မြန်မာတိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များ

ဝီကီပီးဒီးယား မှ
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူမျိုးနှင့် ဘာသာဗေဒပြ မြေပုံ

မြန်မာနိုင်ငံ တွင် နိုင်ငံတော် အစိုးရမှ အသိအမှတ်ပြုထားသော တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စု ၁၃၅ မျိုးရှိသည်။ ယင်းတို့ကို အဓိကလူမျိုးစုကြီး ရှစ်ခုအဖြစ် အောက်ပါအတိုင်း အုပ်စုခွဲထားသည်။[၁]

  1. ကချင်
  2. ကယား
  3. ကရင်
  4. ချင်း
  5. မွန်
  6. ဗမာ
  7. ရခိုင်
  8. ရှမ်း[၂]

၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့ထုတ် လုပ်သားပြည်သူ နေ့စဉ်သတင်းစာတွင် ယင်းလူမျိုးစုစာရင်းများမှာ ၁၉၃၁ ခုနှစ်တွင် ပြုစုခဲ့သော သန်းခေါင်စာရင်းအရ လူမျိုးစုစာရင်းအခြေခံ၍ လည်းကောင်း၊ ၁၉၅၃-၁၉၅၄ ခုနှစ် လူမျိုးစုစာရင်းအရလည်းကောင်း၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်တွင် ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ ရှေးဟောင်းစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှုရုံး၏ အကြံပြုချက်နှင့် ယင်းနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်းကော်မရှင်၏ အကြံပေးချက်အရလည်းကောင်း၊ ၁၉၇၂ ခုနှစ် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ် လမ်းစဉ်ပါတီ ဗဟိုကော်မတီဌာနချုပ် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုရေးရာကော်မတီ၏ ညှိနှိုင်းပေးချက်အရ လည်းကောင်း လူမျိုးစုစာရင်းများကို အချိန်ယူပြုစုခဲ့ကြပြီး ၁၉၈၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းတွင် အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။[၁]

"အဓိကလူမျိုးစုကြီးများ" ကို ပြောဆိုကြသော ဘာသာစကား သို့မဟုတ် တိုင်းရင်းသားနှီးနွယ်မှုများထက် နေထိုင်ရာဒေသအလိုက် အုပ်စုခွဲထားခြင်း ဖြစ်သည်။ ဥပမာ ရှမ်းလူမျိုးစုကြီးတွင် မတူညီသော ဘာသာစကားအုပ်စု လေးခုရှိ ဘာသာစကားများကို ပြောဆိုသုံးနှုန်းကြသော တိုင်းရင်းသား ၃၃ မျိုးပါဝင်သည်။[၃]

ထို့အပြင် အသိအမှတ် မပြုထားသော အခြား လူမျိုးစုများလည်း ရှိနေပြီး အများဆုံးမှာ တရုတ်ဗမာလူမျိုးများနှင့် ပန်းသေးလူမျိုးများ (ယင်းနှစ်စုသည် လူဦးရေ၏ ၃%)၊ အိန္ဒိယဗမာနွယ်များ (လူဦးရေ၏ ၂%)၊ အင်္ဂလိပ်-ဗမာနွယ်များနှင့် ဂေါ်ရခါးလူမျိုးများ ဖြစ်ကြသည်။ နောက်ဆုံးအုပ်စုနှစ်ခုအတွက် တိကျသော တရားဝင်စာရင်းထုတ်ပြန်ချက် မရှိသော်လည်း အင်္ဂလိပ်-ဗမာနွယ်များသည် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းတွင် ၅၂,၀၀၀ ခန့်နှင့် နိုင်ငံပြင်ပတွင် ၁.၆ သန်းခန့် ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံရှိ လူမျိုးစုများ အချိုး (အကြမ်းဖျင်းခန့်မှန်း)
ဗမာ
  
68.00%
ရှမ်း
  
9.00%
ကရင်
  
7.00%
တရုတ်
  
2.50%
မွန်
  
2.00%
ကယား
  
1.83%
ရခိုင်
  
1.7%
ကချင်
  
1.50%
အိန္ဒိယ
  
1.25%
နာဂလားဟူ
လီဆူနှင့် ပလောင်လူမျိုးများ အပါအဝင်
အခြားအုပ်စုများ
  
4.50%

တရားဝင် အသိအမှတ်ပြု တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုများ[ပြင်ဆင်ရန်]

အောက်ပါတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရမှ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုထားသော မြန်မာနိုင်ငံ၏ တိုင်းရင်းသား မျိုးနွယ်စုများ ဖြစ်သည်။[၁][၄][၅]

ကချင်လူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၁၂ ခု ပါဝင်သည်။
၁။ ကချင်လူမျိုး
၂။ ထရုမ်းလူမျိုး
၃။ ဒလောင်လူမျိုး
၄။ ဂျိမ်းဖောလူမျိုး (သိန်းပေါ်၊ ဂျင်းဖော)
၅။ ဂေါ်ရီလူမျိုး (ဂေါ်ရစ်)
၆။ ခါ့ခူးလူမျိုး (ခခု)
၇။ ဒူးလင်းလူမျိုး (ဒူးလန်း)
၈။ လော်ဝေါ်လူမျိုး (မရူ၊ လော်ဂေါ်)
၉။ ရဝမ်လူမျိုး
၁၀။ လရှီလူမျိုး (လာချိဒ်)
၁၁။ အဇီးလူမျိုး (ဇိုင်ဝါး)
၁၂။ လီဆူလူမျိုး (လီဆူး)
ကယားလူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၉ ခု ပါဝင်သည်။
၁၃။ ကယားလူမျိုး (ကရင်နီ)
၁၄။ ဇယိန်လူမျိုး (ကယန်း လထာ)
၁၅။ ကယန်းလူမျိုး (ပဒေါင်)
၁၆။ ဂေခိုလူမျိုး (ကယန်းကယ်ခို)
၁၇။ ဂေဘားလူမျိုး
၁၈။ ပရဲလူမျိုး (ကယော၊ ကယော်)
၁၉။ မနူမနောလူမျိုး (မနုမနော)
၂၀။ ယင်းတလဲလူမျိုး
၂၁။ ယင်းဘော်လူမျိုး (ကယန်း ကငန်)
ကရင်လူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၁၁ ခု ပါဝင်သည်။
၂၂။ ကရင်လူမျိုး
၂၃။ ကရင်ဖြူလူမျိုး (ဂေဘားကရင်)
၂၄။ ပလေကီးလူမျိုး (ပလေချီး)
၂၅။ မွန်ကရင်လူမျိုး (စာဖြူ)[၆]
၂၆။ စကောကရင်လူမျိုး
၂၇။ တလှေပွာလူမျိုး (တလှေပွား)[၆]
၂၈။ ပကူးလူမျိုး
၂၉။ ဘွဲလူမျိုး
၃၀။ မောနေပွားလူမျိုး
၃၁။ မိုးပွလူမျိုး (မိုးပွား)[၆]
၃၂။ ပိုးကရင်လူမျိုး (ရှို)
ချင်းလူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၅၃ ခု ပါဝင်သည်။
၃၃။ ချင်းလူမျိုး
၃၄။ ကသည်းလူမျိုး (မေ့ထေးမယ်တိုင်[၁])
၃၅။ ဆလိုင်းလူမျိုး
၃၆။ ကလင်ကော့လူမျိုး (လူရှေလုရှေ)
၃၇။ ခမီလူမျိုး ("ခူမီး")
၃၈။ အဝခမီလူမျိုး (အောင်ခမီ)
၃၉။ ခေါနိုးလူမျိုး
၄၀။ ခေါင်စိုလူမျိုး
၄၁။ ခေါင်ဆိုင်ချင်းလူမျိုး
၄၂။ ခွာဆင်းမ်လူမျိုး
၄၃။ ခွန်လီလူမျိုး (ဆင်မ်)
၄၄။ ဂန်တဲ့လူမျိုး
၄၅။ ဂွေးတဲလူမျိုး
၄၆။ ငွန်းလူမျိုး
၄၇။ ဆီစာန်လူမျိုး
၄၈။ ဆင်တန်လူမျိုး
၄၉။ ဆိုင်းဇန်လူမျိုး (ဆိုင်းတန်)
၅၀။ ဇာဟောင်လူမျိုး (ဇာတောင်)
၅၁။ ဇိုတုံးလူမျိုး
၅၂။ ဇိုဖေလူမျိုး
၅၃။ ဇိုလူမျိုး
၅၄။ ဇန်ညှပ်လူမျိုး
၅၅။ တပေါင်လူမျိုး
၅၆။ တီးတိန်လူမျိုး (တဲဒင်မ်)
၅၇။ တေဇန်လူမျိုး
၅၈။ တိုင်ချွန်းလူမျိုး (တာရွှန်း)
၅၉။ တာ့ဒိုးလူမျိုး
၆၀။ တောရ်လူမျိုး
၆၁။ ဒင်မ်လူမျိုး
၆၂။ ဒိုင်လူမျိုး (ယင်ဒူး)
၆၃။ နာဂလူမျိုး
၆၄။ တန်ဒူးလူမျိုး (တန်ခူး)
၆၅။ မာရင်လူမျိုး
၆၆။ ပနမ်းလူမျိုး (မနန်း)
၆၇။ မကန်းလူမျိုး
၆၈။ မတူလူမျိုး
၆၉။ မီရမ်လူမျိုး (မိရမ်၊ မရာ)
၇၀။ မီအဲလူမျိုး (မိအဲ)
၇၁။ မွင်းလူမျိုး
၇၂။ လူရှည်လူမျိုး (လူရှေ၊ လူရှိုင်း)
၇၃။ လေးမြို့လူမျိုး
၇၄။ လင်တဲလူမျိုး
၇၅။ လောက်ထူလူမျိုး (လောက်ကု)
၇၆။ လိုင်လူမျိုး (ဟားခါးချင်း)
၇၇။ လိုင်ဇိုလူမျိုး
၇၈။ မြို(ခမိ)လူမျိုး (ဝါကုန်း)
၇၉။ ထမန်းလူမျိုး
၈၀။ အနူးလူမျိုး
၈၁။ အနန်းလူမျိုး
၈၂။ အူပူလူမျိုး (အုပု)
၈၃။ လျင်းတုလူမျိုး (လျင်းကု)
၈၄။ အရှိုချင်းလူမျိုး
၈၅။ ရောင်ထုလူမျိုး (ရောင်ကု)
ဗမာလူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၉ ခု ပါဝင်သည်။
၈၆။ ဗမာလူမျိုး
၈၇။ ထားဝယ်လူမျိုး
၈၈။ မြိတ်လူမျိုး
၈၉။ ယောလူမျိုး (ဆော)
၉၀။ ယဘိန်းလူမျိုး
၉၁။ ကဒူးလူမျိုး
၉၂။ ကနန်းလူမျိုး
၉၃။ ဆလုံလူမျိုး (မော်ကင်း)
၉၄။ ဖွန်းလူမျိုး (ဖုန်း၊ ဖွန်)
မွန်လူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၁ ခု ပါဝင်သည်။
၉၅။မွန်လူမျိုး
ရခိုင်လူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၇ ခုပါဝင်သည်။
၉၆။ ရခိုင်လူမျိုး (အာရကန်)
၉၇။ ကမန်လူမျိုး
၉၈။ ခမီးလူမျိုး
၉၉။ ဒိုင်းနက်လူမျိုး
၁၀၀။ မရမာကြီးလူမျိုး
၁၀၁။ မြူလူမျိုး
၁၀၂။ သက်လူမျိုး
ရှမ်းလူမျိုးစုကြီးတွင် မျိုးနွယ်စု ၃၃ ခု ပါဝင်သည်။
၁၀၃။. ရှမ်းလူမျိုး
၁၀၄။ ယွန်းလူမျိုး (လာအို)
၁၀၅။ ကွီလူမျိုး
၁၀၆။ ဖျင်လူမျိုး
၁၀၇။ ယောင်လူမျိုး (မှောင်)
၁၀၈။ ထနော့လူမျိုး (ဓနော)
၁၀၉။ ပလေးလူမျိုး
၁၁၀။ အင်လူမျိုး
၁၁၁။ မုံလူမျိုး (စုံ)
၁၁၂။ ခမူလူမျိုး
၁၁၃။ အာခါလူမျိုး (ကောအီကော)
၁၁၄။ ကိုးကန့်လူမျိုး
၁၁၅။ ခန္တီးရှမ်းလူမျိုး
၁၁၆။ ဂုံရှမ်းလူမျိုး (ခွန်)
၁၁၇။ တောင်ရိုးလူမျိုး
၁၁၈။ ဓနုလူမျိုး
၁၁၉။ ပလောင်လူမျိုး
၁၂၀။ မြောင်ဇီးလူမျိုး
၁၂၁။ ယင်းကျားလူမျိုး
၁၂၂။ ယင်းနက်လူမျိုး
၁၂၃။ ရှမ်းကလေးလူမျိုး (တိုင်းနွဲ့)
၁၂၄။ ရှမ်းကြီးလူမျိုး (တိုင်းလုံ)
၁၂၅။ လားဟူလူမျိုး
၁၂၆။အင်းသားလူမျိုး
၁၂၇။ အိုက်ဆွယ်လူမျိုး
၁၂၈။ ပအိုဝ်းလူမျိုး (တောင်သူ၊ ကရင်မည်း)
၁၂၉။ တိုင်းလွယ်လူမျိုး
၁၃၀။ တိုင်းလျမ်လူမျိုး (ရှမ်းနီတိုင်းလိုင်)
၁၃၁။ တိုင်းလုံလူမျိုး
၁၃၂။ တိုင်းလေ့လူမျိုး (လိရှမ်း)
၁၃၃။ မိုင်းသာလူမျိုး (Achang)
၁၃၄။ မောရှမ်းလူမျိုး
၁၃၅။ ဝ လူမျိုး

ဘာသာစကားမိသားစုအလိုက် လူမျိုးစုများ စာရင်း[ပြင်ဆင်ရန်]

တရုတ်-တိဗက်နွယ်[ပြင်ဆင်ရန်]

  • တရုတ်
    • ကိုးကန့်
  • တိဗက်-ဗမာနွယ်
    • ဗမာနွယ်
    • Anu
    • အရှို
    • Atsi
    • Beik
    • ဘွဲ
    • ချင်း
    • Ngawn
    • Dalaung
    • ဓနု
    • ထားဝယ်
    • Dim
    • Duleng
    • ကဏန်း
    • Gheko
    • Gunte (Lyente)
    • Haulngo
    • ဖွန်း
    • အင်းသား
    • ကချင် (ဂျိန်းဖော)
    • ကဒူး
    • ကရင်
    • Kaw (Akha-E-Kaw, Akha)
    • Kayinpyu (Geba Karen)
    • Khams Tibetan
    • Kwelshin
    • လားဟူ

တိုင်း-ခဒိုင်း[ပြင်ဆင်ရန်]

  • တိုင်း
    • ရှမ်း
    • ခွန်း
    • ခန္တီးရှမ်း
    • ထိုင်း

အင်ဒို-ဥရောပနွယ်[ပြင်ဆင်ရန်]

  • အင်ဒို-အာရိယန်
    • ဒိုင်းနက်
    • ကမိန်
    • မာရမာကြီး
  • Lai (Haka Chin)
  • Laizo
  • လရှီး
  • လီဆူ
  • Lyente
  • မိုင်းသာ
  • Marma
  • Maru (Lawgore)
  • Meitei/Pangal (also spelled Meithei or Kathe)
  • Miram (Mara)
  • Monnepwa
  • Mro (Wakim)
  • နာဂ
  • ပအိုဝ်း
  • Pyin
  • ရခိုင်
  • Rawang
  • စကော
  • Shu (Pwo)
  • Taron
  • တောင်ရိုး
  • သက်
  • Tiddim (Hai-Dim)
  • Torr (also spelled Tawr)
  • ယော
  • ဇို
  • ဇိုဖေ
  • ဇိုတောင်း

Hmong–Mien[ပြင်ဆင်ရန်]

  • Yao

ဩစထြိုအေးရှားတစ်[ပြင်ဆင်ရန်]

  • မွန်-ခမာ
    • မွန်
    • ဓနော
    • Khmu (Khamu)
    • Tai-Loi
    • ပလောင်
    • ပလေး

ဩစထြိုနီးရှန်း [ပြင်ဆင်ရန်]

  • မလေးယို-ပေါ်လီနီးရှန်း
    • မလေး
    • Moken (also spelled Salon or Salone)

အသိအမှတ်မပြုထားသော မျိုးနွယ်စုများ[ပြင်ဆင်ရန်]

မြန်မာအစိုးရ၏ တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုထားသော တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စု ၁၃၅ မျိုးတွင် မပါဝင်သော အစိုးရမှ အသိအမှတ်မပြုထားသည့် မျိုးနွယ်စုများလည်း ရှိသေးသည်။

ကိုးကား[ပြင်ဆင်ရန်]

  1. ၁.၀ ၁.၁ ၁.၂ ၁.၃ တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစု ၁၃၅ မျိုးနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်အစိုးရလက်ထက်တွင် စာရင်းပြုစုပြီး ရရှိလာခဲ့သည်နှင့် စပ်လျဉ်းသည့်မေးခွန်း။ 3 February 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 February 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  2. Retrieved from Myanmar Ministry of Hotels and Tourism webpage at Archived 20 December 2007 at the Wayback Machine.
  3. Archived copy။ 9 June 2010 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 2007-12-14 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  4. Gamanii။ "135: Counting Races in Burma"၊ 25 September 2012။ 26 August 2013 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ Archived from the original on 9 May 2014။ 
  5. Composition of the Different Ethnic Groups။ 10 April 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 February 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  6. ၆.၀ ၆.၁ ၆.၂ Ethnologue
  7. "Panthay Muslims protect their name"၊ Myanmar Times၊ 30 March 2014။ 
  8. Tracing an Indian Diaspora: Contexts, Memories, Representations – Google Books