မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ဖလမ်းတိုက်ပွဲ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ဖလမ်းတိုက်ပွဲ
မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်မှ ချင်း စစ်မြေပြင်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း

တိုက်ပွဲမြေပုံ
ရက်စွဲ၉ နိုဝင်ဘာ ၂၀၂၄ – ၈ ဧပြီ ၂၀၂၅
နေရာဖလမ်းမြို့ချင်းပြည်နယ်
ရလဒ် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ အနိုင်ရ
နယ်နမိတ်
ပြောင်းလဲမှုများ
ချင်းညီနောင်နှင့် မဟာမိတ်အဖွဲ့များ ဖလမ်းမြို့အား သိမ်းပိုက်
စစ်ရင်ဆိုင်သူများ
နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ

ချင်းညီနောင်

အခြား မဟာမိတ်အဖွဲများ:

စစ်အင်အား
၄၀၀ ခန့်[] ၆၀၀ ခန့်[]
အသေအပျောက်

မသိရှိရ

100+ captured[]

၈၉ ဦးသေဆုံး

500+ wounded[]

ဖလမ်းတိုက်ပွဲ (ခေါ် "ဂျေရုဆလင် စစ်ဆင်ရေး") သည် မြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း ချင်းပြည်နယ်ဖလမ်းမြို့ကို သိမ်းပိုက်ရန်အတွက် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့နှင့် အခြားစစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး အင်အားစုများ ပူးပေါင်းကာ ဆင်နွှဲခဲ့သည့် ထိုးစစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ပြည်တွင်းစစ်ကာလမတိုင်မီ ဖွဲ့စည်းထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ မြေပြင်တွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခြင်းမရှိဘဲ မြို့တစ်မြို့ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည့် ပထမဆုံး အဓိကတိုက်ပွဲဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

နောက်ခံအခြေအနေ

[ပြင်ဆင်ရန်]

ဖလမ်းမြို့သည် ချင်းပြည်နယ်၏ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်ပြီး ယခင်ပြည်နယ်မြို့တော်လည်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် တပ်မတော်ဒေသကွပ်ကဲမှုစစ်ဌာနချုပ်(ကလေး) (စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး) နှင့် ဟားခါးမြို့ အကြား လမ်းကြောင်းပေါ်တွင် မဟာဗျူဟာမြောက်စွာ တည်ရှိသည်။[]

၂၀၂၄ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက ချင်းပြည်နယ်၏ ၈၅% ခန့်ကို ထိန်းချုပ်ထားကြောင်း၊ ဖလမ်းမြို့မှာမူ ဒေသတွင်း စစ်ကောင်စီအဖွဲ့၏ နောက်ဆုံးခံတပ်ကြီးများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် ကျန်ရှိနေခဲ့သည်။[]

တိုက်ပွဲ

[ပြင်ဆင်ရန်]

တိုက်ပွဲသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် စတင်ခဲ့သည်။[] ဇိုမီးဖက်ဒရယ်ယူနီယံ၊ ချင်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်၊ မင်းတပ်ချင်းအမျိုးသားကောင်စီ၊ မာရာလန်းနှင့် ကန်ပက်လက်ချင်းကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၊ မတူပီ CDF တပ်ရင်း ၁ တို့ ပါဝင်သော ချင်းညီနောင်အဖွဲ့က "ချင်းညီနောင် စစ်ဆင်ရေး" ကို စတင်ခဲ့သည်။[]

ချင်းညီနောင်အဖွဲ့၏ အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည့် CNDF သည်လည်း တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်မှ အာရက္ခတပ်တော် အပါအဝင် မဟာမိတ်ခုခံရေးအဖွဲ့များက အကူအညီပေးသည်ဟု သတင်းများထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။[]

နိုဝင်ဘာ ၉ ရက်နေ့တွင် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ဖလမ်းမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ ခံတပ်များဖြစ်သော ရဲစခန်း၊ အထွေထွေအုပ်ချုပ်ရေးဦးစီးဌာန၊ ဆောက်လုပ်ရေးဦးစီးဌာနနှင့် ဆေးရုံတောင်ကုန်းတို့ကို ပစ်မှတ်ထားကာ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။[] တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များသည် မြို့သို့သွားရာ ထောက်ပံ့ရေးလမ်းကြောင်းများကိုလည်း ပိတ်ဆို့ခဲ့ပြီး ခြေလျင်တပ်ရင်း ၂၆၈ ကို ထိရောက်စွာ ပိတ်ဆို့ထားခဲ့သည်။ တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့၏ စစ်ရေးနေရာများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် စစ်လေယာဉ်များ၊ ဒရုန်းများနှင့် အမြောက်များကို အသုံးပြု၍ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြင်းထန်စွာ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။[၁၀]

နိုဝင်ဘာလလယ်တွင် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့သည် ရဲစခန်းနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးရုံးများကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး တပ်ရင်း ၂၆၈ သာလျှင် နောက်ဆုံးအရေးပါသည့် နေရာအဖြစ် ကျန်ရှိခဲ့သည်။[၁၀] ဤကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီမှ စစ်သား ၄၅ ဦးခန့် လက်နက်ချခဲ့ပြီး ထိုးစစ်စတင်ချိန်မှစ၍ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက အကျဉ်းသား ၁၃၀ ခန့်ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့သည်။[၁၁][]

စစ်ကောင်စီ၏ လေတပ်သည် နိုဝင်ဘာလလယ် (စနေနေ့) တစ်ရက်တည်းတွင် ဖလမ်းမြို့ပေါ်သို့ ဗုံး ၁၅၀ ကျော် ကြဲချခဲ့ပြီး တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များ၏ နေရာများနှင့် အရပ်ဘက်ဧရိယာများကို ပစ်မှတ်ထားခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများက ပြောကြားခဲ့သည်။ တစ်ပတ်အတွင်း ကြဲချခဲ့သည့် ဗုံးအလုံးရေမှာ ၅၀၀ ကျော်ရှိခဲ့သည်။[၁၂] အနီးရှိ တလန်ဇားရွာမှ ခရစ်ယာန်ဘုရားရှိခိုးကျောင်းတစ်ခု ပျက်စီးခဲ့ပြီး ဒေသခံ ၁၀,၀၀၀ ကျော်မှာ အနီးအနားရှိ ရွာများ၊ ကလေးမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်မြို့နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ မီဇိုရမ်ပြည်နယ်သို့ တိမ်းရှောင်ခဲ့ရသည်။[၁၂]

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့သည် ဖလမ်းမြို့နယ်၏ ၉၀% ကို သိမ်းပိုက်ရရှိပြီဟု ကြေညာခဲ့ပြီး စစ်ကောင်စီ တပ်ဖွဲ့ဝင်များမှာ တပ်ရင်း ၂၆၈ တွင်သာ ပိတ်မိနေခဲ့သည်။[၁၃]

၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် စစ်ကောင်စီတပ်များသည် ဝိုင်းရံထားခြင်းကို ဖောက်ထွက်ရန်အတွက် တပ်ရင်း ၂၆၈ သို့ စစ်သား ၄၀-၅၀ ဦးကို စေလွှတ်ကာ တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီသည် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကိုသာ အားထားနေရခြင်းမှာ ၎င်းတို့၏ တပ်အင်အား လျော့နည်းလာခြင်းနှင့် စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းနေခြင်းတို့ကြောင့် မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးများကို ထိရောက်စွာ မလုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းကို ပြသနေကြောင်း CNDF က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။[၁၂]

၂၀၂၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၈ ရက်နေ့တွင် ချင်းညီနောင်အဖွဲ့နှင့် မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့များသည် ဖလမ်းမြို့ရှိ စစ်ကောင်စီ၏ နောက်ဆုံးခံတပ်ဖြစ်သော ခြေလျင်တပ်ရင်း ၂၆၈ ကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့သည်။[၁၃]

နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေ

[ပြင်ဆင်ရန်]

စစ်ကောင်စီသည် ဖလမ်းမြို့ကို သိမ်းပိုက်ခံရပြီးနောက် နေ့စဉ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ကာ ဖလမ်းမြို့ကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ရာ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များနှင့် Mi-35 ရဟတ်ယာဉ်များကဲ့သို့သော လေယာဉ်အမျိုးမျိုးကို အသုံးပြုခဲ့သော်လည်း မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။[၁၃]

ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်

[ပြင်ဆင်ရန်]

ကိုးကား

[ပြင်ဆင်ရန်]
  1. Chin Brotherhood (CB) announces that the entire Falam Township has become a military council-free area April 22, 2025, ၌ at Archive.isတွင် မော်ကွန်းတင်ပြီး
  2. ၂.၀ ၂.၁ ၂.၂ ‘Inch by inch’: Myanmar rebels close in on key military base in Chin State April 22, 2025, ၌ at Archive.isတွင် မော်ကွန်းတင်ပြီး
  3. Eighty-nine Chin resistance members killed in Falam Township April 22, 2025, ၌ at Archive.isတွင် မော်ကွန်းတင်ပြီး
  4. Martin၊ Michael (2024-11-01)။ Trouble Among the Chin of Myanmar (in en)။ Center for Strategic & International Studies။
  5. Ethnic rebels claim to control up to 85% of Myanmar's Chin state (in en) (2024-12-23)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  6. ၆.၀ ၆.၁ Chin Brotherhood takes Mindat, Falam Offensive Ongoing (in en)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  7. Irrawaddy၊ The (2025-04-08)။ Chin Rebels Rout Myanmar Junta From Falam After Five-Month Battle (in en-US)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  8. Resistance forces seize northern Chinland's Falam Township (in en-US)။ Democratic Voice of Burma (2025-04-10)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  9. Now၊ Myanmar (2025-04-09)။ Chin Brotherhood takes over last junta base in Chin State town (in en-US)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  10. ၁၀.၀ ၁၀.၁ Irrawaddy၊ The (2024-11-15)။ Fighting Flares as Chin Rebels Launch Fresh Offensive (in en-US)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  11. Myanmar rebels capture major military base in west, group says (in en) (2024-12-20)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  12. ၁၂.၀ ၁၂.၁ ၁၂.၂ Myanmar's junta drops 'more than 500' bombs on Chin state town during week of clashes (in en) (2025-03-19)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  13. ၁၃.၀ ၁၃.၁ ၁၃.၂ MPM (2025-04-08)။ Chin Brotherhood captures junta's last remaining Battalion-268 in Falam » Myanmar Peace Monitor (in en-US)။ 2025-04-24 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။