ကြယ်နီ (စာရေးဆရာ)
| ကြယ်နီ | |
| |
| မွေးသက္ကရာဇ် | ၁၉၂၂ ခုနှစ် |
| မိဘများ | အဖ ဦးပိ+ အမိ ဒေါ်စောမြ |
| အမည်ရင်း | ဦးမြင့်ဆွေ |
| နိုင်ငံသား |  မြန်မာ
|
| မွေးရာဇာတိ | ဧရာဝတီတိုင်း ဓနုဖြူ မြို့နယ် ဗျင်းဘွဲ ရွာ |
| အလုပ်အကိုင် | စာရေးဆရာ၊ |
| ထင်ရှားကျော်ကြားမှု | |
| ကိုးကွယ်သည့် ဘာသာ | ဗုဒ္ဓဘာသာ |
ဧရာဝတီတိုင်း ဓနုဖြူ မြို့နယ် ဗျင်းဘွဲ ရွာတွင် အဖ ဦးပိ၊ အမိ ဒေါ်စောမြ တို့က ၁၉၂၂ ခုနှစ်တွင် မွေးဖွားသည်။ တရုတ် - မြန်မာ ကပြား ဖြစ်၏။ မွေးချင်း ငါးယောက် အနက် ဒုတိယသား ဖြစ်သည်။ အမည်ရင်းမှာ ဦးမြင့်ဆွေ ဖြစ်၏။
ငယ်ဘဝ
[ပြင်ဆင်ရန်]မြန်မာစာ ပထမလတ် အောင်သည်။ တရုတ်စာ တဆယ့်သုံးတန်း အောင်သည်။ ဓနုဖြူ မြို့နယ် ကမ္ဘာ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ကွန်ဂရက် ဝါဒ ဖြန့်ချိရေးမှူးနှင့် ဓနုဖြူ စာပေ ဝါသနာရှင်များ အသင်း၏ နာယက အဖြစ် ဆောင်ရွက် ခဲ့သည်။
ငယ်စဉ် ကပင် စာပေ ဝါသနာ ပါခဲ့သည်။ ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ် ဧပြီလထုတ် ရှုမဝ ရုပ်စုံ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် ၃၅ တွင် ပါဝင်သည့် 'ကိုတံငါ' ဝတ္ထုတိုဖြင့် စာပေနယ်သို့ စတင် ဝင်ရောက်။ 'ကိုဒေါင်းစိန်၊ မယ်စိန်' တို့ကို ပင်တိုင် ဇာတ်ဆောင် ပြု၍ ရေလုပ်သား ဘဝ သရုပ်ဖော် ဝတ္ထုတိုပေါင်း (၁၆) ပုဒ်၊ 'ကိုဒေါင်းစိန်၊ မယ်စိန်' ဇာတ်ဆောင် မဟုန်သည့် မြစ်ဝကျွန်းပေါ် တံငါ လုပ်သား ဘဝ သရုပ်ဖော် ဝတ္ထု (၄) ပုဒ် [အင်းလေလံ၊ ငါးနောက်သွား၊ အထင်တော် လွဲလို့ရယ် နှင့် ဗျိုင်းကမန်း အင်းသားကြီး ဖိုးရွှေသီး]၊ စုစုပေါင်း (၂ဝ) ပုဒ် ရေးသား ခဲ့သည်။ ရေလုပ်သား တံငါသည်များ အကြောင်းကို ပထမ ဆုံးနှင့် အစဉ်တစိုက် ရေးဖွဲ့ ခဲ့သည့် စာရေး ဆရာ တစ်ဦးပင် ဖြစ်သည်။
၁၉၆၄ ခု အောက်တိုဘာလတွင် ရှုမဝ စာအုပ်တိုက်က ကိုတံငါ (ပထမအုပ်) ကို ထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ဝတ္ထုတို (၁ဝ) ပုဒ်၊ ပါဝင်သည်။ ၁၉၇၅ ခု ဖေဖော်ဝါရီလတွင် စာချစ်သူ စာအုပ်တိုက်က ကိုတံငါကို ဖြည့်စွက် ထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ၁၉၅ဝ ခု ဧပြီလမှ ၁၉၅၅ ခု စက်တင်ဘာလ အထိ ရှုမဝ မဂ္ဂဇင်းတွင် ထည့်သွင်း ဖော်ပြ ခဲ့သည့် 'ကိုတံငါ' ဝတ္ထုတိုများ အားလုံး စုပေါင်း ပုံနှိပ်ခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ စုစုပေါင်း အပုဒ် (၂ဝ) တိတိ ပါဝင်သည်။ ဝတ္ထုတို အားလုံးကို တဆက် တစပ်တည်း ဖတ်ကြည့်လျှင် ကိုဒေါင်းစိန်နှင့် မယ်စိန်သည် ရေလုပ်သား ဇနီးမောင်နှံ အားလုံးကို ကိုယ်စားပြု ဖန်တီး ထားသော "စရိုက်တူ ဇာတ်ကောင်" ဘဝ သရုပ်ဖော် တံငါ လုပ်သား ဝတ္ထုရှည်ကြီး တစ်ပုဒ် သဖွယ်လည်း မှတ်ယူ ခံစား နိုင်သည်။
၁၉၅ဝ ပြည့်မှ ၁၉၅၃ ခုနှစ် အထိ ရှုမဝ၊ မြဝတီ၊ စာပေ ဗိမာန် မဂ္ဂဇင်း၊ လင်းယုန် ဂျာနယ်နှင့် သတင်းစုံ ဂျာနယ် တို့တွင် ကလောင် အမည်ရင်းဖြင့် လည်းကောင်း၊ ကလောင်ခွဲ "ပွင့်သစ်" ဖြင့် လည်းကောင်း မြန်မာ့ ကျေးလက် စရိုက် ဘဝ၊ ဓလေ့ ထုံးတမ်း၊ ခေတ်ပြိုင် ခံစားမှု၊ ရေမြေ သဘာဝ ရှုခင်းနှင့် မြို့နေ ပွဲစား တို့၏ အမြီးအမောက် မတော်မတည့်မှုကို သရော် လှောင်ပြောင်သည့် ဝတ္ထုတို (၁၄) ပုဒ်ခန့် ရေးခဲ့သည်။ ယင်းတို့မှ ရှာဖွေ တွေ့ခဲ့သည့် ဝတ္ထုတို (၉) ပုဒ်ကို ခုနှစ် စီစဉ်၍ အပိုင်း (၂) ပီတိရိပ် ဝတ္ထုတိုများ အဖြစ် လည်းကောင်း၊ ကိုတံငါ ဝတ္ထုတိုပေါင်း အပုဒ် ၂ဝ ကို ရှုမဝ မဂ္ဂဇင်းတွင် ပါဝင် ခဲ့သည့် လ၊ ခုနှစ် အလို ရှေ့နောက် နေရာ ချထားပြီး အပိုင်း (၁) ကိုတံငါ ဝတ္ထုတိုများ အဖြစ် လည်းကောင်း စုစည်း၍ ကြယ်နီ၏ ဝတ္ထုတို ပေါင်းချုပ် အမည်ဖြင့် ရာပြည့် စာအုပ်တိုက်က ၁ ဩဂုတ် ၂ဝဝ၁ တွင် ထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။
ထို့ပြင် ၁၉၅၄ မှ ၁၉၅၆ ခုနှစ်ထိ ရှုမဝ မဂ္ဂဇင်းတွင် တရုတ် စာပေ ပညာရှင် များ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိနှင့် တရုတ် ဝတ္ထုတိုများ ကိုလည်း ဘာသာ ပြန်ခဲ့ ပါသေးသည်။ ယင်းတို့မှာ ချိယန်၊ စာဆိုတော်ကြီး ချိယန်၊ တွမ်းဝူး ပွဲတော်နှင့် ချိယန်၊ ဝက်သတ် စားသောက်ပွဲကြီး၊ အစားမတော် တလုတ်၊ လူပေါင်း ငါးဆယ်၊ ခွေး၊ စကား ပြောသော သစ်ပင်၊ အဝီစိသို့၊ အာယုဒီဃ ဘုံနန်း စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။
ဘဝနိဂုံး
[ပြင်ဆင်ရန်]၁၉၅၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ လောက်မှ စတင်၍ စိတ်ရောဂါ ဝေဒနာကြောင့် စာရေးခြင်းမှ နားခဲ့သည်။ ၁၉၇၄ ခု အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက် စနေနေ့ နံနက် ၆ နာရီ အချိန်တွင် ဓနုဖြူ နေအိမ်၌ ကွယ်လွန်ခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီးဒေါ်သိန်းနှင့် သမီး မနှင်းရီတို့ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။
"တံငါ ဘဝသရုပ်ဖော် ဝတ္ထုများတွင် မြန်မာစာပေ၌ ကြယ်နီသည် မီးရှူးတန်ဆောင်ဖြစ်ခဲ့သည်" ဟု ကေတုဘုန်းမော်က မှတ်ချက်ပြုသည်။ "သရုပ်ဖော် စာပေရေးသားပြုစုရာမှာ များစွာပါရမီရင့်သန်တဲ့ စာရေးဆရာ ကြယ်နီ" ဟု သိန်းဖေမြင့်က ချီးကျူးခဲ့သည်။ "တရွေးကို ဆယ်စိတ် စိတ်၍ ရေးသားခဲ့သော ဆရာကြယ်နီ" ဟု တင့်တယ်က ထောမနာပြုခဲ့သည်။ "မြန်မာ ဝတ္ထုတို လောကတွင် တံငါသည်တို့၏ ဘဝ စရိုက်ကို ဖော်ထုတ်ရာ၌ 'ကြယ်နီ'သည် အကောင်းဆုံး ကလောင်တချောင်း ဖြစ်သည်ကို မငြင်းသာပါ။ ပညာပေး သက်သက်မဟုတ်ဘဲ အနုပညာ ရသမြောက်အောင် ရေးကြရာတွင် ရေလုပ်သားဘဝ တံငါဝတ္ထု၌ ကြယ်နီသည် ... စာဖတ်ပရိသတ်၏ စိတ်နှလုံးကို ယူကျုံး နိုင်သည်အထိ ကလောင်စွမ်း ထက်လှသည်" ဟူ၍ စာသုသီက သုံးသပ်ပြခဲ့သည်။ "စာပေ ဂန္ထဝင်နယ်၌ ကြယ်နီနီ ကလေးများ တဖျတ်ဖျတ် တောက်ပလျက်ကား ကျန်ရှိရစ်ခဲ့သည်" ဟူ၍ မင်းဏီက ရေးခဲ့သည်။
ထင်ရှားသည့်စာအုပ်များ
[ပြင်ဆင်ရန်]- ကိုတံငါ(ပထမအုပ်)-ရှုမဝတိုက်
- ကိုတံငါ(ဖြည့်စွက်)-စာချစ်သူတိုက်
- ကြယ်နီဝတ္ထုတိုပေါင်းချုပ်-ရာပြည့်စာအုပ်တိုက်။[၁]
စာညွှန်း
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ ရာပြည့် ဦးစိုးညွန့် စုစည်း တည်းဖြတ်သော '၂ဝ ရာစု မြန်မာ စာရေး ဆရာ ၁ဝဝ အတ္ထုပ္ပတ္တိ အကျုဉ်း' စာအုပ်၂ဝဝ၅ ခု၊ (ဇူလိုင်)
- မလိခ။ မြန်မာ စာပေ အဘိဓာန် (၁)။ စာ ၁၅၄ - ၁၅၅။
- ဓနုဖြူ ကျော်ထွန်း။ လပ်ဟာ သွားသော ဖျာကလေး၊ ရှုမဝ (ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၄)။ စာ ၉ - ၁၁။
- ရှုမဝ စာတည်း အဖွဲဲ့။ ဝမ်းနည်း မှတ်တမ်း၊ ရှုမဝ (ဒီဇင်ဘာ ၁၉၇၄)။ စာ ၁ဝရ။
- ဓနုဖြူ ကျော်ထွန်း။ မိုးပေါ်မှာ ကြယ်တလုံး ရှုမဝ (နိုဝင်ဘာ ၁၉၆၆)။ စာ - ?။
- ကေတု ဘုန်းမော်။ ကာဖီ ခိုးသောက်မှုကြီး မောင်သိက္ခာနှင့် အဘ ဉာဏ်တို့၏ မောင်သိက္ခာ၊ ရှုမဝ (မတ် ၁၉၈၃)။ စာ ၄၂ - ၄၄။
- စာသုသီ။ ခေတ်သစ် စာပေ မာတိကာ။ ကြယ်နီ၏ ကိုတံငါ ဝတ္ထုတိုများ၊ ရှုမဝ (ဇူလိုင် ၁၉၇၃)။ စာ ၇၁ - ၇၉။
- ကြယ်နီ။ ကိုတံငါ (ပထမအုပ်)။ ရှုမဝ စာအုပ်တိုက် (အောက်တိုဘာ ၁၉၆၄)။
- ကြယ်နီ။ ကိုတံငါ ဝတ္ထုတိုများ။ စာချစ်သူ စာအုပ်တိုက် (ဖေဖော်ဝါရီ ၁၉၇၅)။
- ကြယ်နီ၏ ဝတ္ထုတို ပေါင်းချုပ်။ ရာပြည့် စာအုပ်တိုက် (၁ ဩဂုတ် ၂ဝဝ၁)။
- မင်းဏီ။ ဝတ္ထုတို ကလေးများ အကြောင်း၊ ရှုမဝ (နိုဝင်ဘာ ၁၉၇၉)။ စာ ၁၁၇ - ၁၂ဝ။