တဿပါပိယသိကာကံ
| ပိဋကတ် သုံးပုံ |
|---|
| ဝိနယပိဋက |
| သုတ္တန်ပိဋကတ် |
| အဘိဓမ္မာပိဋကတ် |
တဿပါပိယသိကာကံသည် သံဃာတော်များအကြား ဖြစ်ပေါ်သော အဓိကရုဏ်း (အငြင်းပွားမှု၊ ပြဿနာ) များကို ဖြေရှင်းဆုံးဖြတ်ပေးသော နည်းလမ်း ခုနစ်ပါး (အဓိကရဏသမထ ၇ ပါး) တွင် တစ်ပါးအပါအဝင် ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်း၏ အဓိပ္ပါယ်မှာ "ထို မကောင်းမှု ပြုသောသူအား ထိုက်တန်သော အမှု" ဟု ဖြစ်ပြီး၊ အာပတ်တစ်ခုခုဖြင့် စစ်ဆေးမေးမြန်းခံရသောအခါ မရိုးမသား ပြောဆိုခြင်း၊ ဝန်ခံပြီးမှ ပယ်ခြင်း၊ ပယ်ပြီးမှ ဝန်ခံခြင်း၊ အကြောင်းတစ်ခုဖြင့် အခြားအကြောင်းတစ်ခုကို ဖုံးကွယ်ခြင်း၊ သိလျက် မဟုတ်မမှန် ပြောဆိုခြင်း စသော မကောင်းသော အကျင့်လက္ခဏာများ ထပ်မံပြသသော ရဟန်းအား သံဃာတော်က ပြုလုပ်သည့် အရေးယူမှု ဝိနည်းကံ တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။
ပညတ်တော်မူရခြင်း အကြောင်း (ဥပဝါဠရဟန်း ဝတ္ထု)
[ပြင်ဆင်ရန်]- ပြဿနာအစ: ဥပဝါဠ အမည်ရှိ ရဟန်းတစ်ပါးသည် သံဃာအလယ်၌ အာပတ်တစ်ခုဖြင့် စစ်ဆေးမေးမြန်းခံရသောအခါ ရှေ့နောက်စကားမညီ ပြောဆိုသည်။ ဝန်ခံလိုက်၊ ငြင်းလိုက်၊ အကြောင်းတစ်ခုကို အခြားအကြောင်းတစ်ခုဖြင့် ဖုံးကွယ်ပြောဆိုလိုက်၊ သိလျက်နှင့် လိမ်လည်ပြောဆိုလိုက် ပြုလုပ်သည်။
- ဘုရားရှင် ကြားဝင်ခြင်း: အခြားရဟန်းများက ဤအပြုအမူကို ကဲ့ရဲ့ပြီး ဘုရားရှင်အား လျှောက်ထားကြသည်။ မြတ်စွာဘုရားသည် ဥပဝါဠရဟန်းကို ကဲ့ရဲ့တော်မူပြီးနောက်၊ ဤသို့ မရိုးမသား ပြောဆိုတတ်သော၊ အကျင့်ပျက်ယွင်းမှုအပေါ်၌ ထပ်ဆင့်၍ မကောင်းမှုပြုသော ရဟန်းမျိုးအား တဿပါပိယသိကာကံ ပြုရန် သံဃာတော်အား ခွင့်ပြုတော်မူသည်။
တဿပါပိယသိကာကံ ပြုပုံ ကမ္မဝါစာ
[ပြင်ဆင်ရန်]၁။ စောဒနာခြင်း၊ အောက်မေ့စေခြင်း၊ အာပတ်တင်ခြင်း: ရှေးဦးစွာ ထိုရဟန်းအား သူ၏ မရိုးမသား ပြောဆိုမှု၊ အကျင့်ပျက်ယွင်းမှုများကို ထောက်ပြ စောဒနာရမည်၊ ထိုအမှုများကို အောက်မေ့သတိရစေရမည်၊ သူ၏ မကောင်းသော အကျင့်နှင့် ထိုက်တန်သော အရေးယူမှု ပြုသင့်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ရမည်။
၂။ ဉတ်ကမ္မဝါစာ: ကျွမ်းကျင်သော ရဟန်းတစ်ပါးက သံဃာအား ဥပဝါဠရဟန်း၏ မရိုးမသားပြုမှုပုံ အကြောင်းစုံကို သိစေပြီး၊ ထိုရဟန်းအား တဿပါပိယသိကာကံ ပြုရန် ဉတ်တင် ကမ္မဝါစာဖြင့် သံဃာ့သဘောတူညီချက် ရယူ၍ ကံပြုရသည်။
တရားနှင့် လျော်သော တဿပါပိယသိကာကံ အင်္ဂါ (၅) ပါး
[ပြင်ဆင်ရန်]ဤဝိနည်းကံသည် တရားနည်းလမ်းကျရန် အောက်ပါအင်္ဂါ (၅) ပါးနှင့် ပြည့်စုံရမည်-
- ထိုရဟန်းသည် မစင်ကြယ်သော အကျင့် ရှိရမည် (ဆိုလိုသည်မှာ မူလအာပတ်အပြင် မရိုးမသားပြောဆိုမှုပါ ရှိရမည်)။
- အရှက်မရှိသော သဘော ရှိရမည်။
- ထိုသို့ မရိုးမသားပြုမှုအတွက် စွပ်စွဲပြောဆိုခြင်း ခံရသူ ဖြစ်ရမည်။
- သံဃာတော်က (ကမ္မဝါစာဖြင့်) တရားဝင် တဿပါပိယသိကာကံကို ပြုရမည်။
- ထိုသို့ ကံပြုခြင်းသည် ဓမ္မ၊ ဝိနည်း နှင့်အညီ ညီညွတ်စွာ ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်ရမည်။
တရားနှင့် လျော်/မလျော်သော ဝိနည်းကံ (ယေဘုယျ ဝိနည်းစည်းကမ်းများ)
[ပြင်ဆင်ရန်]မည်သည့် သံဃာ့ကံမဆို တရားနည်းလမ်းကျရန် အောက်ပါအချက်များ လိုအပ်သည်-
- တရားနှင့် မလျော်သောကံ: မျက်ကွယ်၌ပြုခြင်း၊ မမေးမြန်းဘဲပြုခြင်း၊ ဝန်မခံဘဲပြုခြင်း၊ မတရားသဖြင့်ပြုခြင်း၊ မညီညွတ်ဘဲပြုခြင်း စသည်တို့သည် ဝိနည်းနှင့် မညီသော၊ မတရားသောကံ ဖြစ်သည်။
- တရားနှင့် လျော်သောကံ: မျက်မှောက်၌ပြုခြင်း၊ မေးမြန်း၍ပြုခြင်း၊ ဝန်ခံ၍ပြုခြင်း၊ တရားသဖြင့်ပြုခြင်း၊ ညီညွတ်စွာပြုခြင်း စသည်တို့သည် ဝိနည်းနှင့် ညီသော၊ တရားသောကံ ဖြစ်သည်။
(တဿပါပိယသိကာကံ ပြုရာတွင်လည်း ဤယေဘုယျ စည်းကမ်းများနှင့် ကိုက်ညီရမည်။)
တဿပါပိယသိကာကံ ပြုထိုက်သော ရဟန်း အမျိုးအစားများ
[ပြင်ဆင်ရန်]အောက်ပါ အင်္ဂါရပ်များနှင့် ပြည့်စုံသော ရဟန်းအား သံဃာသည် တဿပါပိယသိကာကံကို ပြုနိုင်သည်-
- သံဃာ၌ အဓိကရုဏ်းပြုလုပ်တတ်သူ၊ မိုက်မဲ၍ အာပတ်များသူ၊ လူတို့နှင့် မလျော်ကန်စွာ ရောနှောနေထိုင်သူ။
- သီလ၊ အကျင့်သီလ၊ အယူဝါဒ ပျက်စီးသူ။
- ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ၏ ကျေးဇူးမဲ့ကို ပြောဆိုသူ။
(ဤအချက်များကို တစ်ခုချင်းဖြစ်စေ၊ စုပေါင်း၍ဖြစ်စေ ပြစ်မှုအကြီးအငယ်ပေါ် မူတည်၍ ပြုနိုင်သည်။)
တဿပါပိယသိကာကံ အပြုခံရသော ရဟန်း၏ ကျင့်ဝတ်
[ပြင်ဆင်ရန်]ဤဝိနည်းကံ ပြုခံရသော ရဟန်းသည် ကောင်းစွာ ကျင့်သုံးနေထိုင်ရမည်။ ထိုသို့ ကျင့်သုံးရာတွင်-
- ပဉ္စင်းခံ မပေးရ။
- နိဿရည်း မပေးရ။
- သာမဏေ မပြုစုရ။
- ဘိက္ခုနီတို့အား ဆုံးမရန် သမုတ်ခြင်း မခံရ (ခံရသော်လည်း မဆုံးမရ)။
- (အခြားကျင့်ဝတ်များ...)
- ရဟန်းတို့နှင့် ယခင်ကဲ့သို့ ရောနှော မနေရ။
အနှစ်ချုပ်
[ပြင်ဆင်ရန်]တဿပါပိယသိကာသည် အပြစ်တစ်ခုခု ကျူးလွန်ပြီးနောက် စစ်ဆေးမေးမြန်းသည့်အခါ မရိုးမသား ပြောဆိုလိမ်လည်ခြင်း၊ ငြင်းဆန်ခြင်း စသော မကောင်းသည့်အကျင့်ကို ထပ်ဆင့် ပြုလုပ်သော ရဟန်းအား သံဃာတော်က ပြုလုပ်သည့် အရေးယူမှု ဝိနည်းကံဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ထိုရဟန်းအား သူ၏ မကောင်းမှုအတွက် တရားဝင် အသိအမှတ်ပြု ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချသည့် သဘောဆောင်ပြီး၊ လိုက်နာရမည့် ကျင့်ဝတ်များ သတ်မှတ်ပေးခြင်း ဖြစ်သည်။[၁]
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
ကိုးကား
- ↑ စူဠဝဂ္ဂပါဠိ-သမထက္ခန္ဓကံ