ပဋိညာတကရဏ
| ပိဋကတ် သုံးပုံ |
|---|
| ဝိနယပိဋက |
| သုတ္တန်ပိဋကတ် |
| အဘိဓမ္မာပိဋကတ် |
ပဋိညာတကရဏသည် သံဃာတော်များအကြား ဖြစ်ပေါ်သော အဓိကရုဏ်း (အငြင်းပွားမှု၊ ပြဿနာ) များကို ဖြေရှင်းဆုံးဖြတ်ပေးသော နည်းလမ်း ခုနစ်ပါး (အဓိကရဏသမထ ၇ ပါး) တွင် တစ်ပါးအပါအဝင် ဖြစ်ပါသည်။ "ပဋိညာတ" ဆိုသည်မှာ "ဝန်ခံပြီးသော (အာပတ်)" ဖြစ်ပြီး၊ "ကရဏ" ဆိုသည်မှာ "ပြုခြင်း" ဖြစ်ရာ၊ ပဋိညာတကရဏ ဆိုသည်မှာ အာပတ်သင့်သော ရဟန်းက မိမိသင့်သော အာပတ်ကို ဝန်ခံသည့်အတိုင်း ထိုဝန်ခံချက်နှင့်အညီ အာပတ်ဖြေခြင်း စသော ဝိနည်းကံကို ပြုလုပ်ခြင်း ဟု ဆိုလိုပါသည်။
ပညတ်တော်မူရခြင်း အကြောင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]- ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းများ (အမြဲ ပြဿနာရှာလေ့ရှိသော ရဟန်း ၆ ပါး ဂိုဏ်း) သည် အခြားရဟန်းများ အာပတ်သင့်သည်ဟု ယူဆကာ ထိုရဟန်းများ၏ ဝန်ခံချက် မရဘဲ (`ဝန်မခံဘဲ`) တဇ္ဇနီယကံ၊ နိယဿကံ၊ ပဗ္ဗာဇနီယကံ၊ ပဋိသာရဏီယကံ၊ ဥက္ခေပနီယကံ စသော သံဃာ့ကံများကို ပြုလုပ်ကြသည်။
- ထိုအခါ အလိုနည်းသော ရဟန်းများက ကဲ့ရဲ့ကြပြီး မြတ်စွာဘုရားထံ လျှောက်ထားကြသည်။
- မြတ်စွာဘုရားသည် ဆဗ္ဗဂ္ဂီရဟန်းတို့ကို စစ်ဆေးမေးမြန်းပြီးနောက် ကဲ့ရဲ့တော်မူကာ "ရဟန်းတို့၊ (အာပတ်သင့်သူ၏) ဝန်ခံချက်မရဘဲ ထိုကဲ့သို့သော သံဃာ့ကံတို့ကို မပြုအပ်၊ ပြုလျှင် ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်၏" ဟု သိက္ခာပုဒ် ပညတ်တော်မူခဲ့သည်။
- ဤသည်မှာ အပြစ်တစ်ခုအတွက် ဝိနည်းကံမပြုမီ အပြစ်သင့်သူ၏ ဝန်ခံချက် လိုအပ်ကြောင်းကို ပြဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။
ပဋိညာတကရဏ - တရားနှင့် လျော်/မလျော်သော ပြုခြင်း
[ပြင်ဆင်ရန်]အာပတ်သင့်သူက ဝန်ခံသောအခါ ထိုဝန်ခံချက်အတိုင်း ဝိနည်းကံပြု၍ ဆုံးဖြတ်ခြင်းသည် တရားနည်းလမ်းကျသည် (`တရားနှင့် လျော်`) လည်း ရှိနိုင်သလို၊ တရားနည်းလမ်းမကျသည် (`တရားနှင့် မလျော်`) လည်း ရှိနိုင်သည်-
၁။ တရားနှင့် မလျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်း:
ဖြစ်ရပ်မှန်နှင့် ဝန်ခံချက် လွဲချော်နေသည့်အခါ ဖြစ်ပွားသည်။
- ဥပမာများ: ပါရာဇိက ကျသော ရဟန်းကို ပါရာဇိကဟု စောဒနာရာ၊ ထိုရဟန်းက "သံဃာဒိသိသ်သာ သင့်ပါသည်" ဟု (အာပတ်လျော့၍) ဝန်ခံလျှင်၊ သံဃာက သံဃာဒိသိသ်အာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
- ပါရာဇိက ကျသော ရဟန်းက "ဒုဗ္ဘာသီသာ သင့်ပါသည်" ဟု (များစွာလျော့၍) ဝန်ခံလျှင်၊ သံဃာက ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
- ဒုဗ္ဘာသီ သင့်သော ရဟန်းကို ဒုဗ္ဘာသီဟု စောဒနာရာ၊ ထိုရဟန်းက "ပါရာဇိက သင့်ပါသည်" ဟု (အာပတ်တိုး၍/လိမ်လည်၍) ဝန်ခံလျှင်၊ သံဃာက ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
- ဒုဗ္ဘာသီ သင့်သော ရဟန်းက "ဒုက္ကဋ်သာ သင့်ပါသည်" ဟု (အာပတ်ပြောင်း၍) ဝန်ခံလျှင်၊ သံဃာက ဒုက္ကဋ်အာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
အကြောင်းရင်း: ဤသို့ပြုခြင်းသည် အမှန်တကယ်သင့်သော အာပတ် သို့မဟုတ် စောဒနာခံရသော အာပတ်အတိုင်း မဟုတ်ဘဲ၊ မှားယွင်းသော သို့မဟုတ် လျော့ပေါ့သော ဝန်ခံချက်အပေါ် အခြေခံ၍ ဆုံးဖြတ်သောကြောင့် တရားနည်းလမ်းမကျခြင်း ဖြစ်သည်။
၂။ တရားနှင့် လျော်သော ဝန်ခံတိုင်း ပြုခြင်း:
အာပတ်သင့်သော ရဟန်းက မိမိအမှန်တကယ် သင့်သော၊ စောဒနာခံရသော အာပတ်ကို မှန်ကန်စွာ ဝန်ခံသောအခါ ဖြစ်ပွားသည်။
- ဥပမာများ: ပါရာဇိက ကျသော ရဟန်းကို ပါရာဇိကဟု စောဒနာရာ၊ ထိုရဟန်းက "မှန်ပါသည်၊ ပါရာဇိကသို့ ရောက်ပါသည်" ဟု ဝန်ခံလျှင်၊ သံဃာက ပါရာဇိကအာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
- သံဃာဒိသိသ် သင့်သော ရဟန်းက သံဃာဒိသိသ်ဟု ဝန်ခံလျှင် သံဃာဒိသိသ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
- ဒုဗ္ဘာသီ သင့်သော ရဟန်းကို ဒုဗ္ဘာသီဟု စောဒနာရာ၊ ထိုရဟန်းက "မှန်ပါသည်၊ ဒုဗ္ဘာသီသို့ ရောက်ပါသည်" ဟု ဝန်ခံလျှင်၊ သံဃာက ဒုဗ္ဘာသီအာပတ်ဖြင့် ဆုံးဖြတ်ခြင်း။
- အကြောင်းရင်း: ဤသို့ပြုခြင်းသည် ရဟန်း၏ မှန်ကန်သော ဝန်ခံချက်နှင့် စောဒနာခံရသော အာပတ်တို့ ကိုက်ညီသောကြောင့် တရားနည်းလမ်းကျခြင်း ဖြစ်သည်။
အနှစ်ချုပ်
[ပြင်ဆင်ရန်]ပဋိညာတကရဏ ဆိုသည်မှာ အာပတ်သင့်သော ရဟန်းက မိမိအပြစ်ကို ဝန်ခံသောအခါ ထို ဝန်ခံသည့် အာပတ်နှင့်အညီ သံဃာတော်က ဝိနည်းကံပြု၍ ဆုံးဖြတ်ဖြေရှင်းပေးသော နည်းလမ်းဖြစ်သည်။ ဤနည်းလမ်း တရားနည်းလမ်းကျရန်မှာ အာပတ်သင့်သူ၏ ဝန်ခံချက်သည် မှန်ကန်ရန်နှင့် သံဃာတော်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ထိုမှန်ကန်သော ဝန်ခံချက်အတိုင်း ဖြစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။[၁]
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ကိုးကား
- ↑ စူဠဝဂ္ဂပါဠိ-သမထက္ခန္ဓကံ