ကျောက်ဖယားမြစ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ရာဇဝင်ကို အပြန်အလှန်အားဖြင့် ဝင်ကြည့်ရန်
← တည်းဖြတ်မူ အဟောင်းပိုသစ်သော တည်းဖြတ်မှု
Content deleted Content added
မြင်ကွင်းဝီကီစာသား
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၆၉ - စာကြောင်း ၆၉ -
==အမည်နာမ==
==အမည်နာမ==
​ရှေးကျလှ​သော ဥ​ရောပ​မြေပုံများတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်အား မီနမ်မြစ် ( Menam) သို့မဟုတ် (Mae Nam) (Thai: [[wikt:แม่น้ำ|แม่น้ำ]])ဟု​တွေ့နိုင်သည်။ ထိုင်း​မြေတိုင်းဌာန မတည်​ထောင်မီကရှိခဲ့​သော ဆိုင်ယမ်အစိုးရ​မြေတိုင်းဌာန၏ ညွှန်ကြား​ရေးမှုးချုပ်ဖြစ်သူ ဂျိမ်း အမ်စီ ကာသရီက ​ပြောကြားခဲ့သည်မှာ မိနမ်မှာ ​ယေဘူယျ အမည်ဖြစ်​​ကြောင်း၊ မီ (me) မှာ အ​မေဟု အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်နိုင်ပြီး (Nam)မှာ ​ရေဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ "ဆိုင်ယမ်တိုင်းပြည်၏ အဓိကအကျဆုံးမြစ်ဖြစ်သည်။<ref name=McCarthy>{{cite book |last= McCarthy |first= James Fitzroy |title= Surveying and exploring in Siam |url= https://archive.org/stream/surveyingandexp00mccagoog.pdf|date= 2005-07-13 |origyear= 1900 |publisher= John Murray, Albemarle Street |location= London |oclc= 5272849 |page= 21|chapter= Chapter VI. From Bangkok to Korat – Elephants |chapterurl= http://ebooks.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea&cc=sea&idno=sea108&q1=tai&node=sea108%3A23&view=image&seq=37&size=100 |quote= The Me Nam Chao P'ia is a magnificent river.
​ရှေးကျလှ​သော ဥ​ရောပ​မြေပုံများတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်အား မီနမ်မြစ် ( Menam) သို့မဟုတ် (Mae Nam) (Thai: [[wikt:แม่น้ำ|แม่น้ำ]])ဟု​တွေ့နိုင်သည်။ ထိုင်း​မြေတိုင်းဌာန မတည်​ထောင်မီကရှိခဲ့​သော ဆိုင်ယမ်အစိုးရ​မြေတိုင်းဌာန၏ ညွှန်ကြား​ရေးမှုးချုပ်ဖြစ်သူ ဂျိမ်း အမ်စီ ကာသရီက ​ပြောကြားခဲ့သည်မှာ မိနမ်မှာ ​ယေဘူယျ အမည်ဖြစ်​​ကြောင်း၊ မီ (me) မှာ အ​မေဟု အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်နိုင်ပြီး (Nam)မှာ ​ရေဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ "ဆိုင်ယမ်တိုင်းပြည်၏ အဓိကအကျဆုံးမြစ်ဖြစ်သည်။<ref name=McCarthy>{{cite book |last= McCarthy |first= James Fitzroy |title= Surveying and exploring in Siam |url= https://archive.org/stream/surveyingandexp00mccagoog.pdf|date= 2005-07-13 |origyear= 1900 |publisher= John Murray, Albemarle Street |location= London |oclc= 5272849 |page= 21|chapter= Chapter VI. From Bangkok to Korat – Elephants |chapterurl= http://ebooks.library.cornell.edu/cgi/t/text/pageviewer-idx?c=sea&cc=sea&idno=sea108&q1=tai&node=sea108%3A23&view=image&seq=37&size=100 |quote= The Me Nam Chao P'ia is a magnificent river.
|accessdate=8 February 2012}}{{Dead link|date=August 2015}}</ref>
|accessdate=8 February 2012}}{{Dead link}}</ref>


ဆိုင်ယမ်၏ မိုင်းတွင်းဌာနတွင် ၁၈၉၁ခုနှစ်မှ ၁၈၉၆ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်း​ဆောင်ခဲ့​သော ဟားဘတ်ဝါတန်စမစ်<ref>{{cite web
ဆိုင်ယမ်၏ မိုင်းတွင်းဌာနတွင် ၁၈၉၁ခုနှစ်မှ ၁၈၉၆ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်း​ဆောင်ခဲ့​သော ဟားဘတ်ဝါတန်စမစ်<ref>{{cite web

၁၅:၀၇၊ ၈ နိုဝင်ဘာ ၂၀၁၈ ရက်နေ့က မူ

ကျောက်ဖယားမြစ် (แม่น้ำเจ้าพระยา)
နခွန်စဝမ်ရှိ မြစ်ဖျားခံရာ
နိုင်ငံ  ထိုင်း
မြစ်လက်တက်များ
 - ဘယ် ပါစပ်မြစ်
 - ညာ ​သေက္ကဲခရမ်မြစ်
မြို့ ဘန်​ကောက်
ရင်းမြစ် ပင်မြစ်နှင့် နန်မြစ်
 - တည်နေရာ ပက်နမ်ဖို, နခွန်စဝမ်ပြည်နယ်
 - အမြင့် ၂၅ m (၈၂ ft)
မြစ်ဝ
 - တည်နေရာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့, စမယ်ပရာခမ်ပြည်နယ်
 - အမြင့် ၀ m (၀ ft)
အရှည် ၃၇၂ km (၂၃၁ mi)
မြစ်ဝှမ်း ၁၆၀,၄၀၀ km2 (၆၁,၉၃၁ sq mi)
ရေစီးဝင်မှု for နခွန်စဝမ်
 - ပျမ်းမျှ ၇၁၈ m3/s (၂၅,၃၅၆ cu ft/s)
 - အများဆုံး ၅,၉၆၀ m3/s (၂၁၀,၄၇၅ cu ft/s)
Map of the Chao Phraya River drainage basin

ကျောက်ဖယားမြစ်(အင်္ဂလိပ်: Chao Phraya၊/ˌtʃaʊ prəˈjɑː/ CHOW-_-PRƏ-yah၊ထိုင်း: แม่น้ำเจ้าพระยา RTGS: Maenam Chao Phraya, အသံထွက် [mɛ̂ːnáːm tɕâːw pʰráʔjaː] သို့မဟုတ်  [tɕâːw pʰrajaː][၁])သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အဓိကမြစ်ကြီးတစ်စင်းဖြစ်သည်။[၂]မြို့​တော်ဘန်​ကောက်ကို ဖြတ်၍ စီးဆင်းကာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။

အမည်နာမ

​ရှေးကျလှ​သော ဥ​ရောပ​မြေပုံများတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်အား မီနမ်မြစ် ( Menam) သို့မဟုတ် (Mae Nam) (Thai: แม่น้ำ)ဟု​တွေ့နိုင်သည်။ ထိုင်း​မြေတိုင်းဌာန မတည်​ထောင်မီကရှိခဲ့​သော ဆိုင်ယမ်အစိုးရ​မြေတိုင်းဌာန၏ ညွှန်ကြား​ရေးမှုးချုပ်ဖြစ်သူ ဂျိမ်း အမ်စီ ကာသရီက ​ပြောကြားခဲ့သည်မှာ မိနမ်မှာ ​ယေဘူယျ အမည်ဖြစ်​​ကြောင်း၊ မီ (me) မှာ အ​မေဟု အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်နိုင်ပြီး (Nam)မှာ ​ရေဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ "ဆိုင်ယမ်တိုင်းပြည်၏ အဓိကအကျဆုံးမြစ်ဖြစ်သည်။[၂]

ဆိုင်ယမ်၏ မိုင်းတွင်းဌာနတွင် ၁၈၉၁ခုနှစ်မှ ၁၈၉၆ခုနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်း​ဆောင်ခဲ့​သော ဟားဘတ်ဝါတန်စမစ်[၃] မှ ၁၈၉၈ခုနှစ်တွင် ထုတ်​ဝေခဲ့​သော သူ၏စာအုပ်တွင် မီနမ်​ကျောက်ဖယား ဟုရည်ညွှန်း​ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံ အတွင်းရှိ အင်္ဂလိပ်ဘာသာ မီဒီယာတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်ကို မြစ်ဘုရင်ဟု ရံဖန်ရံခါ ဘာသာပြန်တတ်ကြသည်။ [၄]

ဘန်​ကောက်မြို့ရှိ ​ကျောက်ဖယားမြစ်

​မြေမျက်နှာသွင်ပြင်

​ကျောက်ဖယားမြစ်မှာ နခွန်စဝမ်​ဒေသ (ပတ်နမ်ဖို) တွင် ပင်မြစ်နှင့် နမ်မြစ်တို့​ ​ပေါင်းဆုံကာ မြစ်ဖျားခံလာသည်။ ထို့​နောက်တွင် ​တောင်ဘက်သို့ အလယ်ပိုင်းလွင်ပြင်များမှ ဘန်​ကောက်မြို့သို့၃၇၂ ကီလိုမီတာ (၂၃၁ မိုင်) စီးဆင်းကာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။ချနတ်​ဒေသတွင်သချင်းမြစ်လက်တက် စီးဆင်းသည်။သချင်းမြစ်မှာ ပင်မမြစ်ကြီးနှင့်အပြိုင် စီးဆင်းကာဘန်​ကောက်မြို့၏ အ​နောက်ဘက် ၃၅ ကီလိုမီတာ (၂၂ မိုင်)ခန့်အကွာ စမွတ်ဆခွန်​ဒေသတွင် ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်း စီးဝင်သည်။ချိုင်းနတ်ဆည် ​အောက်ပိုင်းမှစ​သော အနိမ့်ပိုင်းလွင်ပြင် ​ဒေသမှစ၍ ခလွန်ဟု​ခေါ်​သော တူး​မြောင်း များစွာရှိသည်။ ထိုတူး​မြောင်းများမှာ ​ဒေသတွင်း ​ကောက်ပဲသီးနှံ စိုက်ပျိုး​ရေးအတွက် ​ရေသွင်း တူး​မြောင်းများဖြစ်သည်။

​ကျောက်ဖယားမြစ်၏ ​ယေဘူယျ ကိုသြဒိနိတ်အညွှန်းမှာ 13N၊ 100E ဖြစ်သည်။ဤ​ဒေသတွင် မုတ်သုံရာသီဥတုရှိပြီးတစ်နှစ်လျှင် မိုး​ရေချိန် ၁,၄၀၀ မီလီမီတာ (၅၅ လက်မ) ခန့်ရှိသည်။ဘန်​ကောက်မြို့တွင် အပူချိန် ၂၄ to ၃၃ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် (၇၅ to ၉၁ ဒီဂရီ ဖာရင်ဟိုက်) ရှိသည်။

မြစ်​ကြောင်း ပြုပြင်ခြင်းများ

ပင်မမြစ်နှင့် သူ၏ ​တူး​မြောင်းများ

​အယုဒ္ဓယ​ခေတ်က ကျောက်ဖယားမြစ် ​အောက်ပိုင်းတွင် လူလုပ်ပြုပြင်မှုများ ရှိခဲ့သည်။တူး​မြောင်း ​တော်​တော်များများမှာ မြစ်​ဘေးတွင် ကြီးမား​သော ကွင်းများအဖြစ် တည်ရှိသည်။

  • ၁၅၃၈ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး မြစ်​ကြောင်းပြုပြင်မှုဖြစ်​သော ၃ km (၂ mi) ရှည်လျား​သော တူး​မြောင်းတစ်ခုကို ချာရီချာဘုရင်၏ အမိန့်​တော်ဖြင့် တူး​ဖော်ခဲ့သည်။ ခလွန်လတ် ဟု​ခေါ်သည်။ယ​နေ့​ခေတ်တွင် ခလွန် ဘန်​ကောက်နွိုင်ဟု သိကြသည်။ဤတူး​မြောင်းမှာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့မှ မြို့​တော် အယုဒ္ဓယသို့ လာ​ရောက်ကြမည့် သင်္ဘောများကို 13–14 km ခရီးတို​စေသည်။[၅]
  • ၁၅၄၂ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်ဘန်​ကောက်ဟု ​ခေါ်​သော ၂ကီလိုမီတာ ရှည်လျား​သော တူး​​မြောင်းတစ်ခု တူး​ဖော်ခဲ့သည်။ယ​နေ့​ခေတ်တွင် ခလွန်ဘန်​ကောက်ရီဟု သိကြသည်။ထိုတူး​မြောင်းမှာ မြစ်အတွင်း ခရီးသွားလာ​ရေး လမ်း​ကြောင်းကို၁၄ km (၉ mi) တို​စေသည်။[၅]
  • ၁၆၀၈ခုနှစ်တွင် ခလွန်ဘန်ဖို ဟု​ခေါ်​သော ၇ကီလိုမီတာရှည်လျား​သော တူး​မြောင်းကို တူး​ဖော်ပြီးစီးခဲ့ပြန်သည်။ထိုတူး​မြောင်းမှာ ​ကျောက်ဖယားမြစ်၏ မူလလမ်း​ကြောင်းကို ၁၈ km (၁၁ mi)တို​တောင်း​စေသည်။.[၅]
  • ၁၆၃၆ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်​မောင်း​နော့သဘူရီ တူး​မြောင်းကို တူး​ဖော်ပြီးစီးခဲ့သည်။[၅]
  • ၁၇၂၂ခုနှစ်တွင် ခလွန်လတ်ကရတ်နွိုင် ဟု​ခေါ်​သော တူး​မြောင်းတစ်ခုကို တူး​ဖော်ပြီးစီးရာ ​ကျောက်ဖယား​ရေ​ကြောင်းခရီးအား ၇ km (၄ mi) တို​စေခဲ့သည်။ ဤလမ်း​ကြောင်းမှာ ခိုခရတ်ကျွန်းမှ ဖြစ်သည်။.[၅]

မြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက်ရှိ ​ဒေသများ​

​ကျောက်ဖယား မြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ​မြောက်မှ​တောင်သို့ ဖြတ်သန်းစီးဆင်းရာ​ဒေသများမှာ နခွန်စဝမ်​ဒေသ၊အုတုန်သနီ​ဒေသ၊ချနတ်​ဒေသ၊စင်ဘူရီ​ဒေသ၊အန်သန်း​ဒေသ၊အယုဒ္ဓယ​ဒေသ၊ပသွန်သနီ​ဒေသ၊​နော့သဘူရီ​ဒေသ၊ဘန်​ကောက်နှင့် စမွတ် ဖယာခန်​ဒေသတို့ဖြစ်သည်။ ထိုမြို့များမှာ သမိုင်း​ကြောင်းအရ အ​ရေးပါ​သောမြို့များဖြစ်ကာ ​ရေ​ကြောင်းခရီး​ကြောင့် လူဦး​ရေ ထူထပ်ရာမြို့များဖြစ်သည်။

သယ်ယူပို့​ဆောင်​ရေး

​ကျော်ဖယားမြစ်
​ကျော်ဖယားမြစ်အတွင်းရှိ အစားအ​သောက် ​ရောင်း​သော​လှေ
​ကျောင်ဖယားမြစ်အတွင်းရှိ အစားအ​သောက်​ ရောင်း​သော​​လှေ
​လှေဆိပ်တစ်ခုရှိ ခလွန်ဆန်ဆပ်​လှေ


ဘန်​ကောက်မြို့တွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်ကိုဖြတ်၍ တည်​ဆောက်ထား​သော အဓိကတံတားကြီးများမှာ ရာမ၆ သံလမ်းတံတား၊နန်း​တော်အနီးမှ ဖရာဖင်ခလိုတံတား၊ ရာမ ၈ တံတား၊ရာမ၉တံတား၊မီဂါတံတား တို့ဖြစ်သည်။

ဘန်​ကောက်တွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်မှာ ​ရေ​​ကြောင်းဘတ်စ်များ၏ အဓိက​သွေး​ကြောဖြစ်သည်။​နေ့စဉ်နှင့်အမျှ မြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ဖယ်ရီများ၊မြစ်တစ်ဖက်ကမ်းကူး ဖယ်ရီများ၊ဝါးတားတက္ကဆီများ စသည်တို့ဖြင်ြ ​​ကျောက်ဖယားမြစ်အတွင်းတွင် ကူးလူးသွားလာ​နေသည်။ယာဉ်​ကြောပိတ်ဆို့မှုများ​သော ဘန်​ကောက်မြို့တွင် မိုးပျံရထား၊​မြေ​အောက်ရထားများအပြင် ဤ​ရေ​ကြောင်းသယ်ယူ​ရေးများဖြင့်လည်း သွားလာကြသည်။မြစ်နှင့် မြို့တွင်းရှိတူး​မြောင်းများတွင် ​လှေလိုင်း​ပေါင်း ၁၅ခုထက်မက ရှိသည်။ ​ညပိုင်းတွင် ​ကျောက်ဖယားမြစ်အတွင်း ညစာသင်္ဘော၊​နေဝင်ချိန်ကြည့်သင်္ဘောများစွာ ရှိတတ်သည်။ပြည်တွင်းပြည်ပ ခရီးသွားများကိုဆွဲ​ဆောင်ရာလည်းဖြစ်သည်။

  • ​ကျောက်ဖယား အိတ်စပတ်ဘုတ် (Chao Phraya Express Boat)သည် ​ကျောက်ဖယားမြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ​ပြေးဆွဲ​သော ခရီးသည်တင်​ ​ရေယာဉ်များဖြစ်သည်။ပုံမှန်အားဖြင့် ရတ်ဘူရီနာနှင့် ​နော့သဘူရီ အကြားရှိ မှတ်တိုင် ၃၄ခုတွင် ဆိုက်ကပ်တတ်သည်။
  • ဖယ်ရီများမှာ ဘန်​ကောက်မြို့၏ ကမ်းတစ်ဖက် ၃၂​နေရာတွင် အကူးအ​ပြောင်းရှိသည်။
  • အမြှီးရှည်​​လှေ(Long-tail boat) များသည် ​ကျောက်ဖယားမြစ်​ကြောင်းတစ်လျှောက် ၁၅​နေရာတွင် ဆိုက်ကပ်သည်။
  • ခလွန် ဆန်ဆပ်​လှေ (Khlong Saen Saep boat service)သည် ခလွန် ဆန်ဆပ်တူး​မြောင်း တစ်လျှောက် မှတ်တိုင် ၂၇ခုတွင် ​ပြေးဆွဲသည်။
  • ခလွန် ဖရာခ​နောင်​လှေ (Khlong Phra Khanong boat service) ခလွန် ဖရာခ​နောင်တူး​မြောင်း တစ်လျှောက် မှတ်တိုင် ၁၃​နေရာတွင် ​ပြေးဆွဲသည်။
  • ခလွန် ဖာစီချရမ်​လှေ(Khlong Phasi Charoen boat service)သည် ခလွန် ဖာစီချရမ်တူး​မြောင်း တစ်လျှောက် ​ပြေးဆွဲသည်။

မြစ်လက်တက်များ

​​ကျောက်ဖယားမြစ်၏ အဓိကမြစ်လက်တက်များမှာ ပစပ်မြစ်၊​သောက္ကဲခရမ်မြစ်၊နမ်မြစ်၊ The principal ပင်မြစ်နှင့် သချင်မြစ်တို့ဖြစ်သည်။[၆][၇][၈]

​ကျောက်ဖယား ​ရေ​ဝေ​ရေလဲ

​ကျောက်ဖယားမြစ်​ပေါ်ရှိ တရုတ်အိမ်

​ကျောက်ဖယားမြစ်နှင့် သူ၏မြစ်လက်တက်များပါဝင်​သော စနစ်အရ ​ကျောက်ဖယား​ရေ​ဝေ​ရေလဲစနစ် ရှိသည်။ဤစနစ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် အကြီးမားဆုံး စနစ်ဖြစ်သည်။နိုင်ငံ၏ ၃၅ရာခိုင်နှုန်းခန့် ဖြန့်ကျက်ထားသည်။

မြစ်ဝကျွန်း​ပေါ်

သချင်းမြစ်မှာ ​ကျောက်ဖယားမြစ်မှခွဲထွက်၍ အပြိုင်စီးကာ ထိုင်းပင်လယ်​ကွေ့အတွင်းသို့ စီးဝင်သည်။​ကျောက်ဖယားမြစ်နှင့် သချင်းမြစ်နှင့် မြစ်လက်တက်များရှိ​သော ထိုကြား​ဒေသသည် မြစ်ဝကျွန်း​ပေါ်ဖြစ်သည်။

ဇီဝမျိုးကွဲများ

​ကျောက်ဖယားမြစ်ထဲမှ ​တွေ့ရ​သော ဝပ်အာရမ်ဘုရား

​ကျောက်ဖယားစနစ်၏ ​အောက်ပိုင်း​ဒေသများဖြစ်​သော နိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် စိမ့်​မြေ​တောများ၊အပူပိုင်းနှင့် စိမ့်သမ​နွေရွက်​ကြွေ​တောများရှိသည်။ ​မြောက်မှ​တောင်သို့ ၄၀၀ km (၂၄၉ mi) ရှည်ကာ၁၈၀ km (၁၁၂ mi)ကျယ်သည်။ မူလ စိမ့်​မြေ​တောများမှာ ဖယ်ရှားခြင်းခံခဲ့ရပြီး လွင်ပြင်များအဖြစ်​ပြောင်းလဲကာ စပါး၊ ​ကောက်ပဲသီးနှံ၊ အခြား စိုက်ပျိုး​ရေးလုပ်ငန်းများ၊ဘန်​ထို​ဒေသတွင် ကျက်စား​သော သားရဲတိရိစ္ဆာန်များပါ ​ပျောက်ကွယ်ကုန်သည်။ထိုအထဲတွင် ငါးများ၊ငှက်များပါ ပါဝင်သည်။

ငါးများ

ဆူးကြီး သည် ကမ္ဘာ​ပေါ်တွင် အကြီးဆုံး​ ​ရေချိုငါးဖြစ်ကာ အ​လေးချိန် ၃၀၀ kg (၆၆၀ lb)ရှိသည်။[၉] but the natural population has been extirpated from Chao Phraya.

[၁၀]

​ကျောက်ဖယား ​ရေဆင်းစနစ်အတွင်း ငါးမျိုးစိတ်​ပေါင်း ၂၈၀ ခန့်ရှိသည်။

ဆက်စပ်ကြည့်ရှုရန်

ကိုးကား

  1. ↑ Pronunciation
  2. ↑ ၂.၀ ၂.၁ McCarthy၊ James Fitzroy (2005-07-13) [1900]။ "Chapter VI. From Bangkok to Korat – Elephants"။ Surveying and exploring in Siam (PDF)။ London: John Murray, Albemarle Street။ p. 21။ OCLC 5272849။ 8 February 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ The Me Nam Chao P'ia is a magnificent river.[လင့်ခ်သေ]
  3. ↑ Tamara Loos (1 December 2002)။ Introduction to Five Years in Siam။ 1994 reprint။ Pine Tree Web။
  4. ↑ The River of Kings II : City of Angels။ Thai Stories။ “"The River of Kings II – City of Angels", a light and sound musical”
  5. ↑ ၅.၀ ၅.၁ ၅.၂ ၅.၃ ၅.၄ Steve Van Beek: The Chao Phya, p.39
  6. ↑ Royal Irrigation Department River Gauges Report။ RID Stations (2002)။ 14 August 2009 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
  7. ↑ Chao Phraya River Basin (Thailand)။ World Water Assessment Programme။ 8 June 2008 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
  8. ↑ Detailed Map of the Chao Phraya River Basin (Thailand)။ World Water Assessment Programme။ 18 September 2008 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။
  9. ↑ Rainer Froese နှင့် Daniel Pauly ၏ တည်းဖြတ်မှု (2015 ခုနှစ်)။ "Catlocarpio siamensis" ဆိုင်ရာ FishBase ၏ 2015 ခုနှစ် Marchလထုတ် မူကွဲပုံစံပါ အချက်အလက်များ။
  10. ↑ Hogan, Z. (2011). "Catlocarpio siamensis". The IUCN Red List of Threatened Species 2011. IUCN. doi:10.2305/IUCN.UK.2011-1.RLTS.T180662A7649359.en. 
"https://my.wikipedia.org/w/index.php?title=ကျောက်ဖယားမြစ်&oldid=435387" မှ ရယူရန်