ဂျိုးဆက် ဝေဇမ်ဘောင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
အရေးမကြီးNo edit summary
No edit summary
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁၁ - စာကြောင်း ၁၁ -
| alma_mater = ဝိန်းစတိတ် တက္ကသိုလ်
| alma_mater = ဝိန်းစတိတ် တက္ကသိုလ်
| workplaces = MIT
| workplaces = MIT
| spouse = Ruth Manes Weizenbaum [ကွာရှင်း]
| spouse = Ruth Manes Weizenbaum (ကွာရှင်း)
| children = Sharon, Miriam, Naomi, Pm
| children = Sharon, Miriam, Naomi, Pm
| fields = [[ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ]]
| fields = [[ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ]]
စာကြောင်း ၂၀ - စာကြောင်း ၂၀ -
'''ဂျိုးဆက်ဝေဇမ်ဘောင်း''' (Joseph Weizenbaum) အား ၁၉၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်တွင် [[ဘာလင်မြို့]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည် ။သူသည် ဂျာမန် အမေရိကန်လူမျိုးဖြစ်ပြီး [[မက်ဆာချူးဆက် စက်မှုတက္ကသိုလ်]]တွင်ရှိသော ကွန်ပျူတာသိပ္ပံမှ ပရော်ဖက်ဆာနှင့် စာရေးဆရာဖြစ်သည်။ သူသည် ဂျူးမိသားစုမှ မွေးဖွားခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၁၉၃၅ခုနှစ်တွင် နာဇီဂျာမနီတို့၏ လက်အတွင်းမှ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး သူ့ ၏မိသားစုသည် [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]ကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြသည် ။
'''ဂျိုးဆက်ဝေဇမ်ဘောင်း''' (Joseph Weizenbaum) အား ၁၉၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်တွင် [[ဘာလင်မြို့]]၌ မွေးဖွားခဲ့သည် ။သူသည် ဂျာမန် အမေရိကန်လူမျိုးဖြစ်ပြီး [[မက်ဆာချူးဆက် စက်မှုတက္ကသိုလ်]]တွင်ရှိသော ကွန်ပျူတာသိပ္ပံမှ ပရော်ဖက်ဆာနှင့် စာရေးဆရာဖြစ်သည်။ သူသည် ဂျူးမိသားစုမှ မွေးဖွားခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၁၉၃၅ခုနှစ်တွင် နာဇီဂျာမနီတို့၏ လက်အတွင်းမှ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး သူ့ ၏မိသားစုသည် [[အမေရိကန်နိုင်ငံ]]ကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြသည် ။


သူသည် အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ၁၉၄၁ခုနှစ်ကစတင်ပြီး သင်္ချာ ပညာရပ်ကို စတင်လေ့လာခဲ့သည်။ သို့သော် သူ့၏ လေ့လာမှုသည် စစ်ပွဲကြောင့် ရပ်ခဲ့ရပြီး ထိုအတောအတွင်း သူသည် စစ်ပွဲတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ရသည်။ ၁၉၅၂ခုနှစ်များ အတွင်းမှာသူဟာကွန်ပျူတာတွေနဲ့ လုပ်ကိုင် ခဲ့ရပြီး ဝိန်းပြည်နယ်တက္ကသိုလ်အတွက် ဒီဂျစ်တယ်ကွန်ပျူတာကို သူကတီထွင်ပေးကာ ကူညီမှု ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၆ခုနှစ်မှာ သူဟာ ဘဏ်စနစ်အတွက် ပထမဆုံးကွန်ပျူတာကိုသုံးစွဲပြီးတော့ General Electric တွင် လုပ်ကိုင်ပေးခဲ့သည် ။၁၉၆၄ခုနှစ်မှာ မက်ဆာချူးဆက် စက်မှုတက္ကသိုလ် မှာဝင်ရောက်ပြီးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၆၂ခုနှစ်မှာ သူက ELIZA ဟုခေါ်သော ရိုးရှင်းတဲ့ပရိုဂရမ်ကို ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီပရိုဂရမ်ဟာ ယခုသုံးစွဲနေတဲ့ chatter bots လို့ခေါ် တဲ့ပရိုဂရမ်ပါ။သူ့ရဲ့၁၉၇၆ခုနှစ်မှာထုတ်တဲ့Computer Powerနဲ့ Human Reason စာအုပ်ဟာလွှမ်းမိုးမှုရှိတဲ့ စာအုပ်တစ်ခုပါ။သူဟာကွန်ပျူတာတွေကို အရေးပါတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချခိုင်းဖို့ခွင့်မပြုပါဘူး။ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ကွန်ပျူတာတွေဟာ လူသားတွေမှာရှိတဲ့အရည်အသွေးတွေဖြစ်တဲ့ ဉာဏ်ပညာနဲ့ ဆက်စပ်တွေးခေါ်ပေါင်းစည်းယူမှုတွေ မလုပ်နိုင်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ Weizanbaum က SLIPပရိုဂရမ်ဘာသာရပ် ကို ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၆မှာ Weizanbaum ကဘာလင်ကိုရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပြီး သူ့မိဘတွေ နေခဲ့တဲ့နေရာမှာ ပြန်ပြီးနေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။Weizanbaum ရဲ့အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ၂၀ဝ၇ခုနှစ်မှာ ရုပ်ရှင်အဖြစ်ရိုက်ကူးခဲ့ပါတယ်။အဲဒီ ရုပ်ရှင်ကိုဂျာမနီမှာဖြန့်ချိခဲ့သလို အင်္ဂလိပ်လိုပါထုတ်ဝေပေးခဲ့ပါတယ်။ သူဟာသေဆုံးတဲ့အထိဘာလင်မှာရှိတဲ့ အီလက်ထရောနစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းInstitute မှာ သိပ္ပံကောင်စီရဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါ တယ်။ Weizanbaum ဟာMITမှာလုပ်ကိုင်သလိုပဲ ဟားဗတ်၊ စတန်းဖို့လ်နဲ့ ဘာလင်တက္ကသိုလ်အပြင် အခြား သောတက္ကသိုလ်တွေအတွက်လည်း ပညာရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေအတွက်ဝိုင်းဝန်းကူညီလုပ်ကိုင်ပေးခဲ့ပါတယ်။ Weizanbaumဟာ ၂၀ဝ၈ခုနှစ် မတ်လ၅ရက်နေ့မှ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီးဘာလင်မြို့ရှိ ဂျူးသုသာန်မှာမြေ မြှုပ် ခဲ့ပါတယ်။ အများပြည်သူအမှတ်တရနေ့အဖြစ် ဘာလင်မြို့မှာ ၂၀ဝ၈ခုနှစ် မတ်လ၁၈ရက်နေ့ကို သတ်မှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။
သူသည် အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ၁၉၄၁ခုနှစ်ကစတင်ပြီး သင်္ချာ ပညာရပ်ကို စတင်လေ့လာခဲ့သည်။ သို့သော် သူ့၏ လေ့လာမှုသည် စစ်ပွဲကြောင့် ရပ်ခဲ့ရပြီး ထိုအတောအတွင်း သူသည် စစ်ပွဲတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ရသည်။ ၁၉၅၂ခုနှစ်များ အတွင်းမှာသူဟာကွန်ပျူတာတွေနဲ့ လုပ်ကိုင် ခဲ့ရပြီး ဝိန်းပြည်နယ်တက္ကသိုလ်အတွက် ဒီဂျစ်တယ်ကွန်ပျူတာကို သူကတီထွင်ပေးကာ ကူညီမှု ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၆ခုနှစ်မှာ သူဟာ ဘဏ်စနစ်အတွက် ပထမဆုံးကွန်ပျူတာကိုသုံးစွဲပြီးတော့ General Electric တွင် လုပ်ကိုင်ပေးခဲ့သည် ။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှာ မက်ဆာချူးဆက် စက်မှုတက္ကသိုလ် မှာဝင်ရောက်ပြီးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၆၂ခုနှစ်မှာ သူက ELIZA ဟုခေါ်သော ရိုးရှင်းတဲ့ပရိုဂရမ်ကို ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီပရိုဂရမ်ဟာ ယခုသုံးစွဲနေတဲ့ chatter bots လို့ခေါ် တဲ့ပရိုဂရမ်ပါ။ သူ့ရဲ့၁၉၇၆ ခုနှစ်မှာထုတ်တဲ့Computer Power နဲ့ Human Reason စာအုပ်ဟာလွှမ်းမိုးမှုရှိတဲ့ စာအုပ်တစ်ခုပါ။ သူဟာကွန်ပျူတာတွေကို အရေးပါတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချခိုင်းဖို့ခွင့်မပြုပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ကွန်ပျူတာတွေဟာ လူသားတွေမှာရှိတဲ့အရည်အသွေးတွေဖြစ်တဲ့ ဉာဏ်ပညာနဲ့ ဆက်စပ်တွေးခေါ်ပေါင်းစည်းယူမှုတွေ မလုပ်နိုင်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ Weizanbaum က SLIP ပရိုဂရမ်ဘာသာရပ် ကို ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၆ မှာ Weizanbaum ကဘာလင်ကိုရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပြီး သူ့မိဘတွေ နေခဲ့တဲ့နေရာမှာ ပြန်ပြီးနေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။<ref name="lowbio">[http://www.agmb.de/mbi/2003_1/41-43loew.pdf Joseph Weizenbaum&nbsp;– a biography (German)] Wolfgang Löw, Leibniz-Institut für Neurobiologie, Magdeburg, Germany</ref><ref>[http://www.ilmarefilm.org/W_E_2.htm Weizenbaum. Rebel at Work.] Documentary film by Peter Haas and Silvia Holzinger.</ref> Weizanbaum ရဲ့အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ၂၀ဝ၇ခုနှစ်မှာ ရုပ်ရှင်အဖြစ်ရိုက်ကူးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ရုပ်ရှင်ကို ဂျာမနီမှာဖြန့်ချိခဲ့သလို အင်္ဂလိပ်လိုပါထုတ်ဝေပေးခဲ့ပါတယ်။ သူဟာသေဆုံးတဲ့အထိဘာလင်မှာရှိတဲ့ အီလက်ထရောနစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်း Institute မှာ သိပ္ပံကောင်စီရဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါ တယ်။ Weizanbaum ဟာ MITမှာ လုပ်ကိုင်သလိုပဲ ဟားဗတ်၊ စတန်းဖို့လ်နဲ့ ဘာလင်တက္ကသိုလ်အပြင် အခြား သောတက္ကသိုလ်တွေအတွက်လည်း ပညာရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေအတွက်ဝိုင်းဝန်းကူညီလုပ်ကိုင်ပေးခဲ့ပါတယ်။ Weizanbaumဟာ ၂၀ဝ၈ခုနှစ် မတ်လ၅ရက်နေ့မှ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီးဘာလင်မြို့ရှိ ဂျူးသုသာန်မှာမြေ မြှုပ် ခဲ့ပါတယ်။ အများပြည်သူအမှတ်တရနေ့အဖြစ် ဘာလင်မြို့မှာ ၂၀ဝ၈ခုနှစ် မတ်လ၁၈ရက်နေ့ကို သတ်မှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

==ကိုးကား==
{{Reflist}}


{{lifetime|၁၉၂၃|၂၀၀၈}}
{{lifetime|၁၉၂၃|၂၀၀၈}}

၀၇:၂၄၊ ၈ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၆ ရက်နေ့က မူ

ဂျိုးဆက် ဝေဇမ်ဘောင်း
၂၀၀၅ ခုနှစ်၊ ဘာလင်
မွေးဖွား(1923-01-08)၈ ဇန်နဝါရီ၊ ၁၉၂၃
ဘာလင်မြို့ဂျာမနီနိုင်ငံ
ဆုံးပါး၅ မတ်၊ ၂၀၀၈(2008-03-05) (အသက် ၈၅)
Ludwigsfelde-Gröben, ဂျာမနီနိုင်ငံ
နိုင်ငံသားဂျာမန်
နိုင်ငံလူမျိုး ဂျာမနီ
နယ်ပယ်ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ
အဖွဲ့အစည်းဌာနMIT
မိခင်ကျောင်းဝိန်းစတိတ် တက္ကသိုလ်
အိမ်ထောင်ဘက်Ruth Manes Weizenbaum (ကွာရှင်း)
ရင်သွေး(များ)Sharon, Miriam, Naomi, Pm

ဂျိုးဆက်ဝေဇမ်ဘောင်း (Joseph Weizenbaum) အား ၁၉၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၈ ရက်တွင် ဘာလင်မြို့၌ မွေးဖွားခဲ့သည် ။သူသည် ဂျာမန် အမေရိကန်လူမျိုးဖြစ်ပြီး မက်ဆာချူးဆက် စက်မှုတက္ကသိုလ်တွင်ရှိသော ကွန်ပျူတာသိပ္ပံမှ ပရော်ဖက်ဆာနှင့် စာရေးဆရာဖြစ်သည်။ သူသည် ဂျူးမိသားစုမှ မွေးဖွားခဲ့သူဖြစ်ပြီး ၁၉၃၅ခုနှစ်တွင် နာဇီဂျာမနီတို့၏ လက်အတွင်းမှ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး သူ့ ၏မိသားစုသည် အမေရိကန်နိုင်ငံကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြသည် ။

သူသည် အမေရိကန်နိုင်ငံတွင် ၁၉၄၁ခုနှစ်ကစတင်ပြီး သင်္ချာ ပညာရပ်ကို စတင်လေ့လာခဲ့သည်။ သို့သော် သူ့၏ လေ့လာမှုသည် စစ်ပွဲကြောင့် ရပ်ခဲ့ရပြီး ထိုအတောအတွင်း သူသည် စစ်ပွဲတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင် ခဲ့ရသည်။ ၁၉၅၂ခုနှစ်များ အတွင်းမှာသူဟာကွန်ပျူတာတွေနဲ့ လုပ်ကိုင် ခဲ့ရပြီး ဝိန်းပြည်နယ်တက္ကသိုလ်အတွက် ဒီဂျစ်တယ်ကွန်ပျူတာကို သူကတီထွင်ပေးကာ ကူညီမှု ပြုခဲ့သည်။ ၁၉၅၆ခုနှစ်မှာ သူဟာ ဘဏ်စနစ်အတွက် ပထမဆုံးကွန်ပျူတာကိုသုံးစွဲပြီးတော့ General Electric တွင် လုပ်ကိုင်ပေးခဲ့သည် ။ ၁၉၆၄ ခုနှစ်မှာ မက်ဆာချူးဆက် စက်မှုတက္ကသိုလ် မှာဝင်ရောက်ပြီးတာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၆၂ခုနှစ်မှာ သူက ELIZA ဟုခေါ်သော ရိုးရှင်းတဲ့ပရိုဂရမ်ကို ထုတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီပရိုဂရမ်ဟာ ယခုသုံးစွဲနေတဲ့ chatter bots လို့ခေါ် တဲ့ပရိုဂရမ်ပါ။ သူ့ရဲ့၁၉၇၆ ခုနှစ်မှာထုတ်တဲ့Computer Power နဲ့ Human Reason စာအုပ်ဟာလွှမ်းမိုးမှုရှိတဲ့ စာအုပ်တစ်ခုပါ။ သူဟာကွန်ပျူတာတွေကို အရေးပါတဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချခိုင်းဖို့ခွင့်မပြုပါဘူး။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ကွန်ပျူတာတွေဟာ လူသားတွေမှာရှိတဲ့အရည်အသွေးတွေဖြစ်တဲ့ ဉာဏ်ပညာနဲ့ ဆက်စပ်တွေးခေါ်ပေါင်းစည်းယူမှုတွေ မလုပ်နိုင်တဲ့ အတွက်ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ Weizanbaum က SLIP ပရိုဂရမ်ဘာသာရပ် ကို ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၆ မှာ Weizanbaum ကဘာလင်ကိုရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပြီး သူ့မိဘတွေ နေခဲ့တဲ့နေရာမှာ ပြန်ပြီးနေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။[၁][၂] Weizanbaum ရဲ့အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ၂၀ဝ၇ခုနှစ်မှာ ရုပ်ရှင်အဖြစ်ရိုက်ကူးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ ရုပ်ရှင်ကို ဂျာမနီမှာဖြန့်ချိခဲ့သလို အင်္ဂလိပ်လိုပါထုတ်ဝေပေးခဲ့ပါတယ်။ သူဟာသေဆုံးတဲ့အထိဘာလင်မှာရှိတဲ့ အီလက်ထရောနစ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်း Institute မှာ သိပ္ပံကောင်စီရဲ့ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပါ တယ်။ Weizanbaum ဟာ MITမှာ လုပ်ကိုင်သလိုပဲ ဟားဗတ်၊ စတန်းဖို့လ်နဲ့ ဘာလင်တက္ကသိုလ်အပြင် အခြား သောတက္ကသိုလ်တွေအတွက်လည်း ပညာရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေအတွက်ဝိုင်းဝန်းကူညီလုပ်ကိုင်ပေးခဲ့ပါတယ်။ Weizanbaumဟာ ၂၀ဝ၈ခုနှစ် မတ်လ၅ရက်နေ့မှ ကွယ်လွန်ခဲ့ပြီးဘာလင်မြို့ရှိ ဂျူးသုသာန်မှာမြေ မြှုပ် ခဲ့ပါတယ်။ အများပြည်သူအမှတ်တရနေ့အဖြစ် ဘာလင်မြို့မှာ ၂၀ဝ၈ခုနှစ် မတ်လ၁၈ရက်နေ့ကို သတ်မှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

ကိုးကား

  1. Joseph Weizenbaum – a biography (German) Wolfgang Löw, Leibniz-Institut für Neurobiologie, Magdeburg, Germany
  2. Weizenbaum. Rebel at Work. Documentary film by Peter Haas and Silvia Holzinger.