ကရ်ဘလာ တိုက်ပွဲ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
Created by translating the page "نبرد کربلا"
 
No edit summary
စာကြောင်း ၁ - စာကြောင်း ၁ -
ကရ်ဘလာစစ်ပွဲသည် ဟစ်ဂျရီခုနှစ် (၆၁) မိုဟရမ်လ (၁၀) ရက်နေ့ ။ နေနှစ်(၅၉)ခုနှစ် မဲဟ်ရ်လ ‎‎(၂၀)ရက်နေ့။خ<ref>[http://khabaronline.ir/news-115392.aspx عاشورا سه‌شنبه بود، ۲۰ مهر ۵۹ هجری شمسی] سایت خبرآنلاین| زمان انتشار: ۲۱ آذر ۱۳۸۹| بازدید: ۱۱ شهریور ۱۳۹۰</ref> ခရစ်နှစ်(၆၈၀)ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ (၁၀)ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/horr-e-riahi 10 October 680] دانشنامه ایرانیکا</ref> စစ်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် နေ့သည် အာရူနေ့ဟုလည်း ကြော်ကြားလေသည်။ ဤစစ်သည် ‎တမန်တော်မြတ်မိုဟမ္မဒ်(ဆွ)၏ မြေးတော် ဟိုစိုင်န်အိဗ်နေအလီ(အ.စ)ဖက်မှ အနည်းငယ်သာရှိသည့် ‎စစ်သည်တော်များနှင့် ဘနီအိုမိုင်ယာတို့၏ ဒုတိယမြောက်မင်းဆက်ဖြစ်သည့် ယဇီးဒ်အီဗ်နေမိုအာဝီယာဖက်မှ ‎စစ်သည်တော်များဖြင့် အီရတ်နိုင်ငံ ကရ်ဘလာသဲကန္တရတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယဇီးဒ်ဘက်မှ ‎စစ်တိုက်ရသည့် အကြောင်းအရင်းမှာ ဟိုစိုင်န်(အ.စ)သည် သူ၏ အုပ်ချုပ်ရေးအား ‎သစ္စာမခံယူသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဟိုစိုင်န်(အ.စ)သည်လည်း ယဇီးဒ်၏ အုပ်ချုပ်ရေးသည် ‎မတရားသောအုပ်ချုပ်သူ ဖြစ်ကြောင်း၊ နောင်တော် ဟစန်(အ.စ)နှင့် မိုအာဝီယာတို့အကြား ချုပ်ဆိုခဲ့သော ‎ပဋိညာဉ်ကို ချိုးဖောက်၍ မျိုးနွယ်အမွေဆက်ခံသည့် ဘုရင်စနစ်ကို ထူထောာင်ကြောင်း ခံယူလေသည်။
 ကရ္ဘလာစစ္ပြဲသည္ ဟစ္ဂ်ရီခုႏွစ္ (၆၁) မိုဟရမ္လ (၁၀) ရက္ေန႔ ။ ေနႏွစ္(၅၉)ခုႏွစ္ မဲဟ္ရ္လ ‎‎(၂၀)ရက္ေန႔။خ<ref>[http://khabaronline.ir/news-115392.aspx عاشورا سه‌شنبه بود، ۲۰ مهر ۵۹ هجری شمسی] سایت خبرآنلاین| زمان انتشار: ۲۱ آذر ۱۳۸۹| بازدید: ۱۱ شهریور ۱۳۹۰</ref> ခရစ္ႏွစ္(၆၈၀)ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၀)ရက္ေန႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/horr-e-riahi 10 October 680] دانشنامه ایرانیکا</ref> စစ္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေန႔သည္ အာ႐ူေန႔ဟုလည္း ေၾကာ္ၾကားေလသည္။ ဤစစ္သည္ ‎တမန္ေတာ္ျမတ္မိုဟမၼဒ္(ဆြ)၏ ေျမးေတာ္ ဟိုစိုင္န္အိဗ္ေနအလီ(အ.စ)ဖက္မွ အနည္းငယ္သာ႐ွိသည့္ ‎စစ္သည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ဘနီအိုမိုင္ယာတို႔၏ ဒုတိယေျမာက္မင္းဆက္ျဖစ္သည့္ ယဇီးဒ္အီဗ္ေနမိုအာ၀ီယာဖက္မွ ‎စစ္သည္ေတာ္မ်ားျဖင့္ အီရတ္ႏိုင္ငံ ကရ္ဘလာသဲကႏၲရတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယဇီးဒ္ဘက္မွ ‎စစ္တုိက္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမွာ ဟိုစိုင္န္(အ.စ)သည္ သူ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအား ‎သစၥာမခံယူေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဟိုစိုင္န္(အ.စ)သည္လည္း ယဇီးဒ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသည္ ‎မတရားေသာအုပ္ခ်ဳပ္သူ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာင္ေတာ္ ဟစန္(အ.စ)ႏွင့္ မိုအာ၀ီယာတို႔အၾကား ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ေသာ ‎ပဋိညာဥ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္၍ မ်ိဳးႏြယ္အေမြဆက္ခံသည့္ ဘုရင္စနစ္ကို ထူေထာာင္ေၾကာင္း ခံယူေလသည္။


ဟိုစိုင်န်အိဗ်နေအလီ(အ.စ)သည် မိုဟရမ် (၂)ရက်နေ့တွင် ကရ်ဘလာသဲကန္တရသို့ ရောက်ရှိသည်။ ‎မိုဟရမ်(၃)ရက်နေ့တွင် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်သည် စစ်သည်(၄၀၀၀)နှင့် ကရ်ဘလာသို့ လာရောက် ‎စစ်စခန်းချလေသည်။ မိုဟရမ်(၇)ရက်နေ့တွင် ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် အိမ်တော်သူအိမ်တော်သားများ နှင့် ‎အပေါင်းအဖာများအပေါ် ရေပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ မိုဟရမ်(၉)ရက်နေ့တွင် ရှိမ်ရ်သည် စစ်သည် (၄၀၀၀)နှင့် ‎အိုဘိုင်ဒွလ္လာအိဗ်နေဇေယားဒ်၏ စာချွန်လွှာနှင့်အတူ ကရ်ဘာလသို့ ရောက်လာခဲ့သည်။ ‎အိုဘိုင်ဒွလ္လာ၏စာတွင် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်အား ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် တိုက်ခိုက်ရန် အမိန့်ပေးထားလေသည်။ ‎အကယ်၍ ထိုအမိန့်အတိုင်း မဆောင်ရွက်နိုင်ပါလျှင် စစ်ဦးစီးချုပ်တာဝန်အား ရှိမ်ရ် ထံသို့ အပ်နှံရန်လည်း ‎ဆိုထားလေသည်။
ဟိုစိုင္န္အိဗ္ေနအလီ(အ.စ)သည္ မိုဟရမ္ (၂)ရက္ေန႔တြင္ ကရ္ဘလာသဲကႏၲရသို႔ ေရာက္႐ွိသည္။ ‎မိုဟရမ္(၃)ရက္ေန႔တြင္ အိုမရ္အိဗ္ေနစာအ္ဒ္သည္ စစ္သည္(၄၀၀၀)ႏွင့္ ကရ္ဘလာသို႔ လာေရာက္ ‎စစ္စခန္းခ်ေလသည္။ မိုဟရမ္(၇)ရက္ေန႔တြင္ ဟိုစိုင္န္(အ.စ)ႏွင့္ အိမ္ေတာ္သူအိမ္ေတာ္သားမ်ား ႏွင့္ ‎အေပါင္းအဖာမ်ားအေပၚ ေရပိတ္ပင္ခဲ့သည္။ မိုဟရမ္(၉)ရက္ေန႔တြင္ ႐ွိမ္ရ္သည္ စစ္သည္ (၄၀၀၀)ႏွင့္ ‎အိုဘိုင္ဒြလႅာအိဗ္ေနေဇယားဒ္၏ စာခၽြန္လႊာႏွင့္အတူ ကရ္ဘာလသို႔ ေရာက္လာခဲ့သည္။ ‎အိုဘိုင္ဒြလႅာ၏စာတြင္ အိုမရ္အိဗ္ေနစာအ္ဒ္အား ဟိုစိုင္န္(အ.စ)ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ရန္ အမိန္႔ေပးထားေလသည္။ ‎အကယ္၍ ထုိအမိန္႔အတို္င္း မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါလွ်င္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္တာ၀န္အား ႐ွိမ္ရ္ ထံသို႔ အပ္ႏွံရန္လည္း ‎ဆိုထားေလသည္။


မိုဟရမ္(၁၀)ရက္ေန႔တြင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္မွ စစ္ျဖစ္ၾကေလသည္။ အဘူမိခ္နဖ္၏ သမိုင္းအဆိုအရ ‎ဟိုစိုင္န္(အ.စ)၏ စစ္သည္မ်ားတြင္ ျမင္းတပ္(၃၂)ေယာက္၊ ေျခလွ်င္တပ္(၄၀) ဦးတို႔ပါ၀င္ခဲ့ေလသည္။ <ref>قیام جاوید، گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف، ترجمه و تصحیح حجت‌الله جودکی، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۷۷، ص ۷۸</ref> မိုဟမၼဒ္ဘာကိရ္၏ သမို္င္းအဆိုအရ ျမင္းတပ္(၄၅)ေယာက္ႏွင့္ ေျခလွ်င္တပ္(၁၀၀)ဦးတို႔ ပါ၀င္ခဲ့ေလသည္။ ‎<ref>{{یادکرد|کتاب=لهوف|نویسنده=سید بن طاووس، ترجه عقیقی بخشایشی|فصل=|صفحه=۱۲۵|ناشر=دفتر نشر نوید اسلام|چاپ=|سال=۱۳۷۷|شابک=۶-۳۱-۶۴۸۵-۹۶۴}}</ref> ရန္သူစစ္သည္မ်ားျဖစ္သည့္ အိုမရ္အိဗ္ေနစာအ္ဒ္၏ စစ္သည္အင္အားမွာ (၃၀၀၀၀)ရွိေၾကာင္း ‎ေဖာ္ျပထားေလသည္။ ‎<ref>[http://www.bfnews.ir/vdcev78x.jh8oni9bbj.html آینده روشن - تعداد لشکر یزید در مقابل لشکر امام حسین (ع)]</ref> စစ္ပြဲတြင္ ဟိုစိုင္န္(အ.စ)ႏွင့္ ေနာက္လိုက္မ်ား ႐ွိဟီးဒ္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ထိုေနာက္ အိုမရ္အိဗ္ေနစာအ္ဒ္သည္ ‎ဟိုစို္င္န္(အ.စ)ႏွင့္ ေျခာက္လသားအ႐ြယ္ အလီအက္ဇ္ဂရ္ႏွင့္ ေနာက္လိုက္မ်ား၏ ဦးေခါင္းေတာ္(၇၂) ခုကို ‎ဒုတ္တိုင္မ်ားတြင္ တင္၍ ယဇီးဒ္ထံသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့သည္။ ေျခာက္လသားအ႐ြယ္ အလီအက္ဇ္ဂရ္သည္ ‎ေရငတ္ေနသည့္ ၾကားမွ သံုးေျမႇာင့္အသြားပါ ျမားျဖင့္လည္ၿမိုကို ပစ္ခဲ့ၾကေလသည္။ ထိုေနာက္ ႐ွဟီးဒ္ျဖစ္ ‎က်ဆံုးခဲ့ေသာ ခႏၶာကိုယ္မ်ားအေပၚ ျမင္းခြါမ်ားျဖင့္ ေပါက္၍ ရက္စက္ယုတ္မာခဲ့ၾကသည္။<ref>قیام جاوید، گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف، ترجمه و تصحیح حجت‌الله جودکی، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۷۷، ص ۷۸</ref>
မိုဟရမ်(၁၀)ရက်နေ့တွင် နှစ်ဦးနှစ်ဘက်မှ စစ်ဖြစ်ကြလေသည်။ အဘူမိခ်နဖ်၏ သမိုင်းအဆိုအရ ‎ဟိုစိုင်န်(အ.စ)၏ စစ်သည်များတွင် မြင်းတပ်(၃၂)ယောက်၊ ခြေလျှင်တပ်(၄၀) ဦးတို့ပါဝင်ခဲ့လေသည်။ <ref>قیام جاوید، گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف، ترجمه و تصحیح حجت‌الله جودکی، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۷۷، ص ۷۸</ref> မိုဟမ္မဒ်ဘာကိရ်၏ သမိုင်းအဆိုအရ မြင်းတပ်(၄၅)ယောက်နှင့် ခြေလျှင်တပ်(၁၀၀)ဦးတို့ ပါဝင်ခဲ့လေသည်။ ‎<ref>{{یادکرد|کتاب=لهوف|نویسنده=سید بن طاووس، ترجه عقیقی بخشایشی|فصل=|صفحه=۱۲۵|ناشر=دفتر نشر نوید اسلام|چاپ=|سال=۱۳۷۷|شابک=۶-۳۱-۶۴۸۵-۹۶۴}}</ref> ရန်သူစစ်သည်များဖြစ်သည့် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်၏ စစ်သည်အင်အားမှာ (၃၀၀၀၀)ရှိကြောင်း ‎ဖော်ပြထားလေသည်။ ‎<ref>[http://www.bfnews.ir/vdcev78x.jh8oni9bbj.html آینده روشن - تعداد لشکر یزید در مقابل لشکر امام حسین (ع)]</ref> စစ်ပွဲတွင် ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် နောက်လိုက်များ ရှိဟီးဒ်ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ထိုနောက် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်သည် ‎ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် ခြောက်လသားအရွယ် အလီအက်ဇ်ဂရ်နှင့် နောက်လိုက်များ၏ ဦးခေါင်းတော်(၇၂) ခုကို ‎ဒုတ်တိုင်များတွင် တင်၍ ယဇီးဒ်ထံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ ခြောက်လသားအရွယ် အလီအက်ဇ်ဂရ်သည် ‎ရေငတ်နေသည့် ကြားမှ သုံးမြှောင့်အသွားပါ မြားဖြင့်လည်မြိုကို ပစ်ခဲ့ကြလေသည်။ ထိုနောက် ရှဟီးဒ်ဖြစ် ‎ကျဆုံးခဲ့သော ခန္ဓာကိုယ်များအပေါ် မြင်းခွါများဖြင့် ပေါက်၍ ရက်စက်ယုတ်မာခဲ့ကြသည်။<ref>قیام جاوید، گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف، ترجمه و تصحیح حجت‌الله جودکی، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۷۷، ص ۷۸</ref>

== ကိုးကား ==
{{Reflist}}


== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
[[Category:စစ်ပွဲများ]]
[[Category:စစ်ပွဲများ]]

၁၂:၅၁၊ ၂၄ ဒီဇင်ဘာ ၂၀၁၇ ရက်နေ့က မူ

ကရ်ဘလာစစ်ပွဲသည် ဟစ်ဂျရီခုနှစ် (၆၁) မိုဟရမ်လ (၁၀) ရက်နေ့ ။ နေနှစ်(၅၉)ခုနှစ် မဲဟ်ရ်လ ‎‎(၂၀)ရက်နေ့။خ[၁] ခရစ်နှစ်(၆၈၀)ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ (၁၀)ရက်နေ့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။[၂] စစ်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် နေ့သည် အာရူနေ့ဟုလည်း ကြော်ကြားလေသည်။ ဤစစ်သည် ‎တမန်တော်မြတ်မိုဟမ္မဒ်(ဆွ)၏ မြေးတော် ဟိုစိုင်န်အိဗ်နေအလီ(အ.စ)ဖက်မှ အနည်းငယ်သာရှိသည့် ‎စစ်သည်တော်များနှင့် ဘနီအိုမိုင်ယာတို့၏ ဒုတိယမြောက်မင်းဆက်ဖြစ်သည့် ယဇီးဒ်အီဗ်နေမိုအာဝီယာဖက်မှ ‎စစ်သည်တော်များဖြင့် အီရတ်နိုင်ငံ ကရ်ဘလာသဲကန္တရတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယဇီးဒ်ဘက်မှ ‎စစ်တိုက်ရသည့် အကြောင်းအရင်းမှာ ဟိုစိုင်န်(အ.စ)သည် သူ၏ အုပ်ချုပ်ရေးအား ‎သစ္စာမခံယူသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ဟိုစိုင်န်(အ.စ)သည်လည်း ယဇီးဒ်၏ အုပ်ချုပ်ရေးသည် ‎မတရားသောအုပ်ချုပ်သူ ဖြစ်ကြောင်း၊ နောင်တော် ဟစန်(အ.စ)နှင့် မိုအာဝီယာတို့အကြား ချုပ်ဆိုခဲ့သော ‎ပဋိညာဉ်ကို ချိုးဖောက်၍ မျိုးနွယ်အမွေဆက်ခံသည့် ဘုရင်စနစ်ကို ထူထောာင်ကြောင်း ခံယူလေသည်။

ဟိုစိုင်န်အိဗ်နေအလီ(အ.စ)သည် မိုဟရမ် (၂)ရက်နေ့တွင် ကရ်ဘလာသဲကန္တရသို့ ရောက်ရှိသည်။ ‎မိုဟရမ်(၃)ရက်နေ့တွင် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်သည် စစ်သည်(၄၀၀၀)နှင့် ကရ်ဘလာသို့ လာရောက် ‎စစ်စခန်းချလေသည်။ မိုဟရမ်(၇)ရက်နေ့တွင် ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် အိမ်တော်သူအိမ်တော်သားများ နှင့် ‎အပေါင်းအဖာများအပေါ် ရေပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ မိုဟရမ်(၉)ရက်နေ့တွင် ရှိမ်ရ်သည် စစ်သည် (၄၀၀၀)နှင့် ‎အိုဘိုင်ဒွလ္လာအိဗ်နေဇေယားဒ်၏ စာချွန်လွှာနှင့်အတူ ကရ်ဘာလသို့ ရောက်လာခဲ့သည်။ ‎အိုဘိုင်ဒွလ္လာ၏စာတွင် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်အား ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် တိုက်ခိုက်ရန် အမိန့်ပေးထားလေသည်။ ‎အကယ်၍ ထိုအမိန့်အတိုင်း မဆောင်ရွက်နိုင်ပါလျှင် စစ်ဦးစီးချုပ်တာဝန်အား ရှိမ်ရ် ထံသို့ အပ်နှံရန်လည်း ‎ဆိုထားလေသည်။

မိုဟရမ်(၁၀)ရက်နေ့တွင် နှစ်ဦးနှစ်ဘက်မှ စစ်ဖြစ်ကြလေသည်။ အဘူမိခ်နဖ်၏ သမိုင်းအဆိုအရ ‎ဟိုစိုင်န်(အ.စ)၏ စစ်သည်များတွင် မြင်းတပ်(၃၂)ယောက်၊ ခြေလျှင်တပ်(၄၀) ဦးတို့ပါဝင်ခဲ့လေသည်။ [၃] မိုဟမ္မဒ်ဘာကိရ်၏ သမိုင်းအဆိုအရ မြင်းတပ်(၄၅)ယောက်နှင့် ခြေလျှင်တပ်(၁၀၀)ဦးတို့ ပါဝင်ခဲ့လေသည်။ ‎[၄] ရန်သူစစ်သည်များဖြစ်သည့် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်၏ စစ်သည်အင်အားမှာ (၃၀၀၀၀)ရှိကြောင်း ‎ဖော်ပြထားလေသည်။ ‎[၅] စစ်ပွဲတွင် ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် နောက်လိုက်များ ရှိဟီးဒ်ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ထိုနောက် အိုမရ်အိဗ်နေစာအ်ဒ်သည် ‎ဟိုစိုင်န်(အ.စ)နှင့် ခြောက်လသားအရွယ် အလီအက်ဇ်ဂရ်နှင့် နောက်လိုက်များ၏ ဦးခေါင်းတော်(၇၂) ခုကို ‎ဒုတ်တိုင်များတွင် တင်၍ ယဇီးဒ်ထံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ ခြောက်လသားအရွယ် အလီအက်ဇ်ဂရ်သည် ‎ရေငတ်နေသည့် ကြားမှ သုံးမြှောင့်အသွားပါ မြားဖြင့်လည်မြိုကို ပစ်ခဲ့ကြလေသည်။ ထိုနောက် ရှဟီးဒ်ဖြစ် ‎ကျဆုံးခဲ့သော ခန္ဓာကိုယ်များအပေါ် မြင်းခွါများဖြင့် ပေါက်၍ ရက်စက်ယုတ်မာခဲ့ကြသည်။[၆]

ကိုးကား

  1. عاشورا سه‌شنبه بود، ۲۰ مهر ۵۹ هجری شمسی سایت خبرآنلاین| زمان انتشار: ۲۱ آذر ۱۳۸۹| بازدید: ۱۱ شهریور ۱۳۹۰
  2. 10 October 680 دانشنامه ایرانیکا
  3. قیام جاوید، گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف، ترجمه و تصحیح حجت‌الله جودکی، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۷۷، ص ۷۸
  4. တမ်းပလိတ်:یادکرد
  5. آینده روشن - تعداد لشکر یزید در مقابل لشکر امام حسین (ع)
  6. قیام جاوید، گردانیده مقتل الحسین ابی مخنف، ترجمه و تصحیح حجت‌الله جودکی، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان، ۱۳۷۷، ص ۷۸