အိုက်ကီဒို

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
ရှိဟိုနာဂဲ တိုက်ကွက်ကို တစ်ဝက်ထိုင် အနေအထားဖြင့် သရုပ်ပြနေစဉ်

အိုက်ကီဒို(合気道 aikidō) ဆိုသည်မှာ မော်ရီဟေး အူရ်ရှီးဘ (Morihei Ueshiba) မှ သူ၏ ကိုယ်ခံပညာလေ့လာမှု ၊ ဖီလော်ဆော်ဖီ ဆိုင်ရာ တွေးခေါ်မှု နှင့် ဘာသာရေးယုံကြည်မှု များကို ပေါင်းစပ်စုစည်း၍ တီထွင်ဖန်တီးခဲ့သော ဂျပန် ကိုယ်ခံပညာ တစ်ခုဖြစ်သည်။ အိုက်ကီဒို ကို အများအားဖြင့် စွမ်းအင်များဖြင့် စုစည်းထားသောနည်းလမ်း သို့မဟုတ် စိတ်အာရုံ ခံစားမှုများကို စည်းဝါးကိုက်ညီစွာ ပေါင်းစပ်ထားသော နည်းလမ်း ဟု ခေါ်ဆိုနိုင်သည်။ အူရ်ရှီးဘ ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ လေ့ကျင့်သူများအနေဖြင့် မိမိအားတိုက်ခိုက်လာသူထံမှ ရရှိနိုင်သည့်နာကျင်မှုများကို ခုခံကာကွယ်ရန်အတွက် အသုံးပြုနိုင်သော အနုပညာရပ်တစ်ခုဖန်တီးရန် ဖြစ်ခဲ့သည်။

အိုက်ကီဒို၏လုပ်ဆောင်မှုမှာ တိုက်ခိုက်လာသူ၏ ရွေ့လျားမှု ၊ တိုက်ခိုက်မှုအား ၊ တိုက်ခိုက်ရာ လမ်းကြောင်းတို့ကို ဆန့်ကျင်ဘက်အဖြစ်ပြောင်းလဲပေးပြီး အဆုံးသတ်ပေးခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ မိမိအနေဖြင့် အနည်းဆုံးသောခွန်အားကို အသုံးပြု၍ တိုက်ခိုက်လာသူ၏ အရှိန်အဟုန်ခွန်အားတို့ကို ဝင်ရောက်ခြင်း သို့မဟုတ် လှည့်ပတ်ခြင်းစသော လှုပ်ရှားမှုနည်းလမ်းများဖြင့် ခုခံကာကွယ်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ အိုက်ကီဒို နည်းစံနစ်များသည် လွှင့်ပစ်ကိုင်ပေါက်ခြင်းအဆစ်များကို ချိုးလိမ်ခြင်းများဖြင့် အဆုံးသတ်လေ့ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် အိုက်ကီဒို၏ နည်းစံနစ်များကို အမျိုးအစားခွဲကြည့်လျှင် ဖမ်းဆုပ်ချုပ်နှောင်ခြင်း ပြုလုပ်ရသော ကိုယ်ခံပညာများမှ ဆင်းသက်လာသည်ဟု ဆိုနိုင်ပေသည်။

အိုက်ကီဒိုသည် အဓိကအားဖြင့် ဒိုက်တို ရူ အိုက်ကီ ဂျူဂျစ်ဆူ(Daitō-ryū Aiki-jūjutsu) မှ ဆင်းသက်လာသည်ဟု ဆိုနိုင်သည် ၊ သိုသော် ၁၉၂၀ ခုနှစ်ပတ်ဝန်းကျင်နောက်ပိုင်းမှစ၍ အူရ်ရှီးဘ၏ အိုမိုတိုခရို ( Ōmoto-kyō ) ဘာသာအယူဝါဒနှင့် ဆက်စပ်ပြီး စတင်ပြောင်းလဲလာခဲ့သည်။