ဂဒက်မြို့၏ မြောက်ဘက် ၇၈မိုင် (၁၂၅ ကီလိုမီတာ) အကွာတွင် တည်ရှိသည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ် မြို့တော်၏ ခန့်မှန်းခြေ လူဦးရေမှာ ၃၄၈,၇၀၀ ဦး ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ ခုနှစ် အီရတ်နိုင်ငံ လူမျိုးရေး အကြမ်းဖက်မှုများအတွင်း ဆမ်မာရာမြို့သည် ဆွန်နီတြိဂံ အကြမ်းဖက်ဒေသ အတွင်း ရှိခဲ့သည်။


အလယ်ခေတ်ကာလအတွင်းတွင် ဆမ်မာရာသည် အဘာဆစ် ကယ်လီဖိတ်၏ မြို့တော် ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ဗိသုကာနှင့် အနုပညာဆိုင်ရာ အမွေအနှစ်များ မူလအတိုင်း ကျန်ခဲ့သော တစ်ခုတည်းသော အစ္စလာမ် မြို့တော် ဖြစ်သည်။<ref>UNESCO, Samarra Archaeological City, http://whc.unesco.org/en/list/276</ref> ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ယူနက်စကိုမှ ဆမ်မာရာအား [[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ]]စာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6248244.stm | publisher=[[BBC News]] | title=Unesco names World Heritage sites | date=2007-06-28 | accessdate=2010-05-23}}</ref>
အလယ်ခေတ်ကာလအတွင်းတွင် ဆမ်မာရာသည် အဘာဆစ် ကယ်လီဖိတ်၏ မြို့တော် ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ဗိသုကာနှင့် အနုပညာဆိုင်ရာ အမွေအနှစ်များ မူလအတိုင်း ကျန်ခဲ့သော တစ်ခုတည်းသော အစ္စလာမ် မြို့တော် ဖြစ်သည်။<ref>UNESCO, Samarra Archaeological City, http://whc.unesco.org/en/list/276</ref> ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ယူနက်စကိုမှ ဆမ်မာရာအား [[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ]]စာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6248244.stm | publisher=BBC News | title=Unesco names World Heritage sites | date=2007-06-28 | accessdate=2010-05-23}}</ref>

==သမိုင်းကြောင်း==
===ရှေးခေတ် ဆမ်မာရာ===
[[Image:Female Statuette Halaf Culture 6000-5100 BCE.jpg|thumb|left|upright|အမျိုးသမီး ရုပ်ထု၊ ဆမ်မာရာ၊ ဘီစီ ၆၀၀၀]]
[[File:Samarra bowl.jpg|thumb|upright|ဘာလင်မြို့ ပါဂါးမွန် ပြတိုင်ရှိ ဆမ်မာရာ ကျောက်ခွက်။ အလယ်ခေါင်ရှိ စကြာပုံသည် ပြန်လည်ဖန်တီးထားခြင်း ဖြစ်သည်။<ref>Stanley A. Freed, ''Research Pitfalls as a Result of the Restoration of Museum Specimens'', Annals of the New York Academy of Sciences, Volume 376, The Research Potential of Anthropological Museum Collections pages 229–245, December 1981.</ref>]]
[[File:Chinese sancai sherd 9th 10th century found in Samarra.jpg|thumb|upright|ဆမ်မာရာတွင် တွေ့ရှိသည့် တရုတ်ပြည်တွင် ပြုလုပ်သော ဆန်ကိုင်း အိုးကွဲ။ အေဒီ ၉ရာစုမှ ၁၀ ရာစု အတွင်းလက်ရာ။ အစ္စလာမ် အိုးလုပ်ငန်းတွင် တရုတ်တို့၏ လွှမ်းမိုးမှု ဥပမာ။ ဗြိတိသျှ ပြတိုက်]]

ဆမ်မာရာရှိ သမိုင်းမတင်မီကာလ အကြွင်းအကျန်များကို ၁၉၁၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၁၄ ခုနှစ်အတွင်းတွင် ဂျာမန် ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင် အန့် ဟာ့ဇ်ဖဲလ်ဒ် မှ ပထမဆုံး စတင် တူးဖော်ခဲ့သည်။ ဆမ်မာရာသည် ဆမ်မာရာ ယဉ်ကျေးမှုအတွက် ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာ စံပြနေရာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ်မှစ၍ မှတ်စုများ၊ စာများ၊ မထုတ်ဝေရသေးသော တူးဖော်မှု အစီရင်ခံစာများ နှင့် ဓာတ်ပုံများသည် ဝါရှင်တန် ဒီစီမြို့ရှိ ဖရီးယား အနုပညာပြတိုက်တွင် ရှိနေခဲ့သည်။

ယဉ်ကျေးမှုလောက သည် အူဘိတ်ခေတ်နှင့် အပြိုင် စည်ပင်ထွန်းကားလာခဲ့ပြီး အရှေ့နားဒေသတွင် ပထမဆုံးသော မြို့ပြနိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဘီစီ ၅,၅၀၀ မှ စတင်၍ နောက်ဆုံး ပျက်သုဉ်းသွားချိန် ဘီစီ ၃,၉၀၀ အထိ တည်ရှိခဲ့သည်။


==ကိုးကား==
==ကိုးကား==

၀၈:၁၃၊ ၃၀ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၉ ရက်နေ့က မူ

ဆမ်မာရာမြို့
سَامَرَّاء
မြို့
နိုင်ငံအီရတ်နိုင်ငံ
ဒေသဆလာဒင်
ဆမ်မာရာ ရှေးဟောင်းသုတေသနမြို့တော်*
UNESCO ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ
တည်ရှိသည့် နိုင်ငံ  အီရတ်
အမျိုးအစား ယဉ်ကျေးမှု
ရွေးချယ်သည့်စံနှုန်း ii, iii, iv
ကိုးကား ၂၇၆
ဒေသ** အာရှ နှင့် ပစိဖိတ်ဒေသ
သတ်မှတ်ခြင်း မှတ်တမ်း
စတင်သတ်မှတ်ခြင်း ၂၀၀၇  (၃၁ ကြိမ်)
* ယူနက်စကိုကမ္ဘာ့အမွေခံစာရင်းတွင် ရေးထိုးထားသောအမည်
** ယူနက်စကိုမှ ခွဲခြားသတ်မှတ်ထားသောဒေသ

ဆမ်မာရာမြို့သည် အီရတ်နိုင်ငံရှိ မြို့တော်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ဆလာဒင် အုပ်ချုပ်ရေးဒေသအတွင်း တိုင်းဂရစ်မြစ်၏ အရှေ့ဘက်ကမ်းတွင် တည်ရှိကာ ဘဂ္ဂဒက်မြို့၏ မြောက်ဘက် ၇၈မိုင် (၁၂၅ ကီလိုမီတာ) အကွာတွင် တည်ရှိသည်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ် မြို့တော်၏ ခန့်မှန်းခြေ လူဦးရေမှာ ၃၄၈,၇၀၀ ဦး ဖြစ်သည်။ ၂၀၀၆-၂၀၀၇ ခုနှစ် အီရတ်နိုင်ငံ လူမျိုးရေး အကြမ်းဖက်မှုများအတွင်း ဆမ်မာရာမြို့သည် ဆွန်နီတြိဂံ အကြမ်းဖက်ဒေသ အတွင်း ရှိခဲ့သည်။

အလယ်ခေတ်ကာလအတွင်းတွင် ဆမ်မာရာသည် အဘာဆစ် ကယ်လီဖိတ်၏ မြို့တော် ဖြစ်ခဲ့ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံ၊ ဗိသုကာနှင့် အနုပညာဆိုင်ရာ အမွေအနှစ်များ မူလအတိုင်း ကျန်ခဲ့သော တစ်ခုတည်းသော အစ္စလာမ် မြို့တော် ဖြစ်သည်။[၁] ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် ယူနက်စကိုမှ ဆမ်မာရာအား ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာစာရင်းတွင် ထည့်သွင်းခဲ့သည်။[၂]

သမိုင်းကြောင်း

ရှေးခေတ် ဆမ်မာရာ

အမျိုးသမီး ရုပ်ထု၊ ဆမ်မာရာ၊ ဘီစီ ၆၀၀၀
ဘာလင်မြို့ ပါဂါးမွန် ပြတိုင်ရှိ ဆမ်မာရာ ကျောက်ခွက်။ အလယ်ခေါင်ရှိ စကြာပုံသည် ပြန်လည်ဖန်တီးထားခြင်း ဖြစ်သည်။[၃]
ဆမ်မာရာတွင် တွေ့ရှိသည့် တရုတ်ပြည်တွင် ပြုလုပ်သော ဆန်ကိုင်း အိုးကွဲ။ အေဒီ ၉ရာစုမှ ၁၀ ရာစု အတွင်းလက်ရာ။ အစ္စလာမ် အိုးလုပ်ငန်းတွင် တရုတ်တို့၏ လွှမ်းမိုးမှု ဥပမာ။ ဗြိတိသျှ ပြတိုက်

ဆမ်မာရာရှိ သမိုင်းမတင်မီကာလ အကြွင်းအကျန်များကို ၁၉၁၁ ခုနှစ်မှ ၁၉၁၄ ခုနှစ်အတွင်းတွင် ဂျာမန် ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင် အန့် ဟာ့ဇ်ဖဲလ်ဒ် မှ ပထမဆုံး စတင် တူးဖော်ခဲ့သည်။ ဆမ်မာရာသည် ဆမ်မာရာ ယဉ်ကျေးမှုအတွက် ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာ စံပြနေရာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၄၆ ခုနှစ်မှစ၍ မှတ်စုများ၊ စာများ၊ မထုတ်ဝေရသေးသော တူးဖော်မှု အစီရင်ခံစာများ နှင့် ဓာတ်ပုံများသည် ဝါရှင်တန် ဒီစီမြို့ရှိ ဖရီးယား အနုပညာပြတိုက်တွင် ရှိနေခဲ့သည်။

ယဉ်ကျေးမှုလောက သည် အူဘိတ်ခေတ်နှင့် အပြိုင် စည်ပင်ထွန်းကားလာခဲ့ပြီး အရှေ့နားဒေသတွင် ပထမဆုံးသော မြို့ပြနိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဘီစီ ၅,၅၀၀ မှ စတင်၍ နောက်ဆုံး ပျက်သုဉ်းသွားချိန် ဘီစီ ၃,၉၀၀ အထိ တည်ရှိခဲ့သည်။

ကိုးကား

  1. UNESCO, Samarra Archaeological City, http://whc.unesco.org/en/list/276
  2. "Unesco names World Heritage sites"၊ BBC News၊ 2007-06-28။ 2010-05-23 တွင် ပြန်စစ်ပြီး 
  3. Stanley A. Freed, Research Pitfalls as a Result of the Restoration of Museum Specimens, Annals of the New York Academy of Sciences, Volume 376, The Research Potential of Anthropological Museum Collections pages 229–245, December 1981.