ဗန်းမော်မြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
No edit summary |
No edit summary |
||
| စာကြောင်း ၄၃ - | စာကြောင်း ၄၃ - | ||
== သမိုင်းစဉ် == |
== သမိုင်းစဉ် == |
||
ဗန်းမော်ဟူသော ဝေါဟာရသည် ရှမ်းဘာသာစကား “မန်မော်” (မၢၼ်ႈမေႃႇ) မှ ဆင်းသက်လာသော စကားဖြစ်သည်။ မန်(Man)= ရွာ၊ မော်(Maw)=အိုး ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသဖြင့် “အိုးလုပ်သောရွာ” ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သည်။ စမ္ပာနဂိုလ် မင်းဆက်ပျက်ပြီး သက္ကရာဇ် ၄၀၀ ကျော်တွင် စော်ဘွား |
ဗန်းမော်ဟူသော ဝေါဟာရသည် ရှမ်းဘာသာစကား “မန်မော်” (မၢၼ်ႈမေႃႇ) မှ ဆင်းသက်လာသော စကားဖြစ်သည်။ မန်(Man)= ရွာ၊ မော်(Maw)=အိုး ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသဖြင့် “အိုးလုပ်သောရွာ” ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သည်။ စမ္ပာနဂိုလ် မင်းဆက်ပျက်ပြီး သက္ကရာဇ် ၄၀၀ ကျော်တွင် စော်ဘွား သိုဟန်ဘွား သည် ရှေးမင်းမြတ်တို့၏ မြို့နေရာတွင် မနေဝံ့၍ မြို့ဆင်ခြေဖုံးဖြစ်သော ဗန်းမော်သို့ ပြောင်းရွေ့လာခဲ့ပြီး မြို့ပြ တည်ထောင်၍ အုပ်စိုးသည်။ မိုးမိတ်သမိုင်းအရ ခရစ်နှစ် ၆၈၉ တွင် စော်ဘွား စဝ်ပုတ်ဖထံ လာရောက်ပြီး စော်ဘွားဆက် တောင်းခံသည်။ မိုးမိတ်စော်ဘွားက တူတော်ကြီး ခမ်းရွက်ဖ အား ဗန်းမော်စော်ဘွား အဖြစ် အုပ်ချုပ်ရန် စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ဗန်းမော်မြို့တွင် စော်ဘွား၂၃ ဆက် နှစ်ပေါင်း ၃၅၀ အုပ်စိုးခဲ့သည်။ ကုန်းဘောင်ခေတ်၊ ဘိုးတော်ဘုရားလက်ထက်တွင်စော်ဘွားနယ်အဖြစ်မှ ဝန်အုပ်ချုပ်သောမြို့အဖြစ်ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ <ref>ဒေါ်ခင်သိန်း (မြန်မာစာပါမောက္ခ မြစ်ကြီးနားတက္ကသိုလ်) ၏ “ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်အမည်များ လေ့လာချက်” </ref> |
||
ကုန်းဘောင်ခေတ် ဗန်းမော်မြို့ဝန်များထဲမှ ထင်ရှားသူအချို့မှာ ဦးရွှေရည်၊ စောမြတ်အောင်၊ ဦးကံ၊ ဦးစံတည်၊ ဦးရွှေအိုး၊ ဦးရွှန်း၊ ဦးသူ၊ ဦးဘိုး၊ ဦးအောင်မြတ်သူ၊ ဦးနက်ပြာ၊ ဦးတုတ်၊ ဦးပုံ၊ ဦးဖိုးအို၊ ဦးဘိုးလှ၊ ဦးမှန်း၊ ဦးလူကြီး၊ ဦးထောင်ဗိုလ် စသူတို့ဖြစ်ကြသည်။ <ref>မြန်မာမြို့အဘိဓာန်။ တင်နိုင်တိုး။ ဇေတဝန်စာအုပ်တိုက်။ ရန်ကုန်။ ပကြိမ်။ ၂၀၁၂ ဖေဖော်ဝါရီ။</ref> |
ကုန်းဘောင်ခေတ် ဗန်းမော်မြို့ဝန်များထဲမှ ထင်ရှားသူအချို့မှာ ဦးရွှေရည်၊ စောမြတ်အောင်၊ ဦးကံ၊ ဦးစံတည်၊ ဦးရွှေအိုး၊ ဦးရွှန်း၊ ဦးသူ၊ ဦးဘိုး၊ ဦးအောင်မြတ်သူ၊ ဦးနက်ပြာ၊ ဦးတုတ်၊ ဦးပုံ၊ ဦးဖိုးအို၊ ဦးဘိုးလှ၊ ဦးမှန်း၊ ဦးလူကြီး၊ ဦးထောင်ဗိုလ် စသူတို့ဖြစ်ကြသည်။ <ref>မြန်မာမြို့အဘိဓာန်။ တင်နိုင်တိုး။ ဇေတဝန်စာအုပ်တိုက်။ ရန်ကုန်။ ပကြိမ်။ ၂၀၁၂ ဖေဖော်ဝါရီ။</ref> |
||
၀၄:၄၀၊ ၂၁ ဇန်နဝါရီ ၂၀၁၅ ရက်နေ့က မူ
| ဗန်းမော်မြို့ | |
|---|---|
| မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ | |
  ဗန်းမော်မြို့ | |
| ကိုဩဒိနိတ်: 24°15′N 97°14′E / 24.250°N 97.233°E | |
| နိုင်ငံအမည် | တမ်းပလိတ်:နိုင်ငံ စာရင်းအင်း မြန်မာနိုင်ငံ |
| ပြည်နယ် |  ကချင် |
| ခရိုင် | ဗန်းမော် |
| လတ္တီကျု | (၂၄)ဒီဂရီ၊ (၁၅)မိနစ် |
| လောင်ဂျီကျု | (၉၇)ဒီဂရီ၊ (၁၄)မိနစ် |
| မြို့နယ်ရုံးစိုက်ရာမြို့ | ဗန်းမော်မြို့ |
| အချိန်ဇုန် | မြန်မာစံတော်ချိန် (UTC+ ၆ နာရီ ၃၀ မိနစ်) |
ကချင်ပြည်နယ်၏ ဒုတိယမြို့တော်ဖြစ်ပြီး ခရိုင်ရုံးစိုက်ရာ မြို့ဖြစ်သည့် ဗန်းမော်သည် မြို့တော်မြစ်ကြီးနား၏ တောင်ဘက် ၁၁၅ မိုင် အကွာတွင် တည်ရှိကာ၊ တရုတ်နယ်စပ်နှင့် မိုင် ၄၀ ခန့် ကွာဝေးသည်။ တာပိန်မြစ်နှင့် ဧရာဝတီမြစ်တို့ဆုံရာမှ ၅၃ မိုင် ကွာဝေးပါသည်။ KIO အခြေစိုက်ရာ လိုင်ဇာမြို့သည် ဗန်းမော်နှင့်မြစ်ကြီးနားအကြား တည်ရှိကာ ဗန်းမော်၏ အရှေ့မြောက်ဘက် မိုင် ၄၀ ခန့်တွင် တည်ရှိသည်။
သမိုင်းစဉ်
ဗန်းမော်ဟူသော ဝေါဟာရသည် ရှမ်းဘာသာစကား “မန်မော်” (မၢၼ်ႈမေႃႇ) မှ ဆင်းသက်လာသော စကားဖြစ်သည်။ မန်(Man)= ရွာ၊ မော်(Maw)=အိုး ဟု အဓိပ္ပါယ်ရသဖြင့် “အိုးလုပ်သောရွာ” ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သည်။ စမ္ပာနဂိုလ် မင်းဆက်ပျက်ပြီး သက္ကရာဇ် ၄၀၀ ကျော်တွင် စော်ဘွား သိုဟန်ဘွား သည် ရှေးမင်းမြတ်တို့၏ မြို့နေရာတွင် မနေဝံ့၍ မြို့ဆင်ခြေဖုံးဖြစ်သော ဗန်းမော်သို့ ပြောင်းရွေ့လာခဲ့ပြီး မြို့ပြ တည်ထောင်၍ အုပ်စိုးသည်။ မိုးမိတ်သမိုင်းအရ ခရစ်နှစ် ၆၈၉ တွင် စော်ဘွား စဝ်ပုတ်ဖထံ လာရောက်ပြီး စော်ဘွားဆက် တောင်းခံသည်။ မိုးမိတ်စော်ဘွားက တူတော်ကြီး ခမ်းရွက်ဖ အား ဗန်းမော်စော်ဘွား အဖြစ် အုပ်ချုပ်ရန် စေလွှတ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ဗန်းမော်မြို့တွင် စော်ဘွား၂၃ ဆက် နှစ်ပေါင်း ၃၅၀ အုပ်စိုးခဲ့သည်။ ကုန်းဘောင်ခေတ်၊ ဘိုးတော်ဘုရားလက်ထက်တွင်စော်ဘွားနယ်အဖြစ်မှ ဝန်အုပ်ချုပ်သောမြို့အဖြစ်ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ [၁] ကုန်းဘောင်ခေတ် ဗန်းမော်မြို့ဝန်များထဲမှ ထင်ရှားသူအချို့မှာ ဦးရွှေရည်၊ စောမြတ်အောင်၊ ဦးကံ၊ ဦးစံတည်၊ ဦးရွှေအိုး၊ ဦးရွှန်း၊ ဦးသူ၊ ဦးဘိုး၊ ဦးအောင်မြတ်သူ၊ ဦးနက်ပြာ၊ ဦးတုတ်၊ ဦးပုံ၊ ဦးဖိုးအို၊ ဦးဘိုးလှ၊ ဦးမှန်း၊ ဦးလူကြီး၊ ဦးထောင်ဗိုလ် စသူတို့ဖြစ်ကြသည်။ [၂]
ကိုးကား
- ↑ ဒေါ်ခင်သိန်း (မြန်မာစာပါမောက္ခ မြစ်ကြီးနားတက္ကသိုလ်) ၏ “ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းရှိ မြို့နယ်အမည်များ လေ့လာချက်”
- ↑ မြန်မာမြို့အဘိဓာန်။ တင်နိုင်တိုး။ ဇေတဝန်စာအုပ်တိုက်။ ရန်ကုန်။ ပကြိမ်။ ၂၀၁၂ ဖေဖော်ဝါရီ။
မြို့တော်: မြစ်ကြီးနားမြို့ မြို့နယ်ပေါင်း (၁၈) မြို့နယ် | ||
| ချီဖွေခရိုင် (၂) မြို့နယ် |  | |
| တနိုင်းခရိုင် (၁) မြို့နယ် | ||
| ပူတာအိုခရိုင် (၅) မြို့နယ် | ||
| ဗန်းမော်ခရိုင် (၄) မြို့နယ် | ||
| မိုးညှင်းခရိုင် (၃) မြို့နယ် | ||
| မြစ်ကြီးနားခရိုင် (၃) မြို့နယ် | ||
| မြို့များ |
| |