ခင်ညွန့် (ဗိုလ်ချုပ်ကြီး): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ဂြိုလ် +ဂြိုဟ်, -ဓါတ် +ဓာတ်) |
အရေးမကြီး infobox, ce |
||
| စာကြောင်း ၁ - | စာကြောင်း ၁ - | ||
{{Infobox Prime Minister |
|||
{{Infobox နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်း |
|||
| |
| name = ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ညွန့် |
||
| image = KhinNyunt cropped.jpg |
|||
| အမည်(မြန်မာအက္ခရာ) = ခင်ညွန့် |
|||
| order = |
|||
| အမည်(အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ) = Khin Nyunt |
|||
| office = မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် [[မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်|ဝန်ကြီးချုပ်]] |
|||
| အမည်(အခြားဘာသာအက္ခရာ) = |
|||
| leader = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]] |
|||
| အမည်ရင်း = |
|||
| term_start = ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ |
|||
| အမည်ကွဲ၁ = |
|||
| term_end = ၁၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၀၄ |
|||
| အမည်ကွဲ၂ = |
|||
| predecessor = ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး [[သန်းရွှေ]] |
|||
| အမည်ကွဲ၃ = |
|||
| successor = ဗိုလ်ချုပ်ကြီး [[စိုးဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး|စိုးဝင်း]] |
|||
| ဂုဏ်ထူးဆောင်အမည်၁ = |
|||
| office2 = [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] အတွင်းရေးမှူး ၁ |
|||
| ဂုဏ်ထူးဆောင်အမည်၂ = |
|||
| term_start2 = ၁၉၉၇ |
|||
| ဂုဏ်ထူးဆောင်အမည်၃ = |
|||
| term_end2 = ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ |
|||
| ဂုဏ်ထူးဆောင်အမည်၄ = |
|||
| predecessor2 = ရာထူး စတင် |
|||
| ကလောင်အမည်၁= |
|||
| successor2 = [[သိန်းစိန်၊ ဦး|ဦးသိန်းစိန်]] |
|||
| ကလောင်အမည်၂= |
|||
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1939|10|11}} |
|||
| ကလောင်အမည်၃= |
|||
| birth_place = [[ကျောက်တန်းမြို့နယ်]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]] |
|||
| ကလောင်အမည်၄= |
|||
| nationality = မြန်မာ |
|||
| ကလောင်အမည်၅= |
|||
| ethnicity = မြန်မာတရုတ် |
|||
| ကလောင်အမည်၆= |
|||
| spouse = ဒေါ်ခင်ဝင်းရွှေ |
|||
| ပုံ = Khin Nyunt.jpg |
|||
| children = ဒေါ်သင်းလဲ့လဲ့ဝင်း၊ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်နိုင်ဦး၊ ဒေါက်တာ ရဲနိုင်ဝင်း |
|||
| ဓာတ်ပုံစာတမ်း = |
|||
| party = |
|||
| တာဝန် ထမ်းဆောင်ရာဌာန ၁ = မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ် |
|||
| alma_mater = |
|||
| ရာထူး ၁ = ၉ ကြိမ်မြောက် ဝန်ကြီးချုပ် |
|||
<!--Military service--> |
|||
| ရာထူး ၁ စတင်သည့် နေ့ရက် = ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ |
|||
|nickname = |
|||
| ရာထူး ၁ ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၁၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၀၄ |
|||
|allegiance = |
|||
| ဒုတိယ သမ္မတ အဖြစ်(ရှိက) = |
|||
|branch = [[တပ်မတော်]] |
|||
| ယခင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၁ = စောမောင် |
|||
|serviceyears = ၁၉၆၀–၂၀၀၄ |
|||
| ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၁ = စိုးဝင်း |
|||
|rank = [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီး]] |
|||
| တာဝန် ထမ်းဆောင်ရာဌာန ၂ = နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ |
|||
|unit = |
|||
| ရာထူး ၂ = အတွင်းရေးမှူး(၁) |
|||
|commands = |
|||
| ရာထူး ၂ စတင်သည့် နေ့ရက် = ၁၉၉၇ |
|||
|battles = |
|||
| ရာထူး ၂ ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ |
|||
|awards = |
|||
| ယခင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၂ = စတင်တည်ထောင် |
|||
}} |
|||
| ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၂ = သိန်းစိန် |
|||
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး '''ဦးခင်ညွန့်''' (၁၁ အောက်တိုဘာ ၁၉၃၉ မွေးဖွား) သည် မြန်မာ တပ်မတော်အရာရှိဟောင်းနှင့် နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူသည် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ မှ ၁၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၀၄ အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ၇ နှစ်ခန့် ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။ ဦးခင်ညွန့်သည် [[မြန်မာပြည်ရှိ တရုတ်လူမျိုး|မြန်မာတရုတ်]] တစ်ဦး ဖြစ်သည်။<ref>{{cite web|last=Kuppuswamy |first=C.S. |date=11 September 2004 |url=http://www.saag.org/papers12/paper1161.html |title=Myanmar: The shake- up and the fall out. |publisher=South Asia Analysis Group |accessdate=22 May 2006 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070927200005/http://www.saag.org/papers12/paper1161.html |archivedate=27 September 2007 |deadurl=yes |df=dmy }}</ref> |
|||
| ရာထူး ၃ = |
|||
| ရာထူး ၃ စတင်သည့် နေ့ရက် = |
|||
| ရာထူး ၃ ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = |
|||
| ယခင်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၃ = |
|||
| ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်သူ ၃ = |
|||
| စစ်မှုထမ်းရာ ဌာန = တပ်မတော် (ကြည်း) |
|||
| စစ်မှုထမ်း စတင်သည့် နေ့ရက် = ၁၉၆၀ |
|||
| စစ်မှုထမ်း ကုန်ဆုံးသည့် နေ့ရက် = ၂၀၀၄ |
|||
| စစ်မှုထမ်း ရာထူး = General |
|||
| မွေးရက် = {{Birth date and age|1939|10|11}} |
|||
| မွေးနေ့ = |
|||
| မိဘများ(ရှိ/မရှိ)- ရှိလျင် (ရှိ)ဟုရေး၍ မရှိလျင် ကွက်လပ်ချန်ရန် = |
|||
| ဖခင်အမည် = |
|||
| မိခင်အမည် = |
|||
| မောင်ရင်းနှမ၁ = |
|||
| တော်ဆက်ပုံ၁= |
|||
| မောင်ရင်းနှမ၂ = |
|||
| တော်ဆက်ပုံ၂= |
|||
| မောင်ရင်းနှမ၃ = |
|||
| မွေးရပ်ဇာတိ = ရန်ကုန်တိုင်း၊ သံလျင်မြို့၊ ဗိုလ်ချုပ်ရွာ။ |
|||
| လူမျိုး= |
|||
| နိုင်ငံသား= [[File:Flag of Myanmar.svg|25px]] [[မြန်မာ]] |
|||
| ဘာသာ = ဗုဒ္ဓဘာသာ |
|||
| ပညာရေး = |
|||
| အလုပ်အကိုင် = |
|||
| တည်ထောင်ခဲ့သည့် အဖွဲ့အစည်း = |
|||
| နိုင်ငံရေး ပါတီ = |
|||
| လူသိများခြင်း= တပ်မတော်ထောက်လှမ်းရေးမှူးချုပ်၊ အတွင်းရေးမှူး(၁)၊ ဝန်ကြီးချုပ် |
|||
| ကြင်ဖော်၁= ဒေါက်တာ ခင်ဝင်းရွှေ |
|||
| ကြင်ဖော်၂= |
|||
| ကြင်ဖော်၃= |
|||
| ကြင်ဖော်၄= |
|||
| ကြင်ဖော်၅= |
|||
| သားသမီး၁ = ဒေါ်သင်းလဲ့လဲ့ဝင်း |
|||
| သားသမီး၂ = ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်နိုင်ဦး |
|||
| သားသမီး၃ = ဒေါက်တာ ရဲနိုင်ဝင်း |
|||
| သားသမီး၄ = |
|||
| ကွယ်လွန်ရာဒေသ = |
|||
| သင်္ဂြိုဟ်ရာဒေသ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော အထူးဆုများ၁ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော ခုနှစ်၁ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော အထူးဆုများ၂ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော ခုနှစ်၂ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော အထူးဆုများ၃ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော ခုနှစ်၃ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော အထူးဆုများ၄ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော ခုနှစ်၄ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော အထူးဆုများ၅ = |
|||
| ရရှိခဲ့သော ခုနှစ်၅ = |
|||
| လက်မှတ် = |
|||
| ဝဘ်ဆိုတ် = |
|||
}} |
|||
= ငယ်စဉ်ဘဝ = |
== ငယ်စဉ်ဘဝ == |
||
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ညွန့်ကို ၁၉၃၉- ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်တိုင်း၊ သံလျင်မြို့၊ ဗိုလ်ချုပ်ရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ တရုတ်နွယ်ဖွား တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ |
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ညွန့်ကို ၁၉၃၉- ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်တိုင်း၊ သံလျင်မြို့၊ ဗိုလ်ချုပ်ရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ တရုတ်နွယ်ဖွား တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]မှ ဘွဲ့ရရှိပြီးနောက် [[ပေါင်းတည်မြို့]]တွင် အခြေခံပညာကျောင်းဆရာတစ်ဦးအဖြစ် အမှုထမ်းနေစဉ် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း]]က လာရောက်လည်ပတ်ရာတွင် တွေ့ရှိ သဘောကျသွားသဖြင့် အနားသို့ခေါ်ကာထားရှိရာမှ မမျှော်လင့်ဘဲ [[တပ်မတော်]]အတွင်းသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။ ဗိုလ်လောင်းသင်တန်းအမှတ်စဉ် ၂၅ ကိုတက်ရောက်ကာ ရာထူးအလွန် အတက်မြန်သဖြင့် အများကပင် အံ့အားသင့်ခဲ့ရသည်။ ဦးနေဝင်း၏ သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်စန္ဒာဝင်းနှင့် မောင်နှမသဖွယ် အလွန်ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးမျိုး ရှိခဲ့ကြသည်။ |
||
= နိုင်ငံရေး = |
== နိုင်ငံရေး == |
||
== မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကာလ == |
=== မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကာလ === |
||
အမှတ် ၁ စက်မှုဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးချုပ် တင့်ဆွေ နှင့် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း]] (ခ) [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]ဥက္ကဋ္ဌကြီး |
အမှတ် ၁ စက်မှုဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးချုပ် တင့်ဆွေ နှင့် [[ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း]] (ခ) [[မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ]]ဥက္ကဋ္ဌကြီး ဦးနေဝင်း ၏ ကိုယ်ရေးအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ အရေးအခင်းကာလ မတိုင်ခင်တွင် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး ညွှန်ကြားရေးမှူး ဗိုလ်မှူးကြီး ဖြစ်လာသည်။ |
||
== နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ == |
=== နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ === |
||
၁၉၈၈ |
[[၈၈၈၈ အရေးအခင်း (ရှစ်လေးလုံး)|၁၉၈၈ အရေးအခင်း]]နောက် ၁၈-၀၉-၁၉၈၈ တွင် [[နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့]] (န-ဝ-တ) ပေါ်ထွန်းလာသောအခါ ဗိုလ်မှူးကြီးခင်ညွန့်သည် န-ဝ-တ အဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူး(၁) အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၎င်းကာလများတွင် အလွန်အရေးပါအရာရောက်ပြီး အခရာကျခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် ၁၉၉၁ တွင် ဗိုလ်ချုပ် ၁၉၉၃ တွင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဖြစ်လာပြီး ၎င်း၏ ထောက်လှမ်းရေး အင်းအားစုကြီးကို တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၅ ခုနှစ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် [[စိန်ရတု]] နှင့် မြို့မကျောင်း [[စိန်ရတု]]တွင် ဦးဆောင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၇ တွင် [[နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ]] တွင် အတွင်းရေးမှူး (၁) ဖြစ်လာပြီးတပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး ညွှန်ကြားရေးမှူး ကို အဆင့်မြှင့်ကာ တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး မှူးချုပ် အဖြစ် တိုးမြှင့် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဖြစ်တိုးမြှင့်ခံရကာ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။ |
||
ထောက်လှမ်းရေး အဖွဲ့ အကြီးအကဲ အပြင် (၂၅-၈-၂၀၀၃) ရက်နေ့မှ (၁၈-၉-၂၀၀၄) ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးများကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွန့်သည် |
ထောက်လှမ်းရေး အဖွဲ့ အကြီးအကဲ အပြင် (၂၅-၈-၂၀၀၃) ရက်နေ့မှ (၁၈-၉-၂၀၀၄) ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးများကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွန့်သည် စစ်အစိုးရခေတ်တွင် ဩဇာအကြီးမားဆုံး ဖြစ်သော အတွင်းရေးမှူး(၁)၊ တပ်မတော်ထောက်လှမ်းရေး မှူးချုပ်(ကကလှမ်း)၊ စစ်မဟာဗျူဟာ လေ့လာရေး ကွပ်ကဲရေးမှုး နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ |
||
နိုင်ငံတော်အစိုးရအဆက်ဆက်အား လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့ (၂၀) ကျော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရယူပေးခဲ့ကာ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာပြီး ဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် |
နိုင်ငံတော်အစိုးရအဆက်ဆက်အား လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့ (၂၀) ကျော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရယူပေးခဲ့ကာ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာပြီး ဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။ |
||
== ထူးခြားသောစွမ်းဆောင်ရည် == |
== ထူးခြားသောစွမ်းဆောင်ရည် == |
||
| စာကြောင်း ၁၀၄ - | စာကြောင်း ၅၃ - | ||
ပြည်တွင်းရှိ လူထုလူတန်းစား အလွှာအသီးသီးကြားတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွှန့်အနေဖြင့် အခြားအာဏာ သိမ်းခေါင်း ဆောင်များထက် ပိုမိုထင်ရှား လူသိများလာခြင်းမှာ - |
ပြည်တွင်းရှိ လူထုလူတန်းစား အလွှာအသီးသီးကြားတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွှန့်အနေဖြင့် အခြားအာဏာ သိမ်းခေါင်း ဆောင်များထက် ပိုမိုထင်ရှား လူသိများလာခြင်းမှာ - |
||
# |
# လူထုမြင်ကွင်းတွင် စဉ်ဆက်မပြတ် ပုံရိပ်ထင်နေခြင်း၊ |
||
# |
# ဝါဒဖြန့်ချိမှုပုံစံများ ပါးနပ်သွက်လက်လျင်မြန် ထိရောက်ခြင်း၊ |
||
# |
# ပြည်သူလူထု၏ လိုအပ်ချက်ကို ကြိုတင်ထောက်လှမ်း စုဆောင်းပြီး အပြည့်အဝမဟုတ်သည့်တိုင် လိုဘပြည့် ကျေနပ်စေလောက်သည့် အခွင့်အရေးမျိုးဖြင့် ဖြည့်ဆည်း ပေးခြင်း ဟုဆိုသော လူထုဆက်ဆံရေး လူထုဆက်သွယ်ရေးနည်းနာများကို မှန်မှန်ကန်ကန် အသုံးချ တတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ |
||
== အိမ်ထောင်ရေး == |
== အိမ်ထောင်ရေး == |
||
ဆေးဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒေါက်တာ ခင်ဝင်းရွှေ နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ သမီး ဒေါ်သင်းလဲ့လဲ့ဝင်း၊ သား ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်နိုင်ဦး နှင့် Bagan Cybertech တည်ထောင်သူ ဒေါက်တာရဲနိုင်ဝင်း တို့ကို ထွန်းကားခဲ့သည်။ |
ဆေးဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒေါက်တာ ခင်ဝင်းရွှေ နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ သမီး ဒေါ်သင်းလဲ့လဲ့ဝင်း၊ သား ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်နိုင်ဦး နှင့် Bagan Cybertech တည်ထောင်သူ ဒေါက်တာရဲနိုင်ဝင်း တို့ကို ထွန်းကားခဲ့သည်။ |
||
== ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရခြင်း == |
|||
== နိဂုံး == |
|||
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လုပ်ကြံခံရသည့် ဒီပဲယင်း အရေးအခင်းအပြီး ၂၀၀၃ ခု ဩဂုတ်လတွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးခြင်း ခံရသည်။ တာဝန်ရယူပြီး မကြာမီ ကာလအတွင်း လမ်းပြမြေပုံ ၇ ဆင့် ကို ကြေညာခဲ့သည်။ အာဆီယံ နိုင်ငံများနှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ၎င်း၏ စစ်အစိုးရ ဝင်ဆံ့နိုင်ရန် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခု အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်တွင် အဂတိ လိုက်စားမှု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အစိုးရအဖွဲ့မှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရပြီး ရုံးတင်တရားစွဲဆို ခံရကာ ဆိုင်းငံ့ ပြစ်ဒဏ်ဖြင့် နေအိမ်၌ အကျယ်ချုပ် ၄၄ နှစ် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်း၍ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်လှအောင်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်ဟန်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်သန်းထွန်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်မြင့်ဇော်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်သိန်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေ နှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်အောင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးစန်းပွင့်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးမြင့်အောင်ကျော်တို့ကို ဖမ်းဆီး အရေးယူခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေနှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်အောင်အပါအဝင် ၎င်းထောက်လှမ်းရေးအရာရှိကြီး ၃၈ ဦးကို အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် အမှုဖွင့်ပြီး ထောင်ဒဏ် နှစ် ၂၀ မှ နှစ် ၁၀၀ ကျော်အထိ ပြစ်ဒဏ်များ အသီးသီးချမှတ်ခဲ့သည်။ |
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လုပ်ကြံခံရသည့် ဒီပဲယင်း အရေးအခင်းအပြီး ၂၀၀၃ ခု ဩဂုတ်လတွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးခြင်း ခံရသည်။ တာဝန်ရယူပြီး မကြာမီ ကာလအတွင်း လမ်းပြမြေပုံ ၇ ဆင့် ကို ကြေညာခဲ့သည်။ အာဆီယံ နိုင်ငံများနှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ၎င်း၏ စစ်အစိုးရ ဝင်ဆံ့နိုင်ရန် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခု အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်တွင် အဂတိ လိုက်စားမှု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အစိုးရအဖွဲ့မှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရပြီး ရုံးတင်တရားစွဲဆို ခံရကာ ဆိုင်းငံ့ ပြစ်ဒဏ်ဖြင့် နေအိမ်၌ အကျယ်ချုပ် ၄၄ နှစ် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်း၍ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်လှအောင်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်ဟန်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်သန်းထွန်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်မြင့်ဇော်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်သိန်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေ နှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်အောင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးစန်းပွင့်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးမြင့်အောင်ကျော်တို့ကို ဖမ်းဆီး အရေးယူခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေနှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်အောင်အပါအဝင် ၎င်းထောက်လှမ်းရေးအရာရှိကြီး ၃၈ ဦးကို အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် အမှုဖွင့်ပြီး ထောင်ဒဏ် နှစ် ၂၀ မှ နှစ် ၁၀၀ ကျော်အထိ ပြစ်ဒဏ်များ အသီးသီးချမှတ်ခဲ့သည်။ |
||
=== ပြန်လွတ်လာခြင်း === |
|||
== ပြန်လွတ်လာ == |
|||
ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းခင်ညွန့်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံနေရင်း (၂၀၁၂) ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၃) ရက်နေ့၊ နံနက် (၁၀) နာရီတွင် နိုင်ငံတော် သမ္မတ[[ဦးသိန်းစိန်]]၏ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် အကျဉ်းသား ၆၅၁ ဦး လွှတ်ရာ၌ ရန်ကုန်၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ န၀ဒေးလမ်း၊ မိုး/ဇလဌာနရုံးအနောက်ဘက်၊ အမှတ် (၂၇) နေအိမ်၌ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်သည်။ လွတ်မြောက်ပြီးသည်နှင့် ပြည်တွင်းပြည်ပမီဒီယာများနှင့် နာရီဝက်ခန့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေး မလုပ်တော့ကြောင်း သူက ထုတ်ဖော်ပြောကြားသည်။ |
ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းခင်ညွန့်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံနေရင်း (၂၀၁၂) ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၃) ရက်နေ့၊ နံနက် (၁၀) နာရီတွင် နိုင်ငံတော် သမ္မတ[[ဦးသိန်းစိန်]]၏ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် အကျဉ်းသား ၆၅၁ ဦး လွှတ်ရာ၌ ရန်ကုန်၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ န၀ဒေးလမ်း၊ မိုး/ဇလဌာနရုံးအနောက်ဘက်၊ အမှတ် (၂၇) နေအိမ်၌ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်သည်။ လွတ်မြောက်ပြီးသည်နှင့် ပြည်တွင်းပြည်ပမီဒီယာများနှင့် နာရီဝက်ခန့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေး မလုပ်တော့ကြောင်း သူက ထုတ်ဖော်ပြောကြားသည်။ |
||
== ကိုးကား == |
|||
{{reflist}} |
|||
{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} |
{{မြန်မာနိုင်ငံတော်၏ ဝန်ကြီးချုပ်များ}} |
||
၀၅:၄၅၊ ၈ မေ ၂၀၁၈ ရက်နေ့က မူ
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ညွန့် | |
|---|---|
 | |
| မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် ဝန်ကြီးချုပ် | |
| တာဝန်သက်တမ်း ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ – ၁၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၀၄ | |
| ခေါင်းဆောင် | ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေ |
| ယခင်လူ | ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေ |
| ဆက်ခံသူ | ဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးဝင်း |
| နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ အတွင်းရေးမှူး ၁ | |
| တာဝန်သက်တမ်း ၁၉၉၇ – ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ | |
| ယခင်လူ | ရာထူး စတင် |
| ဆက်ခံသူ | ဦးသိန်းစိန် |
| ကိုယ်ရေး အချက်အလက်များ | |
| မွေးဖွား | ၁၁ အောက်တိုဘာ၊ ၁၉၃၉ ကျောက်တန်းမြို့နယ်၊ ဗြိတိသျှဘားမား |
| လူမျိုး | မြန်မာ |
| ကြင်ဖော်(များ) | ဒေါ်ခင်ဝင်းရွှေ |
| သားသမီး | ဒေါ်သင်းလဲ့လဲ့ဝင်း၊ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်နိုင်ဦး၊ ဒေါက်တာ ရဲနိုင်ဝင်း |
| စစ်မှုထမ်းခြင်း | |
| တပ်/တပ်ဖွဲ့ခွဲ | တပ်မတော် |
| အမှုထမ်းကာလ | ၁၉၆၀–၂၀၀၄ |
| ရာထူး | ဗိုလ်ချုပ်ကြီး |
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဦးခင်ညွန့် (၁၁ အောက်တိုဘာ ၁၉၃၉ မွေးဖွား) သည် မြန်မာ တပ်မတော်အရာရှိဟောင်းနှင့် နိုင်ငံရေးသမားတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူသည် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ၂၅ ဩဂုတ် ၂၀၀၃ မှ ၁၈ အောက်တိုဘာ ၂၀၀၄ အထိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ နဝမမြောက် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်လည်းကောင်း တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ဖြင့် ၇ နှစ်ခန့် ထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရသည်။ ဦးခင်ညွန့်သည် မြန်မာတရုတ် တစ်ဦး ဖြစ်သည်။[၁]
ငယ်စဉ်ဘဝ
ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ခင်ညွန့်ကို ၁၉၃၉- ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်တိုင်း၊ သံလျင်မြို့၊ ဗိုလ်ချုပ်ရွာတွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ တရုတ်နွယ်ဖွား တစ်ယောက်ဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ ဘွဲ့ရရှိပြီးနောက် ပေါင်းတည်မြို့တွင် အခြေခံပညာကျောင်းဆရာတစ်ဦးအဖြစ် အမှုထမ်းနေစဉ် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းက လာရောက်လည်ပတ်ရာတွင် တွေ့ရှိ သဘောကျသွားသဖြင့် အနားသို့ခေါ်ကာထားရှိရာမှ မမျှော်လင့်ဘဲ တပ်မတော်အတွင်းသို့ ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။ ဗိုလ်လောင်းသင်တန်းအမှတ်စဉ် ၂၅ ကိုတက်ရောက်ကာ ရာထူးအလွန် အတက်မြန်သဖြင့် အများကပင် အံ့အားသင့်ခဲ့ရသည်။ ဦးနေဝင်း၏ သမီးဖြစ်သူ ဒေါ်စန္ဒာဝင်းနှင့် မောင်နှမသဖွယ် အလွန်ရင်းနှီးသည့် ဆက်ဆံရေးမျိုး ရှိခဲ့ကြသည်။
နိုင်ငံရေး
မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ ကာလ
အမှတ် ၁ စက်မှုဝန်ကြီး ဗိုလ်မှူးချုပ် တင့်ဆွေ နှင့် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း (ခ) မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီဥက္ကဋ္ဌကြီး ဦးနေဝင်း ၏ ကိုယ်ရေးအရာရှိအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ အရေးအခင်းကာလ မတိုင်ခင်တွင် တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး ညွှန်ကြားရေးမှူး ဗိုလ်မှူးကြီး ဖြစ်လာသည်။
နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ကာလ
၁၉၈၈ အရေးအခင်းနောက် ၁၈-၀၉-၁၉၈၈ တွင် နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ (န-ဝ-တ) ပေါ်ထွန်းလာသောအခါ ဗိုလ်မှူးကြီးခင်ညွန့်သည် န-ဝ-တ အဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူး(၁) အဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်းခံခဲ့ရသည်။ ၎င်းကာလများတွင် အလွန်အရေးပါအရာရောက်ပြီး အခရာကျခဲ့သူတစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ ၎င်းနောက် ၁၉၉၁ တွင် ဗိုလ်ချုပ် ၁၉၉၃ တွင် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး ဖြစ်လာပြီး ၎င်း၏ ထောက်လှမ်းရေး အင်းအားစုကြီးကို တိုးချဲ့လာခဲ့သည်။ ၁၉၉၅ ခုနှစ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စိန်ရတု နှင့် မြို့မကျောင်း စိန်ရတုတွင် ဦးဆောင် ပါဝင်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၇ တွင် နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ တွင် အတွင်းရေးမှူး (၁) ဖြစ်လာပြီးတပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး ညွှန်ကြားရေးမှူး ကို အဆင့်မြှင့်ကာ တပ်မတော် ထောက်လှမ်းရေး မှူးချုပ် အဖြစ် တိုးမြှင့် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ တွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးအဖြစ်တိုးမြှင့်ခံရကာ ၂၀၀၃ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ တွင် နိုင်ငံတော်ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သည်။
ထောက်လှမ်းရေး အဖွဲ့ အကြီးအကဲ အပြင် (၂၅-၈-၂၀၀၃) ရက်နေ့မှ (၁၈-၉-၂၀၀၄) ရက်နေ့အထိ နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် ရာထူးများကို ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွန့်သည် စစ်အစိုးရခေတ်တွင် ဩဇာအကြီးမားဆုံး ဖြစ်သော အတွင်းရေးမှူး(၁)၊ တပ်မတော်ထောက်လှမ်းရေး မှူးချုပ်(ကကလှမ်း)၊ စစ်မဟာဗျူဟာ လေ့လာရေး ကွပ်ကဲရေးမှုး နှင့် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သူ ဖြစ်သည်။
နိုင်ငံတော်အစိုးရအဆက်ဆက်အား လက်နက်ကိုင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော သောင်းကျန်းသူအဖွဲ့ (၂၀) ကျော်နှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးရယူပေးခဲ့ကာ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာပြီး ဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။
ထူးခြားသောစွမ်းဆောင်ရည်
၁၉၈၃ အောက်တိုဘာ ၈ ရက်နေ့ ရန်ကုန်မြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှ ဝန်ကြီးအချို့အား မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှ ဝင်ရောက်လုပ်ကြံသည့် အရေးအခင်းအပြီးတွင် ခင်ညွန့်အား ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ အကြီးအကဲအဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၉၀-ခုနှစ်ကျော် နှစ်များ နောက်ပိုင်းအထိ ခင်ညွန့်အား ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းက လွှမ်းမိုးထိန်းချုပ် နေသေးသည်ဟု ယူဆခဲ့ကြသည်။
ပြည်တွင်းရှိ လူထုလူတန်းစား အလွှာအသီးသီးကြားတွင် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးခင်ညွှန့်အနေဖြင့် အခြားအာဏာ သိမ်းခေါင်း ဆောင်များထက် ပိုမိုထင်ရှား လူသိများလာခြင်းမှာ -
- လူထုမြင်ကွင်းတွင် စဉ်ဆက်မပြတ် ပုံရိပ်ထင်နေခြင်း၊
- ဝါဒဖြန့်ချိမှုပုံစံများ ပါးနပ်သွက်လက်လျင်မြန် ထိရောက်ခြင်း၊
- ပြည်သူလူထု၏ လိုအပ်ချက်ကို ကြိုတင်ထောက်လှမ်း စုဆောင်းပြီး အပြည့်အဝမဟုတ်သည့်တိုင် လိုဘပြည့် ကျေနပ်စေလောက်သည့် အခွင့်အရေးမျိုးဖြင့် ဖြည့်ဆည်း ပေးခြင်း ဟုဆိုသော လူထုဆက်ဆံရေး လူထုဆက်သွယ်ရေးနည်းနာများကို မှန်မှန်ကန်ကန် အသုံးချ တတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။
အိမ်ထောင်ရေး
ဆေးဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်သူ ဒေါက်တာ ခင်ဝင်းရွှေ နှင့် အိမ်ထောင်ကျသည်။ သမီး ဒေါ်သင်းလဲ့လဲ့ဝင်း၊ သား ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်နိုင်ဦး နှင့် Bagan Cybertech တည်ထောင်သူ ဒေါက်တာရဲနိုင်ဝင်း တို့ကို ထွန်းကားခဲ့သည်။
ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရခြင်း
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လုပ်ကြံခံရသည့် ဒီပဲယင်း အရေးအခင်းအပြီး ၂၀၀၃ ခု ဩဂုတ်လတွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တာဝန်ပေးခြင်း ခံရသည်။ တာဝန်ရယူပြီး မကြာမီ ကာလအတွင်း လမ်းပြမြေပုံ ၇ ဆင့် ကို ကြေညာခဲ့သည်။ အာဆီယံ နိုင်ငံများနှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ၎င်း၏ စစ်အစိုးရ ဝင်ဆံ့နိုင်ရန် ကြိုးစားဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၄ ခု အောက်တိုဘာ ၁၈ ရက်တွင် အဂတိ လိုက်စားမှု အကြောင်းပြချက်ဖြင့် အစိုးရအဖွဲ့မှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရပြီး ရုံးတင်တရားစွဲဆို ခံရကာ ဆိုင်းငံ့ ပြစ်ဒဏ်ဖြင့် နေအိမ်၌ အကျယ်ချုပ် ၄၄ နှစ် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့ကို ဖျက်သိမ်း၍ ထောက်လှမ်းရေးအဖွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးချုပ်လှအောင်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်ဟန်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်သန်းထွန်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်မြင့်ဇော်၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်ကျော်သိန်း၊ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေ နှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်အောင်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးစန်းပွင့်၊ ဗိုလ်မှူးကြီးမြင့်အောင်ကျော်တို့ကို ဖမ်းဆီး အရေးယူခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ်သိန်းဆွေနှင့် ဗိုလ်မှူးကြီး ခင်အောင်အပါအဝင် ၎င်းထောက်လှမ်းရေးအရာရှိကြီး ၃၈ ဦးကို အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် အမှုဖွင့်ပြီး ထောင်ဒဏ် နှစ် ၂၀ မှ နှစ် ၁၀၀ ကျော်အထိ ပြစ်ဒဏ်များ အသီးသီးချမှတ်ခဲ့သည်။
ပြန်လွတ်လာခြင်း
ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်းခင်ညွန့်သည် နေအိမ်အကျယ်ချုပ်ကျခံနေရင်း (၂၀၁၂) ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၃) ရက်နေ့၊ နံနက် (၁၀) နာရီတွင် နိုင်ငံတော် သမ္မတဦးသိန်းစိန်၏ စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် အကျဉ်းသား ၆၅၁ ဦး လွှတ်ရာ၌ ရန်ကုန်၊ မရမ်းကုန်းမြို့နယ်၊ န၀ဒေးလမ်း၊ မိုး/ဇလဌာနရုံးအနောက်ဘက်၊ အမှတ် (၂၇) နေအိမ်၌ နေအိမ်အကျယ်ချုပ်မှ လွတ်မြောက်သည်။ လွတ်မြောက်ပြီးသည်နှင့် ပြည်တွင်းပြည်ပမီဒီယာများနှင့် နာရီဝက်ခန့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ နိုင်ငံရေး မလုပ်တော့ကြောင်း သူက ထုတ်ဖော်ပြောကြားသည်။
ကိုးကား
- ↑ Kuppuswamy၊ C.S. (11 September 2004)။ Myanmar: The shake- up and the fall out.။ South Asia Analysis Group။ 27 September 2007 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 22 May 2006 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
